İçeriğe atla

Mavi Çarşı Katliamı

Mavi Çarşı Katliamı
BölgeGöztepe, Kadıköy, İstanbul
Tarih13 Mart 1999
16:25
HedefSiviller
Saldırı türü
Katliam, kundaklama
SilahlarMolotofkokteyli
Ölü14
Yaralı5
Örgüt(ler)PKK

Mavi Çarşı Katliamı veya Mavi Çarşı Saldırısı, 13 Mart 1999 tarihinde İstanbul'un Anadolu Yakası'nda, Kadıköy ilçesinde, halk arasında minibüs caddesi olarak bilinen Fahrettin Kerim Gökay Caddesi üzerinde (Bu caddenin ismi, olay tarihinde Kayışdağı Caddesi idi) Göztepe mevkiinde yer alan Mavi Çarşı isimli mağazaya düzenlenen ve 13 kişinin ölümüne neden olan terör saldırısıdır. Saldırı, PKK terör örgütü tarafından molotofkokteylleriyle yapıldı.

Saldırı

13 Mart 1999 günü saat 16.25'te PKK militanları İstanbul Kadıköy'deki Göztepe mahallesinde yer alan Mavi Çarşı'ya girdi. Önce çarşının içine molotofkokteyli atan teröristler, kaçarken vitrinlere de molotofkokteyli fırlatmayı sürdürdü. Molotofkokteyllerinden bazıları parfüm reyonuna atıldı. Parfüm ve benzinin parlaması neticesinde, bütün katı alevler sardı. Yangın merdiveni bulunmayan çarşıda çıkan yangın giderek büyüdü. İnsanlar yangının büyümesi üzerine 6 katlı binanın en üst katına çıkmaya başladılar. Üst kattaki 10 kişi yoğun duman nedeniyle zehirlenerek öldü.[1][2][3]

İtfaiye, önce yangını söndürmeye çalıştı. Daha sonra Mavi Çarşı'nın çatısı ile yandaki binanın çatısı arasına uzatılan merdiven sayesinde birkaç kişi yan binaya ulaşarak hayatlarını kurtardı. Katlarda bulunan kişilerden ikisi yanarak öldü. Yanarak yaşamını yitirenlerden biri tanınmayacak haldeydi. Yere atlayarak hayatlarını kurtarmaya çalışan birkaç kişi ağır yaralandı. Bir yaralı ise hastanede yaşamını yitirdi.[1][4]

Tepkiler

Türk halkının olay karşısında yılgınlığa düşmeyeceğini söyleyen Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, "Çıkan yangında maalesef 13 vatandaş ölmüştür. Fevkalade üzgünüm. Vatandaşlarıma Allah'tan rahmet diliyorum. Ailelerine, milletimize başsağlığı diliyorum." dedi.[5] TBMM Başkanı Hikmet Çetin, vatandaşları acı içinde bırakan bu tür olayları yapanları, destekleyenleri TBMM adına şiddet ve nefretle kınadığını kaydetti. Başbakan Bülent Ecevit ise, yaklaşan seçim öncesinde milletin paniğe sürüklemek istendiğini savundu.[6]

Saldırının kurbanları

  • İbrahim Taslı (Mağaza sahibi)[7]
  • Neşe Rusçuk (Mağaza genel koordinatörü)[8]
  • Fevziye Şahinöz (Mağaza müdürü)[9][10]
  • Şen Yeşildağ (Mağaza muhasebecisi)[11]
  • Meltem Özkılıç (Mağaza muhasebecisi)
  • Zeynep Nezahat Beyazgül (Satış görevlisi)
  • Ayşe Akın (Satış görevlisi)
  • Seval Balcı (Satış görevlisi)
  • Sonnur Atalay (Satış görevlisi)
  • Zeynep Arıkan (Yemekhane görevlisi)
  • İlknur Keleş (Müşteri)
  • Filiz Soydemir (Müşteri)[12]
  • Ümit Ayyürek (Müşteri, Ortadoğu Koleji'nde İngilizce öğretmeni)[13]
  • Hüsnü Kenar[14][15][16]

Soruşturma ve mahkeme süreci

İstanbul 11'inci Ağır Ceza Mahkemesi, 7 Mayıs 2007'de verdiği kararda, sanıkların eylemi terör örgütü PKK'nın lideri Abdullah Öcalan'ın Türkiye'ye getirilişini protesto etmek amacıyla yaptıklarını belirttiler. Mahkeme, eski Türk Ceza Kanunu'nun 125'inci maddesi uyarınca, devletin hakimiyeti altında bulunan topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmaya yönelik eylem yapmak suçundan sanıklar Engin Atabey, Abdullah Günay ve Metin Yamalak hakkında ağırlaştırılmış müebbet, olayda gözcülük yaptığı iddia edilen sanık Azime Işık hakkında ise müebbet hapis cezası verilmesine hükmetti.[17]

Yargıtay 9'uncu Ceza Dairesi, Mavi Çarşı Saldırısı'nın fâilleri, sanıklar hakkındaki kararları onayladı.[18]

Davada 3 sanıkla birlikte yargılanan ve hakkında müebbet hapis cezası verilen Azime Işık'ın, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) ihlal kararı vermesinin ardından yeniden yargılandığı dava, 29 Ocak 2019 tarihinde neticelendi.[19]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b Kaya, İlhan (14 Mart 1999). "Molotoflu caniler". Zaman. 29 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010. 
  2. ^ Aytalar, Ardıç (14 Mart 1999). "Kana doymuyorlar: 13 ölü". Hürriyet. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010. 
  3. ^ "Yangın merdiveni yok!". Radikal. 14 Mart 1999. 24 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010. 
  4. ^ Erdem, Ali Kemal (14 Mart 1999). "Mağazada katliam: 13 ölü". Radikal. 24 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010. 
  5. ^ "Liderlerden vatandaşa: Yılma panikleme!". Hürriyet. 14 Mart 1999. 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2010. 
  6. ^ "'Panik yaratmak istiyorlar'". Radikal. 14 Mart 1999. 23 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2010. 
  7. ^ "Mavi Çarşı'da Çifte Tazminat". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  8. ^ "Terör Kurbanları Toprağa Verildi". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  9. ^ "Lara'nın acısı dinmiyor". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  10. ^ "Öldüren Bakışlar". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  11. ^ "Alevler ve Feryatlar". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  12. ^ "Hayalleri Mavi Çarşı'yla Kül Oldu". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  13. ^ "Terörle Yanan Hayatlar". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  14. ^ "Devlet Sahip Çıkmadı". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  15. ^ "Geride Kalanların Trajedisi". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  16. ^ "Kadıköy'ün Hafızasını Silemeyeceksiniz". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  17. ^ "20 yıllık Mavi Çarşı katliamı davasında müebbet kararına onama". NTV. 31 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021. 
  18. ^ "Mavi Çarşı katliamı davasında müebbet kararı onaylandı". CNN Türk. 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021. 
  19. ^ "20 yıllık Mavi Çarşı katliamı davasındaki müebbet kararı". Anadolu Ajansı. 18 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sivas Katliamı</span> 1993te Türkiyede yaşanmış bir katliam

Sivas Katliamı, Sivas Olayları, Madımak Katliamı ya da Madımak Olayı, 2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas'ta düzenlenen Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli'nin radikal İslamcı bir grup tarafından yakılması ve çoğunluğu Alevi 33 yazar, ozan, düşünür ile 2 otel çalışanının yanarak ya da dumandan boğularak ölümü ile sonuçlanan olaylardır.

<span class="mw-page-title-main">JİTEM</span> Türk askeri istihbarat birimi

JİTEM ya da Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele Grup Komutanlığı, İçişleri Bakanlığı'nın onayı olmadan ve Genelkurmay Başkanlığı'ndan görüş alınmadan Jandarma Genel Komutanlığı'nın kendi inisiyatifiyle kurulan ve terörle mücadele kapsamında faaliyet yürüten bir oluşumdur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki intihar saldırıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de 59 intihar saldırısı gerçekleşti. Bunların 36'sı PKK, 10'u Irak ve Şam İslam Devleti, 6'sı TAK, 5'i Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi, 3'ü ise el-Kaide'nin Türkiye yapılanmasına mensup kişiler tarafından düzenlenmişti. Toplamda eylemciler dâhil 626 kişinin öldüğü saldırılarda, 9 Mart 2003'teki saldırdaki hariç, saldırganların tamamı ölmüş ve 44 saldırıda eylemci dışında da ölenler oldu. Saldırılar 20 ile yayılırken en çok saldırı 16 kezle İstanbul'da gerçekleşmişti. Bu saldırıların yanı sıra, beşi PKK biri ise Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi mensubu olan eylemciler tarafından düzenlenmesi planlanan saldırılar, farklı sebeplerden ötürü eylemcilerin üzerindeki patlayıcıların infilak etmesi sonucu gerçekleştirilemedi ve saldırganlar öldü.

<span class="mw-page-title-main">TAK (örgüt)</span> 2004te kurulan yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt

TAK tam adı ile Kürdistan Özgürlük Şahinleri, 29 Temmuz 2004 yılında kurulan, Türkiye'nin metropollerinde, turistik bölgelerinde sivillere, askerî hedeflere karşı bombalı saldırı, intihar saldırısı, sabotaj ve kundaklama türünde stratejik ve sansasyonel saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt.

Ergenekon davaları veya Ergenekon kumpası, iddia olunan Ergenekon örgütü kapsamında açılan davalardır.

Cemal Temizöz,, Türk asker, Temizöz davası diye de anılan Cizre faili meçhul cinayetler davası sanığı. 1993'te Cizre'de "terörle mücadele görünümü altında korucu, itirafçı ve uzman çavuşlardan grup oluşturduğu, grubun süreç içinde asli görevinden ayrılarak, terör örgütü PKK'ya yardım ettiğinin değerlendirildiği ya da özel sebeplerden dolayı gözaltına aldıkları kişileri sorguladığı" iddiasıyla yargılandı ve beraat etti.

Yavi Katliamı, 25 Ekim 1993'te Erzurum'un Çat ilçesine bağlı Yavi beldesinde PKK tarafından düzenlenen katliam.

Çetinkaya Mağazası katliamı, 25 Aralık 1991'de İstanbul Bakırköy İstanbul Caddesinde izinsiz gösteri yürüyüşü yapan PKK militanları tarafından gerçekleştirilen katliamdır. PKK'lılar Egebank, Kit, Arçelik, Emlak Bankası ve Çetinkaya Mağazası'na molotofkokteyli attılar. Dönemin Olağanüstü Hal Bölge Valisi Necati Çetinkaya'nın kardeşinin sahibi olduğu Çetinkaya Mağazası'nda çıkan yangında 8'i kadın 1'i çocuk 12 kişi öldü. 14 kişinin yaralı kurtulduğu olayla ilgili olarak 47 kişi yakalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2010 İstanbul saldırısı</span>

2010 İstanbul saldırısı, 31 Ekim 2010 tarihinde 10.34'te Taksim Meydanı'nda TAK tarafından sivillere karşı gerçekleştirilen bombalı intihar saldırısında içinde polislerin de olduğu 17'si sivil, 32 kişi yaralanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ocak 2016 Diyarbakır saldırısı</span> Diyarbakırda gerçekleşen bir terör saldırısı

2016 Diyarbakır saldırısı ya da Çınar saldırısı, 13 Ocak 2016 tarihinde Türkiye'nin Diyarbakır ilinin Çınar ilçesinde PKK tarafından Çınar İlçe Emniyet Müdürlüğü'ne bombalı araç, roketatar ve uzun namlulu silahlarla gerçekleştirilen saldırı. Emniyet Müdürlüğü binası içerisinde polis lojmanları da bulunuyordu. Binada ağır hasar oluştu. Diyarbakır Valiliği'nin yaptığı ilk açıklamaya göre 5 kişi öldü, 39 kişi yaralandı. BBC'nin geçtiği habere göre enkaza dönen hizmet binası içerisinde hayatını kaybedenler arasında bir çocuk ve bir kadınının da olduğu belirtildi. Olay sonrasında PKK ile Türk emniyet güçleri arasında çıkan çatışmada 8 PKK'lı öldürüldü. Daha sonradan bir kişinin daha cansız bedeni bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Ağustos 2011 Çukurca saldırısı</span>

Ağustos 2011 Çukurca Saldırısı veya 2011 Çukurca PKK pususu, 17 Ağustos 2011'de PKK'nın, Hakkâri'nin Çukurca ilçesinde, Hakkâri-Çukurca kara yolunun 12. ve 15. kilometrelerinde bulunan Vali Erdoğan Gürbüz Çeşmesi yakınlarında PKK'lıların önceden döşediği mayınların zırhlı askeri araçların geçişi sırasında patlatması ile gerçekleştirdiği saldırılar sonucu 1'i köy korucusu, 11 asker ölmüş, 4 asker de yaralanmıştır. PKK'lılar olay mahaline birden fazla mayın ve bomba düzeneği yerleştirmiş, ilk mayınlı saldırıların ardından kirpi tipi zırhlı araçlardan inen askerler çatışmaya katıldığı sırada PKK'lılar bölgeye yerleştirdikleri birden fazla mayın ve bombalarla uzaktan patlatmak suretiyle saldırılarını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Dürümlü Katliamı</span> Diyarbakırın Sur ilçesinde terör örgütü PKK tarafından yapılan bombalı saldırı

Dürümlü Katliamı ya da Dürümlü Saldırısı, 12 Mayıs 2016'da yerel saatle 22:30 dolaylarında Diyarbakır'ın Sur ilçesine bağlı Dürümlü mezrasında gerçekleşen ve 16 kişinin öldüğü, 23 kişinin de yaralandığı bombalı saldırı. Saldırıyı PKK üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2016 Vezneciler saldırısı</span>

Vezneciler saldırısı, 7 Haziran 2016'da İstanbul'un Fatih ilçesinin Vezneciler semtinde yerel saatte 08:40 (UTC+02.00) sıralarında bomba yüklü araçla gerçekleştirilen bombalı intihar saldırısı. Patlama sonucunda altışar polis memuru ve sivil ile bir saldırgan olmak üzere 13 kişi öldü, 35 kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">2016 Midyat saldırısı</span>

2016 Midyat saldırısı, Mardin'in Midyat ilçesindeki emniyet müdürlüğüne PKK mensuplarınca bomba yüklü araçla düzenlenen saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">2011 Ankara Kumrular saldırısı</span>

2011 Ankara Kumrular saldırısı, 20 Eylül 2011'de yerel saatle 11:00'te Ankara'nın işlek caddelerinden biri olan Kumrular Sokak, Kızılay, Ankara'da gerçekleşen bombalı saldırı. 1982 yılında ASALA'nın gerçekleştirdiği Esenboğa Havalimanı ve 2007 yılında PKK'nın gerçekleştirdiği Ulus saldırısı sonrası Türkiye'nin başkentinde gerçekleşen üçüncü bombalı saldırı oldu. Olay sonrası saldırının gerçekleştiği yerde şüpheli davranışlar sergileyen iki erkek ve olay yerinde slogan atan bir kadın gözaltına alındı.

<span class="mw-page-title-main">Sabancı Suikastı</span> Özdemir Sabancı, Haluk Görgün ve Ayşe Nilgün Hasefenin öldürülmesi

Sabancı Suikastı, 9 Ocak 1996 tarihinde Sabancı Center'a sızan 3 DHKP-C militanının Sakıp Sabancı'yı bulamamaları üzerine Özdemir Sabancı, Haluk Görgün ve Ayşe Nilgün Hasefe'yi öldürmesidir.

Karageçit Köyü Katliamı, 8 Kasım 1984 tarihinde, Siirt'in Eruh ilçesine bağlı Karageçit köyüne PKK militanlarının saldırısı sonucu 5'i kadın 4'ü çocuk 9 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin öldüğü ve PKK'nın ilk kitlesel sivil saldırısı olduğu iddia edilen bir katliamdır. Bu hadise, PKK'nın aynı köye gerçekleştirdiği üç saldırıdan ikincisidir.

Sığırlı Mezrası Baskını veya Sığırlı Mezrası Katliamı, 15 Aralık 1984 tarihinde, Siirt'in Pervari ilçesine bağlı Erkent köyünün Sığırlı mezrasında, PKK militanlarının saldırısı sonucu 3 Kürt asıllı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği ve PKK'nın aynı yıl 15 Ağustos 1984 PKK saldırılarını ve Karageçit Köyü Katliamı'nı gerçekleştiren militan grup içerisindekiler tarafından gerçekleştirildiği iddia edilen bir katliamdır. Bu hadise, PKK'nın 1985'e kadar aynı köye gerçekleştirdiği iki saldırıdan birincisidir.

15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde, Türkiye'nin İstanbul şehrindeki dört noktada, her bir günde ikişer patlayıcı yüklü kamyonetin infilak ettirilmesiyle dört intihar saldırısı gerçekleştirildi. 15 Kasım'da sırasıyla Şişli'deki Bet İsrael Sinagogu ile Beyoğlu'ndaki Neve Şalom Sinagogu, 20 Kasım'da ise Beyoğlu'ndaki Birleşik Krallık'ın İstanbul Başkonsolosluğu binası ile Beşiktaş'taki HSBC Genel Merkezi binası, saldırıların hedefiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.