İçeriğe atla

Mehmed Namık Paşa

Mehmed Namık Paşa
Doğum1804
İstanbul
Ölüm1892
İstanbul
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
VatandaşlıkOsmanlı İmparatorluğu
MeslekDevlet adamı

Müşir Mehmed Emin Namık Paşa (İstanbul, 1804 – İstanbul, 1892) 19. yüzyılda yaşamış Osmanlı devlet adamıdır. Mekteb-i Harbiye'yi kurmuş, iki defa Bağdat Valisi olarak görev almış, Osmanlı Devleti'nin Londra Büyükelçisi olmuş, Serasker ve Şeyh-ül Vüzera unvanlarını elde etmiştir.

Namık Paşa 1804 yılında İstanbul'da doğdu. Babası Osmanlı Sarayı'nda müderris olan Halil Ramis Ağa'ydı. Dedesi Ümmeti Konevî, Antalya Akseki'nin Cevizli köyünden İstanbul'a gelmiştir. 14 yaşına kadar babası tarafından eğitim aldı. 1816 yılından sonra Divanı Hümayun'da öğrenimine devam etti.

1834 yılında Ahmed Fevzi Paşa ile birlikte Sultan'ın emriyle Mekteb-i Harbiye'nin kurulmasına öncülük etti. Aynı yıl Osmanlı Devleti'nin Londra Büyükelçiliğine atandı. 1843'te vezir rütbesine yükseldi. Daha sonra Müşir olarak Arabistan Ordusunun başına geçti. 1851 yılında Irak ve Hecaz orduların başındaki Müşir olarak atandı ve Bağdat Valisi oldu. Ancak bir yıl sonra İstanbul'a geri çağrıldı. İstanbul döndükten sonra 1852 yılında Tophane Müşiri, 1853 yılında da Ticaret Nazırı oldu.

Kırım Savaşı Osmanlı Devleti mali açıdan zor durumunda bırakmıştı. Namık Paşa Ticaret Nazırı olarak finansman aramak amacıyla Paris ve Londra'ya gitti. Ancak Avrupa devletlerin garantilerini vermeden bankacılar aşırı yüksek faiz talep ettiler ve Namık Paşa bu finansmanı sağlayamadı. İngiltere seyahatine ait tuttuğu notlar Tarih ve Hayat Mecmuası'nda 6 bölüm halinde yayınlanmıştır.

Namık Paşa 1856 yılında Cidde Valisi, 1860 yılında Askeri Kurul Başkanı, daha sonra da Serasker olarak görev aldı. 1861 yılında ikinci kez Bağdat Valisi olarak atandı. Bu kez yönetimindeki topraklar, günümüzdeki Irak'a tekabül etmektedi çünkü Basra ve Musul vilayetleri de Bağdat Vilayetine bağlanmıştı. İstanbul'a dönüşünde bugün İstanbul Üniversitesi olarak işlev gören Harbiye binasını inşa ettirdi. 1872 ve 1876 yılları arasında iki defa Şura-yı Devlet reisliği yaptı. 1883 yılında kendisine Şeyh-ül Vüzera unvanı verildi.

Namık Paşa yaşamının son yıllarını Kabataş'tan Ayaspaşa'ya kadar olan konağında geçirdi. 1892 yılında öldü. Konağının bulunduğu Gümüşsuyu'nda sokak günümüzde "Namık Paşa Yokuşu" olarak anılmaktadır. 4 kez evlenmiş, ancak bir eşinden boşanmıştır. 11 çocuğu olmuştur. Bugün torunları Türkiye, Mısır, Ürdün, ABD, İngiltere, Fransa ve Hindistan'da yaşamaktadır.

Kaynakça

  • Şehabeddin Akalın, "Mehmed Namık Paşa, İstanbul Üniversitesi Tarih Dergisi, c. IV, İstanbul 1953, sy. 7, s. 127-145.
  • Candan Badem, "The Ottomans and the Crimean War", Sabancı Üniversitesi, Doktora Tezi, İstanbul 2007.
  • Gokhan Çetinsaya, Ottoman Administration of Iraq, 1890-1908, Routledge, London and New York 2006.
  • Ahmet Nuri Sinaplı, Şeyhül Vüzera, Serasker Mehmet Namık Paşa, Yenilik Basımevi, İstanbul 1987.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Avni Paşa</span> 193. Osmanlı sadrazamı

Hüseyin Avni Paşa, Osmanlı devlet adamı ve asker. Sultan Abdülaziz saltanatında 15 Şubat 1874 - 26 Nisan 1875 tarihleri arasında bir yıl iki ay dokuz gün süreyle sadrazamlık görevinde bulundu. Sultan Abdülaziz'e karşı yapılan darbe sonrası düzenlenen toplantı sırasında toplantıyı basan Kolağası Çerkes Hasan tarafından suikast sonucu öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Şevket Paşa</span> 212. Osmanlı sadrazamı

Mahmud Şevket Paşa, Osmanlı askeri ve devlet adamı. 31 Mart İsyanı olarak bilinen ayaklanmanın bastırılmasında ve II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesinde rol oynamış, V. Mehmed saltanatında 23 Ocak 1913 - 11 Haziran 1913 tarihleri arasında dört ay on dokuz gün sadrazamlık yapmıştır. 11 Haziran 1913 günü suikast sonucu öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ali Rıza Paşa (sadrazam)</span> 217. Osmanlı sadrazamı

Ali Rıza Paşa ya da Düztaban Ali Rıza Paşa, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Harbiye Nazırı ve Bahriye Nazırı, Ayan Meclisi üyesi ve 2 Ekim 1919 - 3 Mart 1920 tarihlerinde VI. Mehmed saltanatında ve İstanbul'un işgal altında bulunduğu dönemde Sadrazamlık görevlerinde bulunmuş bir devlet adamı, Osmanlı müşiri.

<span class="mw-page-title-main">Hekim İsmail Paşa</span>

Hekim İsmail Paşa ya da Sakızlı Sotori,, Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Hüsnü Paşa</span>

Süleyman Hüsnü Paşa, Osmanlı müşiri, eğitmen ve yazar. İlk ilmî Türkçülerden biridir. Askerî okullarda okutalan yabancı dilden çevirme tarih kitaplarını algı ürünü olduğu, ayrıca da İslam ve millîlikten uzak olduğunu düşündüğü için Tarih-i Âlem adlı eseri yazdı.

<span class="mw-page-title-main">II. Mahmud Türbesi</span> Türbe

II. Mahmud Türbesi, Osmanlı padişahı Abdülmecid'in babası II. Mahmud için İstanbul'da inşa ettirdiği ve sonradan diğer padişah ve Osmanlı Hanedanı üyelerinin de defnedildiği bir türbedir. 1840 yılında tamamlanan türbe İstanbul'un Fatih ilçesi Çemberlitaş semtinde Divanyolu caddesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Halet Paşa</span> Osmanlı Devlet Adamı

Mehmed Halet Paşa veya Hâlet Mehmed Paşa, Osmanlı Devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Rıza Paşa</span>

Mehmed Rıza Paşa Osmanlı askeri. II. Abdülhamid döneminde 17 yıl Serasker olarak görev yaptı.

30 Mayıs 1876 Darbesi, Osmanlı padişahı Abdülaziz'in tahttan indirilmesiyle sonuçlanmış bir hükûmet darbesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Lütfi Paşa</span> Osmanlı general

Ömer Lütfi Paşa, Osmanlı Devleti Serdar-ı ekremi.

Fosfor Mustafa Sıdkı Paşa 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı ordusunun yüksek kademelerinde komutanlık yapmış ve Bahriye Nazırlığına kadar yükselmiş bir askerdir. Ayrıca başta Erzurum olmak üzere birçok Osmanlı vilayetinin valiliğini yapmıştır.

Mustafa Zeki Paşa ya da Tophane Müşiri Zeki Paşa (1849-1914) Osmanlı padişahı II. Abdülhamid'in en güvendiği Osmanlı generalleri ve devlet adamlarından biriydi. II. Abdülhamid döneminde 18 yıl boyunca Tophane Müşiri olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Rauf Paşa</span>

Mehmed Rauf Paşa, Osmanlı asker ve devlet adamı.

Kaşıkçızade Topal Mehmed Redif Paşa Osmanlı müşiri, 93 Harbi seraskeri. Bursalı Kaşıkçızade ailesindendir.

Mehmed Yaver Paşa. Osmanlı askeri.

Gürcü Ali Saib Paşa Gürcü asıllı Osmanlı askeri. Vaktiyle Talas’a yerleşen Gürcü bir ailenin oğludur. Doğum tarihi bilinmemektedir. 1851 yılında Mekteb-i Harbiye'den Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu. 1876-1877 Osmanlı-Sırp Savaşı'nda gösterdiği üstün başarılarından dolayı Müşir rütbesine terfi etti.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Zeki Paşa</span>

Mehmed Zeki Paşa Osmanlı askeri.

Damad Mehmed Said Paşa Osmanlı askeri.

Hasan Samih Paşa, 19. yüzyılda çeşitli Osmanlı vilayetlerinde valilik yapmış olan bir devlet adamı.

Kimyacı Derviş Paşa ya da Mehmed Emin Derviş Paşa Osmanlı maden mühendisi, müsteşar, vali, bilim insanı, diplomat, devlet adamı, akademisyen, yazar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.