İçeriğe atla

Max von Laue

Max von Laue
insan
cinsiyetierkek Değiştir
vatandaşlığıAlmanya Değiştir
ana dilindeki ismiMax von Laue Değiştir
ön adıMax Değiştir
soyadıLaue Değiştir
doğum tarihi9 Ekim 1879 Değiştir
doğum yeriKoblenz Değiştir
ölüm tarihi24 Nisan 1960 Değiştir
ölüm yeriBatı Berlin Değiştir
ölüm şeklikazara ölüm Değiştir
ölüm nedenitrafik kazası Değiştir
defin yeriStadtfriedhof Göttingen Değiştir
eşiMagda von Laue Değiştir
çocuğuTheodore Hermann Von Laue Değiştir
konuştuğu, yazdığı dillerAlmanca Değiştir
tutulduğu yerFarm Hall Değiştir
mesleğifizikçi, akademisyen, crystallographer Değiştir
çalışma alanıfizik, kristalografi, X-ray, izafiyet teorisi, süperiletken Değiştir
işvereniMünih Ludwig Maximilian Üniversitesi, Berlin Humboldt Üniversitesi, Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi, Zürih Üniversitesi, Physikalisch-Technische Bundesanstalt Değiştir
öğrenim gördüğü okulGöttingen Üniversitesi, Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi, Berlin Humboldt Üniversitesi, Zürih Üniversitesi, Strasbourg Üniversitesi Değiştir
doktora danışmanıMax Planck Değiştir
öğrenciLeó Szilárd Değiştir
kimin öğrencisiMax Planck Değiştir
ikametiAlmanya Değiştir
iş yeriMünih Değiştir
önemli eserX-ray, Laue equations Değiştir
arşivini tutanETH Zurich University Archives Değiştir
önemli olayOperation Epsilon, Alsos Mission Değiştir
adaylıklarNobel Fizik Ödülü, Nobel Fizik Ödülü Değiştir
Vikiproje kontrolüVikiproje:Matematik Değiştir
Max von Laue

Max von Laue (d. 9 Ekim 1879, Koblenz, Almanya – ö. 24 Nisan 1960), X ışınlarının kristaller tarafından kırınımını bulduğu için 1914 yılında Nobel Fizik Ödülü alan[1] Alman fizikçidir.

Julius von Laue'nin oğluydu. Strazburg'daki Protestan okulunda pozitif bilimlerle onu tanıştıran profesör Goering'in etkisinde kaldı. 1898'de okuldan ayrıldı ve bir yıl boyunca askerlik hizmetini yaptı. Askerden sonra tekrar Strassburg Üniversitesine gitti. Kısa bir süre sonra onu çok fazla etkileyen profesör W. Voigt ve profesör W. Abraham'ın çalıştığı Göttingen Üniversitesine hareket etti. Münih Üniversitesi'nde de bir yarıyıl kaldıktan sonra 1902'de Berlin Üniversitesinde profesör Max Planck'ın altında çalıştı. Burada onunla konferanslara katıldı. 1903'te Berlin'de doktorasını tamamladıktan sonra Göttingen Üniversitesinde 2 yıl çalıştı.

1905'te Berlin'de Max Planck Enstitüsünde asistanlık teklif edildi. Bu görevi 1909'a kadar sürdürdü. 1909'dan 1912'e kadar Laue, Teorik Fizik Enstitüsünde Privatdozent olarak Arnold Sommerfeld'in altında çalışmalarda bulundu. 1910 yılında Laue'de, Magdalena Degen'le evlendi. 1912'de Zürih Üniversitesinde fizik profesörü oldu. 1914'te Frankfurt'a gitti. 1916'da Würzburg Üniversitesinde çeşitli çalışmalarda bulundu. 1919'da ise Berlin Üniversitesinde fizik profesörü olarak 1943'e kadar görev yaptı. Almanya'da bilimsel araştırmaların gelişmesine katkıda bulundu. 1934'ten itibaren, Berlin Charlottenburg'da Physikalisch Technische Reichsanstalt'da danışmanlık yaptı. 1917'de Albert Einstein ile tanışma imkânı buldu ve ona çalışmalarında yardım etti. Einstein'in İzafiyet teorisini kabul ederek bunu yaymaya çalıştı ve Einstein-Bohr denklemi ve atomların parçalanması ile de uğraştı. II. Dünya Savaşı sırasında (1939-1945) Berlin bombalanınca 1944'te Hechingen'e gitti ve 1945'e kadar orada kaldı. Laure, 1950'de Berlin'deki fizikokimya araştırmaları yapan Max Planck Enstitüsünün müdürü oldu. 1951'de Berlin Dahlem'de O, Borrmann ve diğer bilim insanlarıyla iş birliği içinde röntgen (x-ray) optikleri konusuna çalışır. 1959'da 80. doğum yıldönümü Berlin Dahlem'de kutlandı.

Nisan'da 1960'ta Laue, laboratuvarında çalışmalarını yalnız sürdürüyordu. 8 Nisan günü Laue'nin arabasına, ehliyetini 2 gün önce almış olan acemi bir motosikletli çarptı. Motosikletli çarpmanın etkisiyle olay yerinde öldü. Laue'nin arabası ise Berlin Otobanı'ndan çıkarak devrildi. Laue arabanın altında kaldı ve itfaiye tarafından arabadan çıkarıldı. Yaralı olarak kurtarılan Laue bir süre sonra, 24 Nisan 1960'ta öldü.

Kaynakça

  1. ^ "The Nobel Prize". 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Albert Einstein</span> Almanya doğumlu fizikçi (1879–1955)

Albert Einstein, Almanya doğumlu teorik fizikçi ve bilim insanı. Tüm zamanların en iyi fizikçilerinden birisi olarak kabul edilen Albert Einstein, en çok görelilik teorisini geliştirmesiyle tanınır. Aynı zamanda kuantum mekaniğinin gelişimine önemli ölçüde katkılarda bulunmuştur. Kendisi tarafından bulunan ve bilim dünyasında yeni bir çığır açan kütle-enerji denkliği formülü E = mc2 dünyanın en ünlü denklemi olarak adlandırılmıştır. Fizik ve matematik alanına sağladığı katkılardan dolayı ve fotoelektrik etki yasasının keşfi sebebiyle 1921 yılında Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü. 1999 yılında Time dergisi tarafından yüzyılın en önemli kişisi seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Max Planck</span> Nobel ödüllü Alman fizikçi, kuantum fiziğine katkılarıyla bilinir

Max Karl Ernst Ludwig Planck, Alman fizikçi ve 1918 Nobel Fizik Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Lise Meitner</span> Avustralyalı fizikçi (1878-1968)

Lise Meitner, Avusturyalı fizikçidir. Nükleer fizik ve radyoaktivite üzerine çalıştı. Fizyon'un teorik yorumunu yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Erwin Schrödinger</span> Avusturyalı fizikçi (1887-1961)

Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger, Avusturyalı fizikçi ve bilim kuramcısıydı. Schrödinger, kuantum mekaniğinin kurucularından biri olarak kabul edilir. Atom teorisinin yeni, üretken işlevlerinin keşfedilmesine yaptığı katkılar için 1933'te Paul Dirac ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Göttingen Üniversitesi</span>

Göttingen Üniversitesi, Almanya'nın Göttingen şehrinde bulunan bir araştırma üniversitesidir. 2019 itibarıyla Göttingen Üniversitesi; 13 fakültesi, 32.000 öğrencisi ve 4.200'den fazla profesör ve akademisyeni ile eğitim vermeye devam etmektedir. Üniversite, Coimbra Grubu'na üyedir ve Göttingen'deki 4 Max Planck Enstitüsü ve 1 Leibniz Enstitüsü ile yakından iş birliği içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Max Born</span> Alman-İngiliz fizikçi ve matematikçi (1882–1970)

Max Born kuantum mekaniğinin gelişmesinde etkili olan Alman matematikçi ve fizikçi. Kuantum fiziği dışında katı hâl fiziği ve optiğe katkıda bulunmuş ve 1920-30'larda önemli fizikçilerin çalışmalarının denetimini yapmıştır. Born, yaptığı "Kuantum Mekaniği'nin temelini araştırma, özellikle dalga fonksiyonunun istatistiksel yorumlanması üzerine" adlı çalışması ile 1954 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">James Franck</span> Alman fizikçi (1882 – 1964)

James Franck, Hamburg doğumlu, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü kazanmış bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi</span>

Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi, Almanya`nin Hessen eyaleti, Frankfurt şehrindedir.

<span class="mw-page-title-main">Walther Bothe</span> Alman nükleer fizikçi, Nobel Ödülünü Max Born ile paylaştı

Walther Wilhelm Georg Bothe, 1954'te Max Born ile Nobel Fizik Ödülü'nü paylaşan bir Alman nükleer fizikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Karl von Frisch</span> Alman-Avusturyalı davranış bilimleri uzmanı (1886-1982)

Karl von Frisch, Avusturya asıllı etolog. Özellikle arı davranışları ve duyuları üzerinde yaptığı çalışmalarla tanınır. Arıların morötesi ve polarize ışığa karşı hassasiyetlerini ortaya çıkarmış, ayrıca bal arılarının kendilerine özgü bir "dans" kullanarak kovanda birbirlerine nasıl bilgi aktardıklarını çözmüştür. Meslektaşları Konrad Lorenz ve Nikolaas Tinbergen ile beraber 1973 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Philipp Lenard</span> Alman fizikçi (1862 – 1947)

Philipp Eduard Anton von Lenard, 1905'te katot ışınları ve özellikleri araştırmasıyla Nobel Fizik Ödülü almış Alman fizikçidir. Kendisi milliyetçi ve Yahudi aleyhtarı; aktif bir Nazi ideoloji savunucusudur. 1920'lerde Adolf Hitler'i desteklemiş ve Nazi döneminde “Deutsche Physik” hareketinde önemli bir rol-model olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Butenandt</span> Nobel Kimya Ödüllü Alman Biyokimyacı

Adolf Friedrich Johann Butenandt Alman biyokimyacı. 1939 yılında cinsiyet hormonlarıyla ilgili çalışmaları nedeniyle Lavoslav Ružička ile birlikte Nobel Kimya Ödülünü almıştır. II. Dünya Savaşı sebebiyle ödülünü ancak savaştan sonra 1949 yılında alabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Feodor Felix Konrad Lynen</span>

Feodor Felix Konrad Lynen, Alman biyokimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Peter Debye</span> Hollandalı-Amerikalı fizikçi (1884 – 1966)

Peter Joseph William Debye, Hollandalı fizikokimyacı ve Nobel ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Herbert Kroemer</span>

Herbert Kroemer, Nobel ödüllü Alman kökenli Amerikalı fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Gustav Hertz</span> Fizikçi

Gustav Ludwig Hertz Alman fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Satyendra Nath Bose</span> Hint matematikçi ve fizikçi (1894–1974)

Satyendra Nath Bose, Royal Society üyesi Hint matematikçi ve fizikçi.

Kuantum mekaniğinin tarihi modern fizik tarihinin önemli bir parçasıdır. Kuantum kimyası tarihi ile iç içe olan kuantum mekaniği tarihi özünde birkaç farklı bilimsel keşif ile başlar; 1838’de Michael Faraday tarafından elektron demetlerinin keşfi, Gustav Kirchhoff tarafından 1859-60 kışı siyah cisim ışıması problemi beyanı, Ludwig Boltzmann’ın 1877 yılındaki fiziksel bir sistemin enerji seviyelerinin ayrıklardan olabileceği önerisi, 1887 yılında Heinrich Hertz’in fotoelektrik etkiyi keşfetmesi ve Max Planck’ın 1900 yılında ileri sürdüğü, herhangi bir enerji yayan atomik sisteminin teorik olarak birkaç farklı “enerji elementi” ε (epsilon) ne bölünebilmesi, bu enerji elementlerinden her birinin frekansına ν orantılı olması ve ayrı ayrı enerji üretebilmesi hipotezi, aşağıdaki formülle gösterilmiştir;

<span class="mw-page-title-main">Reinhard Genzel</span> Alman gökbilimci

Reinhard Genzel Max-Planck-Institut für extraterrestrische Physik'de yönetici, LMU'da profesör ve Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley' de emeritus profesör olan bir Alman astrofizikçi. Andrea Ghez ve Roger Penrose ile paylaştığı " galaksimizin merkezinde süper kütleli kompakt bir nesnenin keşfi için" 2020 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Erwin Finlay-Freundlich</span>

Erwin Finlay-Freundlich, Felix Klein'in öğrencisi olan bir Alman astronom. Freundlich, Albert Einstein ile birlikte çalışan bir arkadaşıydı ve genel görelilik teorisinin kütleçekimsel kırmızıya kaymaya dayalı astronomik gözlemlerle test edilebileceği deneyleri tanıtan kişiydi.