İçeriğe atla

Mazhar Şevket İpşiroğlu

Mazhar Şevket İpşiroğlu
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı
Görev süresi
1948-1950
Yerine geldiğiAhmet Hamit Ongunsu
Yerine gelenAli Tanoğlu
Görev süresi
1958-1959
Yerine geldiğiAli Tanoğlu
Yerine gelenVehbi Eralp
Kişisel bilgiler
Doğum 27 Mayıs 1908(1908-05-27)
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 28 Şubat 1985 (76 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Evlilik(ler) Nazan İpşiroğlu
Çocuk(lar) Zehra İpşiroğlu
EğitimDüsseldorf Akademisi
Hamburg Üniversitesi
Berlin Üniversitesi
ÖdüllerBerlin Film Şenliği
Gümüş Ayı ödülü
Kariyeri
DalıSanat tarihi
Çalıştığı kurumlarİstanbul Üniversitesi
Tübingen Üniversitesi

Mazhar Şevket İpşiroğlu (27 Mayıs 1908, İstanbul - 28 Şubat 1985, İstanbul) Türk sanat tarihçisi. Sanat tarihinin Türkiye'de bilim dalı olarak ele alınmasında önemli katkıları olan kişilerin başında gelir. Türkiye’nin akademik eğitim almış ilk kadın fotoğrafçısı olan Yıldız Moran'ın dayısıdır.

Yaşam öyküsü

Ortaöğretimini tamamladıktan sonra 1927 yılında Almanya'ya gitti. Burada bir yıl gibi bir süre Düsseldorf Akademisi Resim Bölümü'nde eğitim gördü. Daha sonra Bonn, Hamburg ve Berlin üniversitelerinde felsefe ve sanat tarihi üzerine eğitim aldı. İlerleyen dönemlerde Hegel üzerine yaptığı tezle felsefe doktoru oldu. 1934'te Türkiye'ye dönerek İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde öğretim görevlisi oldu. Bir önceki yıl hazırlanan eğitimi reformunun yaşama geçirilebilmesi için emek harcayan isimlerden biri oldu. 1939 yılına gelindiğinde doçent, 1943'te ise profesör unvanını aldı. O dönemlerde Ernst Diez'in aynı fakültede Sanat Tarihi Bölümü'nü kurmasının ardından kendisi de bu bölüme geçti. Diez'in bu bölümden ayrılması üzerine 1949 yılında bu bölümün başkanı oldu. 1956 yılında Sabahattin Eyüboğlu ile birlikte İstanbul Üniversitesi Film Merkezini kurdu. Burada felsefeci Macit Gökberk ve yönetmen Aziz Albek'inde katılımıyla Anadolu uygarlıklarını konu edinen birçok belgesel film çalışması gerçekleştirdi. Bu filmlerden ilki olma özelliğini taşıyan Hitit Güneşi, 1956 Berlin Film Şenliği'nde ikincilik ödülü olan Gümüş Ayı'yı kazandı. İpşiroğlu bu noktadan sonra da Surname, Karanlıkta Renkler, Anadolu'da Roma Mozaikleri ve Dünya Tapınağı gibi benzer özellikli birçok film hazırladı.

1948-1949 ve 1958-1959'da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde dekanlık görevi yaptı. 1960'ta ordinaryüs profesör unvanını kazandı. 27 Mayıs Darbesi sonrasında 147'ler listesinde yer aldı. Aynı yıl tekrar Almanya'ya gitti ve Tübingen Üniversitesi'nde konuk profesör olarak dersler verdi. 1965 yılında ise İÜ'deki görevine dönerek sanat tarihi üzerine yaptığı çalışmalarına devam etti. 1977 yılında emekliye ayrılan İpşiroğlu, 1985 yılında İstanbul'da öldü.[1][2]

Eser ve çalışmaları

Yönetmenliğini yaptığı belgesel filmler
  • Kapalı Çarşı - 1974 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Nazan İpşiroğlu
  • Siyah Kalem (İkinci Versiyon) - 1973 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Ünsal Yücel
  • III. Ahmet Surnamesi (Surname) - 1973 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Ünsal Yücel
  • Aktamar - 1963 / Adnan Benk, Mazhar Şevket İpşiroğlu
  • Anadolu Yollarında - 1959 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
  • Karanlıkta Renkler - 1959 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
  • Surname - 1959 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
  • Anadolu'da Roma Mozaikleri - 1958 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
  • Siyah Kalem (İlk Versiyon) - 1957 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
  • Hitit Güneşi - 1956 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu[3]
Yayımlanmış kitapları
  • Rönesans Sanatı, 1942
  • Avrupa Sanatı ve Problemleri, 1946
  • Avrupa Sanatında Gerçek Duygusu, 1954
  • İslam’da Resim Yasağı ve Sonuçları, 1973
  • Oluşum Süreci İçinde Sanatın Tarihi, 1977
  • Sanatta Devrim, 1979
  • Topkapı Sarayı’ndaki Başyapıtlar, 1980
  • Düşünmeye Çağrı
  • Kök Atatürkçülük
  • Bozkır Rüzgarı: Siyah Kalem[3]
  • Ahtamar Kilisesi, Işıkla Canlanan Duvarlar, 2007

Kaynakça

  1. ^ Mazhar Şevket İpşiroğlu (Ana Yayıncılık bas.). AnaBritannica - 11. Cilt. s. 618. 
  2. ^ "Mazhar Şevket İpşiroğlu". Yapı Kredi Yayınları. 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2016. 
  3. ^ a b "Mazhar Şevket İpşiroğlu". kameraarkasi.org. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Metin Erksan</span> Türk yönetmen

İsmail Metin Erksan, Türk film yönetmeni, senarist, öğretim görevlisi, Onursal Profesör.

<span class="mw-page-title-main">Bedri Rahmi Eyüboğlu</span> Türk ressam, şair ve yazar

Bedri Rahmi Eyüboğlu Türk ressam, yazar ve şairdir.

Vedat Günyol, Türk çevirmen, eleştirmen, yayımcı ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Siyah Kalem</span>

Mehmed Siyah Kalem veya eserlerine attığı imza ile Kar-ı Üstat Mehmet Siyah Kalem, Topkapı Sarayı, Hazine Kitaplığı, 2152, 2153, 2154, 2160 numaralı Fatih Albümü'nde yer alan bir dizi rulo resimde imzası olan ve bu nedenle bu resimlerin çizeri olduğu düşünülen kişidir. Mehmed Siyah Kalem'in kim olduğu veya gerçek bir kişi olup olmadığı bilinmemektedir. Resimlere atılan imzaların birbirinden farklı tarzda yazılması ve aynı üsluptaki bazı resimlerde imza olmaması nedeniyle resimlerin birden fazla kişi tarafından çizildiğini düşünenler de vardır.

Turgut Cansever, Türk mimar, şehir plancısı, düşünür. Dünyada üç kez Ağa Han Mimarlık Ödülü almış tek mimardır. "Bilge Mimar" da olarak anılır. Kent, imar, koruma alanlarında pek çok görev almış, Beyazıt Meydanı'nı tasarlamıştır. Türkiye'deki ilk sanat tarihi doktora tezinin sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Sabahattin Eyüboğlu</span> Türk yazar, akademisyen ve çevirmen

Sabahattin Eyüboğlu, Türk yazar, çevirmen ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Azra Erhat</span> Türk yazar, akademisyen ve çevirmen

Azra Erhat, Türk deneme ve inceleme yazarı, Eski Yunan ve Roma dilleri uzmanı, filolog, arkeolog, çevirmen ve düşünce insanı. Özellikle Eski Yunan klasiklerinden yaptığı çevirilerle tanınmıştır. A. Kadir ile birlikte gerçekleştirdiği İlyada ve Odissea çevirileri referans kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi</span> İstanbul’da kurulan, benzerleri arasında Türkiye’nin ilk ve en büyük fakültesi

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi (İÜEF), 1933 yılında İstanbul Üniversitesi bünyesinde Edebiyat Fakültesi adı ile kurulan fakülte. Türkiye'nin ilk edebiyat yüksek okuludur.

Mîna Urgan, Türk İngiliz edebiyatı profesörü, yazar, filolog, çevirmen ve sosyalist siyasetçidir.

Zehra İpşiroğlu Türk yazar, tiyatro eleştirmeni.

<span class="mw-page-title-main">Devrim Erbil</span> Türk ressam

Devrim Erbil, Türk ressam, Devlet Sanatçısı sanat eğitimcisi ve öğretim üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Eren Eyüboğlu</span> Türk ressam

Eren Eyüboğlu, Türk ressam.

Hüseyin İlhan Arakon, Türk görüntü ve sanat yönetmeni, senarist, yapımcı, akademisyen, Onursal Profesör.

Yücel, 1935-1956 yıllarında Muhtar Fehmi Enata ve Kemalettin Birsen yönetiminde çıkarılmış aylık kültür, sanat ve fikir dergisidir.

Nazan İpşiroğlu, Türkiye'nin ilk sanat tarihi ve felsefe öğretmenlerindendir. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği'nin eski üyesidir ve Türkiye'de müzik eğitimi üzerine birçok çalışması vardır. Aynı zamanda kendisi gibi sanat tarihçisi olan Mazhar Şevket İpşiroğlu'nun eşi, Ulya Vogt-Göknil'in kardeşi, Zehra İpşiroğlu'nun da annesidir.

Mualla Eyuboğlu Anhegger, Türk mimar.

Helmuth Theodor Bossert, dilbilimci ve arkeolog.

<span class="mw-page-title-main">Gürol Sözen</span>

Gürol Sözen Türk ressam, yazar, heykeltıraş, sanat tarihçisi.

<span class="mw-page-title-main">Atilla Galatalı</span>

Atilla Galatalı, Türk seramik sanatçısı. Türkiye'de seramik sanatının kurucularından biri olarak kabul edilen Galatalı, 1970'lerde mimari yapılarda ürettiği duvar panolarıyla öne çıkmaktadır. Dengeli yalın anlatım üslubu ve soyut biçim anlayışı ile bilinmektedir.

Felsefe Arkivi, İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü tarafından 1945 yılından günümüze çıkarılan hakemli bir felsefe dergisidir. Türkiye'de yayımlanan ilk felsefe dergileri arasındadır. Açık erişimli olan dergi, haziran ve aralık aylarında olmak üzere yılda iki kez yayımlanır. Dergide; Türkçe, İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinde özgün araştırma makalesi, çeviri metin ve kitap incelemesi yayımlanmaktadır. DOAJ, SOBİAD ve The Philosopher’s Index dizinleri tarafından dizinlenmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.