İçeriğe atla

Mehdiye Ulu Camii

Koordinatlar: 35°30′14″K 11°04′19″D / 35.50389°K 11.07194°D / 35.50389; 11.07194
Kontrol Edilmiş
Mehdiye Ulu Camii
الجامع الكبير في المهدية
Mehdiye Ulu Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumMehdiye, Tunus
Koordinatlar35°30′14″K 11°04′19″D / 35.50389°K 11.07194°D / 35.50389; 11.07194
İnançİslam
Mimari
Mimari türCami
Mimari biçimFâtımî mimarisi
İslam mimarisi
TamamlanmaMS 916
Özellikler
Minare sayısı1

Mehdiye Ulu Camii (Arapçaالجامع الكبير في المهدية, romanizeEl-Camiü'l-Kebir fi el-Mehdiye), Tunus'un Mehdiye kentinde bulunan bir camidir. Cami, MS 916 yılında Fâtımî halifesi Ubeydullâh el-Mehdî tarafından inşa edilmiş olup[1] tarihi kent merkezinde yer almaktadır. Mevcut cami, korunmuş giriş cephesi dışında, 1960'larda arkeologlar tarafından büyük ölçüde yeniden inşa edildi.

Tarihçe

13. yüzyıl tarihçilerine göre cami, MS 909'dan 934'e kadar hüküm süren Fâtımî halifesi Ubeydullâh el-Mehdî döneminde inşa edilmiştir.[2][3] Avlu ve kuzey binası dışında herhangi bir yapısı ayakta kalmamış olup ancak 1961-1968'de bir Fransız mimar ve tarihçinin projesine göre tamamen restore edilmiştir. Aynı zamanda, bina daha önce Zîrîler ve Osmanlı İmparatorluğu döneminde yeniden inşa edilmişti.[3] Zîrîler döneminde mihrabının yıkılmasının ardından 11. yüzyılda caminin yeni mihrabı yapılmış, 1960'lı yıllarda da restore edilmiştir.[3] Ancak Mehdiye'deki cami, Fâtımîlerin en eski camilerinden biriydi.

Mimari özellikler

Caminin mimarisi, Kayrevan Ulu Camii'nin görünümünden etkilenmiştir.[4] Cami binası dikdörtgen şeklinde, kalın ve sağlam duvarlı, yaklaşık 75 metre uzunluğunda ve 55 metre genişliğindedir.[3] Varsayımlara göre caminin minaresi bulunmamaktaydı ve duvarın köşelerinden birinden ezan sesi geliyordu. Caminin revakı Antik Roma zafer takılarını anımsatacak halde at nalı şeklinde olup iki yanında mihrap benzeri nişler vardır ve basık kemerlerle süslenmiştir.

Caminin kuzey galerisindeki kemerler sivri, diğerleri at nalı şeklindedir.[3] Restore edilmiş mihrabın üzerindeki kubbe, iki sütun ve bir kubbe ile taşınmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Bloom, Jonathan M. (2020). Architecture of the Islamic West: North Africa and the Iberian Peninsula, 700–1800. Yale University Press. ss. 47-51. ISBN 978-0300218701. 15 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  2. ^ "Qantara - Great Mosque of Mahdiyya". www.qantara-med.org. 27 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  3. ^ a b c d e "Discover Islamic Art - Virtual Museum - monument_ISL_tn_Mon01_21_en". islamicart.museumwnf.org. 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  4. ^ "The origin of the islamic ribbed vaults famed in North Africa and Spain". 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cami</span> Müslümanların ibadet mekânı

Cami, İslam dininin ibadet mekanıdır. Genellikle minaresiz küçük camilere veya bazı kurum ve kuruluşlarda ibadet için ayrılmış ufak mekanlara ise mescit denir.

<span class="mw-page-title-main">Mihrap</span>

Mihrap, camide imamın namaz kıldırırken cemaatin önünde durduğu, kıble yönündeki duvarın ortasında bulunan oyuk ve girintili yer.

<span class="mw-page-title-main">Çankırı Ulu Camii</span>

Çankırı Büyük Camii veya Sultan Süleyman Camii, Mimar Sinan dönemi yapılarından olup, Kanuni Sultan Süleyman'ın emri ile Sadık Kalfa tarafından inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bursa Ulu Camii</span> Bursada bir cami

Bursa Ulu Cami, Bursa'da I. Bayezid tarafından 1396-1400 yılları arasında yaptırılmış ulu camidir.

<span class="mw-page-title-main">Cerrah Mehmed Paşa Camii</span> İstanbulda cami

Cerrah Mehmed Paşa Camii, İstanbul ili Fatih ilçesi Aksaray Mahallesinde bulunan tarihi cami. 1594'te Cerrah Mehmed Paşa tarafından yaptırılmıştır. Mimarı Mimar Davud Ağa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Gül Camii</span> İstanbulun Ayakapı semtindeki Bizans İmparatorluğu döneminden kalma dinî yapı

Gül Camii veya Azize Teodosya Kilisesi, İstanbul'un Ayakapı semtindeki Bizans İmparatorluğu döneminden kalma ve fetihten sonra camiye dönüştürülmüş bir dinî yapıdır. Eski adı ve yapım tarihi hakkında kesin bilgiler olmamakla birlikte 10. ya da 11. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir.Bu kilise, Bizans tarafından inşa edilen en yüksek kilise olarak bilinir. İkonoklazm akımı sırasında Büyük Saray'ın ana girişi Halki Kapısı üzerindeki İsa ikonasının indirilmesine karşı çıktığı için öldürülen Theodosia adlı kadının kutsal emanetlerinin bu kiliseye konduğu ve bu kilisenin Aya Theodosia olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Camii (Sinop)</span>

Sinop Alaeddin Camii, Sinop ilinde, şehir merkezinde yer alan Selçuklu devri yapısı.

<span class="mw-page-title-main">Kurtuba Camii</span> Kurtuba, İspanyada "mescit-katedral" olarak adlandırılan tarihi bir mabet

Kurtuba Camii-Katedrali, resmî adıyla Göğe Alınan Meryem Ana Katedrali, İspanya'nın Córdoba kentinde yer alan yapı. Geçmişte bir dönem cami olarak kullanıldığı için İspanyolcada Arapça mescit (مسجد) kelimesinden türemiş Mezquita adıyla da bilinir. 600'lerde kilise olarak inşa edilen yapı 786-1146 yılları arasında çeşitli eklemeler yapılarak cami olarak kullanılmış, sonrasında tekrar kilise olarak kullanılmaya devam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mahfil</span>

Mahfil veya maksure, bir camide mihrabın veya kıble duvarının ortasına yakın bir yerde konumlandırılan genellikle bir hükümdar ve maiyeti için ayrılmış alandır. Mahfil, ilk etapta devlet adamlarını namaz sırasında muhtemel suikastçılardan korumak amacıyla tasarlanmıştır. Mahfil içinde görev yapan imam genellikle hükümdarla aynı mezhebe sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Mehdî (Fâtımî halifesi)</span>

Ubeydullâh el-Mehdî veya sadece Mehdî, Fâtımîler Devleti'nin kurucusu ve ilk İsmâilî imamı.

<span class="mw-page-title-main">Emevî Camii</span> Şamda bir cami, İslamda en kutsal dördüncü yer

Emevi Camii, Şam Ulu Cami olarak da bilinen yapı, Şam'ın eski şehir kısmında yer alır ve dünyanın en büyük ve en eski camilerinden birdir.

<span class="mw-page-title-main">Aziziye Camii</span> Konya, Türkiyede bir cami

Aziziye Camii, Konya'da 17. yüzyıl Osmanlı dönemine ait tarihi camidir.

<span class="mw-page-title-main">İznik Yeşil Cami</span> İznikte bir cami

İznik Yeşil Camii, Bursa ili, İznik ilçesinde bulunan Osmanlı mimarisinin ilk örneklerindedir. I. Murat'ın sadrazamı Çandarlı Halil Paşa tarafından yaptırılmıştır. Paşanın 1387'de ölmesi üzerine cami oğlu Çandarlı Ali Paşa tarafından bitirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tilimsan Ulu Camii</span>

Tlemcen Büyük Camii, ilk olarak 1082 yılında Cezayir'de Tilimsan'da inşa edildi, ancak daha sonra birkaç kez yenilendi ve eklemeler yapıldı. Murabıt mimarisinin en iyi korunmuş örneklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kayseri Ulu Camii</span> Tarihî cami

Kayseri Ulu Camii, Türkiye'nin Kayseri ilinde şehir merkezinde bulunan, 12. yüzyılın ortalarına doğru inşa edilmiş camidir.

<span class="mw-page-title-main">Kayrevan Ulu Camii</span>

Kayrevan Ulu Camii veya Ukbe Camii, Tunus'un Kayrevan kentinde bulunan bir camidir. Cami, MS 670 yılında Ukbe bin Nafi tarafından inşa edilmiş olup şehir merkezinde yer almaktadır. Cami özellikle Kuzey Afrika'daki en etkileyici ve en büyük İslami yapılardan biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Münestir Ulu Camii</span>

Münestir Ulu Camii, Tunus'un Münestir kentinde bulunan bir camidir. Cami, MS 9. yüzyılda inşa edilmiş olup denize bakan eteklerinde, Manastır Ribatı yakınında yer almaktadır. Cami, özellikle taştan yapılmış yüksek dış cepheleri, pencere ve kapıları çevreleyen çerçeveler ve mihrap boyunca uzanan kemerlerle karakterizedir.

<span class="mw-page-title-main">Rakkada</span>

Rakkada, Tunus'un Kayrevan ilinde bulunan bir arkeolojik sittir. Kayrevan kentinin yaklaşık 10 km güneybatısında yer almakta olup 9. yüzyıldan kalma Ağlebî Hanedanı'nın ikinci başkentinin yeridir. Günümüzde Ulusal İslam Sanatları Müzesi'ne ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kasbah Camii</span>

Kasbah Camii, Tunus'un başkenti Tunus'ta bulunan bir camidir. Cami, 1233 yılında Hafsîler döneminde Ebu Zekeriya Yahya tarafından inşa edilmiş olup Tunus Medinesi'nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">El-Kasr Camii</span>

El-Kasr Camii, Tunus'un başkenti Tunus'ta bulunan bir camidir. Cami, 12. yüzyılda Ahmed bin Kavrasan tarafından inşa edilmiş olup Tunus Medinesi'nde Dar Hüseyin'in yanında yer almaktadır.