İçeriğe atla

Meşrepzade Mehmed Arif Efendi

Meşrepzâde Mehmed Arif Efendi
Doğum1791
İstanbul
Ölüm1858
İstanbul
MeslekAlim, müderris, kadı, eğitimci, Osmanlı Devleti şeyhülislamı.

Meşrepzâde Mehmed Arif Efendi (d. 1791 – ö. 1858), Osmanlı ilim ve devlet adamıdır.

Tanzimat döneminin ünlü şeyhülislamlarından birisidir. Tanzimat reformlarını benimsemiş bir devlet adamıdır.

Yaşamı

1791'de dünyaya geldi. Babası, Müderris Şatırzade Emin Efendi'dir.[1]

Medrese öğreniminden sonra müderrislik ve kadılık yaptı. Fıkıh ilminde uzmandı. 1818'de Selanik kadisi, 1826'da Mekke kadisi ve fetva emini, 1846'da Anadolu kazaskeri, 1848 sonlarinda Meclis'i Vala mufettisi.' Haziran 1851'de Rumeli kadısı oldu. Devrin önemli bilim adamlarını bir araya getiren Encümen-i Daniş'e üye olarak görevlendirildi.[2]

21 Mart 1854 - 16 Aralık 1858 tarihleri arasında şeyhülislamlık yaptı. Tanzimat reformlarını benimseyen Meşrebzâde'nin şeyhülislamlık döneminde kadılıktan naibliğe geçiş dönemi başlamış ve “Muallimhanei Nüvvab” adlı 3 yıllık bir okul kurulmuştur[3]

16 Aralık 1858'de İstanbul'da vefat etmiştir ve mezarı sur dışında Mustafa Paşa Tekkesi yanındadır.

Değerlendirilmesi

Sicill-i Osmani onu şöyle değerlendirir:[2]

Fakih, âlim ve fazıldı.

Notlar

Dış bağlantılar

  • Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.III say.275 [1]
  • İpşirli, Mehmet (1999) "Mehmet Arif Efendi (Meşrebzade)", Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, C.2 s.107-108, ISBN 975-08-0073-7
  • Meşihat-i Celiye-i İslamiyye Heyeti,
    • Osmanlıca: (1334/1916) Ìlmiyye Salnamesi, Ìstanbul:Matbaa-i Amire s.591-592
    • Yeni Türkçe}: (Haz. Seyit Ali Kahraman, Ahmed Nezih Galitekin, Cevdet Dadaş) (----) İlmiyye Salnamesi, İstanbul:İşaret Yayınları, ISBN 975-350-064-5
Önce gelen:
Ahmet Arif Hikmet Bey Efendi
Osmanlı Şeyhülislamı
21 Mart 1854 - 16 Aralık 1858
Sonra gelen:
Mehmed Sadeddin Efendi

İlgili Araştırma Makaleleri

Gürcü İsmail Paşa I. Mahmud saltanatında, 12 Temmuz 1735 - 9 Ocak 1736 tarihleri arasında beş ay yirmi sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Darendeli Cebecizade Mehmet Paşa I. Abdülhamid saltanatında, 5 Ocak 1777 - 1 Eylül 1778 tarihleri arasında bir yıl beş gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tunuslu Hayreddin Paşa</span> 199. Osmanlı sadrazamı

Tunuslu Hayrettin Paşa II. Abdülhamit saltanatında 4 Aralık 1878 - 29 Temmuz 1879 dōneminde sadrazamlık yapmış Çerkes kökenli bir Osmanlı devlet adamıdır.

Turşucuzade Ahmed Muhtar Efendi 1872 - 11 Haziran 1874 döneminde Osmanlı Şeyhülislamı

Seyit İbrahim Efendi, müderris, kadı, kazasker, Osmanlı Devletinin 84. Şeyhülislamı.

Abdullah Vassaf Efendi Osmanlı şeyhülislamı, divan şairi, ilim adamı ve hattat.

Paşmakçızade Abdullah Efendi, müderris, kadı, kazasker, Osmanlı şeyhülislamı.

Çivizade Muhiddin Mehmed Efendi, müderris, kadi, kazasker, Osmanlı Devleti şeyhülislamı.

Sadullah Sadi Efendi ; din alimi, şair, Sahn-ı Seman Medresesi'nde müderris, kadı, Osmanlı Devleti müftüsü/şeyhülislamı.

Sâmânizade Ömer Hulusi Efendi müderris, Osmanlı Devleti'nde kadılık, kazaskerlik ve 3 kez şeyhülislamlık görevinde bulunmuş bir din adamıdır.

Has Yunus Bey Osmanlı denizcisi ve kara gücü komutanı. 1453 - 1456 döneminde Osmanlı kaptan-ı deryası görevi ile nispeten yeni kurulan Osmanlı donanması komutanlığı yapmıştır.

Kirli Ahmed Paşa Osmanlı devlet adamı ve denizcisi. III. Ahmed saltanatında Aralık 1711 - Ocak 1712 ile 1713-1713 dönemlerinde iki kez kaptan-ı derya görevi yapmıştır. Kale muhafızlık görevleri de verilmiştir.

Ebülmeyamin Mustafa Efendi Türk, Osmanlı müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam. III. Mehmet ve I. Ahmet saltanatlarında 7 Şubat1603 - 8 Haziran 1604 ile 26 Temmuz 1606 - 23 Kasım, 1606 dönemlerinde iki kez şeyhülislamlık yapmıştır. Halk arasında "Kaba Mustafa Efendi" olarak anılırdı.

Kara Nişancı Davud Paşa Osmanlı devlet adamı ve denizcisidir. II. Bayezid saltanatında 1492 - 1503 arası kaptan-ı deryalık yapmıştır. Bunun yanında başka devlet görevleri de yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Şekib Paşa</span>

Mehmed Şekib Paşa, Tanzimat döneminin Hariciye Nazırlığına kadar yükselmiş bir Osmanlı diplomatıdır.

Mekkizade Mustafa Asım Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris. 1818-1819, 1823-1825 ve 1833-1846 dönemlerinde 3 kez şeyhulislamlık görevi yapmıştır. II. Mahmud ve Abdülmecid dönemlerindeki şeyhülislâmlığı toplam olarak yaklaşık 17 yıl 6 aydır.

Kara Mehmet Paşa, idareci ve 1811'de kaptan-ı derya görevi yapmış bir devlet adamıdır.

Ahmed Arif Hikmet Bey Efendi 1846 - 1854 doneminde Osmanlı Şeyhülislamı.

Hakkı İsmail Paşa katip, yüksek devlet memuru, bahriye nazırı.

Uzun Piyale Paşa Tersane'de yetişmiş bir denizci idi. 1631'de Tersane kethüdası ve 1643'te Kaptan-ı Derya ve vezir oldu. 1644'te azledildi. Doğumu ve ölümü hakkından bilgiler bulunmamaktadır.