İçeriğe atla

Mehmet Altan

Mehmet Altan
Doğum11 Ocak 1953 (71 yaşında)
Ankara, Türkiye
MeslekGazeteci, yazar
DilTürkçe
VatandaşlıkTürkiye
EğitimParis I. Pantheon Sorbonne Üniversitesi
Edebî akımİkinci Cumhuriyetçi
Önemli ödülleriAkademi Kitabevi Deneme Ödülü
AkrabalarÇetin Altan
Ahmet Altan

Mehmet Hasan Altan (d. 11 Ocak 1953,[1] Ankara), Türk gazeteci, yazar ve akademisyen.

Hayatı

Kendisi gibi yazar olan Çetin Altan'ın oğlu ve Ahmet Altan'ın kardeşidir. İlk, orta ve yüksek öğrenimini İstanbul'da yaptı. Liseyi Saint Joseph Fransız Lisesi'nde okudu.Yüksek öğrenimi sırasında özel sektörde ve Türk Haberler Ajansı'nda görev yaptı. 1979 yılında doktora yapmak için Fransa'ya gitti. Paris I. Pantheon Sorbonne Üniversitesi'nde, Türkiye-IMF ilişkilerini inceleyen çalışmasıyla 1980 yılında uzman, Türkiye'nin ABD ve SSCB ile ilişkilerini inceleyen teziyle de iktisat doktoru oldu. Doktora eğitimi sırasında çeşitli gazetelerde çalıştı, Cumhuriyet gazetesinin Paris muhabiri olarak görev yaptı. 1984 yılında Türkiye'ye dönen Altan'ın 1985 yılında, Paris'teyken yazdığı denemeleri Kanatlı Karınca adlı kitapta topladı. Akademi Kitabevi Deneme Ödülünü alan bu kitaptan sonra, tezinden esinlenerek yazdığı Süperler ve Türkiye adlı bilimsel çalışması yayımlandı.

Altan'ın, Türkiye'deki "devlet" kavramını irdelemeyi amaçladığı Marks'tan Sevgilerle adlı kitabının yanında, Sorbonne Üniversitesi doktora tezinden etkilenerek askeri darbelerin ekonomik nedenlerini incelediği "Darbelerin Ekonomisi" ve Türkiye'den yeryüzüne bakmaya çalıştığı edebi yazılarını içeren Matadorun Ölümü adlı kitapları da bulunmaktadır. Bu güne kadar 40'ı aşkın yayınlamış kitabı vardır. Son kitabı Açık Öğretim Üniversitesi için yazdığı "Uluslararası Ekonomi Politik" ders kitabıdır.[]

Altan akademik hayatı ile birlikte köşe yazarlığını da sürdürmüştür. 20 yıl Sabah gazetesinde, 6 yıl Star gazetesinde köşe yazarlığı yapmıştır. Star gazetesi başyazarlığından 2012 yılında ayrılmıştır. Çeşitli televizyon kanallarında televizyon programları yapmış ve yorumcu olarak birçok programa katılmıştır.

Altan aynı zamanda "İkinci Cumhuriyetçiliğin" fikir babasıdır. İstanbul Üniversitesi İktisat Politikaları Ana Bilim Dalı profesörü görevinden 29 Ekim 2016 tarihinde ihraç edilmiştir. Tüm suçlamalardan beraatı, Anayasa ve AİHM kararları ile temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edilmiş olduğu saptandığından ihraç işlemin iptali istemli açılan dava Ankara 21. İdare Mahkemesi'nde görülmektedir.

Altan, halen P24Blog internet sitesinde haftada bir "basın tarihi" yazıları yazmaktadır.

FETÖ/PDY soruşturması

15 Temmuz 2016'da gerçekleştirilen askerî darbe girişimi sonrasında başlatılan Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) kapsamında, darbe girişiminden bir gün önce kardeşi Ahmet Altan ile birlikte katıldıkları televizyon programında darbe çağrışımıyla subliminal mesaj içeren söylemlerde bulundukları iddiasıyla hakkında başlatılan soruşturma nedeniyle 10 Eylül 2016 tarihinde gözaltına alındı.[2] Altan, "Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs", "Örgüt propagandası yapmak" ve "Örgüte yardım ve yataklık" suçlamasıyla çıkarıldığı İstanbul 10. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından 22 Eylül 2016 tarihinde tutuklandı.[3]

Tutuklanmasının hemen akabinde Anayasa Mahkemesine yapılan başvuruyu ele alan Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, 11 Ocak 2018 tarihinde verdiği kararla Altan'ın kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı ile ifade ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğine karar vermiştir.[4] İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi verilen karara uymayarak tutukluluk halinin devamına karar vermiş ve yargılanmasına devam edilen Altan, 16 Şubat 2018 tarihinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır.[5] Mehmet Altan tarafından Türkiye Cumhuriyeti aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yaptığı başvuruda 20 Mart 2018'de sonuçlandırılmış ve Altan'ın "özgürlük ve güvenlik hakkı" ile "ifade özgürlüğünün" ihlal edildiğine karar vermiştir.[6] Altan, tutukluluk kararını inceleyen bir üst mahkeme olan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi'nin Anayasa Mahkemesi kararına uymasıyla 27 Haziran 2018 tarihinde tahliye edildi.[7] Temyiz edilen tutukluluk kararını inceleyen Yargıtay 16. Ceza Dairesi, Altan'ın da içerisinde yer aldığı 6 kişi hakkında "Anayasa'yı ihlal" suçundan verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını bozmuş ve Mehmet Altan'ın beraatına hükmedilmesine karar vermiştir.[8] Altan, İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yeniden yapılan yargılama sonucu 4 Kasım 2019'da beraat etmiştir.[9]

Yayınlanmış eserleri

  • 1985: Kanatlı Karınca (Nisan Yayınları)
  • 1986: Süperler ve Türkiye (AFA Yayınları)
  • 1989: Marks'tan Sevgilerle (Güneş Yayınları)
  • 1990: Darbelerin Ekonomisi (AFA Yayınları)
  • 1992: Matadorun Ölümü (Nisan Yayınları)
  • 1994: Kapitalizm Bu Köye Uğramadı (AFA Yayınları)
  • 2001: Darbelerin Ekonomisi (İyi Adam Yayınları, İstanbul)
  • 2001: Köylüler Ne Zaman Manşet Olur (Zaman Kitap)
  • 2007: Marksist-Liberal (Hemen Kitap)
  • 2008: İkinci Cumhuriyet'in Yol Hikâyesi (HayyKitap)
  • 2008: Hrant Dink Cinayeti (Profil Yayıncılık)
  • 2008: Milliyetçilik Ve Çeteler (Hemen Kitap)
  • 2010: Kent Dindarlığı (Timaş Yayınları)
  • 2011: Küresel Vicdan (Timaş Yayınları)
  • 2012: Cami Kışla Parantezinde Türkiye (Hemen Kitap)
  • 2013: Uluslararası Ekonomi Politik (AÜ Yayınları)
  • 2014: Beraber Yürüttük Biz Bu Yollarda (Klas Kitaplar)
  • 2014: Paralel Paranoya (Klas Kitaplar)
  • 2014: Uzun Adamın En Uzun Günü: 17 Aralık (Klas Kitaplar)

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2017. 
  2. ^ "Mehmet Altan tutuklandı". Mehmet Altan tutuklandı. 22 Eylül 2016. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 
  3. ^ "'Abilik durumu var mı' dediler, bavulu sordular". www.hurriyet.com.tr/. 22 Eylül 2016. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016. 
  4. ^ "T.C. Anayasa Mahkemesi". kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  5. ^ Özden Atik (16 Şubat 2018). "Nazlı Ilıcak, Ahmet Altan ve Mehmet Altan'a ağırlaştırılmış müebbet hapis". DHA. 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  6. ^ http://hudoc.echr.coe.int/fre?i=001-181862 []
  7. ^ "Mehmet Altan'a tahliye". Sözcü. 27 Haziran 2018. 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2018. 
  8. ^ Aylin Sırıklı, Kemal Karadağ (5 Temmuz 2019). "Yargıtay Ilıcak ve Altan kardeşlerin ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını bozdu". AA. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  9. ^ Ümit Türk (4 Kasım 2019). "Mehmet Altan için beraat, Ahmet Altan ve Nazlı Ilıcak'a tahliye!". Sözcü. 4 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Altan</span> Türk yazar ve gazeteci

Ahmet Hüsrev Altan, Türk yazar ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Can Dündar</span> Türk gazeteci ve araştırmacı

Can Dündar, Türk araştırmacı, gazeteci, televizyoncu ve belgesel yapımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi</span> Türkiyedeki en yüksek yargısal devlet organı

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi (AYM), Türkiye'de anayasal denetimi yürüten en yüksek yargı organıdır. Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bireysel başvuruları karara bağlar. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler. Görevleri, Türkiye Anayasası'nın 148. ve 153. maddeleri arasında belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İlker Başbuğ</span> 26. TSK Genelkurmay Başkanı

Mehmet İlker Başbuğ, Türk asker ve yazar. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 26. Genelkurmay Başkanı.

Mehmet Fikri Karadağ Türk asker. Kuvvayi Milliye Derneği'nin kurucusu. 1991-1996 yılları arasında Elazığ'da görev yaptı. 8. Kolordu Hareket Başkanı görevinde de bulundu. 30 Ağustos 2003 tarihinde emekli oldu. Vatansever Kuvvetler Güç Birliği Hareketi'nden ayrılarak 2005 yılında Kuvvayi Milliye Derneği'ni kurdu. 2007 seçimlerinde İstanbul 1. bölgeden bağımsız milletvekili adayı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mümtaz'er Türköne</span> Türk yazar

Mümtaz'er Türköne, Türk öğretim üyesi ve köşe yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Ertuğrul Kürkcü</span> Türk siyasetçi

Ertuğrul Kürkcü, Türk sosyalist aktivist, yayıncı ve yazar. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Onursal Başkanı, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Onursal Üyesi ve İlerici Enternasyonal Danışma Kurulu Üyesidir.

Ayşe Nazlı Ilıcak, Türk gazeteci ve siyasetçi.

Kemal Kerinçsiz, Türk avukat.

Ergenekon davaları veya Ergenekon kumpası, iddia olunan Ergenekon örgütü kapsamında açılan davalardır.

Mustafa Levent Göktaş Çerkes asıllı Türk asker ve avukat.

<span class="mw-page-title-main">Enis Berberoğlu</span> Türk politikacı ve milletvekili

Kadri Enis Berberoğlu,, Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi. CHP parti meclisi üyesi ve genel başkan yardımcısıdır.

Çetin Doğan Türk asker. Eski 1. Ordu Komutanı.

Balyoz ya da Balyoz Harekât Planı 5-7 Mart 2003 tarihlerinde 1. Ordu karargâhında düzenlenen plan seminerinde Türkiye hükûmetini devirmek amacıyla Çetin Doğan liderliğinde hazırlandığı iddia edilen askerî darbe planıdır. Yapılan yargılamalar sonucu, darbe planlarının gerçeği yansıtmadığı ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pınar Selek</span> Türk sosyolog ve yazar

Pınar Selek, Türk sosyolog, feminist, anti-militarist yazar.

Ragıp Zarakolu, Türk insan hakları aktivisti, gazeteci ve yayımcı.

12 Eylül Davası, 12 Eylül Darbesi'ni gerçekleştiren komutanlardan hayatta kalanların yargılandığı dava. Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya, 765 sayılı TCK'nin "Devlet Kuvvetleri Aleyhine Cürümler" başlıklı 146. maddesi uyarınca müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Tahsin Şahinkaya'nın, Kenan Evren’den iki ay sonra, 90 yaşında ölmesiyle Yargıtay aşamasındaki dava düştü ve kararlar kesinleşmedi. Yıllar sonra, 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi sonrası; Kenan Evren'in ifadesini alan dönemin Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili, Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya'ya dava açan dönemin Ankara Cumhuriyet Savcısı, açılan davaya ilk bakan hâkimler ve iddia makamında bulunan savcılar, "Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) soruşturması" kapsamında meslekten ihraç edildi. Daha sonra bazıları yargılandı ve mahkûm oldu.

15 Temmuz Darbe Girişimiyle ilgili davalar, 15 Temmuz Darbe Girişiminin ardından Türkiye'de başlatılan soruşturmalar kapsamında açılan davalardır.

Gezi Parkı davası, 28 Mayıs - 30 Ağustos 2013 tarihleri arasında gerçekleşen Gezi Parkı olaylarını organize ettikleri iddiası ile 16 kişinin yargılandığı davadır.

<span class="mw-page-title-main">Osman Kavala</span> Türk iş insanı ve hayırsever

Mehmet Osman Kavala, Türk insan hakları savunucusu, filantropist ve iş insanı. 1990'ların başından beri birçok sivil toplum kuruluşuna destek olmuştur. 2002'den beri kâr amacı gütmeyen Anadolu Kültür kurumunun kurucusu ve yönetim kurulu başkanıdır. Türkiye'de risk altında olan kültürel mirasın korunmasına yönelik çabaları nedeniyle 2019 yılında Avrupa Arkeoloji Mirası Ödülü'ne layık görülmüştür. Yine 2019 yılında, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi'nin demokratik toplum çalışmalarına katkıda bulunan ve ifade özgürlüğüne yönelik baskı altında olan kişilere verdiği "Ayşe Nur Zarakolu Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü"ne layık görülmüştür. Ekim 2023'te Václav Havel İnsan Hakları Ödülü'ne layık görüldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.