İçeriğe atla

Mehmet Cavit Baysun

Mehmet Cavit Baysun
Doğum15 Ağustos 1899(1899-08-15)
Beşiktaş, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm19 Kasım 1968 (69 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Eğitimİstanbul Üniversitesi
Kariyeri
DalıTarih
EtkiledikleriSalih Özbaran

Mehmet Cavit Baysun (15 Ağustos 1899, Beşiktaş, İstanbul - 19 Kasım 1968, İstanbul) Türk ordinaryüs tarihçi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur. Aynı üniversitede tarih dersleri vermesinin dışında İstanbul Erkek Lisesi ve Galatasaray Lisesi gibi eğitim kurumlarında öğretmenlik yapmıştır. Türk Tarih Kurumu asil üyeliğinde de bulunan Cavit Baysun, 1960 yılında ordinaryüs profesörlüğe yükselmiştir. Tarihçi Salih Özbaran'ın lisans eğitimindeki öğretmenlerinden biridir.[1]

Yaşamı ve çalışmaları

Mehmet Cavit Baysun aslen İzmir kökenlidir. 15 Ağustos 1899 tarihinde Beşiktaş'ta doğmuştur.Babası İstanbul Sıhhıye müdürlerinden Alı Rıza Bey'dir. Annesi ise Şahin Paşa'nın çocuğu olan Bedriye Hanım'dır. Cavit Baysun ilk olarak Abbasağa mahallesindeki ilkokulu bitirdi. Daha sonra babasının mesleği gereğince Halep'te bir Fransız okulunda eğitim gördü. Askerliğini Batum ve Trabzon gibi şehirlerde yaptı. İstanbul'a döndüğüne yarım kalan eğitimini 1922'de Nişantaşı Lisesi'nde tamamladı. Üniversite eğitimini ise İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamlayarak İstanbul Erkek Lisesi'ne tarih öğretmeni olarak atandı. Sonraki görev yerleri ise Kandilli Kız Lisesi ve Galatasaray Lisesi oldu. 17 Aralık 1937'den sonra Edebiyat Fakültesi'nde Orta Çağ dersleri verdi. 1939'da aynı üniversitede doçent oldu. 21 Mart 1945'te Türkiye Tarih Kürsüsü'nde Türkiye ve Yeniçağ Avrupa tarihi profesörü oldu. Bu yıllarında Yıldız Teknik Üniversitesi'nde de inkılap tarihi dersleri verdi. 16 Kasım 1950'de Türkiyat Enstitüsü'nde müdürlük görevine getirildi. İslam Ansiklopedisi'nde Adnan Adıvar sonrasında 1955 yılında müdür oldu. 1960 yılına ise ordinaryüs profesörlüğe yükseldi. Ölüm tarihine kadar Yeni Çağ Tarih Kürsüsü başkanlığında bulundu.

İleri düzeyde Osmanlı Türkçesi bilen Cavit Baysun, Türk Tarih Kurumu asil üyeliği görevinde bulundu. Kendisinin özel kütüphanesindeki eserlerin çoğu ölümünün ardından Yapı Kredi Bankası Kütüphanesi'ne bırakıldı. Makalelerinin birçoğu ise: Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Türkiyat Mecmuası, Tarih Vesikaları, Resimli Tarih Mecmuası, İslam Ansiklopedisi, Cumhuriyet, Yeni Türk Mecmuası ve Meydan Larousse'ta yayımlandı. "Bağdat", "Budin", "Cem Sultan", "Evliya Çelebi", "Kösem Sultan", "Lepanto" ve "IV. Murad" adlı makaleleri geniş çaplı yayınlarından bazılarıdır.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Tarih Eğitimcisi Olarak Salih Özbaran". Turkish History Education Journal. 26 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2016. 
  2. ^ "Baysun, Mehmet Cavit" (PDF). TDV İslam Ansiklopedisi. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Ocak 2017. 
Bibliyografya
  1. İÜ. Ed. Fak. Sicil Arşivi, dosya nr. 25; Münir Aktepe, "Ord. Prof. M.Cavid Baysun"
  2. Türk Tarih Kurumu Belleten, XXXIII/129 (1969), S.97-113; m. c. Şehabettin Tekindağ "Kaybettiğimiz Bir Değer "Ord. Prof. M.Cavid Baysun"
  3. TD. sy. 23 (1969), s. 1-8; Orhan F. Köprülü, "Ord. Prof. Cavid Baysun'un Ardından", a.e, s.9-12

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hilmi Ziya Ülken</span>

Mehmet Hilmi Ziya Ülken, Türk düşünce yaşamında ve Türkiye'de bir felsefe geleneğinin oluşmasında büyük etkisi olmuş bir filozof ve sosyologdur.

<span class="mw-page-title-main">Şemsettin Günaltay</span> 8. Türkiye başbakanı

Mehmet Şemsettin Günaltay, Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. başbakanı, tarihçi ve eski Türk Tarih Kurumu başkanı.

Ömer Lütfi Barkan (1902-1979), Türk iktisat ve hukuk tarihçisi ve Türkiye’de iktisat tarihi biliminin kurucularındandır.

Ord. Prof. Dr. Reşat Kaynar, Türk hukukçu ve felsefecisi.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi</span>

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, Türkiye'de ismi İktisat Fakültesi olan ilk öğretim kuruluşudur. Ülkede tarihi 1453 yılına dayanan en eski ve en büyük öğretim kurumu olan İstanbul Üniversitesi bünyesinde yer alan İktisat Fakültesi, 14 Aralık 1936 tarihinde kurulmuştur. Fakülte; İstanbul Üniversitesi Beyazıt Kampüsü'nde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fuat Köprülü</span> Türk tarihçi, edebiyatçı ve siyasetçi (1890–1966)

Mehmet Fuat Köprülü, Türk edebiyatçı, Türkolog, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve eski dışişleri bakanı.

Salih Özbaran, Türk tarihçi ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Ali Fuad Başgil</span> Türk hukukçu ve siyasetçi (1893-1967)

Ali Fuad Başgil,, Türk hukukçu ve siyasetçi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi anayasa profesörü, senatör ve milletvekili. Cumhuriyet tarihinin ilk liberal kuruluşu sayılan "Hür Fikirler Cemiyeti" kurucu başkanı ve derneğin aylık yayın organı Hür Fikirler dergisinin sahibi.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi</span> İstanbul’da kurulan, benzerleri arasında Türkiye’nin ilk ve en büyük fakültesi

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi (İÜEF), 1933 yılında İstanbul Üniversitesi bünyesinde Edebiyat Fakültesi adı ile kurulan fakülte. Türkiye'nin ilk edebiyat yüksek okuludur.

Mustafa Santur, Türk akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Reşit Rahmeti Arat</span>

Reşit Rahmeti Arat, (tam adı, Abdürreşid Rahmeti Arat,, ordinaryüs profesör unvanına sahip Türk dil bilimci ve bilim insanı.

Muhiddin Erel, Türk hekim ve profesör.

<span class="mw-page-title-main">Akdes Nimet Kurat</span>

Akdes Nimet Kurat, Tatar asıllı Türk tarihçi, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Robert Mantran</span> Fransız tarihçi (1917 – 1999)

Robert Mantran, Fransız tarihçi, Türkolog, İslam ve Osmanlı tarihi uzmanı.

<span class="mw-page-title-main">Asuman Baytop</span> Türk bitkibilimci

Asuman Baytop, Türk botanikçi, bitki toplayıcısı ve eczacı. Türk bilim tarihinin önemli isimlerinden biridir. Türkiye florasına katkılarından dolayı 9 bitki türüne adı verildi. Bunlardan biri 1979 yılında Akseki'de kendi topladığı Crocus asumaniae’dir. Türkiye florası üzerine uzmanlaşıp bu alanda akademik çalışmalar yürüttü. 150'den fazla arazi gezisinde 23.000 bitki örneği topladı ve inceledi. Türkiye florasına bilim için yeni 8 tür ve 3 alttür kazandırdı. İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbayumu (ISTE) ve Farmasötik Botanik Anabilim Dalı'nın kurucusudur. 1989 yılından itibaren Türkiye'de botanik eğitiminin ve araştırmalarının tarihini inceledi. Akademik çalışmaları ile birçok ödüle layık görüldü. Kendisi Turhan Baytop'un eşi, bilim tarihçisi Feza Günergun'un annesidir. Ulusal ve uluslararası 260 kadar bilimsel yayını vardır. Başlıca yapıtları : Bitkisel Drogların Anatomik Yapısı (1959), Tıbbi Bitkiler Atlası (1978), Farmasötik Botanik (1967), Farmasötik Botanik Uygulamaları (1993), Bitkilerin Bilimsel Adlarındaki Niteleyiciler ve Anlamları (1995), İngilizce-Türkçe Botanik Kılavuzu (1998) ve Türkiye’de Botanik Tarihi Araştırmaları'dır (2003).

Faruk Sümer, Türk Orta Çağ tarihçisi, ağırlıkla Selçuklu ve Türk beylikleri üzerine çalıştı.

Osman Sulhi Dönmezer, Türk akademisyen, üniversite idarecisi, toplumbilimci ve hukukçu.

Tahsin Yazıcı, Fars dili ve edebiyatı uzmanı.

İbrahim Mükrimin Halil Yinanç, Türk Tarihçi ve akademisyen. Türk Tarih Kurumu kurucularındandır. Anadolu, Türk ve Türkiye tarihi hakkında eserler yazmıştır.

Şevket Memedali Bilgişin, Türk hukukçu, akademisyen, siyasetçi, bürokrat.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.