İçeriğe atla

Mehmet Ali Bey (veteriner)

Mehmet Ali Bey'in Sahrayıcedid Mezarlığı'ndaki mezarı
Mehmet Ali Bey'in Sahrayıcedid Mezarlığı'ndaki mezar taşı

Mehmet Ali Bey Mülkiye Baytar Mektebi Âlisi kurucusu veteriner.[1][2]

1853 yılında Üsküdar'da dünyaya gelen Mehmet Ali Bey sıbyan mektebinden sonra Toptaşı Mekteb-i Rüştiyesi ve Kuleli Mekteb-i İdadi-i Askerîsini bitirdi. Üniversite eğitimine 1870 yılında Harp Okulunun veteriner sınıfında başladı ve 1874 veteriner olarak mezun oldu. Askeri veteriner okulunda dersler veren Mehmet Ali Bey 1877 yılında Şam'daki 5. Orduya memur olarak tayin edildi. 1880 yılında Rusya'daki haraları incelemek üzere Moskova'ya gönderildi. 1884 yılında binbaşılığa 1886 yılında albaylığa terfi eden Mehmet Ali Bey, meslek hayatı süresince hayvan hastalıkları ile mücadele etti ve bu mücadelede alınacak tedbirler konusunda raporlar hazırladı.

Mehmet Ali Bey ve arkadaşları tarafından 1 Mayıs 1880 tarihinde yayın hayatına başlayan Vasıta-i Servet adlı dergide yayınlanan makalelerde sivil veteriner okulu ihtiyacı gündeme getirildi. Mehmet Ali Bey'in çabaları sonucunda 1889 yılında Mülkiye Baytar Mektebi Âlisi kuruldu. 1892 yılında Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi ismini alan okulun ilk müdürü Mehmet Ali Bey oldu.[3] 1897 yılında Yemen’de 1902’de Rumelide görev yapan Mehmet Ali Bey 1908 tarihinde 2. Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul’daki Mülkiye Baytar Mektebine 2. defa müdür oldu. 26 Ağustos 1908 kurulan tarihinde İstanbul’da kurulan Osmanlı Devletindeki ilk veteriner hekimliği derneği olan Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin ilk müdürü oldu. Cemiyetin ilk toplantısında, Mehmet Ali Bey’in teklifiyle “Mecmua-i Fünûn-i Baytariye” adlı ilmi bir derginin çıkarılmasına karar verildi. Derginin sorumluluğunu da üslenen Mehmet Ali Bey, sivil veteriner hekimliğini güçlendirmek ve teknik personel yetiştirmek amacıyla 1910 yılında Muavin Baytar Mektebini kurdu. 1911 yılında emekliye ayrılan Mehmet Ali Bey 29 Ağustos 1923 yılında İstanbul'da öldü ve cenazesi Kadıköy Sahrayıcedid Mezarlığına defnedildi.

Mehmet Ali Bey'in mezarı ve mezarın kitabesi, ölümünün 95. yıldönümü olan 2018 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından bakım ve onarımın geçirilerek yenilendi.[4][5] Mehmet Ali Bey'in ölüm yıl dönümünde Sahrayıcedit Mezarlığı'nda yapılan törende dönemin Türk Tarih Kurumu başkanı Ali Birinci bir konuşma yaptı. Konuşmadan sonra tören okunan Kur'anı Kerim ve dualarla sona erdi.[6]

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye' de Veteriner Hekimlik Dünü Bugünü | Vet-Zon". 23 Ocak 2021. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022. 
  2. ^ "Veteriner Fakültesi". veteriner.cumhuriyet.edu.tr. 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022. 
  3. ^ tvhbvakfkayseri (22 Eylül 2021). "TÜRK VETERİNER HEKİMLİĞİNİN YOLBAŞÇISI: BAYTAR MİRALAYI MEHMET ALİ BEY". Türk Veteriner Hekimler Birliği Vakfı Kayseri Şubesi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022. 
  4. ^ "Halkalı Ziraat Okulu Kurucusunun Unutulmaya Yüz Tutan Mezarı Yenilendi". istanbul.tarimorman.gov.tr. 18 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022. 
  5. ^ "HABERLER - TARIMSAL HİZMETLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI". tarim.ibb.istanbul. Erişim tarihi: 29 Mart 2022. 
  6. ^ "Mehmet Akif Ersoy'un hocasının kabri yenilendi". www.aa.com.tr. 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali Canip Yöntem</span> Türk yazar, şair ve siyasetçi

Ali Canip Yöntem, Türk şair, yazar, edebiyat tarihi araştırmacısı ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Zeki Rıza Sporel</span> Türk futbolcu

Mehmed Zeki Sporel, Türk millî futbolcu, asker, veteriner hekim, siyasetçi ve 1955-58 yılları arasındaki Fenerbahçe Spor Kulübü başkanı. Zeki Rıza Sporel, Türk milli futbol takımının ilk golünü atmış, Fenerbahçe’de oynadığı 18 yılda 352 maçta 473 gol atarak, maç başına 1.34’lük gol oranı sağlamış ve Türk futbolunda en fazla gol atan oyunculardan birisi olarak Türk futbolunda tarihe geçmiştir. Soyadı kanunu sonrası kendisine bizatihi Atatürk tarafından Sporel soyismi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Âkif Ersoy</span> Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçi

Mehmed Ragîf, daha sonra Mehmet Âkif Ersoy, Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçidir.

Mehmet Ruhi Arel,, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Avni Lifij</span> Çerkes asıllı Türk vatandaşı ressam

Hüseyin Avni Lifij, Çerkes asıllı Türk vatandaşı ressam.

<span class="mw-page-title-main">Zihni Derin</span>

Zihni Derin, Türk ziraatçi ve eğitimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Rıza Erten</span> siyasetçi

Ali Rıza Erten, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Onat</span> Türk ressam

Hikmet Onat, Türk ressam.

Ali Cevat veya Ali Cevad Türk öğretmen ve coğrafyacı.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Halkalı Yüksek Ziraat Okulu</span>

Halkalı Ziraat Mektebi, İstanbul'un Halkalı mahallesinde 19. yüzyıl sonunda kurulan, 2005'e kadar faaliyet gösteren ziraat ve hayvancılık üzerine meslek okulu.

<span class="mw-page-title-main">Nuri Dersimi</span> Kürt milliyetçi ideolog ve veteriner hekim

Mehmet Nuri Dersimi, Koçgiri İsyanı ve Dersim İsyanına adı karışmış Alevi-Kürt ideolog ve veteriner hekim.

Mehmet Ali Bey şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Tevfik Biren</span> Türk devlet adamı

Mehmet Tevfik Biren ya da Mehmed Tevfik Bey, Osmanlı Devleti'nin son döneminde Nazırlık ve Valilik gibi yüksek düzeylerde görev yapmış bir devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin Batu</span>

Selahaddin Batu, Türk veteriner hekim, akademisyen, siyasetçi, edebiyatçı.

<span class="mw-page-title-main">Veteriner hekim</span> hayvan hastalıklarını tedavi eden uzman, doktor

Veteriner hekim ya da eski adıyla baytar, veteriner tıp uygulamalarını uzmanlıkla yapan ve insan harici hayvanların üremelerinin engellenmesi veya arttırılmasına, beslenmelerine, hastalıklarına, rahatsızlıklarına ve yaralanmalarına uzmanlıkla müdahale eden, koruyucu hekimlik uygulamalarıyla hastalıkları ve bozuklukları daha oluşmadan önleyen, hayvan hastalıklarının ve parazitlerin kontrol altına alınması için araştırmalar ve uygulamalar yapan, yaptığı çalışmalarla insan sağlığına da hizmet eden bir tıp mensubu. Veteriner fakültesinden mezun olarak ve ülkelere göre değişen şartları yerine getirerek unvan alırlar.

Veteriner fakültesi: Veteriner hekimlerin mezun olduğu ve veteriner hekimlik eğitimi veren fakültedir. Farklı ülkelere göre farklı isimleri vardır ve ülkelere göre mezunlarının unvanları ve eğitim dereceleri de farklılık gösterebilmektedir. Eğitim süresi 5 veya 6 yıl olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi</span> Ankara Üniversitesine bağlı fakülte

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara Üniversitesi Cebeci Yerleşkesi'nde eğitim ve öğretim veren, Ankara Üniversitesine bağlı bir fakültedir. Osmanlı Devleti döneminde sivil yönetici sınıfını yetiştirme amacıyla açılmış ve Türkiye'de siyaset bilimi ve iktisadın birçok alanında yükseköğrenim sağlayan ilk kurumdur.

Türk Veteriner Hekimleri Birliği, Türkiye sınırları içerisinde mesleğini icra eden Veteriner hekimlerin üye olduğu, meslek mensupları arasında dayanışma sağlamayı, mesleki deontolojinin korunmasını temin etmeyi, meslek mensuplarının haklarını savunmayı ve mesleğin kamu ve kişi yararına uygulanıp geliştirilmesinde katkı sağlamayı hedefleyen bir meslek örgütü. Tüzel kişiliğe sahip, kamu kuruluşu niteliğindedir. Dünya Veteriner Hekimleri Birliğinin bir üyesidir.

Cafer Fahri Dikmen, Türk mikrobiyolog ve Türkiye'nin ilk mikrobiyoloğu.

İstanbul'da, ordunun veteriner hekim ihtiyacını karşılamak üzere 1842 yılında açılmış askeri bir okul.