İçeriğe atla

Maximilien Rubel

Maximilien Rubel
Doğum10 Ekim 1905(1905-10-10)
Çernivtsi, Ukrayna
Ölüm28 Şubat 1996 (90 yaşında)
Paris, Fransa
Defin yeriPère Lachaise Mezarlığı
MilliyetFransız
EğitimParis Üniversitesi
Mezun olduğu okul(lar)Chernivtsi Üniversitesi, Viyana Üniversitesi, Sorbonne Üniversitesi
MeslekFilozof, Tarihçi, Sosyolog
Tanınma nedenikonsey komünizm
Siyasi partiGroupe révolutionnaire prolétarien
HareketMarksizm
EtkilendikleriMax Adler[1]

Maximilien Rubel (10 Ekim 1905, Çernivtsi - 28 Şubat 1996, Paris), çalışmalarını Karl Marx’ın eserleri ve hayatı üzerine yapmış olan Fransız tarihçidir.

Kariyeri

Sorbonne Üniversitesi ve Viyana Üniversitesi'nde hukuk, sosyoloji ve felsefe okumuştur. Marx’ın eserlerinin tahrifini ve eksik yayımlanışını eleştirerek, bu eserlerin sistematik bir araştırma içinde okunuşunu, onu ideoloji haline getiren okumalardan ayırt etmek için “marxoloji" terimini geliştirmiştir. II. Dünya Savaşı sırasında direniş hareketinde aktif olarak yer almış, İspanya İç Savaşı'ndaki mücadeleyi ve de konsey komünistlerini desteklemiştir. Marx'ın düşüncesinin özünün anti-kapitalizm ve devlet karşıtlığı olduğunu savunarak aslında hem ortodoks Marksistlerin hem de ortodoks anarşistlerin tepkisini, fakat özellikle de Stalinizm eleştirisi yüzünden Fransız Komünist Partisi'nin tepkisini üzerine çekmiştir. Anton Pannekoek ve Socialisme ou Barbarie (ya Sosyalizm ya Barbarlık) çevresiyle ilişki içinde olmuş, Rene Lefeuvre'in anarşizm, konsey komünizmi ve eleştirel Marksizm üzerine kitaplar ve broşürler yayımlayan yayıneviyle (Spartacus) yakın temaslar kurmuştur. Türkçeye Marx’ın Sosyolojisi (çev. Zuhal Bilgin, Çiviyazıları, 2006) adlı kitabı çevrilmiş olan Rubel, yaşamının sonuna kadar anti-kapitalist ve devlet karşıtı görüşlerine sadık kalmıştır.

Başlıca eserleri

  • Marx critique du marxisme (1974, Payot).
  • Guerre et paix nucléaires (réédité en 1997, Paris-Mediterranee).
  • Karl Marx devant le bonapartisme (1960, Sulliver).

kaynakça

  1. ^ "Maximilien Rubel: Anti-Bolshevik Marxist". worldsocialism.org. Socialist Party of Great Britain. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karl Marx</span> Almanya doğumlu filozof (1818–1883)

Karl Marx, 19. yüzyılda yaşamış Alman filozof, politik ekonomist ve bilimsel sosyalizmin kurucusu. Bir müddet gazetecilik de yapan Marx, iktisadi ve beşerî konularda eleştirel fikirler ve tespitler ortaya koymuştur.

<i>Kapital</i> Karl Marxın bir eseri

Kapital, Kapitalist Üretimin Eleştirel Bir Tahlili, Das Kapital veya Kapital, 1867, 1885 ve 1894 yıllarında üç cilt olarak yayınlanan, Karl Marx tarafından yazılmış, politik ekonomi eleştirisi ve tarihsel materyalizm teorisinin kurucu metinlerinden biridir. Marx'ın yaşamı boyunca yaptığı çalışmaların ürünü olan bu metin, Adam Smith, Jean-Baptiste Say, David Ricardo ve John Stuart Mill gibi klasik politik iktisatçıların görüşlerini izleyerek, kendi ifadesiyle “modern toplumun ekonomik işleyiş yasasını ortaya koymak amacıyla” tarihsel materyalizm teorisini uygulayarak ortaya koymaya çalıştığı bir kapitalizm analizi ve eleştirisidir. Metnin ikinci ve üçüncü ciltleri, notlarını derleyen meslektaşı Friedrich Engels tarafından Marx'ın ölümünden sonra yayımlanmıştır. Kapital, sosyal bilimler alanında 1950'den önce yayımlanmış olan en çok atıf yapılmış kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Engels</span> Alman filozof (1820–1895)

Friedrich Engels, Alman sosyalist, filozof, tarihçi ve siyaset bilimcidir. Aynı zamanda, iş insanı olan Engels'in babasının Salford, Birleşik Krallık, Prusya'nın Barmen şehrinde büyük tekstil fabrikaları vardı. Karl Marx ile birlikte Marksizm'in kurucusu sayılan Engels "ilk marksist" olarak tanımlanmıştır. 1845 yılında kendi gözlem ve araştırmalarına dayanan "1844 Yılında İngiltere'de İşçi Sınıfının Koşulları" isimli yapıtı yayınlanmıştır. Karl Marx'la beraber "Komünist Manifesto"'yu (1848) yazarak komünist kuramın geliştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır. Sonrasında Karl Marx'a maddi destek sağlayarak "Das Kapital" için yaptığı araştırmalara yardımcı olan Engels, Karl Marx öldükten sonra onun önemli sayılan eserlerinden Das Kapital'in son iki cildini tamamlamıştır. Ayrıca daha sonra Artı-Değer Teorileri ve Kapital'in 4. cildi olarak Karl Kautsky tarafından basılan Marx'ın notlarını düzenlemiştir. 1884 yılında, Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni isimli kitabı yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Komünizm</span> Bütün malların ortaklaşa kullanıldığı ve özel mülkiyetin olmadığı toplum sistemini hedefleyen ideoloji

Komünizm ; üretim araçlarının ortak mülkiyeti üzerine kurulu sınıfsız, parasız ve devletsiz bir toplumsal düzen ve bu düzenin kurulmasını amaçlayan toplumsal, siyasi ve ekonomik bir ideoloji ve harekettir. Sadece üretim araçlarının ortak kullanımına dayanan sosyalizm ile tam olarak aynı anlama gelmemesine rağmen hatalı bir biçimde eş anlamlı olarak da kullanılabilmektedir. 20. yüzyılın başından beri dünya siyasetindeki büyük güçlerden biri olarak modern komünizm, genellikle Karl Marx'ın ve Friedrich Engels’in kaleme aldığı Komünist Parti Manifestosu ile birlikte anılır. Buna göre özel mülkiyete dayalı kapitalist toplumun yerine meta üretiminin son bulduğu komünist toplum gerçektir. Komünizmin temelinde yatan sebep, sınıfsız, ortak mülkiyete dayalı bir toplumun kurulması isteğidir. Sınıfsız toplumlarda en genel anlamıyla tüm bireylerin eşit olması fikri karşıt görüşlüler tarafından "ütopya" olarak görülür ve zorla yaşanmaya çalışılırsa kaosa yol açacağı iddia edilir. Paris Komünü, komünist sistem yaşayabilmiş ilk topluluktur. Bunun dışında Mahnovist hareket öncülüğünde Ukrayna ve İspanya iç savaşı sırasında yaklaşık dört yıl süren anarko-komünist hareketle şekillenen toprakların kolektifleştirilmesi esasına dayalı olarak komünist topluluklar da kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Carl von Clausewitz</span> Prusyalı general ve askeri teorisyen

Carl Philipp Gottlieb von Clausewitz, Prusyalı general ve entelektüel.

<i>Komünist Manifesto</i> Karl Marx ve Friedrich Engelsin 1848 tarihli yayını

Komünist Parti Manifestosu, Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından ilk olarak 21 Şubat 1848'de Almanca olarak Londra'da yayımlanan yazı, komünizmin ilk bildirgesi.

Georges Politzer, Macar kökenli Fransız marksist yazar ve felsefecidir. "Kızıl Kafalı Filozof" olarak tanınır. Bugünkü Romanya'nın Nagyvárad (Oradea) kentinde doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Paris Komünü</span> 1871de Pariste kurulan devrimci şehir konseyi

Paris Komünü, 18 Mart'tan 28 Mayıs 1871'e kadar Paris'te iktidarı ele geçiren bir Fransız devrimci hükûmetiydi.

<span class="mw-page-title-main">Max Stirner</span> Alman filozof

Max Stirner ya da gerçek adıyla Johann Kaspar Schmidt,, Alman filozoftur. Özellikle Hegel'in toplumsal yabancılaşma ve öz bilinç kavramlarıyla ilgilenmiştir. Stirner, genellikle nihilizmin, varoluşçuluğun, psikanalitik teorinin, postmodernizmin ve bireyci anarşizmin öncülerinden biri olarak kabul edilir. Birçok bireyci filozofu düşünceleriyle etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Komintern</span> uluslararası kuruluş

Komintern 1919 Martında, savaş komünizmi döneminin (1918-1921) ortasında Vladimir Lenin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından kurulan, "silahlı kuvvetler de dahil tüm mümkün araçlarla uluslararası burjuvaziyi yıkmak ve devletin tamamen yok oluşu için bir geçiş aşaması demek olan Uluslararası Sovyet Cumhuriyetini yaratmak için" mücadele etme amacı güden uluslararası bir komünist örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'da İç Savaş</span>

Fransa'da İç Savaş Karl Marx tarafından Enternasyonal'in genel kuruluna gönderilme amacıyla Nisan-Mayıs 1871'de yazılan kitap. Bu eserin amacı bütün dünya işçilerinin Paris Komünü "kahramanca direnişinden" ders çıkarmak ve komünün karakterini anlamaktır. Haziran 1871'de basılmış, 1872 yılında yaygın bir basımla birçok dile çevrilmiştir ve Avrupa ve ABD'de yayımlanmıştır.

<i>Felsefenin Sefaleti</i> Karl Marx tarafından yazılan kitap

Felsefenin Sefaleti, 1843 ile 1849 yılları arasında sürgünde yaşayan Karl Marx'ın 1847 yılında Paris ve Brüksel'de yayınlanan kitabın adıdır. Bu eserde Marx, Fransız sosyalist filozof Pierre-Joseph Proudhon'un 1846 tarihli "Sefaletin Felsefesi" adlı eserinde ortaya koyduğu sosyalizm teorisini ve felsefi düşüncelerine eleştirel bir yaklaşım sergilemektedir ayrıca kendi komünist felsefesini de savunmaktadır. Eser, Fransızca kaleme alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karl Radek</span>

Karl Bernhardoviç Radek, Sovyet siyaset adamı ve gazetecidir. I. Dünya Savaşı öncesinde Polonya ve Almanya'daki sosyal demokratik eylemlerde ön plana çıkmış, 1917 Rus Devrimi sonrası ise önemli bir sosyalist liderdir.

<span class="mw-page-title-main">Paris Kürt Enstitüsü</span> 1983te Pariste kurulan kültürel bir vakıf

Paris Kürt Enstitüsü, Paris'te bulunan, Kürt dilini ve kültürünü araştırmayı amaçlayan enstitüdür. 24 Şubat 1983 tarihinde Kürt sinema sanatçısı Yılmaz Güney, şair Cigerxwîn ve dilbilimci Abdurrahman Şerefkendi tarafından kurulmuştur. 1993 yılında vakıf olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mulhouse</span> Fransada komün

Mulhouse, doğu Fransa'da ülkenin İsviçre ve Almanya sınırlarına yakın bir şehir ve bir komündür. Alsace bölgesinin güneyinde bulunan Haut-Rhin departmanındadır ve Strazburg'dan sonra Alsace bölgesinin ikinci büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük burjuvazi</span>

Küçük burjuvazi ya da kentsoylu yarı özerk köylüler ve küçük ölçekli tüccarlardan oluşan bir sosyal sınıfı ifade eden Fransızca bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Miguel Abensour</span> Fransız filozoflar

Miguel Abensour, politik felsefede uzmanlaşmış bir Fransız filozof.

<span class="mw-page-title-main">Marxists Internet Archive</span> Marksist eserler kütüphanesi ve ağ arşivi

Marxists Internet Archive, kısaca MIA veya bilinen diğer adıyla Marxists.org, 1990 yılında kurulan, başta Marksizm'in kurucuları Karl Marx, Friedrich Engels olmak üzere, Vladimir Lenin, Lev Troçki, Rosa Luxemburg, Che Guevara, Mihail Bakunin, Pierre-Joseph Proudhon gibi çok sayıda Marksist, komünist, sosyalist ve anarşist yazarların eserlerini içeren, bu yapısıyla çok dilli bir kütüphane olarak kabul edilen, kâr amacı gütmeyen bir internet ansiklopedisi ve dijital kütüphanedir.

Anti-revizyonizm, Marksizm-Leninizm içinde 1950'lerde Sovyet lider Nikita Kruşçev'in reformlarına karşı ortaya çıkan bir pozisyondur. Kruşçev'in selefi Josef Stalin'den farklı bir yorum getirdiği durumlarda, uluslararası komünist hareket içindeki anti-revizyonistler Stalin'in ideolojik mirasına bağlı kalmış ve Kruşçev ve haleflerinin yönetimindeki Sovyetler Birliği'ni devlet kapitalisti ve sosyal emperyalist olmakla eleştirmişlerdir.

Marksoloji, Karl Marx ve Marksizmin anlaşılmasına yönelik akademik bir yaklaşımdır. Bu terim ilk kez 1920 civarında David Ryazanov tarafından Marx ve Engels'in tüm eserlerini yayınlamaya hazırlarken kullanıldı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Maximilien Rubel bu terimi Fransa'ya tanıttı. Paris'in işgali sırasında kendini Marksist olarak tanıtan ve Fransız direnişinde aktif olan kişilerin, Marx'ın hayatı ve eserleri hakkında sürdürülebilir bir anlayışa sahip olmaması onu hayrete düşürmüştü.