Tahsin Yücel,, Türk akademisyen, öykü ve roman yazarı, denemeci, eleştirmen ve çevirmendir.
Gomidas veya gerçek adıyla Soğomon Kevork Soğomonyan, Ermeni ulusal müzik okulunun kurucusu sayılan Ermeni papaz, müzikolog, besteci, aranjör ve koro şefi. Gomidas, etnomüzikolojinin öncülerinden biri olarak tanınmaktadır.
Altuğ Taner Akçam, Türk tarihçi ve sosyolog.
Halil Berktay, Türk tarihçi, yazar ve İbn Haldun Üniversitesi'nde akademisyen. Taraf gazetesinde köşe yazarlığı yapmıştır. Halen Serbestiyet internet sitesinde yazarlık yapmaktadır.
Guenter Lewy (1923-), ABD'nin Massachusetts eyaletinde bulunan Massachusetts Üniversitesi'nden emekli profesör ve tarihçidir.
Ermeni Soykırımı'nın tanınması, Osmanlı İmparatorluğu'nda, çoğunlukla 1915'te olmak üzere devletin son dönemlerinde Ermeni tebaaya yönelik sistematik olarak gerçekleşen katliam ve zorunlu göçlerin bazı ülkelerce, soykırım olarak siyaseten kabulüdür. Holokost ve soykırım üzerine çalışan birçok tarihçi ve akademik kuruluş, olayların Ermeni Soykırımı şeklinde adlandırılmasında fikir birliğine varmışlardır. Hükûmetlerin katliamları soykırım olarak tanımasında tarihçilerin görüşleri kadar, ülkelerinde yaşayan Ermeni toplulukların lobicilik faaliyetleri de etkili olmaktadır. Yaşanan olayların soykırım olduğu görüşünü doğrudan reddeden ülkeler Türkiye ve yakın ilişkiler sürdürdüğü Azerbaycan ile Pakistan'dır; Türkiye ile Azerbaycan yaşanan olayların soykırım olarak herhangi bir ülke tarafından tanınması durumunda açıkça o ülkeleri ekonomik ve diplomatik yaptırımlarla tehdit etmektedir. Aynı şekilde Türkiye ile siyasi ilişkileri kötü gitmekte olan veya ihtilafa düşmüş bazı ülke ve kuruluşlar siyasi misilleme olarak kimi zaman yaşanan olayları soykırım olarak tanımayı bir koz olarak öne sürmekte veya soykırım olarak doğrudan tanımaktadır.
Ermeni Kırımı, 1915 Olayları/Ermeni Tehciri veya Ermeni Soykırımı, Osmanlı hükûmetinin Ermenilere karşı gerçekleştirdiği sürgün ve katliamlardır. Etnik temizliğin sonucunda ölen Ermenilerin sayısı tartışmalıdır; sayı, çeşitli araştırmacılara göre 600.000 ile 1,5 milyon arasında değişiklik gösterir. 1914 yılında Osmanlı topraklarında yaşayan Ermeni nüfusu yapılan farklı tahminler mevcuttur. Osmanlı resmî kayıtlarına göre 1.2 milyon ile Ermeni Patrikhanesi'ne göre 1 milyon 914 bin 620 Ermeni yaşamaktaydı. 1922 sayımlarına göre ise 817 bin Ermeni 'mülteci' olarak Osmanlı topraklarını terk etmiş, 95 bin Ermeni ise din değiştirerek Türkiye topraklarında yaşamaya devam etmiştir. Bu tahminlere göre Osmanlı topraklarında bulunan 900 bin hayatta kalmışken, 300 bin ile 1 milyon arasında Ermeni hayatını kaybetmiştir. Olayların başlangıç tarihi çoğunlukla 250 Ermeni aydının ve komite liderinin Osmanlı yöneticileri tarafından İstanbul'dan Ankara'ya sürüldüğü ve birçoğunun öldürüldüğü 24 Nisan 1915 ile ilişkilendirilmektedir. Ermeni Kırımı, sağlıklı erkek nüfusun toptan öldürülmesi ya da askere alınarak zorla çalıştırılması ve sonrasında kadın, çocuk ve yaşlılarla birlikte ölüm yürüyüşü koşullarında Suriye Çölü'ne sürülmesi gibi olaylarla birlikte I. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında iki aşamada gerçekleşti. Osmanlı askerlerinin koruması eşliğinde yaşadıkları yerlerden sürülen Ermeniler; sürgün sırasında yiyecek ve su sıkıntısı yaşadı; ayrıca çeşitli raporlara göre zaman zaman soygun ve katliamlara maruz kaldı. Ülke genelindeki Ermeni diasporası, genel anlamda Ermenilerin Doğu Anadolu'dan sürülme işleminin doğrudan bir sonucu olarak ortaya çıktı.
Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları veya Ermeni Soykırımı için Adalet Komandoları (ESAK) (İngilizce: Justice Commandos of the Armenian Genocide (JCAG)) veya Ermeni Devrimci Ordusu (EDO) (İngilizce: Armenian Revolutionary Army (ARA)), 1975 ve 1983 yılları arasında faaliyet göstermiş sağcı ve aşırı milliyetçi Ermeni gerilla örgütü. Amaçları, Türkiye tarafından Ermeni soykırımının tanınması ve Türkiye'nin bir kesim arazisi üzerinde bağımsız Ermenistan'ın kurulması olmuştur. ABD, Fransa, Avusturya, Portekiz, Sırbistan ve Belçika'da Türk diplomatlara karşı saldırılarda bulunmuştur.
Aram Andonyan, Ermeni gazeteci, tarihçi ve yazar.
Hamidiye Katliamları veya bazı Türkçe olmayan kaynaklarda geçen adlarıyla 1894-1896 Ermeni katliamları ve Büyük Katliamlar, 1890'ların ortalarında Osmanlı İmparatorluğu hükûmeti tarafından ülkede yaşayan Ermenilere yapıldığı iddia olunan katliamlardır. Katliamlar sonucu ölenlerin sayısı 80.000 ile 300.000 arasında gösterilmekte, dönemin gazete haberlerine göre 50.000 çocuğun ise yetim kaldığı belirtilmektedir. Kırım, The New York Times 'ın Eylül 1895 tarihli makalesindeki başlıkta Ermeni Holokost olarak geçiyordu. Buna karşın Osmanlı kaynakları ise aksi iddia olarak böyle bir sayıda Ermeninin öldürülmediği Müslümanların katledildiği Ermeni Çetelere karşı operasyon yapılıp bu çetelerin ve isyanların bastırıldığı iddiasındadır.
Rupen Zartaryan Osmanlı Ermenisi yazar, eğitimci ve siyasi aktivist. 1915 Ermeni Kırımı sırasında öldürüldü.
Ermeni Soykırımı'nın inkârı, Ermeni Kırımı'nın soykırım olarak tanımlanamayacağını savunan veya iddiaların bilimsel yollarla, belgelerle açıklanması gerektiğini savunan tezdir. Ermeni Soykırımı'nın inkârı, bazı ülkelerde tamamen yasaklanmışken bazı ülkelerde soykırım olduğunu ifade etmek hoş karşılanmamaktadır. Pek çok kaynakta ölen insanların sayısı soykırım olduğuna kanıt olarak gösterilmektedir. Ancak bazı araştırmacılara göre de bir soykırım söz konusu değildir. Bu yaklaşımda olanlar, zamanın hükûmetinin bir Ermeni Tehciri gerçekleştirdiğini, olumsuz şartlardan dolayı birçok insanın öldüğünü söylemektedir.
Raymond Haroutioun Kévorkian, Fransız Ermenisi tarihçidir. Ermenistan Ulusal Bilimler Akademisi üyesi.
Ermeni Soykırımı anıtları listesi, Ermeni Kırımı sırasında hayatını kaybedenlerin anısına yapılmış anıtlar.
Ermeni Kırımı terminolojisi İngilizce, Türkçe ve Ermenicede farklıdır ve Ermeni Soykırımı'nın reddi ve Ermeni Soykırımı'nın tanınması sorunları çerçevesinde siyasi tartışmalara yol açmıştır. Çalışmalarını İngilizce dilinde yapan tarihçilerin çoğu olayları tanımlamak için "soykırım" sözcüğünü kullansa da başka terimler de vardır.
Sirarpie Der Nersessian Ermeni ve Bizans araştırmalarında uzmanlaşmış Ermeni sanat tarihçisidir. Der Nersessian tanınmış bir akademisyen ve Ermeni sanat tarihi alanında öncü bir isimdi. Massachusetts'teki Wellesley Kolejinde ve Harvard Üniversitesi'nin Henri Focillon Sanat ve Arkeoloji bölümünde Profesör ünvanı ile dersler vermiştir. Dumbarton Oaks'ta başta kıdemli üye, sonrasında ise 1954-1955 ve 1961-62 yılları arasında müdür yardımcısı olarak görev yaptı. Aynı zamanda Scholars Kurulunun da bir üyesiydi. Der Nersessian, British Academy (1975), Académie des Inscriptions et Belles-Lettres (1978) ve Ermeni Bilimler Akademisi (1966) gibi çeşitli uluslararası kuruluşların da üyesiydi.
1915 ve 1917 yılları arasında en az 800.000 Ermeni'nin öldürüldüğü Ermeni Kırımı'nın tarihyazımı I. Dünya Savaşı'nın sonundan beri değişikliklere uğradı. Türkiye'nin dışındaki tarihçilerin çoğu Kırım'ın meydana geldiğini ve olayların bir soykırım olduğunu savunmaktadır, ancak bununla birlikte Kırım'ın sebepleri ve motivleri gibi bazı önemli hususların yorumlanmasında büyük farklılıklar vardır.
Ara Sarafyan, Ermeni kökenli Britanyalı bir tarihçidir. Sarafyan, modern Ermeni çalışmaları ile bölgesel çalışmalar üzerine araştırmalar yürütüp bu araştırmaları destekleyen ve bu alanlarda kitaplar yayınlayan Londra merkezli Gomidas Enstitüsünün kurucu yöneticisidir.
Kemal Çiçek Türk tarihçi, akademisyen, öğretim üyesi ve Osmanlı Ermenileri uzmanı.
Nina G. Garsoïan FBA, Ermeni ve Bizans tarihi konusunda uzmanlaşmış Fransız doğumlu Amerikalı bir tarihçidir. 1969'da Columbia Üniversitesi'nde görev alan ilk kadın tarihçi olmuş ve ardından Columbia'da Gevork M. Avedissian Ermeni Tarihi ve Medeniyeti Kürsüsü'nün ilk başkanı olmuştur. 1977'den 1979'a kadar Princeton Üniversitesi Yüksek Lisans Okulu'nun dekanı olarak görev yapmıştır.
Fransız