İçeriğe atla

McDonaldlaşma

McDonaldlaşma (McDonaldization), Amerikan sosyolog George Ritzer'in 1993 tarihli McDonaldlaşmanın Sosyolojisi adlı eserinde ortaya attığı kavram. Amerikan fast food zinciri McDonald's'a ait modelin tüm dünyada küreselleşmenin etkisiyle gıda sektörünü aşarak toplumun birçok alanına sirayet etmesiyle ilgilidir. Verimlilik, hesaplanabilirlik, öngörülebilirlik ve denetim gibi uyguladığı yöntemler şirketin başarılı olmasında etkili olmuştu. Ritzer şirketin uyguladığı bu yöntemler üzerinden modern insanın toplumsal yaşam tiplerini ele almak istedi. Dolayısıyla kavram kapitalizmle de ilintiliydi.[1]

Kaynakça

  1. ^ Çiftçi, Muhammed Emin (2020). İnternet Gazeteciliğinin McDonaldlaşması (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. s. i, 1. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mozaik</span>

Sanatta mozaik; bir yüzeyin, farklı renklerdeki küçük parçacıkların yan yana getirilmesi yöntemiyle süslenmesi ve bu şekilde üretilmiş eserdir. Taş, cam, tuğla, metal veya deniz kabuğu gibi çok çeşitli malzemelerden mozaik yapılabilir. Kakmacılıktan farklı olarak, mozaik sanatında parçacıklar yüzeydeki çukurcuklara yerleştirilmez, yüzeye yapıştırıcı ile tutturulur.

<span class="mw-page-title-main">Muhasebe</span> Ekonomik kuruluşlarla ilgili finansal bilgilerin ölçülmesi, işlenmesi ve iletilmesi

Muhasebe, bir işletmenin varlıkları ve kaynakları üzerindeki mali nitelikteki bilgileri kayıt, sınıflandırma, özetleme, analiz etme ve yorumlama gibi fonksiyonlar ile takip eden bilimsel bir sistemdir.

<span class="mw-page-title-main">McDonald's</span> Amerika merkezli fast food şirketi

McDonald's, günde 69 milyon müşteriye hizmet veren, dünyanın en büyük fast-food restoran şirketi. McDonald's, genel olarak hamburger, çizburger, patates kızartması ve soğuk içecekler satmaktadır.

Pratt & Whitney bir Amerikan havacılık ve uzay şirketidir, merkezi Hartford, Connecticut'tadır. United Technologies Corporation (UTC)'ye bağlı bir kuruluştur. Pratt & Whitney'in uçak motorları hem sivil havacılıkta hem de askeri havacılıkta yaygın olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">WWE</span> Amerika merkezli profesyonel güreş firması

World Wrestling Entertainment, Inc., Amerikalı profesyonel güreş eğlence şirketidir ve bununla birlikte; film yayınları, müzikler ve halka yapılan genel ürün satışları yapmaktadır. WWE, 1952 yılında Jess McMahon ile Toots Mondt tarafından "Capitol Wrestling Corporation" adıyla kuruldu. 2014 yılından itibaren, yılda 300'den fazla program gerçekleştirmekte ve 150'den fazla ülkede, yaklaşık 36 milyon izleyiciyle dünyanın en büyük profesyonel güreş şirketi olarak kabul edilmektedir. Şirketin ana bina merkezi, Stamford, Connecticut'ta yer alırken; New York, Los Angeles, Londra, Şanghay, Tokyo, Singapur, Münih, Mumbai ve Meksiko şehirlerinde de diğer ofis binaları yer almaktadır.

Özyönetim ya da işçilerin özyönetimi genel olarak, işçi kooperatifleri, işçi konseyleri, katılımcı ekonomi ve iş yerinin patronsuz çalıştırıldığı benzer oluşumlarda kullanılan karar alma modelidir.

<span class="mw-page-title-main">İş hukuku</span>

İş hukuku, işçi hakları, çalışma koşulları, işçi ücretleri, işçi sendikaları ve işveren-işçi ilişkileri ile ilgili konuları inceleyen hukuk dalıdır. İş hukuku Kara Avrupası hukuk sistemlerine dahil ülkelerde genellikle milli iş kanunları ile düzenlenmektedir. İş uyuşmazlıkları kural olarak iş mahkemelerinde görülmektedir. İş mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemelerinde görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Academi</span> Askerî nitelikli Amerikan sivil güvenlik şirketi

Academi, askeri nitelikli Amerikan sivil güvenlik şirketi. Bilinen özel güvenlik şirketlerinden farklı olarak, askeri eğitimli personel ve askeri donanım kullanır. Amerikan Deniz Kuvvetleri Özel Birlikler eski askerleri Erik Prince ve Al Clark tarafından 1997 yılında Kuzey Carolina'da kuruldu. Şirket, ABD sınırları içerisinde, askeri nitelikli koruma hizmeti, polis teşkilatının eğitimi, bomba koklayıcı köpek hizmetleri vermektedir. Ayrıca Afganistan ve Irak'ta, ABD ofislerinin ve personelin korunması hizmetini yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Googleplex</span> Google Şirket Merkez Binası

'Googleplex', Kaliforniya eyaletindeki San Jose yakınlarında Santa Clara County'de Mountain View şehrinde 1600 Amphitheatre Parkway adresinde bulunan Google Inc. şirketine ait şirket merkezinin bulunduğu bina kompleksidir. İsmi, Google ve kompleks ile googolplex kelimesinden türetilmiştir.

Kavram, nesnelerin ya da olayların ortak özelliklerini kapsayan ve bir ortak ad altında toplayan genel tasarımdır. Kavramlar, soyuttur ve gerçek dünyada yoktur. Benzer olan fikirleri, insanları, olayları vs gruplandırmak için kullanılan bir sınıflamadır. Kavram yanılgıları ise daha çok kişisel deneyimler sonucu oluşmuş, bilimsel gerçeklere ve düşüncelere aykırı, anlamlı öğrenmeyi engelleyici bilgilerdir.

McMahon ailesi, iş adamlarına sahip olan ve eğlence şirketi yöneten bir Amerikalı ailesidir. Onlar dünyanın en büyük profesyonel güreş ve eğlence şirketi kurucularına, hissedarlara ve yöneticilere sahiptir. Özellikle WWE şirketi ile adını duyurmuş ve kendi ekonomilerini sağlamlaştırmıştır. Sadece WWE alanında değil; televizyon yayıncılığı, film yapımcılığı gibi işlerle de kendilerini geliştirmişlerdir.

McDonnell Douglas, 1967'de McDonnell Aircraft ve Douglas Aircraft Company birleşmesiyle kurulan büyük bir Amerikan havacılık imalat anonim şirketi ve savunma müteahhitti idi. O zamandan otuz sene sonraki Boeing ile birleşmesi sırasında, DC-10 yolcu uçağı ve F-15 Eagle hava üstünlüğü avcı uçağı ve F/A-18 Hornet çok amaçlı avcı uçağı gibi birkaç iyi tanınan ticari ve askeri uçak üretmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Azul Brazilian Airlines</span>

Azul Linhas Aéreas Brasileiras S/A, Sao Paulo, Brezilya menşeli düşük maliyetli havayolu şirketidir. Şirketin uyguladığı ticari model, talebi teşvik etmek için Brezilya genelindeki az hizmet verilen piyasalarda sık ve maddi olarak karşılanabilir havacaılık hizmetleri vermektir.

<span class="mw-page-title-main">Premium lager</span>

Premium lager, bazı bira üreticilerinin ürünlerine verdikleri yüksek değeri göstermek için kullandıkları bir pazarlama terimidir. Herhangi bir resmi dayanağı olmamasına karşın Anheuser-Busch InBev gibi bazı biracılık şirketleri tarafından sıklıkla kullanılmaktadır.

Hans Jonas 1979 yılında yayınlanan "Sorumluluk İlkesi" adlı eseriyle tanınan Alman Amerikan bir filozof.

<span class="mw-page-title-main">Askerî sosyoloji</span> Bir sosyoloji alanı

Askerî sosyoloji, askerî bir kurum içindeki bireyi ve askerlik mesleğini inceleyen akademik alanı tanımlamak için kullanılan terimdir. Savaş, askerlik ve silahlı kuvvetler ile toplum arasındaki karşılıklı ilişkileri ve etkileşimleri mercek altına alıp sistemli bir biçimde inceler. Askerî sosyoloji, ordu kavramını bir kurum ve yapı olarak ele alır.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes McCambridge</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1916 – 2004)

Carlotta Mercedes Agnes McCambridge, Amerikan radyo, sahne, film ve televizyon aktrisidir. Orson Welles onu "dünyanın yaşayan en büyük radyo oyuncusu" olarak nitelendirdi. All the King's Men adlı (1949) ilk filmiyle En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında Akademi Ödülü kazandı ve aynı kategoride Giant (1956) filminde de aday gösterildi. Ayrıca The Exorcist'te (1973) iblis Pazuzu'nun seslendirmesini yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Gıda sosyolojisi</span>

Gıda sosyolojisi, toplumun ilerleyen tarihi ve gelecekteki gelişimi ile ilgili kaygılardan ortaya çıkan gıda çalışmasıdır. Gıda sosyolojisi içerisinde; üretim, hazırlık, tüketim, dağıtım, etik, kültürel vb. konular barındırır. Toplumumuzdaki gıda dağıtımının yönü, gıda tedarik zincirindeki değişikliklerin analizi ile incelenebilir. Özellikle küreselleşme, gıda dağıtım endüstrisinde baskı etkisi yaratarak gıda tedarik zinciri üzerinde önemli etkilere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sağlık sosyolojisi</span>

Sağlık sosyolojisi, toplumda sağlığa dair konuları inceleyen sosyoloji alt dalıdır. Sağlık ve hastalıkla ilgilenir. Sağlık sosyolojisi sosyolojik bir disiplindir. İlişkili olarak Medikal Sosyoloji, insanların kendilerini ne zaman hasta şeklinde belirttiklerine, hastalıkları nasıl atlattıklarına, engelli olanların ne şekilde tedavi göreceklerine ilişkin yol gösterir. Sağlık sosyolojisi tıptaki hedefleri kendine seçmiş bir durumdadır. Sağlık sosyolojisi geçmiş zamandan itibaren çeşitli faktörlerden etkilenmiştir. Örneğin; Sanayi devriminden dolayı makineleşmeyle zamanla sağlık alanı daha gelişmiştir. Önceki zamanlarda hastalıkların nedenini bulmak zor olabiliyordu veya bulunsa bile yanlış —teşhis konulabiliyordu. Makineleşmeyle hastalıkları veya sorunları bulmak daha kolaylaştı. Sağlık alanında uğraşanların işini daha kolaylaştırdı. Dijitalleşmeye geçilmesiyle birlikte toplumda sağlık konuları gerek mobil uygulama olsun gerek internet olsun gerek bilgisayar olsun insanlar sağlık alanındaki sorunlarını veya sorularını dijital ortamda daha rahat bir şekilde belirtebilecek bir hale geldi. Zamanla işlerin kolaylaşmasıyla doktorların hastalara bakış açısını değiştirmiştir. Onların tutumlarında değişme olmuştur .Geleneksel yöntemlerini bırakıp veya bir kısmını bırakıp daha modern yöntemleri kullandılar.Sağlık sosyolojisi, toplumun fiziksel, psikolojik ve sosyal durumlarını inceler. Dünya Sağlık Örgütü; sağlığı fiziksel, psikolojik ve sosyal bakımdan tam normallik hali olarak tanımlar. R. Straus, Sağlık sosyolojisinde çalışmaların iki seçenekle kullanılabileceğini belirtmektedir. Bunlar; Tıbbın Sosyolojisi ve Tıpta Sosyoloji kavramlarıdır.Sağlık sosyolojisi çeşitli alanlarla ilgilenir.

Ekonomik küreselleşme, malların, sermayenin, hizmetlerin, teknolojinin ve bilginin yaygın uluslararası hareketini ifade eden bir küreselleşmedir. Ekonomik küreselleşme, akademik literatürde yaygın olarak bulunan küreselleşmenin üç ana boyutundan biridir. Malların, hizmetlerin, teknolojilerin, enformasyon ve sermayenin sınır ötesi hareketinin yoğunlaşmasıyla dünya genelinde ulusal, bölgesel ve yerel ekonomilerin artan ekonomik entegrasyonu ve karşılıklı bağımlılığıdır. Ekonomik küreselleşme, öncelikle üretim, finans, piyasalar, teknoloji, örgütsel rejimler, kurumlar, şirketler ve insanların küreselleşmesini içerir.