İçeriğe atla

Mehmet Bey Camii

Koordinatlar: 41°05′29″K 23°33′34″D / 41.09139°K 23.55944°D / 41.09139; 23.55944
Mehmet Bey Camii
2011 yılında cami.
Harita
Temel bilgiler
KonumSerez, Orta Makedonya,  Yunanistan
Koordinatlar41°05′29″K 23°33′34″D / 41.09139°K 23.55944°D / 41.09139; 23.55944
İnançİslam
Mimari
Mimari türOsmanlı mimarisi
Tamamlanma1492/93

Mehmet Bey Camii (YunancaΤέμενος Μεχμέτ Μπέη), eskiden kilise olmasından dolayı Ayasofya (Αγιά Σοφιά) olarak da bilinen, Yunanistan'ın kuzeyindeki Serez şehrinde yer alan 15. yüzyıldan kalma bir Osmanlı camiidir.

Cami 1492/93 yılında Mehmet Bey tarafından yaptırılmıştır. Mehmet, Prenses Selçuklu Hatun ile evlenen Sultan II. Bayezid'in damadıdır. Çift, 15. yüzyılın sonlarında şehirde yaşadı ve hiçbiri hayatta kalmayan birkaç başka binanın yapımı üstlendi.[1]

Cami, tuğladan yapılmış kubbeli kısımlar dışında özenle oyulmuş sarı kireç taşı kesme taştan yapılmıştır. 14.58 m çapında tek kubbe ile örtülü geniş kare merkezi bir harimden oluşur. Orta mekânın doğu ve batı yanlarında yarım kubbelerle örtülü dört küçük oda, güney cephesinde ise mihrabı içeren beşgen bir revak bulunur. Ana giriş kuzey duvarında yer alır, giriş üzerinde kurucusuna ithaf edilen bir yazıt vardır ve önünde zarif oyulmuş başlıklara sahip beyaz mermer sütunlarla desteklenen beş kemerden oluşan bir revak bulunur. Ortadaki kemer yarı küresel bir kubbe ile örtülürken, her iki taraftaki kemerler huni kubbelerle örtülmüştür. Başlangıçta, caminin tüm kubbeleri kurşun kaplıydı ve iç duvarlar sıvalıydı ve gezginler güzel bir bahçenin yapıyı çevrelediğini bildirmişti.[1]

Cami, mimarisi ve bahçesinin güzelliği ile ünlüdür. Osmanlı tarihçisi Evliya Çelebi şunları kaydetti:

Tüm yapılar, kubbeler, medreseler, okul ve aşevi, hepsi kurşun ile kaplıdır. Bu caminin ne kadar hafif ve ruhen ferahlatıcı olduğunu tarif etmek neredeyse imkansız. Caminin birçok alanındaki el işçiliğinin güzelliğini doğru bir şekilde tanımlamak için çok fazla kelime gerekir. Bununla karşılaştırılabilecek diğer tek cami Üsküp'teki Yahya Paşa Camii'dir. Ancak bu camiyi çevreleyen bahçelerin rakibi yoktur; sanki yeşil kadifeyle kaplı, görkemli ağaçlarla kaplılar ve bu yeşilliklerin içinde neredeyse her tür kuş uçuyor. Binlerce imanlı, birçok ağacın gölgesinde oturabilir ve bir şeyler tartışabilir. Bahçenin birçok selvi kokusu sarhoş edici ve cami Yunanistan'dan Pers'e kadar ünlendi.[2]

Şehrin ayakta kalan camilerinin en eski ve en büyüğü olmasına rağmen, bugün bina terk edilmiştir ve kullanılmamaktadır. 19. yüzyılın sonlarında, yakınlardaki Agioi Anargyroi deresinin selinden büyük zarar gördüğü zamandan beri bir cami işlevi görmemektedir.[1]

Ayrıca bakınız

  • Yunanistan'daki eski camilerin listesi
  • Yunanistan'da camilerin listesi

Kaynakça

  1. ^ a b c "Τέμενος Μεχμέτ Μπέη, Σέρρες: Περιγραφή" (Yunanca). Hellenic Ministry of Culture. 10 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2014. 
  2. ^ "Mehmed Bey Mosque, Serres. Ottoman traces". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fatih Camii</span> İstanbul, Fatihte Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırılmış olan cami ve külliye

Fatih Camii ve Külliyesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde II. Mehmed tarafından yaptırılmış olan cami ve külliyedir. Külliye içinde 16 adet medrese, darüşşifa (hastane), tabhane (konukevi) imaret (aşevi), kütüphane ve hamam bulunmaktadır. Şehrin yedi tepesinden birinde inşa edilmiştir. Cami 1766 depreminde yıkıldıktan sonra onarılarak 1771'de bugünkü halini almıştır. 1999 Gölcük Depreminde zemininde kaymalar tespit edilen camide 2008 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından zemin güçlendirme ve restorasyon çalışmalarına başlandı ve 2012 yılında tekrar ibadete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mahmutpaşa Camii</span>

Mahmutpaşa Camii, İstanbul'un Mahmutpaşa semtinde; Fatih Sultan Mehmet'in sadrazamı Mahmud Paşa tarafından bir külliye olarak yaptırıldı (1464). Bu külliyeden bugün yalnız cami ve türbe kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gül Camii</span> İstanbulun Ayakapı semtindeki Bizans İmparatorluğu döneminden kalma dinî yapı

Gül Camii veya Azize Teodosya Kilisesi, İstanbul'un Ayakapı semtindeki Bizans İmparatorluğu döneminden kalma ve fetihten sonra camiye dönüştürülmüş bir dinî yapıdır. Eski adı ve yapım tarihi hakkında kesin bilgiler olmamakla birlikte 10. ya da 11. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir.Bu kilise, Bizans tarafından inşa edilen en yüksek kilise olarak bilinir. İkonoklazm akımı sırasında Büyük Saray'ın ana girişi Halki Kapısı üzerindeki İsa ikonasının indirilmesine karşı çıktığı için öldürülen Theodosia adlı kadının kutsal emanetlerinin bu kiliseye konduğu ve bu kilisenin Aya Theodosia olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bayram Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan tarihi cami

Hacı Bayram Câmii, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan tarihi cami. Augustus (Ogüst) Tapınağı'nın bitişiğindedir. İlk zaviye olarak yapılış tarihi hicri 831 yılı (1427-1428) olan caminin ilk mimarı Mimar Mehmet Bey hakkında bilgi bulunmamaktadır. Günümüzdeki mimari yapısı XVII. ve XVIII. yüzyıl camilerinin karakterlerini taşımaktadır. Uzunlamasına dikdörtgen bir plana sahip yapı, taş kaideli, tuğla duvarlı ve kiremit çatılıdır.

Kapu Camii, Konya'da 17. yüzyıl Osmanlı dönemine ait tarihi cami. Şehirdeki Osmanlı camileri arasındaki en büyük camidir. Merkez Karatay ilçesi, Sarraflar caddesi üzerindeki caminin mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne ait olup, Karatay Müftüğülüğü'ne bağlı olarak faal durumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Aziziye Camii</span> Konya, Türkiyede bir cami

Aziziye Camii, Konya'da 17. yüzyıl Osmanlı dönemine ait tarihi camidir.

<span class="mw-page-title-main">Laal Paşa Camii</span> Mut ilçesinde tarihi bir camii

Karamanoğlu İbrahim Bey'in emriyle Laal Paşa tarafından yaptırılmıştır. Laal Paşa, asıl adı Musa olan bir köledir. Ve Karamanoğlu Beyliği'nde şehzade eğitmenliği de yapmıştır. Laal Paşa, önceleri Karamanoğlu Alaeddin Bey'in kölesi olarak Beyliğe dahil olmuştur. Devlet işlerinde verilen görevleri başarıyla yaptıktan sonra Alaeddin Bey'in gözüne giren köle Musa; Alaeddin Bey'in emriyle iyi bir eğitim görüp, iyi bir tahsil yapmıştır. Sonraları Laal Ağa'da gördüğü kabiliyeti takdir eden Alaeddin Bey, onu azad edip hür bir adam olmasını sağlamıştır. Hususi ve resmî devlet işlerinde gösterdiği yüksek başarıdan dolayı kendisini Niğde Kalesi dizdarı yapmıştır. Mut'ta bulunduğu sırada kasabanın içine cami, medrese ve hamam yaptırmıştır. Bu yapıların ayakta kalması için vakıf gelirler koymuştur. Laal Paşa'nın her kölede olduğu gibi doğum tarihi ve Karamanoğulları'na nasıl intisap etmiş olduğu belli olmadığı gibi mezarı ve ölüm tarihi de belli değildir.

<span class="mw-page-title-main">Veled-i Yaniç Camii</span> Erken dönem Osmanlı camisi

Veled-i Yaniç Camii ya da Yaniçoğlu Camii, Bursa'nın Osmangazi ilçesi, hisar semtinde bulunan erken dönem Osmanlı camisidir. Kapısı üzerindeki yazıtına göre 844 Hicri Safer ayında Yaniçoğlu Hacı Hayrûddin oğlu Mahmud Çelebi tarafından yaptırılmıştır. Mimarı bilinmeyen caminin kitabe ve vakfiyesi mevcuttur. Plan şeması ve özellikle son cemaat yerinin kullanılışı nedeniyle özel bir düzenlemeye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Arabahmet Camii</span> camii

Arabahmet Camii, diğer isimleriyle Arap Ahmed Paşa Camii veya Ahmed Paşa Camii, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir camidir. Arabahmet Mahallesi'nde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Tarsus Eski Cami</span> Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan kentin en eski camisi

Tarsus Eski Cami Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan bir kentin en eski camisidir. 12. yüzyıldan kalma bir Gotik kilise binasının dönüştürülmesiyle oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çelebi Sultan Mehmet Camii (Dimetoka)</span>

Çelebi Sultan Mehmed Camii, Bayezid Camii ve Ulu Camii, Yunanistan'ın en kuzeydoğusundaki Dimetoka, Doğu Makedonya ve Trakya'da yer alan 15. yüzyılın başlarından kalma bir Osmanlı camisidir.

<span class="mw-page-title-main">Yunus Bey Camii</span>

Yunus Bey Camii, Yunanistan'ın Gümülcine kentinde bulunan eski bir camidir. Cami, Osmanlı döneminde inşa edilmiş olup günümüze büyük bir kısmı yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muharrem Paşa Camii</span>

Muharrem Paşa Camii veya Alasonya Camii, Yunanistan'ın Alasonya kentinde bulunan bir camidir. Cami, 17. veya 18. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Emirzade Camii</span>

Emirzade Camii, Yunanistan'ın Halkida kentinde bulunan bir camidir. Cami, 15. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Günümüzde ise bir müze olup halka açık değildir. Evia Arkeolojik Eserler Müdürlüğü tarafından restore edilen Osmanlı eseri bina Salı günü hariç ücretsiz halka açıktır.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Ömer Bey Camii</span>

Gazi Ömer Bey Camii, Yunanistan'ın Livadya kentinde bulunan bir camidir. Cami, 14. yüzyılın sonunda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Kentin ticaret merkezi ve nüfusun en yoğun olduğu semtinde inşa edilmiştir. Uzun süre terk edilmiş olmasına rağmen yenilenmesi ve kültürel amaçlarla yeniden kullanılması planlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zincirli Camii (Serez)</span>

Zincirli Camii, Yunanistan'ın Serez kentinde bulunan bir camidir. Cami, 16. yüzyılın sonlarında Osmanlı döneminde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ağa Camii</span>

Mehmet Ağa Camii, Yunanistan'ın Rodos kentinde bulunan bir camidir. Cami, 19. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Rodos'un ticari merkezinde, Sokratus Caddesi üzerinde önemli bir yerde yer almaktadır. Adadaki çoğu cami gibi ibadete açık değildir.

<span class="mw-page-title-main">İskender Bey Camii</span>

İskender Bey Camii, Evrenosoğlu İskender Bey Camii veya Büyük Cami, Yunanistan'ın kuzeyindeki Yenice-i Vardar kasabasında bulunan bir Osmanlı camisidir. Yenice-i Vardar'ın kurucusu Gazi Evrenos'un torunu Evrenosoğlu İskender Bey tarafından 16. yüzyılın başlarında yaptırılmıştır. Cami günümüzde oldukça harap durumdadır ve kullanıma açık değildir. Bir zamanlar Yenice-i Vardar'da bulunan yirmi camiden günümüze ulaşan üç camiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Camii (Karaferya)</span>

Orta Camii, Yunanistan'ın Karaferye kentinde bulunan bir camidir. Cami, 1490 yılında inşa edilmiş olup kentteki "Osmanlı mimarisinin en dikkat çekici örneklerinden biri" olarak kabul edilmektedir. Adından da anlaşılacağı gibi şehrin merkezinde, Kentriki, Leonidu ve Themistokleus caddeleri arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Paşa Camii (Rodos)</span> Rodos, Yunanistandaki tarihi bir cami

Mustafa Paşa Camii, Yunanistan'ın güneyindeki Rodos'ta bulunan Osmanlı döneminden kalma bir camidir. Rodos'un surlarla çevrili eski şehir kısmında yer alan cami ibadete açık değildir. Bununla birlikte, cami Müslüman topluluğu tarafından zaman zaman nikah salonu olarak kullanıma açılmaktadır. Mustafa Paşa Camii, küçük bir meydanda, şehir hamamının bitişiğinde bulunmaktadır.