İçeriğe atla

McDonnell Douglas AV-8B Harrier II

AV-8B Harrier II
AV-8B havada asılı duran iniş takımı, yan nozüller aşağıyı gösterecek şekilde yerleştirildi
AV-8B havada asılı duran iniş takımı, yan nozüller aşağıyı gösterecek şekilde yerleştirildi
TürüVTOL Saldırı
Ulusal köken ABD
ÜreticiMcDonnell Douglas
British Aerospace
Boeing
BAE Systems
İlk uçuş9 Kasım 1978 (YAV-8B)[1]
Hizmete giriş12 Ocak 1985 (AV-8B)[2]
Haziran 1993 (AV-8B+)
Ana kullanıcıBirleşik Devletler Deniz Piyadeleri
Diğer kullanıcılarİspanya Deniz Kuvvetleri
İtalya Deniz Kuvvetleri
Üretim aralığı1981-2003 (AV-8B/B+)
Birim maliyeti1997 fiyatları ile 30-35 milyon US$ (AV-8B+)[3]
GelişimiHawker Siddeley Harrier
BAE Sea Harrier
DeğişimleriBAE Harrier II

AV-8B Harrier II gerçek anlamda V/STOL uçaklarının içinden en çok tanınanıdır. Bir adet Rolls Royce Pegasus II motoruna sahiptir. Motor uçağın tam ortasındadır ve uçağın iki yanında görünen hava girişleri ortadaki Rolls Royce Pegasus II motorunu beslemektedir. İlk Harrier II uçuşu 1981 sonbaharında gerçekleştiğinde asıl Hawker P.1127'nin ilk uçuşundan beri 21 yıl geçmişti. P.1127, 1957 tasarımı bir Fransız motor konsepti üzerine yapılandırılmış ve geliştirilmişti. Proje finansmanı Britanyalı Bristol Engine Co. ve ABD Hükûmeti tarafından “Müşterek Silah Geliştirme Programı” (MWDP) dahilinde karşılanmıştı.

Motor yapılandırması belirlendikten ve geliştirme çalışmaları yoluna girdikten sonra Hawket Aircraft Ltd. mühendisleri dikkatlerini bu motoru kullanacak bir V/STOL uçağı yapımına çevirdiler. Hükûmet ve askeriye desteği olmaksızın tek motorlu bir saldırı-keşif uçağı ürettiler. Motorun döner egzozlarından başka tepki kontrol sistemi V/STOL yeteneği için gerekli tek komplikasyon olmuştur. İlk P.1127 1960 yazında fabrikadan çıktı. Bu arada RAF'ın alakası arttığından Britanya Hükûmeti iki prototip sipariş etti. İlk uçuşu sonbaharda yapıldıktan sonra potansiyel NATO ülkelerinin ve diğer ulusların artan ilgileri karşısında geliştirmenin devamı için dört prototip daha ısmarlandı.

60'lı yılların ortalarında artan ilgi, Batı Almanya, Birleşik Krallık ve ABD’den oluşan bir trioya dönüştü. Dokuz adet sipariş RAF notasyonları ile teslim edildi. Temelde aynı kalınmakla birlikte birçok geliştirmeler yapıldı. ABD içinde de üçlü bir grup oluşmuştu (ABD Kara Kuvvetleri, ABD Hava Kuvvetleri, ABD Deniz Kuvvetleri).

İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri’nde hizmete girmeden önce ABD Deniz Piyadeleri uçağa saldırı yeteneğinden dolayı ilgi duyup AV-8A rumuzu ile siparişi başlattılar. “Harrier”, RAF ve USMC’de 70'li yılların başlarında kullanıma girdi. Bunu ABD Deniz Piyadeleri için az sayıda, TAV-8A diye kodlandırılan iki kişilik eğitim tipi izledi.

AV-8A’ların iyileştirilmesi ve AV-8B’lerde sistem geliştirmeleri yapılması sonucu AV-8C modeli ortaya çıktı. İki deney uçağı yapıldı ve sınırlı sayıda değiştirme programa alındı.

Harrier için öngörülen iyileştirme programı; yeni motor, radar, FLIR (İleri bakan kızılötesi), hareketli harita ve gece görme ekipmanı içermektedir.

Başlıca kullanıcıları Birleşik Devletler Donanması, İspanyol Deniz Kuvvetleri, İtalyan Deniz Kuvvetleri'dir (sadece Giuseppe Garibaldi gemisinde bulunmakta). Şu ana kadar üretilen ve en yaygın olarak kullanılmış olan V/STOL platformu olan AV-8B Harrier II, günümüzde F-35B'lerle değiştirilmeye başlanmıştır. Bu bağlamda İngiliz Kraliyet Donanması ve Birleşik Devletler Deniz Piyadeleri F-35B platformunu hem uçak gemilerinde hem de amfibi hücum gemilerinde (LHD) kullanmaya başlamıştır.[4][5]

Kullanıcısı olan ülkeler

AV-8B Harrier II
Birleşik Krallık
 İtalya
  • İtalya Deniz Kuvvetleri
    • Gruppo Aerei Imbarcati "The Wolves"
 İspanya
  • İspanya Deniz Kuvvetleri
 ABD
  • ABD Deniz Piyadeleri
    • VMA-211
    • VMA-214
    • VMA-223
    • VMA-231
    • VMA-311
    • VMA-513
    • VMA-542
    • VMAT-203

Teknik özellikleri

Orthographic projection of the AV-8B Harrier II.
Orthographic projection of the AV-8B Harrier II.

Genel Özellikler

  • Mürettebat: 1
  • Uzunluk: 14.12 m
  • Yükseklik: 3.55 m
  • Kanat açıklığı: 9.25 m
  • Kanat Alanı: 22.61 m²
  • Boş ağırlığı: 6,745 kg
  • Yüklü ağırlığı: 10,410 kg
  • Azami Kalkış Ağırlığı:
    • Geleneksel kalkma: 14,000 kg
    • Dikey kalkma: 9,415 kg
  • Motor: 1× Rolls-Royce F402-RR-408 (Mk 107) yönlendirilmiş jet itkili turbofan motor (96.75 kN)
AV-8 Harrier II KC-10 Extender'dan yakıt ikmali yaparken.

Performans

  • Azami hız: 0.89 Mach (1,085 km/sa.) deniz seviyesinde
  • Menzil: 2,200 km
  • Tırmanış değeri: 4,485 m/dak.
  • Kanat yüklemesi: 460.4 kg/m²

Kaynakça

  1. ^ Norden 2006, p. 49.
  2. ^ Norden 2006, p. 61.
  3. ^ "Military aircraft prices". 14 Eylül 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2020. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2020. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta McDonnell Douglas AV-8B Harrier II ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Supermarine Spitfire</span> İngiltere yapımı, yekpare metal tasarımlı ve tek pilotlu avcı uçağı

Supermarine Spitfire, İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetlerine ait ilk yekpare metal tasarımlı ve tek pilotlu avcı uçağı. 1938'de hizmete girdi ve bütün II. Dünya Savaşı boyunca Kraliyet Hava Kuvvetlerine hizmet etti. 1950'lere kadar Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından kullanıldı. Baş tasarımcısı R.J. Mitchell'dır.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F-4 Phantom II</span> Amerikan yapımı savaş uçağı

McDonnell Douglas F-4 Phantom II, McDonnell Douglas Firması tarafından ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri Donanması için geliştirilmiş, tandem iki koltuklu, çift motorlu, tüm hava koşullarına uygun, uzun menzilli süpersonik, 3. nesil jet önleme ve avcı-bombardıman uçağıdır.

Rolls-Royce Limited, İngiliz otomotiv ve havacılık firması Henry Royce 1904’te ilk otomobilini yaptı. Aynı yıl Londra’da otomobil satan Charles Stewart Rolls’la tanıştı. İkili işbirliği yapmak üzere anlaştı. Royce’un yaptığı otomobilleri Rolls satmaya başladı. Otomobillerin adı "Rolls Royce" oldu. Şirketin amacı ileri teknoloji ile lüks otomobil üretmekti. Wright Kardeşlerle yaptığı anlaşmayla uçak motor üretiminde bir numaralı isim oldu. 1915'te Müttefikler için ilk zırhlı araçları üretti. 1939'da Kraliyet Hava Kuvvetleri uçaklarının birçoğunun motorlarını yeniledi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra tepkili motor üreten şirketler arasında ilk sırayı aldı. 1971'de iflas etti.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F/A-18 Hornet</span> ABD yapımı dördüncü kuşak savaş uçağı

F/A-18 Hornet,, McDonnell Douglas ve Northrop şirketleri tarafından müşterek olarak tasarlanan ve 1982 yılında üretilmeye başlanmış olan bir muharebe uçağıdır. 1997'den beri Boeing tarafından üretilmektedir. Rus muadili SU-33 model savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed Martin F-35 Lightning II</span> ABD yapımı 5. nesil savaş uçağı

Lockheed Martin F-35 Lightning II, hem hava üstünlük hem de saldırı görevlerini yerine getirmek ve savaştaki her amaç için farklı uçak geliştirmenin masraflı olmasından dolayı tek bir uçağın tüm görevleri yerine getirmesi amacıyla tasarlanan ve üretilen, 5. nesil, tek kişilik ve tek motorlu, tüm hava koşullarına uygun çok görevli bir Amerikan savaş uçağı ailesidir. Aynı zamanda elektronik harp ve istihbarat, gözetleme, hedef tespit ve keşif (ISTAR) yeteneklerini etkili bir şekilde sağlayabilir. Lockheed Martin, ana ortakları Northrop Grumman ve BAE Systems ile birlikte ana F-35 yüklenicisidir. Uçağın üç ana çeşidi vardır: geleneksel kalkış ve iniş modeli olan F-35A (CTOL), kısa kalkış ve dikey iniş özellikli olan F-35B (STOVL) ve gemiye konuşlu F-35C (CV/CATOBAR).

<span class="mw-page-title-main">Kraliyet Donanması</span> Birleşik Krallıkta askerî örgütlenmenin denizcilik kolu

Kraliyet Donanması, Birleşik Krallık'ta askerî örgütlenmenin denizcilik koludur. Denizlerde ulusal güvenliği sağlamak, ticareti korumak ve uluslararası anlaşmaları uygulamakla görevlidir.

<span class="mw-page-title-main">Bell Boeing V-22 Osprey</span>

V-22 Osprey, müşterek kullanımlı, çok görevli askerî tiltrotordur. Helikopter ile uçak arasında bir geçiş formuna sahiptir. Dikey (VTOL) ve kısa (STOL) kalkış yeteneği vardır. Geleneksel helikopterlere uygun görevleri turboprop uçaklardaki gibi daha uzun menzil ve yüksek hızlı seyirle gerçekleştirmek için tasarlanmıştır. Bell Helicopter Textron tarafından, Boeing Helicopters partnerliğinde geliştirilmiştir. En büyük kullanıcıları ABD Deniz Piyadeleri ve Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'dir.

<span class="mw-page-title-main">Aeritalia G.222</span>

Aeritalia G.222 orta kıtalı kısa mesafe inişi ve kalkışı yapabilen nakliye uçağıdır. Başlangıçta bir NATO maddesine göre geliştirilmiş, ancak İtalya sadece başlangıçta edinmiştir. ABD birkaç G.222 satın almıştır ve C-27A Spartan olarak belirtilmiştir. C-27J Spartan'dan daha modern olmakla beraber motor ve sistemi C-130J Super Hercules'indendir.

<span class="mw-page-title-main">AGM-65 Maverick</span> ABD yapımı, güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesi

AGM-65 Maverick, Amerikalı Hughes firması tarafından geliştirilen yakın hava desteği, düşman hava savunmasının bastırılması, kritik düşman birimlerinin imhası gibi görevlerde kullanılan güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kraliyet Hava Kuvvetleri</span>

Kraliyet Hava kuvvetleri, Birleşik Krallık'ı her türlü bombardıman ve hava saldırısından korumak amacıyla 1 Nisan 1918'de kurulmuştur. Şu an 41.440 personel ve 1.069 uçağıyla hizmettedir.

Av şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">AAI RQ-7 Shadow</span> insansız hava aracı

AAI RQ-7 Shadow, bir ABD'li firma olan AAI Corporation tarafından üretilmiş bir insansız hava aracı (İHA)'dır. ABD Ordusu, ABD Deniz Piyadeleri, Avustralya Ordusu ve İsveç Ordusu tarafından kullanılmaktadır. Bir uçak gemisi üzerindeki jetleri durdurmaya yarayan yakalama halatına benzer sistem ile, römorke monte edilmiş pnömatik mancınık tarafından fırlatılabilir. Üzerindeki çeşitli kameralar sayesinde alınan görüntü yer kontrol istasyonuna iletilir.

<span class="mw-page-title-main">Boeing P-8 Poseidon</span>

Boeing P-8 Poseidon, Boeing Defense, Space & Security tarafından geliştirilen ve üretilen ve sivil Boeing 737-800 yolcu uçağından türetilen bir Amerikan deniz devriye ve keşif uçağıdır. Amerika Birleşik Devletleri Donanması (USN) için geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtiş vektörlemesi</span>

İtiş vektörlemesi, aynı zamanda itme vektörü kontrolü veya TVC, bir uçağın, roketin ya da farklı bir aracın yönelimini ve aracın açısal hızını kontrol etmek amacıyla motordan gelen itişin yönünü manipüle edebilme kabiliyetidir.

<span class="mw-page-title-main">Hawker Siddeley Harrier</span>

Hawker Siddeley Harrier, Hawker tarafından üretilen Birleşik Krallık yapımı bir jet VSTOL saldırı uçağıdır. Uçak, Harrier Jump Jet serisi uçaklardan ilki olup VSTOL tasarımına sahip ilk operasyonel yakın destek ve keşif uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Helikopter hücum gemisi</span>

Helikopter hücum gemisi ya da İngilizce kısaltmasıyla LHA, ABD Donanması'nda yer alan "Tarawa" ve "America" sınıfı çok maksatlı helikopter taşıyıcı amfibi hücum gemilerinin tanımlanması amacıyla kullanılan sınıflandırmadır.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney J48</span>

Pratt & Whitney J48, Rolls-Royce Tay'ın lisanslı bir versiyonu olarak Pratt & Whitney tarafından geliştirilen bir turbojet motorudur. Tay / J48, Rolls-Royce Nene'nin genişletilmiş bir geliştirmesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney JT3D</span>

Pratt & Whitney JT3D, Pratt & Whitney JT3C turbojetten türetilen erken dönem turbofan uçak motoru. İlk olarak 1958'de çalıştırıldı ve 1959'da bir B-45 Tornado test uçağında ilk deneme uçuşu gerçekleştirildi. 1959 ile 1985 yılları arasında 8.000'den fazla JT3D üretildi. Bugün hala hizmette olan JT3D motorlarının çoğu askeri uçaklarda kullanılmaktadır ve USAF tarafından belirlenmiş TF33 ile kodu tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rolls-Royce Nene</span> uçak motoru

Rolls-Royce RB.41 Nene, 1940'ların İngiliz santrifüj kompresörlü turbojet motorudur. Nene ölçeklendirilmiş bir Rolls-Royce Derwent yerine 5.000 lbf tasarım hedefi ile tamamıyla bir yeniden tasarımdı ve bu da onu çağının en güçlü motoru yapıyor. Rolls-Royce'un üretime giren üçüncü jet motoruydu ve ilk olarak tasarımın başlamasından itibaren 6 aydan daha kısa bir sürede çalıştı. Adını, şirketin jet motorlarına nehirlerden sonra isim verme geleneği doğrultusunda Nene Nehri'nden almıştır.

<i>Giuseppe Garibaldi</i> (C551)

Giuseppe Garibaldi, İtalya Donanması için inşa edilmiş bir uçak gemisidir. Giuseppe Garibaldi, uçuş güvertesine sahip olan, sabit kanatlı uçakların iniş kalkışına uygun olarak inşa edilen ilk İtalyan gemisidir. Kısa kalkış ve dikey iniş (STOVL) uçakları ve helikopterleri ile donatılmıştır. Giuseppe Garibaldi Somali, Kosova, Afganistan ve Libya açıklarındaki muharebe hava operasyonlarında yer aldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.