İçeriğe atla

Megreller

Megreller
(მარგალეფი Margalepi)
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Gürcistan Gürcistan (Megrelya)400,000[1]
Rusya Rusya600 (2010)[2]
Diller
Din
İlgili etnik gruplar
Lazlar, Svanlar, Gürcüler, Abhazlar
Megreller
Megrelya prensesi Çkoniya

Megreller[a] (Megrelce: მარგალეფი Margalepi; Lazca მარგალეფე Margalepe; Gürcüce: მეგრელები Megrelebi; Svanca: tekil ზანა̈რ Zanär, çoğul მჷზან Mәzan; Abhazca: а́гырқәа Agәrwa), Gürcistan'da Karadeniz'e kıyısı olan Megrelya'nın yerli halkı. Önemli bir Megrel nüfusu da başkent Tiflis’te ve Abhazya’da yerleşiktir. 1990’ların başında, Gürcü-Abhaz savaşı sırasında, ayrılıkçı yönetim tarafından Abhazya’dan göç ettirilen halkın yaklaşık 180.000-200.000 kadarı Megrel'di. Göç edenlerden önemli bir kısmı geri dönebilmiştir. En yakın akrabaları Lazlar olup birlikte Zanlar adıyla ele alınır ve Zan dilinin birbirine yakın iki kolunu konuşurlar.

Gürcüler, Zanlar (Megreller ile Lazlar) ve Svanlar tarih öncesi ortak bir proto-halkın mensuplarıyken bu halkın sonradan üç farklı halka bölünmesiyle ortaya çıkmışlardır.[3]

Nüfus

Rusya’da 1897 yılında yapılan ilk genel nüfus sayımından iki yıl önce "Rus İmparatorluğu’nda Yaşayan Halkların Alfabetik Listesi" başlığıyla bir ön çalışma yapılmış. 1895 yılında Petersburg'ta yayınlanan bu listede Rusya halklarının değişik yayınlarda yer alan ve farklı yıllara ait nüfus bilgileri derlenerek dilleri, dini inançları ve yaşadıkları bölgeyle ilgili kısa bilgiler verilmiştir. Buna göre Megrellerin (Мингрельцы = Mingreller) 1891 yılındaki nüfusu 214.000 kişidir.[4]

Dil


 
 
 
 
 
 
Güney Kafkas dilleri
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Karto-Zan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Svanca
 
Lazca
 
Megrelce
 
Gürcüce
 
 


Megrellerin çoğunluğu iki dilli olup Megrelce ve Gürcüceyi bir arada konuşur, ancak yazı dilleri sadece Gürcücedir. Megrelce, kuzeybatı (Zugdid-Samurzakan) ve güneydoğu (Senaki) olmak üzere iki ana diyalekte ayrılır. Lazca ve Megrelce birbirine yakın dillerdir. Megreller ve Lazlar birbirinin şivesini rahatça anlayabilmektedirler.[5]

Tarih

Karadeniz kıyısındaki çoketnikli bölgede kurulan Kolhis Krallığı (Egrisi), bilinen en eski Zan-Svan devletidir. Coğrafi konumu nedeniyle ağırlıklı olarak Zanların yaşadığı krallığın başkenti bugünkü Kutais ve Fasis şehirleri olmuştur.[3] MÖ 5. yüzyıldan itibaren Perslerin, Büyük İskender ve ardıllarının, Pontus Krallığı'nın ve Romalıların saldırılarıyla karşılaşan krallık MÖ 1. yüzyılda Romalılar tarafından yıkılmıştır.[3] MS 2. yüzyılda aynı bölgede Lazika Krallığı kurulmuştur.[3] 778 yılında Lazika, 1008 yılına kadar bölgede varlığını sürdüren Abhazya Krallığı'na bağlanmıştır. Ardında bölgede Megrelya'yı da içinde alan Gürcistan Krallığı kurulmuştur. Megrellerin yaşandığı Megrelya bölgesi, 1200'lü yıllardan 19. yüzyıla kadar Dadiani hanedanı tarafından yönetilmiştir. 1557'ye kadar bölgeyi dük (eristavi) olarak yöneten Dadiani'ler 1557'de Megrelya Prensliği'nin kurulmasıyla Prens unvanını almıştır. Bu prenslik 1867'de Rus İmparatorluğu'na bağlanana kadar varlığını korumuştur. Gürcistan'da Sovyet yönetiminin kurulmasından sonra, Megreller 1930'lara değin nüfus sayımlarında ayrı halk olarak sayılmış, daha sonraki sayımlarda ise Gürcü olarak kaydedilmiştir.[6]

Sovyet dönemi sonrasındaki bağımsız Gürcistan'ın ilk devlet başkanı olan Zviad Gamsahurdia (1939-1993) bir Megrel'di. 1992'de Tiflis'te başlayan iç savaşta iktidardan indirildi ve yerine Eduard Şevardnadze devlet başkanı oldu. Bu sırada Megrelya'da gerçekleşen iç savaşlarda Gamsakhurdia'nın destekçileri kaybetti.

1990'ların başındaki Abhaz-Gürcü ihtilafında yaklaşık 180.000-200.000 Gürcü ve Megrel Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik kapsamında Abhazya'dan sürgün edilmiştir.[7] Yerlerinden edilmiş 40.000-60.000 kişi evlerine geri dönmüştür.[8] Megreller günümüzde daha çok Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesinde yaşamaktadır.

Kültür

Mutfak

Geleneksel Megrel yemekleri baharatlı ve bol çeşnili olmalarıyla öne çıkar. Bunun sebebi, eski zamanlarda ılıman, subtropikal iklim nedeniyle Megrelya için en büyük tehdidi sıtma hastalığının oluşturması ve bu bölgenin sakinlerinin en başından beri çok miktarda biber tüketmenin bu korkunç hastalığın gelişimini bir dereceye kadar engellediğini fark etmesidir.

Megrelya mutfağı, başta soslar olmak üzere çeşitli çeşniler kullanır. Geleneksel yemekler arasında Megrel Haçapurisi, Ghomi (mısır unuyla yapılan bir meze), Sulguni (yağlı peynir) ve baharatlı soslarla (örneğin Acika) kızartılmış etler bulunur. İki özel yemek - Elarci ve Satsivi bayramlarda ve onur konukları için yapılır. Bu yemekler, Gürcistan genelinde Megrel mutfağının güzelliği olarak kabul edilir.

Şarap

Gürcistan'da 500'den fazla asma çeşidi var ve bunların 60'ı Megrelya'da yetişiyor. Bunların en ünlüsü, en iyi şarabın yapıldığı Ocaleşi üzümüdür; Hafif bir yabani gül aroması ve parlak kırmızı bir renge sahip yarı tatlı bir kırmızı şaraptır.

19. yüzyılın ikinci yarısında Ocaleşi neredeyse tamamen ortadan kayboldu. O zamana kadar üzümler, Avrupa'da olduğu gibi bağda bile değil, ağaç dallarında yabani liana şeklinde yetiştiriliyordu; Daha sonra, bu şaraba olan talebin artması, Ocaleşi üzümünün neslinin neredeyse tükenmesine yol açtı (Megrelce'de "Ocale" kelimesi "ağaçta yetişen" anlamına gelir). 19. yüzyılın ortalarında, Megrelya'nın son prensinin kız kardeşi Salome Dadiani'nin kocası Fransız Achilles Murat, şarap üretme ve satma planının bir parçası olarak Ocaleşi üzümünü Avrupai tarım uygulamalarına göre yetiştirmeye başladı. Böylece Ocaleşi üzümü kurtulmuş oldu ve bu şarap Megrelya'nın Tsageri ve Martvili semtlerinde yapılmaktaydı. Bu şarabın üretimi Gürcistan'ın diğer bölgelerine de yayılmıştır.

Müzik

Çonguri

Megrel halk müziği çok seslidir ve şarkı sözleri yalnızca Megrelce söylenir. Şarkılar melankolik ve hüzünlü bir tempo ile karakterize edilir. Megreller, müziklerinin sürekli süregelen savaşlardan dolayı zarar görmüş ve yoksullaşmış Megrelya'nın trajik tarihini yansıttığına inanırlar. Megrel romantik şarkılarına genellikle Çonguri (dört telli ahşap bir enstrüman) eşlik eder.

En ünlü Megrel halk şarkısı İavnana veya "Megruli Nana" dır. Bazı araştırmacılar, şarkının sözlerine eşlik eden gizemli "Nana Nanina" kelimelerinin, Hristiyanlık öncesi bir yaz tanrıçasının adı olduğunu düşünüyor. "Megruli Nana" şarkısının ezgilerinden biri Rus besteci Pyotr İlyiç Çaykovski tarafından ünlü Noel balesi "Fındıkkıran" da kullanıldı. Bir başka ünlü Megrel şarkısı - "Dadiani'nin Çağrısı" Dadiani ailesine adanmıştır.

Din

Megrellerin tamamına yakını Ortodoks Hristiyan olup Tiflis'teki Gürcü Kilisesi'ne bağlıdır.[3] Geçmişte her Megrel klanının ruhsal şefaat elde etmek için kullandığı kendi koruyucu azizi ve ikonu (cincinhati) bulunmaktaydı. Kemikleri İlori köyündeki Megrel kiliselerinde tutulduğu iddia edilen Aziz Giorgi en önemli aziz kabul edilmekteydi. Hristiyanlık öncesi pagan inanışların izleri özellikle ağaçlarla tapınma ile ilgili adetler ise hala yöre folklorunda doğum, evlilik ve ölüm, yeni yıl adetleri ile hasat festivallerinde görmek mümkündür. Megrelya'da en önemli dini yapı Martvili Manastırı olup, Megrel başpiskoposu Giorgi Çkondideli'nin makamı bu manastırın içindedir. Martvili'nin eski adı Çkondidi olup, Megrelce "Koca Meşe ağacı" anlamına gelmekteydi ki başpiskopos burada ikamet ettiği için Çkondideli (Çkondidili) unvanını taşımaktaydı.[9]

Komşuluk

Karaçay-Balkar komşuluğu

Karaçaylar arasındaki Aydabul soyu Megrel kökenli olup zamanla Karaçaylaşmışlardır.[10]

Tanınmış Megreller

Notlar

  • ^
    Ayrıca Mingreller ya da Mengreller
  • Kaynakça

    1. ^ Joshuaproject. Margaluri, Mingrelian of Georgia
    2. ^ "Russian census 2010". 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2013. 
    3. ^ a b c d e Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Argunbaşkan isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
    4. ^ “Алфавитный список народов, обитающих в Российской Империи” 5 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Демоскоп Weekly, № 187 - 188, 24 января - 6 февраля 2005 ve buradan alınma olarak: Papşu, Murat. Rusya İmparatorluğu’nda Yaşayan Halkların Alfabetik Listesinde Kafkasyalılar 18 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
    5. ^ E. Jordaniya (yazan) / mehmet Mürselov (çeviren). Pontus nüfusunun 13.-15. yüzyıllardaki etnik yapısı, 1. bölüm: Lazlar 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Tarih İncelemeleri Dergisi, cilt: XXV, sayı: 2, Aralık 2010, sayfa: 607-624
    6. ^ Wixman, Ronald (1984). The Peoples of the USSR. An Ethnographic Handbook, M. E. Sharpe, New York 1984 (sayfa: 124, 134, 181)
    7. ^ 1993 Human Rights Report: Georgia. Country Reports on Human Rights Practices. US State Department. 31 Ocak 1994. 21 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
    8. ^ UN High Commissioner for refugees. Background note on the Protection of Asylum Seekers and Refugees in Georgia remaining outside Georgia, 28 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
    9. ^ "Mingrelians". 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2022. 
    10. ^ Tavkul, Ufuk. Tarihi ve Etnik Açıdan Karaçay-Malkar Türklerinin Kökeni []
    11. ^ Rayfield, Donald. Stalin and His Hangmen: The Tyrant and Those Who Killed for Him. Random House Digital, Inc., 2005: p. 354
    12. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; McCauley, Martin 1900. pg. 1 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
    13. ^ Hoiris, Ole. Yurukel, Sefa. Contrasts and solutions in the Caucasus. Aarhus University Press, 1998: p. 187

    Dış bağlantılar

    İlgili Araştırma Makaleleri

    <span class="mw-page-title-main">Abhazya</span> Güney Kafkasyada kısmen tanınan devlet

    Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.

    <span class="mw-page-title-main">Abhazlar</span> Güney Kafkas halkı

    Abhazlar Abhazya’da yaşayan Kuzeybatı Kafkasya halkı. Abhazya dışında en büyük Abhaz nüfusu Türkiye’dedir. Türkiye’deki Abhazların ataları 19. yüzyılda diğer Kafkas halklarıyla birlikte Ruslar tarafından sürgün edilmiştir. Ayrıca Rusya, Kazakistan ve Ukrayna’da da Abhaz nüfusu vardır. Kuzey Kafkasya’da yaşayan Abazalar ile Abhazların aynı kökenli olduğu kabul edilir.

    <span class="mw-page-title-main">Zugdidi</span> Gürcistan şehri

    Zugdidi, Gürcistan’ın batısında, tarihsel Megrelya bölgesinde bulunan bir kenttir. Odişi ovasında, Çhouşi ırmağının kıyısında yer alır. Nüfusu 42.998 'dir (2014). Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesinin yönetsel merkezidir.

    <span class="mw-page-title-main">Gürcistan tarihi</span>

    Gürcistan tarihi, Gürcistan'da tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan dönem boyunca yaşanan olayları kapsar.

    <span class="mw-page-title-main">Megrelya</span>

    Megrelya, Gürcistan'ın batısında, tarihsel bölgelerden biridir. Eskiden Odişi olarak adlandırılıyordu. Bölgenin yerli halkı Megreller, Güney Kafkasya halklarından biridir ve Megrelce konuşurlar; ama yazı dili Gürcüce'dir. Yönetim bölgesi olarak Megrelya, kuzeyindeki Svaneti bölgesiyle birlikte Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesini oluşturur ve bu bölgenin yönetsel merkezi Zugdidi kentidir.

    <span class="mw-page-title-main">Megrelce</span>

    Megrelce, Güney Kafkas dillerinden biridir. Gürcistan'ın güneybatısındaki antik Kolhis halkıyla ilişkili olduğu sanılan yaklaşık 500.000 Megrel tarafından konuşulur.

    <span class="mw-page-title-main">Lazlar</span> Etnik grup

    Lazlar (Lazca: Lazepe, Lazi Güney Kafkas dillerinden Lazca konuşan ve Türkiye ve Gürcistan'ın Karadeniz kıyısındaki bölgelerinde yaşayan bir etnik gruptur.

    <span class="mw-page-title-main">Güney Kafkas dilleri</span> Kafkas Dağlarının güneyinde konuşulan Gürcüce, Megrelce, Lazca ve Svanca dilleri

    Güney Kafkas dilleri, Kafkas dillerine bağlı ve Kafkas Dağları'nın güneyinde konuşulan Gürcüce, Megrelce, Lazca ve Svancadan oluşan dil ailesidir. Dünya çapında yaklaşık 5.2 milyon konuşanı vardır. Diğer hiçbir dil ailesi ile ilişkisi tespit edilemeyen Güney Kafkas dilleri, dünyanın birincil dil ailelerinden biridir. Güney Kafkas dillerinde yazılmış en eski edebi kaynak, Asomtavruli harfleriyle yazılmış Eski Gürcüce Bir el Qutt yazıtlarıdır. MS 430 yılına tarihlenen yazıt, Beytüllahim yakınlarındaki bir Gürcü manastırında bulunmuştur. Gürcücenin yanı sıra, yazı dili gelişmemiş olan diğer Güney Kafkas dilleri de Gürcü alfabesiyle yazılır. Bunun yanında Türkiye ve Avrupa'daki Lazlar için Latin alfabesinden geliştirilmiş Laz alfabesi kullanılır.

    <span class="mw-page-title-main">Svanlar</span> etnik grup

    Svanlar, Gürcistan'nın kuzeybatısındaki dağlık Svaneti bölgesinin yerli halkı olan bir Kartveli halkıdır. Svanların konuştuğu Svanca, Kartveli dillerinden biri olup tehlike altındaki diller arasında yer almaktadır. Svanlar ayrıca diğer bir Kartveli dili olan Gürcüce de konuşmaktadırlar. Svanlar tarafından kullanılan öz tanımlama, muhtemelen klasik dönem yazarlarının Misimian etnonimine yansıyan Muşüan'dır.

    <span class="mw-page-title-main">Zan dili</span>

    Zan dili, Güney Kafkas dilleri içinde yer alan Lazca ile Megrelcenin kaynaklandığı kabul edilen bir dildir. Dilbilimciler, eskiden antik Kolhis dili olarak da bilinen Zan dilinin zaman içinde ikiye ayrıldığını düşünmektedir. Gürcüce ve Svanca, Güney Kafkas dillerine dahil olan diğer dillerdir.

    <span class="mw-page-title-main">Gürcistan İç Savaşı</span>

    Gürcistan İç Savaşı, Gürcistan içindeki azınlıkları ve özerk bölgelerin Güney Osetya'daki (1988-1992) ve Abhazya'daki (1992-1993) sıcak çatışmalarını; 21 Aralık 1991 ile 6 Ocak 1992 arası demokratik bir seçimle iktidar gelen Zviad Gamsahurdia'ya yapılan darbe süreçlerini ve ardından tekrar demokrasiye dönme (1993) süreçlerini kapsar. Bu sürecin sonunda Zviad Gamsahurdia ve taraftarları tamamen yenilmiş, Güney Osetya ve Abhazya de-facto bağımsızlıklarını kazanmıştır.

    <span class="mw-page-title-main">Megrelya Prensliği</span> Eski bir devlet

    Megrelya Prensliği ya da Samegrelo Prensliği, Dadiani hanedanı tarafından Gürcistan'ın Megrelya bölgesinde kurulmuş eski bir devlettir. Bazı kaynaklarda adı Odişi Prensliği olarak da geçer.

    <span class="mw-page-title-main">Abhazya Prensliği</span>

    Abhazya Prensliği, Gürcistan Krallığı içerisinde devam eden iç karışıklıklar içerisinde ortaya çıkmış feodal karakterli eski bir devlettir. Bağımsızlığını kaybetmesinden sonra önce Osmanlı İmparatorluğu tarafından sonra da Çarlık Rusyası tarafından belli ölçüde otonomi elde edip varlığını sürdürse de, 1864 yılında Rusya tarafından tamamen ele geçirilmiştir.

    <span class="mw-page-title-main">Davit Dadiani</span>

    Davit Dadiani, 1846'dan 1853'teki ölümüne Megrelya'nın prensliğini yapmıştır. Dadiani hanedanından gelen Davit, V. Levan Dadiani'nin oğludur. 1840'ta babasının emekli olmasıyla Megrelya'nın fiilen hükümdarı olmuştur. Babası gibi Davit de Rus İmparatorluğu'na bağlı olarak hüküm sürmüş, Rus ordusunda tümgeneral olarak görev yapmıştır. Davit, Megrelya'nın hükûmetini, ekonomisini ve eğitimini modernleştirmek için yoğun çaba sarf etmiştir. Megrelya halkının Dadiani'nin sert yeniliklerine olan hoşnutsuzluğundan bahseden Rus yetkililer, Dadiani'nin istifa etmesi için rüşvet teklif etmiş ama Dadiani istifa etmemiştir. Davit 40 yaşında sıtmadan ölmüştür.

    <span class="mw-page-title-main">V. Levan Dadiani</span>

    V. Levan Dadiani, 1804'ten 1846'daki ölümüne Megrelya'nın prensliğini yapmıştır. Dadiani hanedanından gelen Levan, Grigol Dadiani'nin oğludur. Babası Grigol Dadiani'nin ölümünden sonra tahta geçmiştir. 1804-1811 yılları arasında yaşı küçük olduğu için annesi Nino Megrelya'yı yönetmiştir. Levan Dadiani hükûmet işlerine pek ilgi göstermemiş ve 1840 yılında oğlu David Dadiani'nin tahta geçmesi için istifa etmiştir. Bununla beraber ölümüne kadar Megrelya Prensi unvanına sahip olmuştur.

    <span class="mw-page-title-main">Ekaterine Dadiani</span>

    Ekateriné Dadiani, Gürcü aristokrat ve Megrelya Prensliği'ne fiili olarak hükmetmiş son prenses. Megrelya'nın Osmanlı etkisine direnmesinde önemli rol oynamış, hem yurt içi hem de yurt dışında Gürcü sosyetesinin merkezinde olmuştur.

    <span class="mw-page-title-main">Grigol Dadiani (Kolhideli)</span>

    Grigol Dadiani Megrelya'da prenslik yapmış Dadiani hanedanının bir üyesiydi. Megrelya Prensi V. Levan Dadiani'nin oğlu olan Grigol, yeğeni I. Niko Dadiani'nin küçüklüğünde Megrelya'nın naip konseyi üyesiydi. Rus İmparatorluğu'nda subay olarak görev yapan Grigol, Rus-Türk, Kırım ve Kafkasya savaşlarında yer almış ve tümgeneral rütbesi ile emekli olmuştur. Aynı zamanda bir edebiyat tutkunu olan Dadiani, Kolhideli mahlasıyla Romantizm akımından şiirler yazmıştır.

    III. Mamia Dadiani 1512'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapan Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, Gürcistan Krallığı'nın dağılma sürecinde yarı bağımsız hükümdarlık yapan II. Liparit'in oğlu ve halefisiydi. Mamia, Abhazya'da kültürel olarak aktifti ve selefleri gibi Kuzey Kafkas dağlarındaki Zygi kabilelerine karşı ülkesinin sınırlarını korumaya çalışmıştır. Mamia'nın Zygilere karşı düzenlendiği deniz seferi hüsranla sonuçlanmış ve çatışmada öldürülmüştür.

    Grigol Dadiani, 1788'den 1791'e, 1794'ten 1802'e ve birkaç aylık aradan sonra 1802'den 1804'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Hükümdarlığı boyunca yüzyıllardır devam eden İmeretililer ve Megreller arasındaki çatışma devam etmiştir. Batı Gürcistan'daki bu çatışmalarda İmereti Megrelya'yı kontrol altına almak, Megrelya ise tamamen bağımsız olmak istiyordu. Grigol'un genişleyen Rus İmparatorluğu ile yakınlaşması, Megrelya'nın 1804'te Dadiani hanedanlığı altında özerk olarak Rusya'ya bağlanmasına neden oldu.

    II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.