İçeriğe atla

Mehmet Çınarlı

Mehmet Çınarlı
Doğum1925
Ermenek, Karaman, Türkiye
Ölüm19 Ağustos 1999 (74 yaşında)
Ankara, Türkiye
Meslekşair, yazar, denemeci, eleştirmen
MilliyetTürk
Vatandaşlık Türkiye
DönemCumhuriyet dönemi
Edebî akımHisarcılar

Mehmet Çınarlı (d. 1925 - ö. 19 Ağustos 1999), Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Türk yazar, şair, denemeci, eleştirmen. Hisarcılar akımının kurucusu.

Hayatı

1925 yılında Karaman’ın Ermenek İlçesinde doğdu. 1999 yılında Yalova depreminden iki gün sonra (19 Ağustos 1999) Ankara'da vefat etti. İlkokulu Ermenek'te, orta öğrenimini Antalya'da tamamladı. Babası sağlık memurluğundan emekli ve “Doktor Osman” lakaplı Osman Çınarlı'dır. 1948 yılında Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun oldu. Daha sonra Maliye Bakanlığı'nda devlet memurluğuna başladı. 1960 yılında Bütçe ve Mali kontrol Genel Müdür Yardımcılığı'na, 1964 yılında da Maliye Tetkik Kurulu Üyeliği'ne getirildi. 1967 yılında TBMM tarafından Sayıştay Üyeliği'ne, 1981 yılında Anayasa Mahkemesi Üyeliğine seçildi. 1961 yılında Amerika’da 8 ay kalan Mehmet Çınarlı, 1990 yılında emekli oldu.

Küçük yaşlardan itibaren edebiyatla ilgilenen Mehmet Çınarlı yazdığı ilk şiirlerini çeşitli gazete ve dergilerde yayınladı. İlk sayısı 16 Mart 1950’de yayınlanan Hisar dergisinin ve Hisarcılar akımının kurucularındandır. Resmi görevlerinden artan zamanlarının büyük bir kısmını Hisar'ın aksamadan yayınlanması ve olgunlaşmasına hasretmiş, 1950-1956, 1966-1969 yılları arasında derginin imtiyaz sahipliğini de üzerine aldı.

Çınarlı'nın yayınlanan ilk şiiri "Antalya'da Kış" 1937'de Antalya Gazetesi'nde çıktı. Üniversitelerarası bir şiir yarışmasında "Sonbahar Duyguları" şiiriyle de birincilik kazandı (1948). Çınarlı, geleneğe bağlı bir şairdir. Aruz ve heceyle şiirlerini yazdı. 26 Aralık 1966'da Ankara Radyosu'nca hazırlanan “Radyoda Hisar Saati” programında sanat anlayışlarını ve belli başlı sanat ilkelerini programa katılan diğer temsilcilerden; Munis Faik Ozansoy, İlhan Geçer, Mustafa Necati Karaer, Gültekin Samanoğlu ve Nevzat Yalçın ile birlikte açıkladı. Daha sonra bu ilkeler, Hisar dergisinin 113. ve 114. (Şubat, Mart 1967) sayılarında Hisarcılar'ın bildirisi olarak dört madde halinde yayımlandı.

Eserleri

  • Güneş Rengi Kadehlerle (Şiirler, 1958)
  • Gerçek Hayali Aştı (Şiirler, 1969)
  • Bir Yeni Dünya Kurmuşum (Şiirler, 1969)
  • Halkımız ve Sanatımız (Denemeler, Hisar Yayınları: 9, Başnur Matbaası-Ankara 1970)
  • Söylemek Yaraşır (Denemeler, Ötüken Yayınları: 134, Yaylacık Matbaası-İstanbul 1978)
  • Sanatçı Dostlarım (Denemeler, Ötüken Yayınlar: 133, İstanbul 1979)
  • Zaman Perdesi (Şiirler, Dergah Yayınları Birinci Basım Nisan-1983)
  • Mısralarda Gezinti (Denemeler, Kültür Bakanlığı Yayınları, ISBN 975-17-0632-7, Ankara 1990)
  • Altmış Yılın Hikâyesi (Otobiyografi, Kitabevi Yayınları, İstanbul 1999))
  • Güzelliklere Doymam (Şiirler, (1995))
  • Hatıraların Işığında (Hatıralar,Cönk Yayınları, (1984))
  • Aynı Yolda (Denemeler, Kültür Bakanlığı Yayınları, (1986))

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Emin Yurdakul</span> Türk şair ve milletvekili

Mehmet Emin Yurdakul, Türk şair ve milletvekili. "Türk Şairi", “Millî Şair” olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Yavuz Bülent Bâkiler</span> Türk şair ve yazar

Yavuz Bülent Bâkiler, Türk şair ve yazardır. Gazetecilik, yöneticilik ve avukatlık da yapmıştır.

Cihat Fethi Tevet, Türk doktor, yazar, ansiklopedist ve siyasetçidir.

Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde eğitim amacıyla Avrupa'ya, özellikle Fransa'ya giden gençler oradaki edebiyatta gördükleri yenilikleri ülkeye dönüşlerinde Türk edebiyatında uygulamaya başlamışlardır. Bu şekilde belli dönemler halinde günümüze kadar süren yeni bir edebiyat başlamıştır. Bu dönemlerden biri de Cumhuriyet dönemi edebiyatıdır.

Nüzhet Erman, Türk bürokrat ve şairdir.

Nuri Pakdil,, Türk şair, mütefekkir, deneme ve oyun yazarı.

Hisarcılar, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı şiir ekolüne bağlı olan şair ve yazarlar topluluğudur. Hisarcılar ilk şiirlerini Çınaraltı dergisinde, Garip akımına karşı bir duruş sergileyerek yayınladılar. Daha sonra 1950 yılında çıkarılmaya başlayan ve 1980 yılına kadar aralıklı olarak 277 sayı çıkarılan Hisar dergisi etrafında toplandılar.

Ayla Oral, Türk şair. Hisarcılar akımı üyesidir.

M. Fahri Oğuz, Türk yazar, şair ve heykeltıraştır. Hisarcılar akımı hikâyecilerindendir.

Şevket Bulut,, Türk yazar, Hisarcılar akımı hikâye yazarı.

Sevinç Çokum,, Türk Hisarcılar akımı temsilcilerinden. Hikâye, roman ve senaryo yazarı.

Mustafa Necati Karaer, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Türk yazar, şair, otobiyografici, eleştirmen. Hisarcılar akımının kurucusu. Hisar şiirinin önde gelen temsilcisi.

Hisar, 1950-1980 yılları arasında Ankara'da yayınlanmış olan aylık fikir, edebiyat ve sanat dergisi.

Ötüken Neşriyat, 1964 yılında Şehzadebaşı'nda üniversite öğrencileri tarafından kurulan bir yayınevidir. "Her zaman okunacak kitaplar" sloganı ile yayın yapmaktadır. Yayımladıkları ilk kitap Necip Fazıl Kısakürek'in Reis Bey adlı eseriydi. Sonrasında yazarın bütün eserleri bu yayınevinden çıktı. İlk başlarda Yılmaz Öztuna, Tarık Buğra, Erol Güngör, Arif Nihat Asya, Cemil Meriç, Mehmet Fuad Köprülü, Abdülhak Şinasi Hisar gibi dönemin önemli aydınlarının eserlerini yayınlamışlardır.

Yahya Akengin, Türk şair ve yazardır. Hisarcılar akımının temsilcilerinden biridir.

Sabahattin Engin, Türk eğitimci ve oyun yazarı. Hisarcılar akımının temsilcilerinden biridir.

Mustafa İlhan Geçer, Türk yazar, şair, araştırmacı, eleştirmen, güfteci. Hisar dergisinin ve Hisarcılar akımın kurucularındandır.

Gültekin Samanoğlu, Türk şair ve yazar. 1948'den önceki şiir denemelerinde "Nuri Fehmi Gûltekin" imzasını kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cem Savran</span>

Cem Savran (d.27 Mart 1965) Türk yazar, şair, romancı.

İlhan Karaman, Türk şair ve yazardır. Toplumcu gerçekçi şiir akımını benimseyen Karaman, yazılarını sade ve yalın bir dille yazdı.