İçeriğe atla

Mecdut Mansuroğlu

Mecdut Mansuroğlu, (1910-1960) Türk dili biliminsanı.

4 Eylül 1910 tarihinde İzmir'de doğmuştur.[1] İzmir eşrafından olan babası Said Bey İttihad ve Terakki Cemiyeti'nde çalışmış ve Meclis-i Mebûsan'da 1908 Manisa (Saruhan), 1912 Manisa (Saruhan) ve 1914 Muğla (Menteşe) mebusluğu yapmıştır. İstanbul Üniversitesi'nde ders vermiştir.[2] Annesi Çelebizâde Halil Efendi’nin kızı Zehrâ Hanım’dır.[1] Babasının Mondros Mütarekesi’nden sonra İngilizler’in elinden Rodos’a kaçması dolayısıyla ilkokulu Rodos’ta ve İzmir’de okudu. Orta öğrenimini İzmir Amerikan Koleji’nde 1931'de tamamladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü 1936'da bitirdi. Aynı yıl doktora yapmak üzere devlet bursuyla Almanya’ya gönderildi. 1936-1939 yıllarında Leipzig ve Berlin Üniversitesi'nde okudu; Annemarie von Gabain’in derslerini takip etti; ancak II. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla doktorasını tamamlayamadan yurda döndü.[1]

1940’ta İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne asistan olarak tayin edildi ve Reşit Rahmeti Arat’ın yanında çalışmaya başladı. Türkiyat Enstitüsü ile İslâm Ansiklopedisi’nin çalışmalarına katıldı. 1945’te XIII. Asır Eski Anadolu Türkçesi Metinleri ve İndeksi adlı teziyle doktor, 1949’da XIII. Asır Eski Anadolu Türkçesi Metinlerinin Grameri adlı çalışması ile doçent oldu. Bu arada bir yıl kadar Maarif Vekaleti Yüksek Tahsil Umum Müdürlüğü’nde şube müdürü olarak görev yaptı. 1960 yılında profesörlüğe yükseltildi, ancak kadrosunun onaylanmasından bir gün sonra 27 Ağustos günü öldü. Mansuroğlu, Türkiye Türkolojisi’nin Ragıp Hulûsi Özdem, Ahmet Caferoğlu ve Reşit Rahmeti Arat neslinden sonra gelen en güçlü temsilcilerindendir. İngilizce, Almanca ve Fransızca bilen Mansuroğlu’nun bu dillerde yayımlanmış makaleleri vardır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Develi, Hayati (2003). "MANSUROĞLU, Mecdut". TDV İslâm Ansiklopedisi. 28. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 18. 26 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2021. 
  2. ^ Kafadar, C.; Karateke, H.; Fleischer, C. "Mustafa Nuri Paşa (1824-1890)". HISTORIANS OF THE OTTOMAN EMPIRE. 26 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Saruhanoğulları Beyliği</span> Saruhanoğulları Beyliği veya Saruhanlılar Batı Anadoluda özellikle Manisa ve çevresinde hüküm sürmüş Kuman-Kıpçak veya Oğuz kökenli bir Türk beyliği

Saruhanoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti'nin çökmesi ve dağılmasıyla başlayan Anadolu Beylikleri döneminde, 14. yüzyıl başlarında kökenlerinin Oğuzlardan olan Türkler veya bir başka iddiaya göre Manisa bölgesindeki yer adlarından ve bazı maddî işaretlerden yola çıkılarak Kıpçak olduğu belirtilen beylik. Bölgede Kıpçak boylarına ait adların Harezm emîrleriyle gelenler yanında İznik İmparatoru III. İoannis Vatatzes'in döneminde 1241-1250’lerde Trakya’dan getirtilip Batı Anadolu'ya, Menderes vadisi ve Frigya, Bitinya olmak üzere sınırlara yerleştirilmiş olan Kuman/Kıpçaklar’la ilgili olmasının akla yakın olduğu düşünülür. Ancak Saruhanoğullarını bunlara bağlama konusunda delil olmadığı söylenir. Bu bakımdan Saruhan Bey’in de Selçuklu uç bölgesinde yerleşmiş emîrlerden biri olması dışındaki görüşlerin şimdilik kesin olmadığı belirtilir. Batı Anadolu’da Manisa ve çevresinde, Gediz Nehri havzasında Menemen, Gördes, Demirci, Kemalpaşa, Turgutlu, Ilıca ve Akhisar gibi kent ve kasabalarda ağırlıklı olarak kurulmuş bir Türk beyliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Oğuz Kağan Destanı</span> Türk destanı

Oğuz Kağan Destanı Türk destanlarından, Hun-Oğuz destanları grubundandır. Oğuz Kağan Destanı'nın dört ayrı yazması vardır. Çağatayca, Farsça ve Uygurca yazmalardaki Oğuz Kağan Destanı; Oğuz boyları, Türk dili, edebiyatı, folkloru, târihi ve kültürü hakkında bilgi verir. Destan Türklerin atası olduğu varsayılan Oğuz Kağan'ın hayatını anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Çağatayca</span>

Çağatayca, Çağatay Türkçesi veya Doğu Türkçesi, 15. yüzyılda Timurluların idaresi altında gelişen ve 15. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına dek Orta Asya'daki Müslüman Türk halkları tarafından ortak yazı dili olarak kullanılan dildir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Atılgan</span> Türk yazar

Yusuf Atılgan, Türk yazar ve öğretmen. Türk edebiyatının ve Türk romanının modernist bir düzleme geçtiği 1950-1980 yılları arasında yazdı. Bu dönemin ilk modernist Türk yazarlarından birisiydi.

Muharrem Ergin, Türk Türkologdur.

<span class="mw-page-title-main">Kıpçak grubu</span> Türk dillerinin bir kolu

Kıpçak dilleri, Ukrayna'dan Çin'e kadar uzanan Orta Asya ve Doğu Avrupa'nın çoğunda yaklaşık 28 milyon kişi tarafından konuşulan Türk dil ailesinin bir alt koludur. Bu grupta en çok konuşulan dillerden bazıları Kazakça, Kırgızca ve Tatarcadır.

<span class="mw-page-title-main">Reşit Galip</span> Türk siyasetçi ve doktor

Mustafa Reşit, Türk siyasetçi ve doktor.

<i>Çarh-nâme</i>

Çarhnâme-i Ahmed Fakıh der Bîvefâî-i Rûzigâr , 13. yüzyılın ilk yarısında Ahmed Fakih'in kaside biçiminde yazmış olduğu 83 beyitlik tasavvuf manzumesidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlıca</span> Osmanlı İmparatorluğunda kullanılan dil

Osmanlıca veya Osmanlı Türkçesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk anayasası olan 1876 tarihli Kânûn-ı Esâsî'de geçtiği hâliyle Türkçe, 13 ile 20. yüzyıllar arasında Anadolu'da ve Osmanlı Devleti'nin yayıldığı bütün ülkelerde kullanılmış olan, Arapça ve Farsçanın etkisi altında kalan Türk dili. Alfabe olarak çoğunlukla Arap alfabesinin Farsça ve Türkçe için uyarlanmış bir biçimi kullanılmıştır. Halk arasında bazen bu dil dönemi için "Eski Türkçe" de kullanılmaktadır.

Âlim Kahraman, Türk şair, yazar ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Reşit Rahmeti Arat</span>

Reşit Rahmeti Arat, (tam adı, Abdürreşid Rahmeti Arat,, ordinaryüs profesör unvanına sahip Türk dil bilimci ve bilim insanı.

Hoca Dehhani, Horasanlı şair ve bilim insanı. Divan Edebiyatı'nın ilk şairidir. 13. yüzyıl ile 14. yüzyıl arasında yaşamıştır.

Zeynep Kerman,, Türk edebiyat kuramcısı ve tarihçisidir.

Faruk Sümer, Türk Orta Çağ tarihçisi, ağırlıkla Selçuklu ve Türk beylikleri üzerine çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Çağatay Uluçay</span>

Mustafa Çağatay Uluçay, Türk yazar, araştırmacı ve öğretmen. Uluçay’ın kitap, makale, dergi ve bildiri şeklinde yayımladığı eserlerin sayısı 300’ü geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tokadîzâde Şekib Bey</span> Osmanlı siyasetçi

Tokadîzâde Şekib Bey, daha çok dinî ve tasavvufî şiirleriyle tanınan Osmanlı şairi ve siyasetçisi.

Mustafa Nuri Paşa Osmanlı devlet adamı ve tarihçi.

Mansurîzade Said Bey, Türk siyasetçi.

Tahsin Yazıcı, Fars dili ve edebiyatı uzmanı.

Nihad Mazlum Çetin, Arap, Fars ve Türk dili ve edebiyatı uzmanı.