İçeriğe atla

Medya etiği

Medya etiği, görüntülü medya, film, tiyatro, sanat, yazılı medya ve internet de dahil olmak üzere medyanın belirli etik ilkeleri ve standartları ile ilgilenen uygulamalı etiğin bir bölümüdür. Alan, savaş gazeteciliğinden reklam kampanyalarına kadar çok çeşitli ve oldukça tartışmalı konuları kapsamaktadır.

Medya etiği, evrensel yaşama saygı, hukukun üstünlüğü ve yasallık gibi değerleri teşvik eder ve savunur.[1] Medya etiği, medyanın vatandaşlar tarafından sağlanan metinleri ve resimleri nasıl kullanması gerektiğine dair etik soruları tanımlar ve bunlarla ilgilenir.

Kaynakça

  1. ^ Moldovan, Gratian. "Media Ethics in the Ideological Context of the Twentieth Century". Contemporary Readings in Law and Social Justice. Cilt 6. ss. 589-593 – Academic Search Complete vasıtasıyla. []

İlgili Araştırma Makaleleri

Etik veya ahlak felsefesi, doğru davranışlarda bulunmak, iyi bir insan olmak ve insani değerler hakkında düşünme pratiğidir. Etik sözcüğü Yunanca "kişilik, karakter" anlamına gelen "ethos" sözcüğünden türemiştir.

Hümanizm, insan odaklılık veya insanmerkezcillik, kanunların düzenlenmesinde Tanrı'nın değil insan aklının esas alındığı rasyonalizm ile ampirizme odaklanan, 14. yüzyıl ile 16. yüzyıl sonlarında Avrupa'nın geniş bir kesiminde kabul görmüş felsefi düşünce öğretisi ve edebiyat akımıdır.

Gazetecilik, olayların, olguların, fikirlerin ve insanların etkileşimi üzerine toplumu en azından bir dereceye kadar doğru bilgilendiren raporların araştırılması, yayınlanması ve dağıtımıdır. Bir isim olarak gazetecilik mesleği, bilgi toplama yöntemleri ve editoryal edebi tarzlar için geçerlidir. Gazetecilik mesleğini yapan kişilere gazeteci denir.

Ahlak ya da sağtöre, kelimenin en dar anlamıyla, neyin doğru veya yanlış sayıldığı anlamına gelir. Terim genellikle kültürel, dinî, dünyevi ve felsefi topluluklar tarafından, insanların çeşitli davranışlarının yanlış veya doğru oluşunu belirleyen bir yargı ve ilkeler sistemi kavramı ve/veya inancı için kullanılır. Ahlak, kelimesinin etimolojik kökeninin Arapça “hulk” ; ” sözcüğüne dayandığı bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Sezgicilik</span> felsefe akımı

Sezgicilik ya da entüisyonizm, felsefi bir kavram olarak sezgiye akıl, zihin ve soyut düşünme karşısında hem öncelik hem de üstünlük tanıyan felsefe akımıdır. Henri Bergson akımın kurucusudur, bu nedenle kimi zaman felsefe tarihinde Bergsonculuk olarak adlandırılması da söz konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Tıp etiği</span> Hekimlik uygulamalarına ilişkin ahlaki ilkeler sistemi

Tıp etiği, tıbbın ve sağlık alanındaki bilimsel ve pratik çalışmaların etik yönden değerlendirilmesi ve ahlaki ikilemlere bir çözüm bulunmasını hedefleyen disiplindir. Genel konusu insan yaşamıdır.

Alternatif rock, 1980'lerde underground ve bağımsız müzik kültürlerinden ortaya çıkan ve 1990'larda geniş bir popülariteye ulaşan bir rock müzik alttürüdür. Bu tarzdaki "alternatif" tanımlaması, türün anaakım rock müzikle arasındaki farklardan ortaya çıkmaktadır; nitekim bu farklar arasında alternatif rock'un benimsediği distorsiyonlu gitar ile aykırı ve/veya transgresif şarkı sözleri bulunmaktadır. Terim orijinalde daha geniş bir yelpazeyi kapsamaktaydı; 1970'lerin sonunda punk rock'ın DIY etiğini benimseyen ve modern alternatif müziği etkileyen sanatçılar da bu sınırlandırmaya girmekteydiler. Kimi zaman "alternatif" sınıflandırması sonunda anaakıma giriş yapan underground rock sanatçıları için, kimi zaman da rock olsa da olmasa da punk rock, new wave ve post-punk gibi tarzlardan ilham alan sanatçılar için kullanılmıştır.

Ahlâkî konular listesi, ahlâkla ilgili konuları bir araya getiriyor.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal medya</span> İnsanların kendi aralarında bilgi veya düşünce paylaştığı sanal topluluk ve ağlar

Sosyal medya, kullanıcıların internette aradığı, kullandığı ve içerik ürettiği interaktif iletişim platformdur. Geleneksel medya’dan Web 2.0’ın kullanılmaya başlamasıyla, tek yönlü içerik paylaşımından, çift taraflı içerik alışverişine erişim sağlanılan medya iletişimidir. Sosyal ağlar, insanların birbiriyle içerik ve bilgi paylaşmasını sağlayan İnternet siteleri ve uygulamalar sayesinde, herkes aradığı, ilgilendiği içeriklere ulaşabilmektedir. Küçük gruplar arasında gerçekleşen diyaloglar ve paylaşımlar giderek, kullanıcı bazlı içerik üretimini giderek arttırmakta, amatör içerikleri dijital dünyada birer değere dönüştürmektedir.

Çoğu dinler etik unsûru, genelde iddia edilen doğaüstü vahiye veya irşada dayandırılır. Felsefenin önemli kollarından biri olan etik, doğru davranışın ne ve iyi hayâtın nasıl olması gerektiğini konu edinir. Genelde anlaşıldığı üzere iyiyle kötüyü ayırt etmekten daha geniş kapsamlıdır. Etiğin önemli konularından biri "iyi yaşam", yaşamaya değen, insanı tatmîn eden hayattır. Bu konu birçok filozofça ahlâkı yaşamaktan daha önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Hayvan refahı</span>

Hayvan refahı, hayvanların fiziksel ve psikolojik açıdan sağlıklı ve huzurlu bir hayat sürmelerini sağlamayı amaçlayan bir akım. Hayvanların refahını tespit etmede kullanılan ölçütlerden bazıları davranışlar, fizyoloji, ömür ve üremedir.

Taraflı medya, gazetecilerin veya haber ajanslarının olayları veya hikâyeleri anlatırken belli bir görüşü yanlı olarak yansıtmasıdır. "Taraflı medya" tanımı, bireysel bir bakış açısına sahip gazeteciler veya makalelerden ziyade, her zaman hissedilen veya genelde hissedilen gazetecilik etikleri ve standartlarına aykırı bir haberciliği ima eder. Çeşitli ülkelerde taraflı medyanın tanımı ve derecesi büyük ölçüde tartışmalıdır.

Bakım etiği, özen etiği ya da bakım/özen etiği kadınlara duyulan saygınlığı, kadın çalışmalarının ahlak felsefesi açısından önemini ve ahlak felsefesinin bazı temel problemlerine kadın bakış açısının verebileceği cevapları merkezi bir konuma yerleştirerek ahlak felsefesinde alternatif bir bakış açısı sunmayı başarmış önemli bir yaklaşımdır. Bu bakımdan bakım/özen etiği, geleneksel etik teorilerden oldukça uzak ve eleştirel bir yaklaşım olarak ortaya çıkmıştır. Bakım/özen etiği, özellikle Batı düşünce tarihi içerisinde 1960'lara kadar dayanan feminist düşünce hareketlerinden kaynaklanarak geliştirilmiştir.

Erdem etiği, zihin, karakter ve dürüstlük duygusunu vurgulayan normatif etik teorilerdir. Erdem etiği ile ilgilenenler, eylemin sonuçlarına odaklanan erdemlerin ve diğer ilgili sorunların doğasını ve tanımını tartışırlar. Bunlar, erdemlerin nasıl elde edildiğini, çeşitli gerçek yaşam bağlamlarında nasıl uygulandıklarını ve evrensel bir insan doğasında mı yoksa çok sayıda kültürde mi kök salmış olduklarını içerir.

Philippa Ruth Foot, İngiliz filozoftur ve Aristoteles'in etiğinden esinlenerek çağdaş erdem etiğinin kurucularındandır. 1950'ler ve 1960'lardaki çalışmaları Aristoteles'in etik teorisini modern deontolojik ve faydacı etik gibi teorilerle rekabet edecek şekilde çağdaş bir dünya görüşüne uyarlamaya çalıştı. Bazı çalışmaları, analitik felsefe içinde normatif etiğin yeniden ortaya çıkması, özellikle de sonuçsallık ve bilişsel olmayan eleştiriler için çok önemliydi ve bu durum tramvay problemi olarak adlandırılan bir örneğinin sürekli tartışmasında ortaya çıkmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yapay zekâ etiği</span>

Yapay zekâ etiği, robotlara ve diğer yapay zekalı varlıklara özgü teknoloji etiğinin bir parçasıdır. Yapay zekalı varlıkları tasarlarken, inşa ederken, kullanırken ve onlara karşı davranırken insanların etik davranışları ile ilgili bir roboetiğe ve yapay ahlaki etkenlerin ahlaki davranışlarıyla ilgilenen makine etiği şeklinde ikiye ayrılabilir. Yapay genel zekâlara (YGZ) ilişkin olarak, tam etik aracı olan YGZ'lerin mevcut yasal ve sosyal çerçevelerle bütünleştirilmesine yönelik yaklaşımlar üzerinde ön çalışmalar yapılmıştır. Bu yaklaşımlar yasal konumlarının ve haklarının iki yönlü olarak ele alınmasına odaklanmıştır.

Et yeme etiği, hayvan eti yemenin doğru olup olmadığı sorusu, gıda etiğinin bir konusu olarak tartışır. İnsanlar hayvan hakları, et üretiminin çevresel etkileri ve sağlıkla ilgili konular gibi çeşitli nedenlerle et yememeyi tercih ederler. Bazıları sırf etin tadını sevmedikleri için hayvanları kesmenin ahlaki açıdan yanlış veya haksız olduğunu savunur.

Etik öznellik, etiğin nesnelliğinden söz edilemeyeceği, etik olguların doğal olgular gibi kavranılamayacağı, etik bilginin ise evrensel olamayacağı “öznelci” olarak adlandırılan kuramların temellendirmeye çalıştığı savlardır. Ahlak olguların olduğunu ve onların bilgisine ulaşılabilineceğini yadsıyan öznelciler, etikte nesnellikten değil öznellikten, gerçekçilikten değil görecilikten söz etmek gerektiğini temellendirmek isterler. Etik öznellik, değerlerin nesnelliğine ve etik ilkelerin bilimsel ilkeler gibi gözlemsel sınanabilirliğinin kabulüne itirazı içerir. “Öznellik” kavramı da bu çerçevede içeriklendirilmek istenir. Etik öznelciliği savunan düşünürler arasında sayılan John Leslie Mackie, etikte nesnel değerlerin olmadığı kabulüyle yola çıkarken; bir başka öznelci Gilbert Harman ise, “etikte gözlemsel sınanabilirlik”in olanaklı olup olmadığını tartışacaktır.

Evrimsel etik, evrim teorisinin etik veya ahlak anlayışımıza nasıl dayanabileceğini araştıran bir araştırma alanıdır. Evrim etiği ile araştırılan konular oldukça çeşitlidir. Evrim etiğinin destekçileri, tanımlayıcı etik, normatif etik ve metaetik alanlarına önemli etkileri olduğunu iddia etmişlerdir.

Feminist etik, geleneksel etik teorilerinin, çoğunlukla erkek egemenliğinde olduğu için, kadının ahlaki deneyimine az değer verildiği inancına dayanan bir etik yaklaşımdır ve bu nedenle etiği dönüştürmek için bütüncül bir feminist yaklaşımla yeniden şekillendirmeyi seçer.