İçeriğe atla

Mecit Ğafuri

Mecit Ğafuri
Doğum20 Temmuz 1880(1880-07-20)
Ufa Guberniyası, Rus İmparatorluğu (bugün Ezem-Karan (Başkurtça: Еҙем-Ҡаран) Köyü, Ğafuri, Başkurdistan, Rusya)
Ölüm28 Ekim 1934 (54 yaşında)
Ufa, Başkurdistan, Rusya
MeslekŞair, romancı, yazarı
MilliyetBaşkurt
VatandaşlıkRus İmparatorluğu, SSCB
Alma materKazan Muhammediye Yüksek İslam Medresesi
Ufa Galiye Yüksek İslam Medresesi
Önemli eser"Diğer ülkelerde Müslümanların durumu"
"Kara yüzler" (1926),
"Şairinin altın madenide" (1930),
"Kim koyun yedi".
İşimbay'daki Mecit Ğafuri anıtı

Mecit Ğafuri (Başkurtça: Мәжит Ғафури; 20 Temmuz 1880 - 28 Ekim 1934), Sovyet Başkurt şair, romancı, oyun yazarı.[1][2]

İlk yılları

Mecit Ğafuri, Başkurdistan'da, Ğafuri ili'ne bağlı Ezem-Karan köyünde doğdu (Başkurtça: Еҙем-Ҡаран). Kazan Muhammediye Yüksek İslam Medresesinde ve 1906'dan 1909'a kadar Ufa Galiye Yüksek İslam Medresesi'nde okudu.

1940 yılında Mecit Ğafuri onuruna Başkurdistan'da bir bölge adlandırılmıştır.

1971'de Başkurt Akademik Drama Tiyatrosu adını Mecit Ğafuri onuruna verdiler.

Eserleri

Şiirler

  • İşan şakirdlerine ("Ишан шәкерттәренә", Birleşik Türkçe Alfabesi:İşan şäkerttärenä), 1902
  • Sibirya demiryolu ("Себер тимер юлы", Birleşik Türkçe Alfabesi:Seber timer yolu)
  • Diğer ülkelerde Müslümanların durumu ("Башҡа мәмләкәттәрҙә мосолмандарҙың хәле", Birleşik Türkçe Alfabesi:Başqa mämlekättärzä mosolmandarzıň häle)
  • Gílem ("Ғилем", Birleşik Türkçe Alfabesi:Ğilem)
  • Genç ömür ("Йәш ғүмер", Birleşik Türkçe Alfabesi:Yäş ğümer)
  • Vakıt yetişti ("Ваҡыт етте", Birleşik Türkçe Alfabesi:Vakıt ette), 1905
  • Sevinç şarkı ("Шатлыҡ йыры", Birleşik Türkçe Alfabesi:Şatlık yırı), 1905
  • Hürriyet devrinde ("Хөрриәт дәүерендә"), 1905
  • Zengin kişi ("Бай кеше", 1905 ("Бай", Birleşik Türkçe Alfabesi:Bay), 1907
  • İki kuş ("Ике ҡош"), 1906
  • 1906 yıldın 1907 yıla vasiyet ("1906 йылдың 1907 йылға васыяты")
  • Yedinci yıl cevabı ("Етенсе йылдың яуабы")
  • Bizim günler ("Беҙҙең көндәр"), 1907
  • Kendim ve halkım ("Үҙем һәм халҡым"), 1912
  • Ben Neredeyim ("Мин ҡайҙа"), 1912
  • Bana elini ver ("Бир ҡулыңды"), 1920
  • Kim koyun yedi ("Һарыҡты кем ашаған")

Hikayeleri

  • Fakirlikla geçmiş ("Фәҡирлек менән үткән тереклек"), 1904
  • Açlık yıl ya da satılan kız ("Аслыҡ йыл йәки һатлыҡ ҡыҙ")
  • Fakirlar ya da ev kadını ("Ярлылар, йәки өйҙәш ҡатын")
  • Üvey çocuklar ("Үгәй балалар")
  • Unutulmuş suç ("Онотолған енәйәт")
  • Askerin karısı Hemıze ("Һалдат ҡатыны Хәмиҙә")
  • Kara yüzler ("Ҡара йөҙҙәр"), 1926
  • Şairinin altın madenide ("Шағирҙың алтын приискыһында"), 1930
  • Hayatın adımları ("Тормош баҫҡыстары").
  • İşçi ("Эшсе"), 1921

Drama

  • Kızıl yıldız ("Ҡыҙыл йондоҙ"), 1925

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta Mecit Ğafuri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  1. ^ "Başkurt Ansiklopedisi'nde "Mecit Ğafuri" Başkurtça makale". 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  2. ^ "Başkurt Ansiklopedisi'nde "Mecit Ğafuri" Rusça makale". 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başkurtlar</span> Türk halkı

Başkurtlar Rusya'ya özgü bir Kıpçak Türk etnik grubudur. Rusya Federasyonu Cumhuriyeti Başkurdistan'da ve Doğu Avrupa'nın Kuzey Asya ile buluştuğu Ural Dağları'nın her iki tarafını da kapsayan daha geniş tarihi Badzgard bölgesinde yoğunlaşmışlardır. Başkurtların daha küçük toplulukları da Tataristan Cumhuriyeti'nde, Perm Bölgesi, Çelyabinsk, Orenburg, Tümen, Yekaterinburg ve Kurgan bölgelerinde ve Rusya'nın diğer bölgelerinde yaşamaktadır; Kazakistan ve Özbekistan'da oldukça büyük azınlıkları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Başkurtça</span> Kıpçak grubundan, Başkurdistanın resmi dili

Başkurtça veya Başkırca, çağdaş Türk yazı dillerinden biridir ve Kıpçak grubuna bağlıdır. Çoğunluğu Başkurdistan'da yaşayan Başkurtlarca konuşulur.

<span class="mw-page-title-main">Başkurdistan</span> Rusyaya bağlı federal bir bölge

Başkurdistan Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı federal bir cumhuriyettir. İdil Nehri ile Ural Dağları arasında yer alır. Başkenti Ufa şehridir. 2010 nüfus sayımı itibarıyla 4.072.292 nüfusa sahip Başkurdistan, Rusya'nın en kalabalık cumhuriyetlerinden biridir. Başkurdistan'da 2010'da yapılan nüfus sayımına göre 1.584.554 Başkurt yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sterlitamak</span>

Sterlitamak, Rusya'nın batısındaki Başkurdistan Cumhuriyeti'nde bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Uçalı</span>

Uçalı, Başkurdistan'ın, Uçalı ilçe'ın başkenti ve bir şehridir. Uçalı Camii ve Zaynulla Rasulev Camii var. Ufa Cumhuriyeti'nin başkentine 360 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Murtaza Rahimov</span>

Murtaza Gubaydullaoğlu Rahimov (7 Şubat 1934 - 11 Ocak 2023), Başkurt asıllı Rus devlet adamı ve siyasetçi, 1993-2010 yılları arası Başkurdistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Ufa Devlet Petrol Teknik Üniversitesi tamamladı.

<span class="mw-page-title-main">İşimbay</span> Rusyanın Başkurdistan Cumhuriyetinde bir şehir

İşimbay, Rusya'nın Başkurdistan Cumhuriyeti'nde bulunan bir şehirdir. Başkurdistan Cumhuriyeti'ne bağlı İşembay rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, Ağizel ve Tayruk nehirlerinin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 103.47 km²

<span class="mw-page-title-main">Endre Ady</span> Macar şair

Endre Ady,, Macar şairdir. Macar şiirine biçim ve öz açısından birçok yenilik getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hediye Devletşina</span>

Hediye Devletşina,, Sovyet Başkurt şair, yazardır.

Guzel Ramazanovna Sitdikova, Başkurt yazar, şair, yayıncı ve tercümandır. 2002 yılında Başkurdistan Cumhuriyeti Onur Diplomasını aldı. Başkurdistan Yazma Komisyonu'nun bir üyesidir. 2004'ten 2011'e kadar Başkurdistan Cumhuriyeti Başkurt Kadınlar Derneği lideriydi. 2012'den bu yana, uluslararası gönüllü hareketi Wikimedia'ya katkı yapmakta.

<span class="mw-page-title-main">Ğafuri (il)</span> Başkurdistanın idari birimlerinden biri

Ğafuri ili veya Ğafuri ilçesi Başkurdistan'ın 54 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Krasnousoldır.

<span class="mw-page-title-main">Kügersen (il)</span>

Kügersen ili veya Kügersen ilçesi Başkurdistannin 54 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Moraktır. Başkurtça “Күгәрсен” (Kügersen) sözcüğü için “Güvercin” ifadesi kullanılır dolayı olarak İl bayrağı ve İl armasında güvercin ve yerli halkını üç damgası vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kuşnarenko (il)</span>

Kuşnarenko ili Başkurdistan'ın 54 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Kuşnarenkodır. İl 1930 yılda kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Başkurdistan Devlet Meclisi</span>

Başkurdistan Devlet Meclisi Koroltay , Başkurdistan'ın tek meclisli ulusal yasama organıdır. Daha önceki Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti'nin yerini almıştır. 110 milletvekili ile Rusya'nın İdari bölümlerdeki yasama organlar arasında en kalabalık parlamentosu.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Hamitov</span>

Rüstem Hamitov Başkurt kökenli Rus politikacı. 19 Temmuz 2010-11 Ekim 2018 tarihleri arasında Başkurdistan Cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Birleşik Rusya partisinin yüksek konsey üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde Başkurtlar</span>

Sovyetler Birliği'nde Başkurtlar, Sovyetler Birliği sınırları içerisinde içinde yaşayan Başkurt kişi veya grupları betimler.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandrovka Bölgesi</span>

52°40′45″K 54°24′56″D

<span class="mw-page-title-main">Sağlık Bakanlığı (Başkurdistan)</span>

Başkurdistan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, Başkurdistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı'na bağlı olarak çalışan, sağlık işlerinden sorumlu olan bakanlıktır. Bakanlık Binası, 1832-1838 yıllarda inşa edilen Ufa Guberniyası Vali'nin Konağında yerleşmiş. 2018'den Sağlık Bakanlığı Başkanı Mikhail Zabelin oldu.

<span class="mw-page-title-main">Salavat Yulayev Bahçesi</span>

Salavat Yulayev Bahçesi, Başkurtça Salavat Yulayev Baksahı, Başkurdistan'ın Ufa şehrinde Ağizel Nehri üzerindeki kıya tepesinde yer alan bir bahçedir. Ayrıca Bahçe'de Başkurt yazar Raşit Nigmati'nin mezarı bulunmaktadır.

İremel, Güneyli Urallar'ın, Chelyabinsk Oblast ve Başkurdistan topraklarında bir dağ sırtları grubu. İremel'en en yüksek noktası Büyük İremel 1582 metredir. Büyük İremel yüksekliğine göre, Yamantau dağından sonra, Güney Urallar'ın en büyük ikinci zirvesi olur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.