İçeriğe atla

MedlinePlus

MedlinePlus, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Tıp Kütüphanesi tarafından üretilen çevrimiçi bir bilgi hizmetidir. Hizmet, İngilizce ve İspanyolca dillerinde seçilmiş tüketici sağlık bilgileri ve ek dillerde belirli içerik sağlar.[1][2] Site, Ulusal Tıp Kütüphanesi (NLM), Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH), diğer ABD devlet kurumları ve sağlıkla ilgili kuruluşlardan gelen bilgileri bir araya getirmektedir. Ayrıca mobil cihazlarda görüntülenmek üzere optimize edilmiş, İngilizce ve İspanyolca dillerinde bir site de bulunmaktadır. 2015 yılında dünyanın dört bir yanından yaklaşık 400 milyon kişi MedlinePlus'ı kullanmıştır.[3] Hizmet NLM tarafından finanse edilmektedir ve kullanıcılar için ücretsizdir.

MedlinePlus, sağlık ve ilaç konularında ansiklopedik bilgi sağlar ve tıbbi hizmetler dizini sunar. MedlinePlus Connect, elektronik sağlık kaydı (EHR) sistemlerindeki hastaları veya sağlayıcıları, koşullar veya ilaçlar hakkında ilgili MedlinePlus bilgilerine bağlar.

PubMed Health, sağlık profesyonelleri için bilgilerin yanı sıra tüketici sağlığı bilgileri sunan bir başka NLM sitesiydi. Ancak, "Sistematik incelemelerin yanı sıra tüketici sağlığı bilgileri için bir portal olan PubMed Health, 31 Ekim 2018'de durduruldu. Aynı veya benzer içerik, PubMed ve Bookshelf (sistematik inceleme içeriği için) ve MedlinePlus (tüketici sağlığı bilgileri için) gibi diğer NLM kaynakları aracılığıyla sağlanmaktadır."[4]

Tarihçe

Ulusal Tıp Kütüphanesi, MEDLINE ve ona erişim sağlayan PubMed ve Entrez gibi çeşitli hizmetler de dahil olmak üzere profesyonel tıp bilimcileri ve sağlık hizmeti sağlayıcıları için uzun süredir programlar ve hizmetler sunmaktadır. 1990'larda internet erişimi yaygınlaştıkça halktan daha fazla kişi bu hizmetleri kullanmaya başladı.[5] Ancak profesyonel olmayan kullanıcılar, güvenilir sağlık bilgilerinden meslekten olmayan kişilerin erişebileceği bir formatta faydalanabilirdi.[6][7][8]

Ulusal Tıp Kütüphanesi, örneğin ticari WebMD'ye benzer ticari olmayan bir çevrimiçi hizmet sağlamak için Ekim 1998'de MedlinePlus'ı tanıttı. 2010 yılında bir başka NCBI hizmeti olan PubMed Health, MedlinePlus'ı tamamlayarak tüketicilere yönelik sağlık bilgileri sunmaya başlamıştır; PubMed Health özellikle tedavilerin klinik etkinliği hakkında bilgi bulmaya odaklanmaktadır.[9]

MedlinePlus başlangıçta İngilizce olarak 22 sağlık konusu sunarken, bu sayı İngilizce ve İspanyolca olarak yaklaşık 1000 sağlık konusuna ve ayrıca 40'tan fazla dilde sağlık bilgilerine bağlantılara kadar genişlemiştir. MedlinePlus, sağlık bilgisi sağlamadaki rolü nedeniyle Tıp Kütüphanesi Derneği tarafından tanınmıştır.[10] Site, 2010 yılı Amerikan Müşteri Memnuniyeti Endeksi'nde 84 puan almıştır.[11]

2000'li yıllarda A.D.A.M.'ın tıp ansiklopedisi MedlinePlus'a dahil edilmiştir. "Animated Dissection of Anatomy for Medicine, Inc." Atlanta, Georgia merkezli, sağlık kuruluşlarına, işverenlere, tüketicilere ve eğitim kurumlarına tüketici sağlığı bilgileri ve fayda teknolojisi ürünleri sağlayan NASDAQ'da işlem gören bir kamu şirketidir.

Anahtar içerikler

MedlinePlus web sitesi, metin tabanlı web sayfalarının yanı sıra videolar ve araçlarla da bilgi sağlamaktadır.[12][13] MedlinePlus içeriğine erişmenin diğer yolları arasında klinisyenler için bir bakım noktası aracı olan MedlinePlus Mobile ve elektronik sağlık kayıtlarına bağlanan[12] MedlinePlus Connect bulunmaktadır.[14]

Kaynakça

  1. ^ "Medlineplus.gov en español" (İspanyolca). 7 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2009. 
  2. ^ "Health Information in Multiple Languages: MedlinePlus". medlineplus.gov. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2019. 
  3. ^ "MedlinePlus Statistics". National Institutes of Health. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016. 
  4. ^ National Library of Medicine, PubMed Health, 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Eylül 2017. 
  5. ^ Naomi Miller, M.L.S., Systems Librarian, Eve-Marie Lacroix, M.S., Chief, Public Services Division, and Joyce E. B. Backus, M.S.L.S., Systems Librarian (January 2000). "MEDLINEplus: building and maintaining the National Library of Medicine's consumer health Web service". Bulletin of the Medical Library Association (BMLA). 88 (1): 11-7. PMC 35193 $2. PMID 10658959. 
  6. ^ Marill JL, Miller N, Kitendaugh P (January 2006). "The MedlinePlus public user interface: studies of design challenges and opportunities". Journal of the Medical Library Association. 94 (1): 30-40. PMC 1324769 $2. PMID 16404467. 
  7. ^ Miller N, Lacroix EM, Backus J (Mar–Apr 2001). "The making of Medlineplus". Public Libraries. 40 (2): 111-3. 
  8. ^ Miller N, Tyler RJ, Backus JE (Sonbahar 2004). "MedlinePlus: The National Library of Medicine brings quality information to health consumers" (PDF). Library Trends. 53 (2): 375-88. 4 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Haziran 2009. 
  9. ^ Miles, Alisha (July 2011), "PubMed Health", Journal of the Medical Library Association, 99 (3), ss. 265-266, doi:10.3163/1536-5050.99.3.018, PMC 3133896 $2. 
  10. ^ "Thomson Reuters/Frank Bradway Rogers Information Advancement Award". Medical Library Association. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2016. 
  11. ^ "ACSI Scores for U.S. Federal Government". The American Customer Satisfaction Index. 2010. 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2011. 
  12. ^ a b Schnall, Janet G.; Fowler, Susan (September 2013). "MedlinePlus.gov: quality health information for your patients". The American Journal of Nursing. 113 (9): 64-65. doi:10.1097/01.NAJ.0000434180.83352.f0. ISSN 1538-7488. PMID 23985609. 
  13. ^ "Videos & Tools: MedlinePlus". medlineplus.gov. 1 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2019. 
  14. ^ "MedlinePlus Connect: Linking Patient Portals and Electronic Health Records to Health Information". medlineplus.gov. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2019. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tıp</span> hastalıkların teşhisi, tedavisi ve önlenmesi için çalışma alanı

Tıp, bir hastaya bakma, teşhis, prognoz, önleme, tedavi, yaralanma veya hastalıklarının palyasyonunu yönetme ve sağlığını geliştirme bilimi ve uygulamasıdır. Tıp, hastalıkların önlenmesi ve tedavisi yoluyla sağlığı korumak ve iyileştirmek için geliştirilen çeşitli sağlık uygulamalarını kapsar. Çağdaş tıp, yaralanma ve hastalıkları teşhis etmek, tedavi etmek ve önlemek için biyomedikal bilimleri, biyomedikal araştırmaları, genetiği ve tıbbi teknolojiyi, tipik olarak farmasötikler veya cerrahi yoluyla, ancak aynı zamanda psikoterapi, harici ateller ve traksiyon, tıbbi cihazlar, biyolojikler ve iyonlaştırıcı radyasyon gibi çeşitli tedaviler yoluyla uygular.

PubMed, öncelikle yaşam bilimleri ve biyomedikal konulardaki referans ve özetlerin MEDLINE veritabanına erişen ücretsiz bir arama motorudur. Ulusal Sağlık Enstitülerindeki Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Tıp Kütüphanesi (NLM), Entrez bilgi erişim sisteminin bir parçası olarak veritabanını korumaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tıp etiği</span> Hekimlik uygulamalarına ilişkin ahlaki ilkeler sistemi

Tıp etiği, tıbbın ve sağlık alanındaki bilimsel ve pratik çalışmaların etik yönden değerlendirilmesi ve ahlaki ikilemlere bir çözüm bulunmasını hedefleyen disiplindir. Genel konusu insan yaşamıdır.

<span class="mw-page-title-main">National Center for Biotechnology Information</span> ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi veritabanı kolu

National Center for Biotechnology Information (NCBI) United States National Library of Medicine (NLM) ve National Institutes of Health'ın bir bölümü. NCBI 1988 yılında Bethesda'da kurulumuştur.

<span class="mw-page-title-main">Medical Subject Headings</span>

Medical Subject Headings veya MeSH, İngilizce tıbbi ve biyolojik makalelerin indekslenmesi için kullanılan bir kontrollu vokabülerdir. ABD Millî Sağlık Kütüphanesi National Library of Medicine (NLM) tarafından yaratılmıştır ve başlıca MEDLINE/PubMed makale veritabanı ve NLM'in kitaplarının sınıflandırılması için kullanılır. MeSH internet üzerinden incelenebilir veya indirilebilir.

MEDLINE, 1950 yılına kadar uzanan gazete ve dergi makalelerine yapılmış atıflara ait bir bibliyografik veri tabanıdır. Veritabanı, klinik tıp ve biyomedikal araştırmalarına ait 4,600’den fazla uluslararası yayını içermekte olup, aynı zamanda diş hekimliği, hemşirelik, kimya, farmakoloji, biyoloji, fizik, beslenme, sağlık teslimat, psikiyatri, psikoloji, çevre sağlığı, sosyal bilimler ve eğitim konularını da kapsar. Medline veritabanı, kayıtlardan oluşan koleksiyonu tarama özelliğine sahip olmanın yanı sıra, 13 milyon’dan daha fazla atıfı içerdiği için de etkili bir biçimde tarama yapmak önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">PubMed Central</span> serbestçe erişilebilen biyomedikal dergi makaleleri deposu

PubMed Central (PMC), biyomedikal ve yaşam bilimleri dergilerinde yayınlanan açık erişimli tam metin bilimsel makaleleri arşivleyen ücretsiz bir dijital depodur. Ulusal Biyoteknoloji Bilgi Merkezi (NCBI) tarafından geliştirilen başlıca araştırma veri tabanlarından biri olan PubMed Central, bir belge deposundan daha fazlasıdır. PMC'ye yapılan başvurular, her makale için XML yapılandırılmış verileri zenginleştiren gelişmiş metaveriler, tıbbi ontoloji ve benzersiz tanımlayıcılar için indekslenir ve biçimlendirilir. PMC'deki içerik diğer NCBI veritabanlarına bağlanabilir ve Entrez arama ve erişim sistemleri aracılığıyla erişilebilir, bu da halkın biyomedikal bilgisini keşfetme, okuma ve geliştirme yeteneğini daha da geliştirir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Tıp Kütüphanesi</span>

Birleşik Devletler Ulusal Tıp Kütüphanesi, Amerika Birleşik Devletleri federal hükûmeti tarafından işletilen dünyanın en büyük tıp kütüphanesi'dir. Bethesda, Maryland, ABD'de bulunur National Institutes of Health bağlı olarak hizmet verir. Kütüphanenin koleksiyonunda yedi milyondan fazla kitap, dergi, teknik rapor, el yazması, mikrofilm, fotoğraf ve dünyanın en eski ve nadir eserlerinden bazıları da dahil olduğu tıp ve ilgili bilimsel doküman yer alır.

Open Medicine, Nisan 2007'de Canadian Medical Association Journal'daki eski editörler tarafından kuruldu. Sorumlu müdür Anita Palepu, yayıncı ise John Willinsky idi. Dergi Kasım 2014'te yayınlanmayı bıraktı, nedenlerinden ise editörlerin sınırlı maddi kaynak olduğunu belirtmesiydi. Dergi, Index Medicus/MEDLINE/PubMed'de yer aldı. Bütün içerik PubMed Central'de arşivlendi.

Medscape, doktorlar ve sağlık çalışanları için bir internet kaynağıdır. Site, akran değerlendirmeli orijinal tıp dergisi makeleleri, CME, "Ulusal Tıp Kütüphanesi"nin MEDLINE Veritabanı'nın uyarlanmış versiyonunu, günlük tıp haberlerini ve ilaç etkileşim kontrolcüsünü içerir. Medscape'teki tüm içerik, profesyonellere ve benzeri müşterilere ücretsiz olarak sunulur ancak, kayıt olmak zorunludur.

The Journal of Nuclear Medicine, Nükleer ve Moleküler Görüntüleme Topluluğu tarafından aylık olarak yayınlanan nükleer tıbbın tüm yönleriyle ilgili araştırmaları kapsayan aylık akran denetimli bir tıbbi dergidir.

<span class="mw-page-title-main">Tanı</span> Bir hastalığı veya bozukluğu tanımlama süreci

Tanı, teşhis veya diyagnoz, bir kişinin sahip olduğu belirti ve semptomlara dayanarak kişinin hastalık ya da durumunun belirlenmesini içeren tıbbi işlem. Tanı için gerekli bilgiler genellikle tıbbi bakım isteyen kişinin anamnez ve fizik muayenesinden toplanır. Tıbbi testler gibi bir veya daha fazla teşhis prosedürü de işlem sırasında kullanılabilir. Bazen ölüm sonrası tanı bir tür tıbbi tanı olarak kabul edilir. Teşhis evde, klinik ve hastanelerde yapılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Elizabeth Fee</span>

Elizabeth Fee, Liz Fee olarak da bilinir, bilim, tıp ve sağlık tarihçisiydi. Birleşik Devletler Ulusal Tıp Kütüphanesi, Tıp Tarihi Bölümü başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Risperidon</span> kimyasal bileşik

Risperdal markası altında satılan Risperidon, şizofreni ve bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılan atipik bir antipsikotiktir. Ağız yoluyla veya kas içine enjeksiyon yoluyla alınır. Enjekte edilebilir versiyon uzun süre etkilidir ve etkisi yaklaşık iki hafta sürer.

Geğirme hayvanların sindirim sisteminin üst bölümünde biriken gazın ağız yoluyla dışarı atılmasıdır. Belirli bir sağlık sorununun yan etkisi olarak görülebilmektedir. Sığır ve koyun gibi memeli türlerinde meydana gelen geğirmenin metan salınımını artırdığı bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Timolol</span> kimyasal bileşik

Timolol, ağız yoluyla veya göz damlası olarak kullanılan bir beta bloker ilaçtır. Göz damlası olarak, oküler hipertansiyon ve glokom gibi göz içindeki artan basıncı tedavi etmek için kullanılır. Ağız yoluyla yüksek tansiyon, kalbe yetersiz kan akışı nedeniyle göğüs ağrısı, kalp krizi sonrası komplikasyonları önlemek ve migreni önlemek için kullanılır.

Ranitidin, mide asidi üretimini azaltmak için kullanılan bir ilaçtır. Peptik ülser hastalığı, gastroözofageal reflü hastalığı ve Zollinger-Ellison sendromunun tedavisinde yaygın olarak kullanılır. Ağız yoluyla, kas içine enjeksiyon veya damar içine enjeksiyon yoluyla verilebilir. Eylül 2019'da, bir dizi üreticinin ranitidin ürünlerinde olası kanserojen N -nitrosodimetilamin (NDMA) keşfedilmiş ve bu da geri çağırmalara neden olmuştur. Nisan 2020'de bu endişeler nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri pazarından çekilmiş ve Avrupa Birliği'nde ve Avustralya'da askıya alınmıştır.

Tıpta kontrendikasyon, hastaya vereceği zarar nedeniyle belirli bir tıbbi tedaviyi almamak için bir neden olarak hizmet eden bir durumdur. Kontrendikasyon, belirli bir tedaviyi kullanmak için bir neden olan endikasyonun tam tersidir.

<i>JAMA</i> hakemli tıp dergisi

Journal of the American Medical Association (JAMA), Amerikan Tıp Derneği tarafından yılda 48 kez yayınlanan hakemli bir tıp dergisidir. Biyotıbbın tüm yönlerini kapsayan orijinal araştırmalar, incelemeler ve başyazılar yayınlanır. Dergi 1883 yılında Nathan Smith Davis'in kurucu editörlüğünde kurulmuştur. Kaliforniya San Francisco Üniversitesinden Kirsten Bibbins-Domingo, 1 Temmuz 2022 tarihinde Boston Üniversitesinden Howard Bauchner'ın yerine derginin baş editörü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sağlık Bilişimi</span> bilgi bilimi, bilgisayar bilimi ve sağlık hizmetlerinin kesiştiği noktada disiplin

Sağlık bilişimi, tıbbi bilgilerin iletişimini, anlaşılmasını ve yönetimini geliştirmek için bilgisayar yapılarının ve algoritmalarının incelenmesi ve uygulanmasıdır. Mühendislik ve uygulamalı bilim dalı olarak görülebilir.