İçeriğe atla

Mehmed Zeki Paşa

Mehmed Zeki Paşa
Doğum1846
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm1929 (82-83 yaşlarında)
İstanbul, Türkiye
Bağlılığı Osmanlı İmparatorluğu
Branşı Osmanlı ordusu
Hizmet yılları1860-1911
RütbesiMüşir
KomutasıYıldız Sarayı Muhafız Alayı, 4. Ordu ve Hamidiye Hafif Süvari Alayları, 6. Ordu ve Bağdad Valisi
Çatışma/savaşları93 Harbi

Mehmed Zeki Paşa (d. 1846 - 1929) Osmanlı askeri.

Kafkasya kökenli bir ailenin çocuğu olarak doğdu. 1860 yılında Mekteb-i Harbiye'ye girdi. 1878 yılında Ferik rütbesine terfi etti. Yıldız Sarayı Muhafız Alayı, Balkanlar ve Trablusgarp'ta önemli görevler üstlendi. Bu görevlerinde Sultan II. Abdülhamid'in takdirini kazandı. 1887 yılında Sultan II. Abdülhamid tarafından Müşir rütbesine terfi ettirilerek merkezi Erzincan'da bulunan 4. Ordu Komutanlığı'na atandı. 1890 yılından itibaren de hem 4. Ordu komutanı, hem de Hamidiye Hafif Süvari Alayları'nın kurucusu ve başkomutanı olarak görev yaptı. Ermeni isyanlarının bastırılmasında etkin rol üstlendi.

II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İttihatçılarla aynı siyasi düşünceleri paylaşmadığından komutanlık görevine devam etmek istemedi. Aslında II. Meşrutiyet'in ilanından önce de onun görevden alınmasını isteyen bazı etkili kişiler olduysa da padişah bu kişilerle aynı görüşte değildi ve paşanın hizmetlerinden memnundu. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra işbaşına gelen İttihatçılarla çalışamayacağını düşünerek, iklim şartları, sağlık durumu ve ailevî bazı nedenleri ileri sürerek yerine başkasının atanmasını Harbiye Nezareti'nden talep etti. İsteğini uygun gören emrin 11 Ağustos 1908 tarihinde çıkması üzerine, yerine Abuk Ahmed Paşa'yı vekil olarak bıraktı ve 12 Ağustos 1908 tarihinde İstanbul'a hareket etti. Yerine 15 Ağustos 1908 tarihinde Erkân-ı Harbiye Müşîri Kölemen Abdullah Paşa atandı ve 11 Eylül 1908 tarihinde komutanlıktan azledildi. Azledildikten sonra, bir müddet açıkta bekledi ve 5 Mart 1911 tarihinde aylık 7.500 kuruş maaşla emekliye ayrıldı.

Ahmed Muhtar Paşa'nın sadrazamlığı döneminde 25 Ağustos 1912 tarihinde Cemal Bey'in istifasıyla boşalan Bağdat Valiliği'ne atandı. Ancak görevi hemen kabul etmedi ve düşünmek için birkaç haftalık süre istedi. Bağdat Vilayeti ve Irak coğrafyasında asayişin sağlanabilmesi ve vergilerin düzenli olarak toplanabilmesi için yeni valinin de öncekiler gibi üstün yetkiler istedi. Her şeyden önce valilik ve komutanlığın birleştirilmesi gerekmekteydi. Hükûmet tarafından isteği kabul edilerek 21 Eylül 1912 tarihinde çıkan padişah iradesiyle yeni Bağdat Valisi ve 6. Ordu Müfettişi olarak atandı.

Bağdat Valiliği görevinde yaklaşık yedi ay kaldı. Henüz görev yerine varmadan kendisini göreve getiren Ahmed Muhtar Paşa istifa etmek zorunda kaldığından, Bağdat'taki valilik hizmetini iktidar desteğinden yoksun olarak yürütmek zorunda kaldı. Yeniden iktidara gelen İttihatçılarla çalışamayacağını anlayınca Bağdat valiliğinden istifa etti.[1] Bu görevinden sonra herhangi bir devlet görevi verilmedi.

1929 yılında İstanbul'da öldü.[2]

Kaynakça

  1. ^ Toprak, Seydi Vakkas (2015). "MÜŞİR MEHMED ZEKİ PAŞA'NIN BAĞDAT VALİLİĞİ". Jass Studies, 34. ss. 417-426. Erişim tarihi: 30 Aralık 2016. []
  2. ^ Sinan Kuneralp, Son Dönem Osmanlı Erkân ve Ricali (1839-1922), Prosopoprafik Rehber, İstanbul 1999, s. 106.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Said Paşa</span> 201. Osmanlı sadrazamı

Mehmed Said Paşa, Osmanlı devlet ve siyaset adamı. II. Abdülhamid saltanatında yedi kez ve İkinci Meşrutiyet döneminde iki kez olmak üzere, toplam dokuz dönemde dokuz yıla yakın sadrazamlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Recep Paşa</span>

Matlı Recep Paşa, Türk asker ve devlet adamı. Kosova, Bağdat, Trablusgarp Valiliği ve Harbiye Nazırlığı yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Muhtar Paşa</span> Osmanlı devlet adamı

Mahmut Muhtar Paşa ya da Soyadı Kanunu sonrasında Mahmut Muhtar Katırcıoğlu,, Osmanlı İmparatorluğu'nda valilik, nazırlık gibi önemli devlet görevlerinde bulunmuş asker ve bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Fazıl Paşa</span>

İsmail Fazıl Paşa (Cebesoy) Türk asker ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Çırpanlı Abdülkerim Nadir Paşa</span>

Abdülkerim Nâdir Paşa ,93 Harbi sırasında Rumeli Ordusu komutanlığı yapmış Osmanlı Türkü asker.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Meşrutiyet</span> Osmanlı Devletinde ikinci anayasal monarşi dönemi (1908–1920)

İkinci Meşrutiyet, Osmanlı Anayasası'nın, 30 yıl askıda kaldıktan sonra, 23 Temmuz 1908'de yeniden ilan edilmesiyle başlayan ve Mebuslar Meclisinin Sultan Vahdettin tarafından 11 Nisan 1920'de tasfiyesi ile sona eren dönemdir. Bu dönemde parlamenter demokrasi, seçim, siyasi parti, askerî darbe ve diktatörlük olgularıyla tanışılmış, iki büyük savaş yaşanmış ve imparatorluğun dağılmasına tanık olunmuştur.

Müşîr, Osmanlı Devleti'nin son dönemi ve Türkiye'nin ilk yıllarında kullanılan, günümüzdeki en yüksek askerî rütbe olan mareşale denk olan rütbe.

<span class="mw-page-title-main">Ethem Paşa</span> Türk asker

Ethem Paşa, Türk asker ve devlet adamı. 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'nda Osmanlı Orduları Başkomutanı, 1909 yılında 2 hafta süreyle Harbiye Nazırı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Deli Fuad Paşa</span>

Fuad Paşa Çerkes asıllı Türk asker. Ataklığı ve düşündüklerini çekinmeden söylemesi nedeniyle Müşir Deli Fuad Paşa olarak da bilinir. Beşiktaş Jimnastik Kulübü kurucuları arasındadır.

Ömer Rüşdü Paşa, Türk asker. Osmanlı Devleti'nde Harbiye Nazırlığının kurulmasından sonra ilk Harbiye Naziri. Ayan Meclisi üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Kölemen</span> Türk asker

Abdullah Kölemen, Türk asker. Kölemen Abdullah Paşa olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Rıza Paşa</span>

Mehmed Rıza Paşa Osmanlı askeri. II. Abdülhamid döneminde 17 yıl Serasker olarak görev yaptı.

Mustafa Zeki Paşa ya da Tophane Müşiri Zeki Paşa (1849-1914) Osmanlı padişahı II. Abdülhamid'in en güvendiği Osmanlı generalleri ve devlet adamlarından biriydi. II. Abdülhamid döneminde 18 yıl boyunca Tophane Müşiri olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Rıza Paşa (1871-1913)</span> Osmanlı ordusu generali

Hasan Rıza Paşa, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Rauf Paşa</span>

Mehmed Rauf Paşa, Osmanlı asker ve devlet adamı.

Kâzım Alpan, Osmanlı askeri. II. Abdülhamid devrinin ordu komutanlarından olup, dönemin en uzun süre yaşamış müşiridir.

Kaşıkçızade Topal Mehmed Redif Paşa Osmanlı müşiri, 93 Harbi seraskeri. Bursalı Kaşıkçızade ailesindendir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Şakir Paşa (1855-1919)</span>

Mehmed Şakir Paşa Osmanlı askeri.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Edhem Paşa (müşir)</span>

İbrahim Edhem Paşa Osmanlı askeri.

Hasan Tahsin Paşa, Osmanlı bürokratıdır. II. Abdülhamid devrinde 1894-1908 yılları arasında Mâbeyn-i Hümâyun Başkâtibi olarak görev yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.