İçeriğe atla

Mavi halkalı ahtapot

Mavi halkalı ahtapot
Büyük mavi halkalı ahtapot
(Hapalochlaena lunulata)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Mollusca
Sınıf: Cephalopoda
Takım: Octopoda
Familya: Octopodidae
Cins: Hapalochlaena
Robson, 1929[1]
Tip tür
Hapalochlaena lunulata
Quoy & Gaimard, 1832
Türler
  • H. fasciata (Hoyle, 1886)
  • H. lunulata (Quoy & Gaimard, 1832)
  • H. maculosa Hoyle, 1883
  • H. nierstraszi (?) Adam, 1938

Mavi halkalı ahtapotlar, Hapalochlaena cinsini oluşturan, Japonya'dan Avustralya'ya Pasifik ve Hint Okyanusu'nun gelgit havuzu ve mercan resiflerinde bulunan dört çok zehirli ahtapot türünün ortak adıdır.[2] Sarımsı derileri üzerinde hayvan tehdit edildiğinde belirgin şekilde renk değiştiren mavi ve siyah halkaları ile ayırt edilebilirler. Aralarında yengeç, keşiş yengeci, karides ve diğer kabukluların da bulunduğu küçük hayvanlar ile beslenirler.

Dünyanın en zehirli deniz hayvanlarından birisi olarak tanınırlar.[3] Yaklaşık 12 ila 20 cm arasındaki küçük boyutlarına ve görece sakin yapılarına karşın tahrik edildiklerinde ve temas edildiğinde güçlü tetrodotoksin nörotoksini içeren zehirleri nedeniyle insanlar için tehlikelidirler.

Mavi halkalı ahtapotlar yaklaşık iki yıllık bir yaşam süresine sahiptir. Bu süre beslenme, sıcaklık ve yaşam alanındaki ışığın şiddetine göre değişiklik gösterebilir.

Kaynakça

  1. ^ Finn, Julian (2017). "Hapalochlaena Robson, 1929". World Register of Marine Species. Flanders Marine Institute. 12 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2018. 
  2. ^ CBS News http://www.cbsnews.com/8301-202_162-57591718/tiny-but-deadly-spike-in-blue-ringed-octopus-sightings-sparks-fear-of-invasion-in-japan/ 2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ "Ocean's Deadliest: The Deadliest Creatures -- Greater Blue-Ringed Octopus". Animal Planet. 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahtapot</span> yumuşak gövdeli, sekiz kollu, Octopoda takımında sınıflandırılan yumuşakçaların genel adı

Ahtapot; yumuşak gövdeli, sekiz kollu, Octopoda takımında sınıflandırılan yumuşakçaların genel adı. Kabul görmüş 300 civarında türü bulunan ahtapotlar kalamarlar, mürekkep balıkları ve nautiloidler ile birlikte kafadan bacaklılar (Cephalopoda) sınıfında gruplandırılırlar. Diğer kafadan bacaklılar gibi ahtapot bilateral simetrik, iki gözlü ve tek gagalıdır. Ağzı kollarının ortasında yer alır. Çok hızlı şekil değiştirebilen yumuşak gövdesi sayesinde küçük deliklerden gövdesini sıkıştırarak geçebilir. Yüzerken sekiz kolu arkasından uzanır. Sifon hem solunum hem de su jeti fışkırtmak vasıtasıyla hareket için kullanılır. Karmaşık bir sinir sistemine ve mükemmel bir görme duyusuna sahip olan ahtapotlar omurgasızlar içerisinde en zeki ve davranışsal olarak en büyük farklılıkları gösteren hayvanlar arasındadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye faunası</span>

Türkiye direyi, hayvanlar âleminin Türkiye sınırları içerisinde yaşayan üyelerinin tümüdür. Birçok farklı hayvan türünü barındırması ile dikkat çeker. Anadolu'nun Asya ile Avrupa arasındaki konumu bunda başlıca etkendir. Farklı iklim özelliklerinde coğrafi bölgelere sahip olduğu için, bitki örtüsünün diğer Orta Doğu ülkelerine göre daha zengin olması ise diğer önemli etkendir ve bu yüzden, farklı iklim ve besin ihtiyacı olan birçok hayvan türü kendisine uygun yaşam alanı bulabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yengeç</span>

Yengeç, On ayaklılar (Decapoda) takımından Brachyura infra takımını oluşturan kabuklu türlerin ortak adı. Tipik olarak çok kısa bir kuyrukları vardır, karın ise toraksın altına gizlenmiştir. Genellikle kalın bir dış iskelete sahiptirler ve bir çift kıskaç ile donatılmışlardır. Yengeçler tüm dünya okyanuslarında bulunurken; ayrıca birçok çeşit tatlısu ve karada yaşayan türü de vardır. Yengeçlerin boyutları sadece birkaç mm olan bezelye yengeçi ile bir bacağının boyu 4 metreye kadar çıkabilen Japon örümcek yengeci arasında değişiklik gösterir.

<i>Mavi yengeç</i>

Callinectes sapidus veya Mavi yengeç, Callinectes cinsine bağlı bir hayvan türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Taklitçi ahtapot</span>

Taklitçi ahtapot, diğer canlıları taklit edebilen bir ahtapot türüdür. Taklitçi ahtapot aslan balığı, deniz yılanı, pisibalığı, vatoz, deniz anası, deniz şakayığı ve paygamberdevesi karidesi gibi hayvanları taklit edebilmektedir. Bunu kollarını ve gövdesini biçimlendirip rengini değiştirerek yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güney mavi halkalı ahtapotu</span>

Güney mavi halkalı ahtapotu, mavi halkalı ahtapot (Hapalochlaena) cinsinin 3 türünden biri olup ölümcül zehirlidir.

<span class="mw-page-title-main">Dendrobatidae</span>

Zehirli ok Kurbağası (Dendrobatidae), Anura (kurbağalar) takımının Orta ve Güney Amerika'da yaşayan bir familyası. 175 kadar keşfedilmiş türü bulunmaktadır. Dünyanın en zehirli hayvanlarıdır. Bir insan onlara dokunduğunda felç olabilir. Kendisini takip eden mavi halkalı ahtapotun zehri siyanürden 10.000 kat daha güçlü olmasına karşın, Zehirli ok kurbağasını yakalayamamıştır. Bu kurbağayı yutan bir insan 1 dakikadan az bir zamanda yaşamını yitirir. Batrakotoksin (Batrachotoxin) denilen zehri bilinen en etkili zehirden bile 250 kat güçlüdür. Boyu yalnızca 2,5 cm olmasına rağmen, bir insan ona dokunduğu anda vücuduna 400 farklı alkali zehir yayılmaya başlar. Zehir kana karışırsa 1 dakika içerisinde öldürebilir. Derisindeki zehir 30.000 fare ya da 150 insanı öldürebilecek güçtedir. Bilimciler bu zehri bir sinek ve karınca türünü yemesi nedeniyle derisindeki keselerde ürettiğini keşfetmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Tetrodotoksin</span>

"Tetrodoks" olarak da bilinen Tetrodotoksin TTX olarak kısaltılır ve bazı zaman Vudu pratik edenler tarafından "zombi tozu" olarak da anılır, bilinen hiçbir panzehiri olmayan güçlü bir nörotoksin. Tetrodotoksine karşı farelerde olası bir panzehir başarılı bir şekilde test edilmiştir, ancak insanlarda etkinliğini belirlemek için başka testlerin de yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Fareler üzerinde yapılan bu deneylerde Fampridine maddesi (4-Aminopyridine) tetrodotoxin zehirinin etkisini tersine çevirerek bu zehire karşı direnç göstermiştir. Tetradotoksin, sinir hücrelerinin zar membranlarında bulunan voltaja duyarlı sodyum kanallarına bağlanarak sinirlerdeki işlem potansiyelini engeller. Bu toksinin bağlandığı yer, voltaja duyarlı Na + kanallarının gözenek açılışlarında yer alır ve ismini, kurbağa balığı (Tetraodontidae), kirpi balığı (Diodontidae), Güneş balığı ve çotira balığı (Balistidae) gibi türleri içeren bir takımın ismi olan Tetraodontiformesden alır.

<span class="mw-page-title-main">Halkalı fok</span> memeli türü

Halkalı fok fokgiller familyasından Arktik ve subarktik bölgede yaşayan bir yüzgeçayaklı türüdür. Görece küçük boyutlu olan halkalı fokların boyu nadiren 1,5 m.'yi geçer. Adını kürkündeki koyu renkli beneklerin çevresinde bulunan açık gri halkalardan alır. Kuzey Yarımküre'de buz üstünde yaşayan en yaygın fok türüdür. Yaşam alanı Arktik Okyanusu'ndan Bering Denizi ve Ohotsk Denizi'ni geçerek Pasifik Okyanusu'nda en güneyde Japonya'nın kuzey kıyılarına kadar, Atlantik Okyanusu'nda da Grönland ve İskandinavya kıyıları ile en güneyde Newfoundland'a kadar uzanır ve ayrıca Avrupa'nın kuzeyinde tatlısuda yaşayan iki türü de bulunur. Halkalı foklar kutup ayılarının ana avlarından biridir ve çok uzun süredir Arktik bölgede yaşayan yerli halkların sofralarında yer alır.

<i>Haliphron atlanticus</i> yumuşakça türü

Haliphron atlanticus, bilinen en büyük iki ahtapot türünden biridir; bilimsel rekorlara göre, tahmini maksimum uzunluğunu 350 cm (11,5 ft) ve ağırlığı 75 kg (165 lb)dır. Günümüzde varlığını sürdüren türler arasında, yedi kollu ahtapota benzeyen tek büyük tür dev Pasifik ahtapotudur.

Octopus wolfi bilinen en küçük ahtapot türüdür. Batı Pasifik'teki sığ sularda bulunur. Ahtapot kolunun ucuna yakın yerde bulunan vantuzların ucundaki "papilate saçakları" deseniyle karakterize edilir.

<i>Octopus cyanea</i> büyük mavi ahtapot olarak bilinen kafadanbacaklı türü

Octopus cyanea, ayrıca bilinen adıyla büyük mavi ahtapot veya gün ahtapotu, Octopodidae familyasından bir ahtapottur. Hem Pasifik, hem de Hint Okyanusu'nda rastlanır. Yayılımı Hawaii'den Afrika'nın doğu kesimlerine kadar uzanır. O. cyaneanın mantosu 16 santimetreye kadar büyüyebilirken, toplam uzunluğu kollarla beraber 1 metreyi bulabilir. Ağırlığı en az 6 kilogram olabilir. Büyük bireylerde her kolda 450-500 vantuz bulunabilir. Octopus Vulgaris gibi orta boyutlu bir ahtapottur. Bu ahtapot, ilk olarak 1849'da İngiliz zoolog John Edward Gray tarafından tanımlanmıştır; türünün ilk örneği Avustralya'da bulunmuştur ve Londra'daki Londra Doğa Tarihi Müzesi'nde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Callistoctopus macropus</span>

Callistoctopus macropus, ayrıca bilinen adıyla Atlantik beyaz noktalı ahtapotu, beyaz noktalı ahtapot, veya çim ahtapotu, Akdeniz'in sığ bölgelerinde, doğu ve batı Atlas Okyanusu'nun sıcak bölgelerinde, Karayip Denizi'nde ve İndo-Pasifik bölgesinde bulunan bir ahtapot türüdür. Bu ahtapot, mercan dallarının arasında gizlenen küçük organizmalar ile beslenir. Callistoctopus macropus, diğer ahtapotların aksine geceleri avlanır. Kıyıya yakın yerlerde yaşayan bu tür, 17 m (56 ft) derinlikte görülebilir. En sevdiği yaşam alanı kum, moloz veya deniz otu çayırlarıdır ve bazen kendini kuma gömer.

<i>Tremoctopus violaceus</i>

Tremoctopus violaceus dünya genelin sıcak denizlerin pelajik bölgesinde yaşayan, Tremoctopodidae familyasından büyük bir ahtapot türüdür. İki tür arasındaki eşeysel dimorfizm derecesi çok yüksektir, dişiler iki metre uzunluğu ulaşabilirken, erkekler 2.4 santimetreye kadar büyüyebilir. Türün ilk erkek örneğine 2002 yılında Büyük Set Resifi'nde rastlanmıştır. Dişinin ağırlığı, erkeğin ağırlığının yaklaşık 10,000 katıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bathypolypus arcticus</span>

Bathypolypus arcticus, kuzey Atlantik ahtapotu veya derin deniz ahtapotu, Kuzey Atlantik'te yaşayan küçük bir demersal ahtapot türüdür. Genellikle sıcaklığın 2 ve 6 derece arasında olduğu, 200 ve 600 metre arasındaki derinliklerde yaşar.

<i>Battaniye ahtapotu</i> subtropikal ve tropikal denizlerde ortaya çıkan, dört tür içeren pelajik sedalopod cinsi

Tremoktopus, subtropikal ve tropikal denizlerde orta sularda ortaya çıkan dört tür içeren pelajik sefalopod cinsidir. Genellikle battaniye ahtapotu olarak bilinirler ve yetişkin dişilerin sırt ve sırt yanı kollarını bağlayan uzun, şeffaf ağlardan ötürü bu adı almışlardır. Diğer kollar çok daha kısadır.

<i>Abdopus aculeatus</i>

Abdopus aculeatus Octopoda takımındaki küçük bir ahtapot türüdür. A. aculeatus, tipik dinlenme kamuflajından dolayı yaygın olarak alg ahtapotu olarak da anılır. Görüntüsü su yosunuyla beraber büyümüş bir yumuşakça kabuğunu andırır. Küçük boyutlu bu ahtapotun mantosunun uzunluğu küçük bir portakal (~7 cm) kadardır ve ayaklarının uzunluğu 25 santimetredir. Çevresini taklit etme yeteneği gelişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Pasifik çizgili ahtapot</span>

Büyük Pasifik çizgili ahtapot, zekası ve sosyal yapısı ile bilinen bir ahtapot türüdür. İlk olarak 1970'lerde belgelenen ve üzerinde yapılan araştırmaların devam ettiği tür, henüz bilimsel olarak sınıflandırılmamıştır. Bu yüzden türün bilimsel adı yoktur. Normalde yalnız olan diğer ahtapot türlerinin aksine, bu türün 40 bireye varan gruplar oluşturduğu rapor edilmiştir. Çoğu ahtapot türü yamyamdır ve erkeğin dişiyle çiftleşirken dikkatli olması gerekir. Bu ahtapotlar ise karınları birbirine değerken gaga ve vantuzlarını bir araya getirerek çiftleşir. Bu tür, samimi çiftleşme davranışları, sosyal topluluklar oluşturmaları ve yaşamları boyunca birçok kez üreme yetenekleriyle diğer ahtapot türlerinden ayrılır. Tür, Doğu Pasifik'te görülmüştür.

13. yüzyıldan beri kafadan bacaklıların insanlara saldırdığı çeşitli vakalar rapor edilmektedir. Cephalopoda sınıfın üyeleri olarak kafadan bacaklılara tüm ahtapot, kalamar, mürekkep balığı ve notilus türleri örnek verilebilir. Grubun bazı üyeleri insanlarda yaralanmaya ve hatta ölüme neden olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Saimaa halkalı foku</span>

Saimaa halkalı foku, halkalı fokun bir alt türü ve buzul kalıntısıdır. Toplam nüfusu yalnızca 400 olan bu foklar, dünyada nesli en çok tehlike altında olan foklar arasındadır. Bu fokların mevcut tek popülasyonu Finlandiya'da Saimaa Gölü'nde bulunmaktadır. Yaklaşık 9.500 yıl boyunca diğer halkalı fok türlerinden tamamen izole bir şekilde yaşamışlar ve halkalı fokun morfolojik ve ekolojik açıdan farklı bir alt türüne ayrılmışlardır. Nüfus, son buzul çağından sonra toprak yükseldiğinde diğerlerinden ayrılan halkalı fokların soyundan geliyor. Bu fok, Ladoga foku ve Baykal fokuyla birlikte yaşayan birkaç tatlı su fokundan biridir.