İçeriğe atla

Mauthausen-Gusen toplama kampı

Koordinatlar: 48°15′25″K 14°30′04″D / 48.25694°K 14.50111°D / 48.25694; 14.50111
Mauthausen-Gusen toplama kampı
Ana kampın girişinin dış görünümü
Avusturya üzerinde Mauthausen
Mauthausen
Mauthausen
Mauthausen'in Avusturya'daki konumu
Koordinatlar
Tanınma sebebiHolokost
İnşa edenNazi Almanyası
İşletenSS-Totenkopfverbände
KomendantAlbert Sauer
Franz Ziereis
Asıl kullanım sebebiToplama kampı
MahkumlarSiyasi mahkumlar, Yahudiler, Sovyet savaş esirleri
Mahkum sayısı190,000
Ölü90,000
Kurtuluş3–6 Mayıs 1945
KurtaranABD Ordusu
İnternet sitesihttps://www.mauthausen-memorial.org/en/History/The-Mauthausen-Concentration-Camp-19381945


Mauthausen-Gusen toplama kampı, Yukarı Avusturya'da Linz kentinin yaklaşık 20 kilometre (12 mil) doğusunda, Mauthausen ve Gusen köylerinin etrafında inşa edilmiş olan büyük bir grup Alman toplama kampıdır. Geçmişi, 1938 yılında Avusturya'nın ilhakından II. Dünya Savaşı'nın son haftalarına kadar sürmüştür.

Başlangıçta tek bir kamp olan Mauthausen, zaman içinde genişledi ve 1940 yılının yaz aylarına kadar Almanya kontrolündeki Avrupa'nın en büyük çalışma kampı tesislerinden biri oldu.[1][2] Mauthausen ve yakındaki Gusen'deki dört ana alt kampın haricinde, Avusturya ve güney Almanya'nın genelinde bulunan 50'den fazla alt kampta tutsaklar köle işçi olarak kullanılıyordu. KZ Mauthausen tesisinin alt kamplarının birkaçında taş ocakları, mühimmat fabrikaları, madenler, silah fabrikaları ve Me 262 avcı uçağı montaj tesisleri bulunuyordu.[3]

Heinrich Himmler, Ernst Kaltenbrunner ve diğer SS yetkilileri 1941'de Mauthausen-Gusen toplama kampını ziyaret ederken.

Ocak 1945'te, Mauthausen merkez ofisinden yönetilen kamplarda yaklaşık 85.000 tutsak kalıyordu.[4] Kamplarda ölenlerin toplam sayısı bilinmemektedir ancak çoğu kaynaklar tesisin tümünde 122.766 ve 320.000 arasında olduğunu tahmin etmektedir.

Kamplar, Nazi Almanyası'nın en büyük ilk toplama kampı tesislerinden birini oluşturmuştur ve Müttefiklerin en son kurtardığı kamplardan biridir.

Nazilerin Sovyet savaş esirlerine işledikleri suçlar kapsamında çok sayıda Sovyet siyasi komiser buraya getirilerek öldürüldü.

Kaynakça

  1. ^ (Lehçe) Stanisław Dobosiewicz (2000). Mauthausen-Gusen; w obronie życia i ludzkiej godności. Varşova: Bellona. s. 191–202. ISBN 83-11-09048-3.
  2. ^ (İngilizce) Günter Bischof; Anton Pelinka (1996). Austrian Historical Memory and National Identity. Transaction Publishers. s. 185–190. ISBN 1-56000-902-0.
  3. ^ (İngilizce)Rudolf A. Haunschmied; Jan-Ruth Mills, Siegi Witzany-Durda (2008). St. Georgen-Gusen-Mauthausen - Concentration Camp Mauthausen Reconsidered. Norderstedt: Books on Demand. ISBN 978-3-8334-7610-5.
  4. ^ (Lehçe)Stanisław Dobosiewicz (1977). Mauthausen/Gusen; obóz zagłady. Varşova: Milli Savunma Bakanlığı Yayınları. s. 449. ISBN 83-11-06368-0.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sachsenhausen toplama kampı</span> Berline yaklaşık 35 km mesafede 1936-1945 arasında kullanılmış Nazi toplama kampı

Sachsenhausen, Almanya'nın başkenti Berlin'e yaklaşık 35 km uzaklıktaki Oranienburg bölgesinde 1936-1945 yılları arasında faaliyet göstermiş bir Nazi toplama kampıdır.

<span class="mw-page-title-main">Auschwitz-Birkenau</span> toplama ve imha kampları ağı

Auschwitz-Birkenau, Nazi Almanyası tarafından II. Dünya Savaşı döneminde kurulmuş en büyük toplama, zorunlu çalışma, sistematik katliam ve imha kampı.

<span class="mw-page-title-main">Nazi toplama kampları</span> nazi yönetiminin kurduğu masum sivil ve esirlerin zorla çalıştırıldığı ve sistematik olarak katledildiği yerleşkeler

Nazi toplama kampları veya konsantrasyon kampları, Nazi Almanyası tarafından II. Dünya Savaşı döneminde Almanya'da ve işgal edilen bölgelerde, Nazilerce topluma faydasız olarak görülen kişileri zorunlu çalıştırmak üzere kurulmuşlardı. Aynı zamanda terim Yahudiler başta olmak üzere Nazilerin siyasi ya da ideolojik düşmanlarını kitlesel olarak imha etmek amacıyla kurulmuş olan imha kamplarını da ifade etmek için kullanılır. Buralara daha çok Yahudilerin getirilmesiyle birlikte, Romanlar, bazı Slav ırklarından olanlar ve akıl hastası olduğu düşünülenler de kurbanlar arasındadır. Eşcinsel insanlar da burada öldürüldüler. Öldürülme sebepleri ise üremeye bir katkıları olmamalarıydı. Büyük bir kısmı Polonya'da bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Majdanek toplama kampı</span>

Majdanek toplama kampı, II. Dünya Savaşı'nda Polonya'nın Alman işgali sırasında Schutzstaffel tarafından Lublin şehrinin eteklerinde inşa edilen ve işletilen bir Nazi toplama ve imha kampıydı. Yedi gaz odası, iki ahşap darağacı ve toplam 227 yapısıyla Nazi toplama kamplarının en büyükleri arasında yer alıyordu. Başlangıçta imhadan ziyade zorla çalıştırma amaçlı olsa da, Almanların işgal altındaki kendi anavatanlarındaki tüm Polonya Yahudilerini öldürme planı olan Reinhardt Operasyonu sırasında insanları endüstriyel ölçekte öldürmek için kullanıldı. 1 Ekim 1941'den 22 Temmuz 1944'e kadar faaliyette olan kamp neredeyse hiç bozulmadan ele geçirildi. Bagration Harekâtı sırasında Sovyet Kızıl Ordusu'nun hızlı ilerleyişi SS'lerin altyapısının çoğunu yok etmesini engelledi.

<span class="mw-page-title-main">Buchenwald toplama kampı</span>

Buchenwald toplama kampı, Almanya sınırları içerisindeki en büyük toplama kamplarından birisidir. Haziran 1937 ile Nisan 1945 yılları arasında Weimar yakınlarında Ettersberg'de çalışma kampı olarak işletilmiştir. Bu zaman içerisinde, Avrupa'nın çeşitli ülkelerinden yaklaşık 250.000 insan, tutuklanarak Buchenwald Toplama Kampı'na gönderilmiştir. 11.000 kişi Yahudi olmak üzere 56.000 kişinin öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Kommando 99 "boyundan vurma tekniği" ile Sovyet mahkûmları Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında sistematik olarak öldürdü.

<span class="mw-page-title-main">Groß-Rosen toplama kampı</span>

Groß-Rosen toplama kampı, Polonya'nın Groß-Rosen, Aşağı Silezya bölgesinde kurulmuş bir Nazi toplama kampı. Kamp, Jauer ile Striegau arasındaki demiryolu üzerinde bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Ebensee Toplama Kampı</span>

Ebensee Toplama Kampı, Avusturya'nın Ebensee şehrinde 1943'te silahlanma amacıyla tüneller kazmak için açılmıştır. Mauthausen-Gusen toplama kampı ağının bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Flossenbürg toplama kampı</span>

Flossenbürg Toplama Kampı, Çekoslovakya sınırına yakın olan Almanya, Bavyera'da Oberpfalz bölgesinde, Flossenbürg'de, Schutzstaffel (SS) İktisadi-İdari Merkez Ofisi tarafından Mayıs 1938 yılında inşa edilmiş bir Nazi toplama kampıydı. Nisan 1945'te müttefikler tarafından kurtarılışına kadar 96.000 tutuklu kampa getirildi ve o zamana 30.000 insan öldürülmüştür. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında 1941 sonuna kadar binden fazla Sovyet savaş esiri burada idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar</span>

Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar, Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ndeki çatışmalar sırasında 1941-1945 yılları arasında teslim olan veya zorla yakalanan Sovyet savaş tutsaklarına karşı kasıtlı olarak kötü muamele uygulamasıdır. Bu uygulamaların sonucunda esir alınan yaklaşık 5,7 milyon Kızıl Ordu askerinden 3,1 ila 3,5 milyon arası kişi yaşamını yitirdi.

<span class="mw-page-title-main">Açlık Planı</span> Nazi Almanyasının gıda talebini güvence altına almayı hedeflemiş plan

Açlık Planı, ana hatları Herbert Backe tarafından belirlenen, bununla birlikte Heinrich Himmler gibi üst düzey Nazi yöneticilerinin de katkı sunduğu, Nazi Almanyası'nın gıda talebini güvence altına almayı hedeflemiş plan.

<span class="mw-page-title-main">NKVD tarama kampı</span>

NKVD tarama kampı veya NKVD özel kampı, II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra NKVD tarafından kurulan, Nazi Almanyası'na esir düşen savaş esirlerin esaret altında neler yaşadığını araştırmak amacıyla kurulan kamplardır. İlk olarak 28 No.lu Emir ile 28 Aralık 1941 tarihinde "özel kamp" adıyla kurulan kampların ismi 20 Şubat 1945'teki “doğrulama ve tarama kampları” olarak değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Stalag 319</span>

Stalag 319, Temmuz 1941 - Nisan 1944 arasında yılında Chełm'de kurulan Nazi esir kampı. Kampta yaklaşık 180 bin Sovyet askeri kaldı. Savaştan sonra kamp mezarlığında 60 bin kişinin cesedi bulundu. Ayrıca tanıkların ifadelerine göre buradaki 30 bin civarında kişi savaş sona ermeden önce Naziler tarafından yakıldı. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi burada öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Stalag I-B</span>

Stalag IB Hohenstein, Hohenstein'ın 2 km batısında Olsztynek'de yer alan II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan Nazi esir kampı. Kamp kısmen Tannenberg Anıtı topraklarında inşa edildi ve başlangıçta Nazi şenlikleri sırasında I. Dünya Savaşı gazilerini barındırmaya yönelik bir dizi ahşap yapı içeriyordu. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi burada öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Stalag VIII-F</span>

Stalag VIII-F, Stalag 318 veya Stalag 344 II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu ve Armia Krajowa esirleri için Łambinowice'de kurulan Nazi esir kampı. Toplamda 108.471 Sovyet savaş esiri bu kampta tutuldu. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi burada öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Vlasov</span> Sovyet savaş pilotu, yarbay ve Sovyetler Birliği Kahramanı

Nikolay İvanoviç Vlasov, Sovyet savaş pilotu, yarbay ve Sovyetler Birliği Kahramanı. 2. Dünya Savaşı sırasında 29 Temmuz 1943'te Yak-1 ile uçuşunu sürdürürken Leningrad'da uçaksavar ateşi ile vuruldu ve Nazilerce esir alındı. Gönderildiği pek çok toplama kampında direniş örgütledi ve birçok kez kaçış girişimi gerçekleştirdi. Bu girişimleri nedeniyle Mauthausen-Gusen toplama kampına gönderildi. Yine bir kaçma girişimi organize ettiği sırada bir esirin ihanetine uğradı ve SS tarafından Müttefik birliklerin bölgeye yaklaşmasına yakın dönemde SS tarafından işkence gördü ve 26 Ocak 1945'te bir krematoryum fırınında canlı canlı yakıldı. Diğer mahkûmlar Vlasov'un ölümünden sonra ayaklanmaya devam etti ve 3 Şubat 1945'te yaklaşık 500 esir kamptan kaçmayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">Stalag VI-C</span> nazi almanyasında masum sivillerin ve esirlerin sistematik olarak yok edilmesi için kurulan yerleşke

Stalag VI-C, II. Dünya Savaşı döneminde Nazi Almanyası tarafından kullanılan savaş esiri kampı. Almanya'nın kuzeybatısında yer alan Emsland'ın 6'da batısındaki Oberlanger köyünde yer alır. Başlangıçta Naziler için bir hapishane kampı (Straflager) olarak buradaki bataklık alanda beş kişiyle birlikte inşa edildi. 1939'dan 1945'e kadar savaş esiri kampı olarak kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Neuengamme toplama kampı</span>

Neuengamme toplama kampı, Almanya'nın kuzeyinde yer alan Neuengamme ve 85'in üzerinde uydu kampından oluşan Nazi toplama kampı ağı. 1938'de Hamburg'un Bergedorf bölgesindeki Neuengamme köyü yakınlarında kurulan kamp, Kuzeybatı Almanya'daki en büyük toplama kampı oldu. 100.000'den fazla mahkûm Neuengamme'deydi. Alt kamplardan 24'ü kadınlar için kurulan esir kampıydı. Doğrulanan ölüm sayısı alt kamplarda 14.000, ana kampta 12.800, II. Dünya Savaşı'nın son haftalarındaki ölüm yürüyüşlerinde ve bombalamalarda 16.100 olmak üzere toplam 42.900'dür. Nazi Almanyası'nın 1945'teki yenilgisini takiben, İngiliz Ordusu alanı SS ve diğer Nazi yetkililerinin esir tutulduğu bir kamp olarak kullandı. 1948'de İngilizler, kamp yerine bir hapishane hücresi bloğu inşa etti.

Nibelungenwerk, Avusturya'nın St. Valentin kasabası yakınlarında bulunan, Nazi Almanyası'nın en büyük ve en modern tank montaj fabrikasıydı. İyi yapılandırılmış bir üretim hattına sahip tek Alman tank üretim tesisi olan Nibelungenwerk, Nazi Almanyası'nın Panzer IV tanklarının yarısından fazlasını üretmiştir.

<span class="mw-page-title-main">August Eigruber</span>

August Eigruber, Avusturya doğumlu bir Nazi Gauleiter ve Reichsgau Oberdonau ve Yukarı Avusturya'dan Landeshauptmann'ın Reichsstatthalter'ıydı. Mauthausen-Gusen toplama kampında savaş suçlarından hüküm giydi ve idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Alman Toprak ve Taş İşleri</span>

Alman Toprak ve Taş İşleri, Nazi Almanyası'ndaki devlet inşaat projeleri için inşaat malzemeleri tedarik etmek ve üretmek üzere kurulmuş, SS'e ait bir şirketti. DEST, SS Ana Ekonomik ve İdari Ofisinin (WVHA) Amtsgruppe W'nin bir yan kuruluşuydu. Her ikisi de Amt. W ve WVHA'ya Waffen-SS generalleri Oswald Pohl ve Georg Lörner başkanlık ediyordu. DEST'in genel merkezi, Mauthausen'in bir yan kampı olan Gusen II'nin 1944'te inşa edildiği Avusturya'nın küçük bir kasabası olan Sankt Georgen an der Gusen'de bulunuyordu.