İçeriğe atla

McClure Boğazı

McClure Boğazı, Kuzeybatı Bölgeleri, Kanada.

McClure Boğazı (bazen M'Clure Boğazı olarak da anılır), Kanada'nın Kuzeybatı Toprakları'nın kenarında bir boğazdır. Doğuda Baffin Körfezi'ne kadar uzanan Parry Kanalı'nın kuzeybatı ucunu oluşturur ve dolayısıyla Kuzeybatı Geçidi için olası bir rotadır. Boğaz, adını Kraliyet Donanması'nda görev yapan İrlandalı Arktik kâşif Robert McClure'dan almıştır. McClure, Kuzey-Batı Geçidi'ni (tekne ve kızakla) geçen ilk kişi olmuştur.

Boğaz, batıda Beaufort Denizi'ni doğuda Viscount Melville Sound'a bağlar. Kuzeyde Prens Patrick Adası, Eglinton Adası ve Melville Adası, güneyde ise Banks Adası ile sınırlanmıştır. Boğaz kronik olarak kalın buzla tıkandığından gemiler için genellikle geçilmezdir; 1969'da Amerika Birleşik Devletleri'ne kayıtlı tanker SS <i id="mwJQ">Manhattan,</i> Kanadalı bir buz kırıcı tarafından buzdan kurtarıldı ve batıya doğru geçişini tamamlamak için Kanada karasularından geçmeye zorlandı. Buz, Manhattan'ın McClure Boğazı'ndan geçmesini engelledi ve bu nedenle gemi, Galler Prensi Boğazı'ndan geçti. Kanada ile Amerika Birleşik Devletleri arasında Arktik Adaları kıyılarının 12 mi (19 km) sınırları dışındaki suları konusunda bir anlaşmazlık bulunmaktadır.[1]

McClure Boğazı, Ağustos 2007'nin başlarında ve yine Ağustos 2008'de tamamen açıldı (buzsuz). Avrupa Uzay Ajansı, Kuzey Kutbu'ndaki Kuzeybatı Geçidi'nin tamamen deniz buzlarından arınmış bir şekilde açıldığını ve Avrupa ile Asya arasındaki tarihsel olarak geçilmesi mümkün olmayan rotanın kuzey kesiminde bir yol açtığını bildirdi.[2]

29 Ağustos 2012 saat 15.33'te, David Scott Cowper komutasındaki ve Jane Maufe'nin mürettebatıyla özel olarak inşa edilen Polar Bound, boğazdan geçen ilk özel yat oldu.[3] Kısa bir süre sonra, Hallberg-Rassy yelkenlisi Belzebub II, üç denizciyle birlikte bu rotayı geçen ilk yelkenli oldu.[4]

McClure Boğazı, Parry Denizaltı Yarığı Vadisi'nin batı ucunu oluşturan McClure Yarığı içinde yer alır. Üzerinde çok az genişlemeli tektonizma meydana geldiğinden ve boğazın ortasında okyanusal kabuk oluşmadığından, yeni başlayan bir yarık bölgesi olarak kabul edilir.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Who Controls the Northwest Passage?" (PDF). 8 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  2. ^ "Satellites Witness Lowest Arctic Ice Coverage in History". esa.int. 14 Eylül 2007. 12 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2019. 
  3. ^ Maufe, Jane (September 2019). "The Frozen Frontier". Power & Motoryacht. 35 (9): 64. 
  4. ^ Hamamdjian, Danielle (30 Ağustos 2012). "Sailors take northernmost trek through Arctic to highlight record thaw". CTV News. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2012. 
  5. ^ Kerr, J. W. (1982). Nares Strait and the Drift of Greenland: A Conflict in Plate Tectonics. Museum Tusculanum Press. s. 227. ISBN 978-87-635-1150-6. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Grönland</span> Danimarka Krallığına bağlı federe özerk bölge

Grönland, Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde, 2.166.086 km² ile kuzey kutbundaki en büyük buz örtüsüyle kaplı, Danimarka Krallığı'na bağlı özerk bir bölgedir. Kanada Arktik Adaları'nın doğusunda, Arktik ve Atlantik okyanusları arasında yer alan dünyanın en büyük adasıdır. Grönland, jeopolitik olarak Avrupa'nın bir parçasıdır. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Nuuk'tur. Fizyografik olarak Kuzey Amerika kıtasının bir parçası olmasına rağmen Grönland, 986'dan başlayarak bin yıldan fazla bir süredir siyâsî ve kültürel olarak Avrupa ile ilişkilendirilmiştir. Sakinlerinin çoğunun ataları Alaska'dan Kuzey Kanada'ya göç eden ve 13. yüzyılda yavaş yavaş adaya yerleşmeye başlayan İnuitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Buz Denizi</span> Kuzey Kutbu bölgesinde bir okyanus

Kuzey Buz Denizi ya da Arktik Okyanusu, Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'nın kuzeylerinde yer alan, Kuzey Kutbu'nu kapsayan, buzlarla kaplı bir okyanustur. Uluslararası Hidrografi Örgütü (IHO) tarafından okyanus olarak kabul edilmektedir (Arctic Ocean). Yüzölçümü 14.090.000 km² olan devasa bir alandır. Diğer okyanuslara göre sığ olup, en derin noktası 5.449 m, ortalama derinlik 1.038 m'dir. Rusya, ABD, Kanada, Danimarka (Grönland), Norveç ile kıyıları vardır. Bunlara ek olarak soğuk ve elverişsiz iklimine rağmen çok önemli hayvan çeşitliliğine sahip olan Arktik Okyanus'ta birçok balık ve kuş türü yanında kompleks habitatlar oluşturan memeliler de yer alır. Özellikle kutup bölgesinin ikon hayvanları kutup ayıları, foklar, morslar, belugalar ve narvaller bu iklim ve çevre koşullarına milyonlarca yıllık bir evrimle adapte olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Baffin Körfezi</span> deniz

Baffin Körfezi, doğuda Grönland, batıda Kanada Arktik Adaları arasında deniz kolu.

<span class="mw-page-title-main">Galler Prensi Boğazı</span>

Galler Prensi Boğazı, Arktik Okyanusunde, Amundsen Körfeziyle Vikont Melville Boğazı arasında uzanan ve Banks ve Victoria adalarını birbirinden ayıran boğaz. Kanada'nın Kuzeybatı Toprakları'ndaki Franklin ilinin (district) güneybatısında yer alır.Kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda, 275 km boyunca uzanır. Kanada'ya bağlı Kuzey Kutup Takımadalarının arasından geçerek Atlas Okyanusuyla Büyük Okyanusu birleştiren Kuzeybatı Geçidinin bir bölümünü oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Banks Adası</span> Kanadada bulunan ada

Banks Adası, Kuzey Amerika ülkesi Kanada'nın kuzeyinde yer alan bir adadır. Komşu adalara göre orta büyüklükte bir adadır. Kanada'nın dördüncü, Kuzey Amerika kıtasının da beşinci büyük adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">John Franklin</span> Britanyalı gezgin ve kâşif

John Franklin, Britanyalı gezgin, kâşif.

<span class="mw-page-title-main">Amundsen Körfezi</span>

Amundsen Körfezi, Arktik Okyanusu'ndaki Beaufort Denizi'nin güneydoğu uzantısı.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Arktik Tehciri</span>

Yüksek Arktik Tehciri, 1950 lerdeki Soğuk Savaş döneminde Kanada Hükûmeti tarafından Nunavik İnuitçesi konuşan 87 İnuitin Québec'ten alınıp Nunavut'un verimsiz toprakları olan Yüksek Arktik'e zorla tehcir ettirilmesidir. 1953 yılında on aile, 1955 yılında ise sekizden fazla aile tehcir edilmiştir. Tehcir tartışma kaynağı olmuştur: hükûmet kanadı yerlilerin kaldıkları açlık tehlikesine karşı koruyucu önlem olarak geçimlerini sürdürmeleri için insani jest yapıldığını iddia ederken, İnuit Eskimoları ve insan hakları savunucuları bu zorunlu göçün hem Soğuk Savaş döneminde hem de Kanada Arktik Takımadaları'nın tartışmalı toprak iddialarının sürdüğü dönemde "insan bayrak direkleri" olarak kullanıp Uzak Kuzey egemenliğini savunmak için federal hükûmet tarafından kışkırtıldığını söylerler. Her iki taraf da, Inukjuak'tan Resolute Bay'a yapılan zorunlu tehcirden sonraki ilk yıl aç kalmamaları için İnuitlere yeterli gıda takviyesi yapılmadığında hemfikirdir. Bu tehcir Kanada'da insan hakları içinde etnik ihlallerden biri olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Melville Adası (Kanada)</span> Kanadada bulunan ada

Melville Adası, Kanada'ya bağlı ada. Ada, Kanada Arktik Adaları içerisinde yer alan geniş, ıssız bir adadır ve 42.149 km2 (16.274 sq mi) bir alanı kaplar. Kanada'nın 8., dünyanın 33. en büyük adasıdır. Melville Adası'nın batı kısmı Kuzeybatı Toprakları, doğu kısmı ise Nunavut içerisinde yer alır. Bu iki bölge arasındaki sınır 110. batı meridyenidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeybatı Geçidi</span> Deniz yolu

Kuzeybatı Geçidi, Avrupa ve Kuzey Atlantik açısından, Arktik Okyanusu'ndan Büyük Okyanus'a, Kuzey Amerika'nın kuzey kıyılarında, Kanada Arktik Adaları üzerindeki su yollarından oluşan bir deniz yolu rotasıdır. Buna göre, Norveç'in Arktik kıyıları ve Sibirya'nın doğusundaki rota ise Kuzeydoğu Geçidi olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeydoğu Geçidi</span> kuzey doğu

Kuzeydoğu Geçidi,, Norveç ve Rusya'nın Arktik kıyıları boyunca Atlantik ve Pasifik Okyanusları arasındaki nakliye rotasıdır. Kanada adalarından geçen batı rotası buna göre Kuzeybatı Geçidi (NWP) olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Davis Boğazı</span>

Davis Boğazı, Grönland ile Kanada arasında, Atlas Okyanusu ve Labrador Denizini Baffin Körfezi'ne bağlayan boğazdır.

<span class="mw-page-title-main">Franklin'in Kayıp Seferi</span> İngiliz Kuzey Kutbu seferi

Franklin'in Kayıp Seferi 19. yy'da coğrafya ve denizcilik alanında önemli bir yer kaplayan Kuzeybatı Geçidi'ni bulma çabaları üzerine girişilmiş önemli bir keşif seferidir.

Laurentide Buz Tabakası, Kuvaterner buzul çağları sırasında 2.588 ± 0.005 milyon yıl öncesinden günümüze birçok kez Kanada'nın çoğu ve Kuzey Amerika Birleşik Devletleri'nin büyük bir kısmını da kaplamak üzere milyonlarca kilometre kareyi kaplayan devasa bir buz tabakasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Prens Patrick Adası</span> Kanadada bulunan ada

Prens Patrick Adası, Kanada Arktik Adaları'nın bir üyesi olarak Melville Adası'nın kuzeybatısında yer alan Kanada'nın Kuzeybatı Toprakları'ndaki Kraliçe Elizabet Adaları'nın en batısındaki ada konumundadır. Prens Patrick Adası'nın alanı 15.848 km2 (6.119 sq mi), onu dünyanın 55. en büyük adası ve Kanada'nın 14. en büyük adası yapmakta. Tarihsel olarak tüm yıl boyunca buzla kaplı olan ada, onu Kanada'nın en az erişilebilir bölgelerinden biri hâline getirmektedir. McClure Boğazı'nın girişinde bulunan Prens Patrick Adası ıssız bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Kral William Adası</span> Kanadada bulunan ada

Kral William Adası, Kanada'ya bağlı olan ve Arktika'da yer alan büyük ve seyrek nüfuslu bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Borden Adası</span> Kanadada bulunan ada

Borden Adası, Kanada'ya bağlı olan ada. Ada, Kraliçe Elizabeth Adaları'nın bir parçasıdır ve Kanada Arktik Adaları'nın batısında yer alır. Adanın daha büyük olan batı kısmı Kuzeybatı Toprakları'na aittir, sadece küçük bir doğu kısmı Kanada'nın Nunavut topraklarına aittir.

<span class="mw-page-title-main">George Francis Lyon</span>

George Francis Lyon, bir İngiliz deniz subayı ve Afrika ve Kuzey Kutbu kaşifiydi. Pek seçkin bir kariyeri olmasa da, tuttuğu eğlenceli günlükler ve Kuzey Kutbu'nda yaptığı eskizlerle hatırlanır; bu bilgi daha sonraki seferler için yararlıydı.

<span class="mw-page-title-main">Komsomolets Adası</span>

Komsomolets Adası, Rusya Kuzey Kutbu'ndaki Severnaya Zemlya grubunun en kuzeydeki adası ve grubun üçüncü büyük adasıdır. Dünyanın 82. büyük adasıdır. Adanın yaklaşık %65'i, Rusya'nın en büyük buzulu olan Bilimler Akademisi Buzulu da dahil olmak üzere buzullarla kaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Arktik Keşif Gezisi</span>

1875-1876 Britanya Arktik Keşif Gezisi, İngiliz Deniz Kuvvetleri tarafından Grönland'ın batı kıyısındaki Smith Sound üzerinden Kuzey Kutbu'na ulaşma girişiminde bulunmak üzere Sir George Nares öncülüğünde gönderilen keşif gezisi.