İçeriğe atla

Mavi Tünel

Mavi Tünel
Coğrafya
KonumKonya Ovası, Türkiye
Koordinatlar37°15′50″K 32°20′42″D / 37.26389°K 32.34500°D / 37.26389; 32.34500
Harita
Özellikler
AmaçSu kanalı
DurumKullanımda
KullanımSu yolu
Yapım süresi23 Aralık 2011 - Nisan 2012
Açılış22 Mayıs 2015 (9 yıl önce) (2015-05-22)
Uzunluk17.034 m[1]
Genişlik4,2
En yüksek noktası4,2
Tüneller

Mavi Tünel, Göksu Nehri'nin suyunu Konya Ovası'na aktarılmasını sağlayan tüneldir.[2] İlk etüt çalışmaları 1960 yılında yapılan tünelin inşaatına 2009 yılında başlandı. Nisan 2012 itibarıyla açılışı yapılan bu tünel 22 Mayıs 2015 tarihinde ilk kez su akışı sağlandı.

Genel bilgiler

2015 yılı için Güneydoğu Anadolu Projesinin ardından Türkiye'nin ikinci en büyük sulama projesidir.[3]

KOP projesi Konya Ovasının su sorununu kalıcı olarak çözmeyi hedeflemektedir. Bu proje Türkiye'nin kuruluşundan itibaren girişilen büyük kapsamlı projelerdendir. Mavi Tünel, KOP projesinin bir parçasıdır.

Teknik veriler

Mavi tünel ile yılda 414 milyon m3 su aktarılacak, 130 milyon m3 Gembos Derivasyonu ve 130 milyon m3 Suğla Depolaması ile gelecek su ile birlikte 700 milyon m3 su Konya Ovası'nın su ihtiyacını karşılayacaktır.

KOP projesinin en önemli ayaklarından biri Konya–Çumra projesidir. Bu proje üç aşamadan oluşmaktadır. Bu projede Akdeniz'e akan Göksu Nehri'nin suları mavi tünel ve üç baraj ile Konya Kapalı Havzasına aktarılacaktır. 50,6 mw gücünde üç Hes yapılacak 147,5 gwh enerji üretilecektir.[4]

Sistem

Göksu nehri üzerine Bağbaşı, Afşar ve Bozkır barajları, Afşar-Bağbaşı kanalı, HES ve mavi tünelden oluşan Göksu derivasyonu, Hotamış depolaması, Hotamış-Apa isale kanalı, Mavi Tünel sistemin parçalarıdır.[4]

Göksu'nun kollarından biri olan Eğitse Deresi üzerinde Bağbaşı Barajı inşa edilmiştir. 17 km'lik Mavi Tünel bu suyu Mavi Boğazda, Kuşça köyü yakınlarında Çarşamba Suyu'na ulaşmaktadır. Çarşamba Suyu yaklaşık 16 km sonra Apa Barajı'na dökülmektedir.[4]

Bu sistemde 160–180 milyon m3 su elde edilecektir. İkinci aşamada, Göksu'nun Ilıcapınar kolu üzerinde Afşar Barajı (Konya) ve Göksu kolu üzerinde Bozkır Barajı ile toplanan sular Apa Barajı'na aktarılacaktır. Apa Barajı'nın kapasitesi gelen tüm suları almayacağı için, fazla sular ovada Hotamış Gölü'ne depolanacaktır.

Eylül 2019'da Apa Barajı'ndan Hotamış'a su taşıyacak iletim kanalı da bitirilmiştir, Hotamış Gölü depolamasına su verilmeye başlanmıştır.[2] Mavi tünel içme suyu hattı ve arıtma tesisinin açılması ile 180 yeraltı kuyusu kapatılmış, sistemin Çumra'ya ulaşması ile 8 kuyu daha kapatılacaktır.[5] Böylece yeraltı suları üzerindeki yoğun baskı azalacaktır. Afşar Barajından Bağbaşı Barajı'na su taşıyacak 18 km'lik Hadimi Tüneli inşaatı devam etmektedir.[6]

Geçmiş

Osmanlı İmparatorluğu döneminde projenin yapılması bir vatandaşın aklına gelmesiyle gündeme gelmiştir.[] Ancak o zamanın şartlarına göre tünelin yapılması mümkün olmamıştır.

II. Abdulhamid'in projelendirdiği proje 120 yıl sonra gerçekleştirilmiştir.[7]

Sorunlar

Mavi Tünel projesi ile getirilen 400 milyon m3 su Konya Ovasında sulanabilir 3 milyon hektar arazinin ancak 1/40'ını sulayacaktır. Bu durumun anlaşılmasından sonra havzanın kuzey ve doğusu için başka su kaynakları aranmaya başlanmıştır.[8]

Kaynakça

  1. ^ http://www.veyseleroglu.gen.tr/haber_detay.asp?haberID=899[]
  2. ^ a b "Hotamış Gölü 'Mavi Tünel'le canlanıyor". Anadolu Ajansı. 5 Eylül 2019. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  3. ^ "Mavi Tünel'le Konya Ovası'na hayat akıyor". sabah.com.tr. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2019. 
  4. ^ a b c Ökten, Serkan (2011). "Konya Havzasında Su Yönetimi Politikalarının Yolaçtığı Çevre Sorunları ve Genel Çözüme Yönelik Çalışmalar". Süleyman Demirel ÜniversitesiSuleyman Demirel UniversityVizyoner Dergis. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  5. ^ "Mavi Tünel'in devreye girmesiyle 180 yeraltı kuyusu kapatıldı". ilkha.com. 24 Eylül 2019. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  6. ^ "KOP'un ikinci tünelinde 4 bin 901 metre ilerleme sağlandı". yenisafak.com. 13 Kasım 2019. 13 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  7. ^ "Padişahların ve Özal'ın kanal projesi". milliyet.com.tr. 23 Şubat 2020. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  8. ^ "KOP BÖLGESİ'NE HAVZA DIŞINDAN SU TEMİNİ ÖNERİLERİ RAPORU" (PDF). kop.gov.tr. 2013. 28 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kızılırmak</span> Türkiye topraklarından doğup Türkiye topraklarından denize dökülen en uzun akarsu

Kızılırmak, eskiden Halis veya Alis, Sivas'ın İmranlı ilçesindeki Kızıldağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Bafra ilçesinde Karadeniz'e dökülen bir nehir. 1.355 km. uzunluğu ile Türkiye'nin kendi sınırları içerisinde doğup kendi sınırları içinde denize dökülen en uzun akarsuyu olma özelliğini taşır. Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum, Sinop ve Samsun illerinden geçen Kızılırmak, aralarında Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak gibi çok sayıda akarsu ve çayın sularını da toplayarak büyük bir kavis çizerek Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">Beyşehir Gölü</span> Türkiyede bir göl

Beyşehir Gölü, Göller Yöresi'inde, Konya ve Isparta illeri topraklarında bulunan, Türkiye'nin üçüncü büyük gölü, en büyük tatlı su gölü.

<span class="mw-page-title-main">Konya Ovası Projesi</span>

Konya Ovası Sulama Projesi (KOP), birkaç değişik kaynaktan Konya Ovası'nın sulanmasını sağlayacak büyük sulama projesidir.

Yortanlı Barajı İzmir'in Bergama ilçesi merkezinin 18 km. kuzeydoğusunda Yortanlı Deresi üzerinde yer alır. Yapımı tamamlanmış olmakla birlikte, baraj su toplama alanı içinde yer alan Allianoi antik kalıntılarının kurtarılabilmesi için süren polemikler nedeniyle devreye girmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Adıyaman ve Şanlıurfada bir baraj

Atatürk Barajı, Adıyaman ve Şanlıurfa illeri arasında, enerji ve sulama amaçlı bir barajdır. GAP Projesi içinde, Karakaya Barajının 180 km mansabında, Adıyaman iline 51 km uzaklıkta, Şanlıurfa ilinin Bozova ilçesine ise 24 km uzaklıkta olup, Fırat Nehri üzerinde kurulmuştur. Barajın tamamlanmasıyla Türkiye'nin en büyük üçüncü gölü olan Atatürk Baraj Gölü oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Özlüce Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Özlüce Barajı, Elazığ, Bingöl sınırında bulunan, Peri çayı üzerinde, enerji üretmek amacıyla 1992-2000 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Göksu</span> Türkiyede akarsu

Göksu Antalya, Konya, Karaman ve Mersin illerinden akan ve Mersin ili Silifke ilçesi güneyinde Akdeniz'e dökülen bir nehirdir. Göksu Nehri'nin uzunluğu 260 km, havza alanı 10.000 km²'dir. Aşağı yukarı aynı uzunlukta iki kolu vardır: Kuzey kolu Gökçay, güney kolu ise Gökdere'dir, ikisinin kaynağı da Toros Dağları'ndaki Geyik Dağları'ndan çıkar. Geyik Dağları Antalya-Gündoğmuş ve Konya-Hadim arasındadır ve Alanya'nın 50 km kuzeyinde bulunur. Bu iki kol Karaman-Ermenek'i geçtikten sonra Mut'un güneyinde birleşerek Göksu adını alır ve daha sonra Silifke güneyinde Paradeniz adıyla bilinen deltada Akdeniz'e dökülür.

Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali; yaygın adıyla Veysel Eroğlu Ilısu Barajı, Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında, enerji üretimi amacıyla Dicle Nehri üzerinde inşa edilen santraldir.

<span class="mw-page-title-main">Obruk</span> yerde çöküntü sonucu oluşan doğal çukur

Obruk, yer altında kireçtaşı gibi eriyebilen kayaçların zamanla boşluklar meydana getirmesi ve bu boşlukların tavanlarının çökmesiyle oluşan karstik yer şekli.

<span class="mw-page-title-main">Konya Ovası</span>

Konya Ovası, İç Anadolu Bölgesi'nin orta ve güney kesiminde yer alıp, büyük bölümü Konya ili içinde yer alan çanak biçimli ovadır.

Osmaniye ilinin Düziçi ilçesi Düldül Dağı eteklerinden doğup Aslantaş Barajı ve böylece Ceyhan Nehri'ne dökülen bir çaydır. Sabun Çayı, Düziçi Ovasının büyük bir bölümünü sulamaktadır. Oldukça temiz olan bu suda balık bulunmakta ve çevresinde bol miktarda piknik yapılmaktadır. Su çok temiz kaynaklardan beslenmekte ve Düziçi Ovasının büyük bir bölümünü sulamaktadır. Ama bu sulama yetersiz kalmakta Üreticiler ürünlerini zamanında ve yeterince sulayamadıkları için ekili dikili alanlar her geçen yıl biraz daha azalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kelkit Çayı</span> Kaynağı Gümüşhanede, Yeşilırmak ile birleşip Karadenize dökülen akarsu

Kelkit Çayı, Yeşilırmak'ın kollarından biridir ve uzunluğu 320 km'dir. Gümüşhane'nin Çimen Dağları'ndan kaynaklanıp Yeşilırmak'a katılıp Karadeniz'e dökülmektedir.

Kuzey Kıbrıs'ta su, sorunlu bir konudur. Ülkenin su kaynaklarında en büyük payı yeraltı suları almakta, bunu yerüstü ve pınar suları izlemektedir. Ülkenin su kaynakları az yağış ve aşırı kullanım nedeniyle her yıl giderek azalmaktadır. Ülkenin su sorununu çözmek amacıyla Türkiye'den deniz altından borular geçirme yoluyla su getirmek yönünde planlar yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çarşamba Çayı</span> Konya da akarsu

Çarşamba Çayı, Konya ilinde bulunan bir akarsu. Bozkır ilçesi sınırları içerisinde Karacahisar köyü yakınlarında doğar, Mavi Boğaz'da Beyşehir Gölü'nden gelen kanal ile birleşir. Çumra ilçesinde kollara ayrılır ve Karakaya'da bataklıklarda sonlanır. Üzerinde Apa Barajı yer alır. 105 km uzunluğundadır. Konya ilinin tarımsal sulamasında önemli bir yer tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Anamur Çayı</span> Mersinde akarsu

Anamur Çayı , Mersin ili, Anamur ilçesinde bulunan akarsu. Toros Dağları'ndan yeraltı akarsuyu olarak doğar, 35 km sonra Anamur merkezden Akdeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Konya kapalı havzası</span>

Konya kapalı havzası, yaklaşık olarak Türkiye'nin ortasında bulunan kapalı havza. 5 milyon hektarlık alanıyla Türkiye'nin yaklaşık %7'sini kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Havzası</span>

Sakarya Havzası, Türkiye'nin kuzeybatısında, 58 160 km2 ile ülkenin %7'sinin sularının toplayan bir akarsu havzasıdır. Akarçay, Susurluk, Konya, Batı Karadeniz ve Kızılırmak havzaları ile çevrilidir. Türkiye'nin 25 hidrolojik havzasından biridir. 37°96′ 41°20′ K paralelleri ve 29°26′ 33°24′ D meridyenleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Atayurt, Silifke</span> Mersin ili Silifke ilçesine bağlı bir mahalle

Atayurt Mersin ili Silifke ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Bağbaşı Barajı</span> Göksu Nehrinin kolu Eğiste Deresi üzerinde Mavi Tünel projesine su sağlamak amacıyla yapılan baraj

Bağbaşı Barajı, Göksu Nehri'nin kolu Eğiste Deresi üzerinde Mavi Tünel projesine su sağlamak amacıyla yapılan baraj. Bağbaşı, Hadim köyü yakınındaki barajın suyu Konya Kapalı Havzasına aktarılmaktadır. Bağbaşı Barajından 180 milyon m3 su aktarılacak, daha sonra yapılacak, Bozkır ve Afşar barajlarından gelen sular ile toplam 414 milyon m3 su KOP projesine aktarılacaktır. Afşar Barajı'ndan su getirecek olan Hadimi Tüneli'nin yapımı devam etmektedir. 2007 yılında yapımına başlanan baraj, 2012'de açılmıştır.

Afşar Barajı, Göksu nehri'nin kollarından Ilıcapınar Deresi üzerinde, Konya'nın Afşar, Taşkent köyü yakınında kurulmakta olan baraj.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.