İçeriğe atla

Maurice Goldhaber

Maurice Goldhaber
Doğum18 Nisan 1911(1911-04-18)
Lemberg, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu (şimdiki Lviv, Ukrayna)
Ölüm11 Mayıs 2011 (100 yaşında)
East Setauket, New York, ABD
Mezun olduğu okul(lar)Berlin Üniversitesi
Cambridge Universitesi
Tanınma nedeniNötrinolar ve negatif sarmallık
ÖdüllerTom W. Bonner Nükleer Fizik Ödülü (1971)
Ulusal Bilim Madalyası (1983)
Wolf Fizik Ödülü (1991)
J. Robert Oppenheimer Anma Ödülü (1982)
Fermi Ödülü (1998)
Kariyeri
DalıFizikçi
Çalıştığı kurumCavendish Laboratuvarı
Doktora
danışmanı		James Chadwick

Maurice Goldhaber (18 Nisan 1911 - 11 Mayıs 2011), 1957'de (Lee Grodzins ve Andrew Sunyar ile birlikte) nötrinoların negatif sarmallığa sahip olduğunu belirleyen Amerikalı fizikçidir.

Biyografi

18 Nisan 1911'de Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Lemberg kentinde, şimdiki adıyla Ukrayna'ya bağlı Lviv'de Yahudi bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Oğlu Alfred Goldhaber, SUNY Stony Brook'taki CN Yang Teorik Fizik Enstitüsünde profesördür. Torunu David Goldhaber-Gordon, Stanford Üniversitesi'nde fizik profesörü olarak görev yapmaktadır.

1934 yılında İngiltere Cambridge'te, bulunan Cavendish Laboratuvarı'nda James Chadwick ile birlikte çalışmıştır. Bu çalışmalarda nükleer foto-elektrik etki aracılığıyla, nötronun proton üzerinde bozunmaya yetecek kadar büyük bir kütleye sahip olduğunu keşfettiler. 1938 yılında Illinois Üniversitesi'ne geçti. 1940'larda karısı Gertrude Scharff-Goldhaber ile birlikte beta parçacıklarının elektronlarla aynı olduğunu keşfetti. 1950 yılında Brookhaven Ulusal Laboratuvarı'nda çalışmaya başladı.

Goldhaber fizik eğitimine Berlin Üniversitesi'nde başladı. Daha sonra Cambridge Üniversitesi, Magdalene Koleji'ndeki doktorasını 1936'da tamamladı. Edward Teller ile dev-dipol nükleer rezonansının protonlara karşı bir grup olarak titreşen bir çekirdekteki nötronlardan kaynaklandığını öne sürdü. (Goldhaber-Teller modeli)

1955'te Hartland Snyder ile antiprotonların var olamayacağına dair bir iddiaya girdi. Bahsi kaybettiğinde, evrende anti-maddenin bol görünmemesinin nedeninin, Büyük patlama'dan önce tek bir parçacık olan evrenin var olması ve daha sonra "kozmon" ve "anti-maddeye" bozunması olduğunu öne sürdü. Kozmonnun daha sonra bilinen kozmosu üretmek için bozunduğunu açıkladı. 1950'lerde elektronlar, protonlar ve nötronlar gibi tüm fermiyonların[1]ikili olduğunu, yani her biri benzer daha ağır bir parçacıkla ilişkili olduğunu öne sürdü. Ayrıca, Goldhaber-Christie modeli olarak bilinen modelde, varsayımsal garip parçacıkların sadece 3 temel parçacığın bileşimi olduğunu iddia etti. 1961 yılında 1973 yılına kadar Brookhaven Ulusal Laboratuvarı'nın direktörlüğünü yaptı.

Goldhaber kariyeri boyunca birçok ödül aldı. 1983'te Ulusal Bilim Madalyası'nı[2] 1985'te Amerikan Başarı Akademisi Altın Plaka Ödülü'nü[3] 1991'de Wolf Fizik Ödülü'nü,[4] 1982'de J. Robert Oppenheimer Anma Ödülü'nü Robert Marshak ile birlikte kazandı.[5] 1998 yılında Fermi Ödülü'nü aldı.[6] ABD Ulusal Bilimler Akademisi[7] Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi[8] ve Amerikan Felsefe Topluluğu üyesidir.[9]

Goldhaber, 11 Mayıs 2011'de East Setauket, New York'ta bulunan evinde 100 yaşındayken öldü.[10]

2001 yılında, Brookhaven Ulusal Laboratuvarı, Gertrude ve Maurice Goldhaber Elit Burs ödülünü hayata geçirdi. Bu burslar, alanlarının sınırlarında bağımsız araştırma için güçlü bir arzuya sahip olan üstün yetenek ve referanslara sahip, kariyerinin başındaki bilim insanlarına verilmektedir.[11]

Kaynakça

  1. ^ Goldhaber, Maurice (2002), A closer look at the elementary fermions. (Temel fermiyonlara daha yakından bir bakış), 1 (99), ss. 33-6, arXiv:hep-ph/0201208 $2, Bibcode:2002PNAS...99...33G, doi:10.1073/pnas.221582298, PMC 117509 $2, PMID 11773637 
  2. ^ "Maurice Goldhaber at the President's National Medal of Science (Maurice Goldhaber, Başkan'ın Ulusal Bilim Madalyası'nda)". National Science Foundation. 1983. 9 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  3. ^ "Golden Plate Awardees of the American Academy of Achievement (Amerikan Başarı Akademisi Altın Plaka Ödülleri)". www.achievement.org. American Academy of Achievement. 15 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  4. ^ "Wolf Prizes Recognize Work on Nuclear and Particle Physics and NMR (Wolf Ödülleri, Nükleer ve Parçacık Fiziği ve NMR Üzerine Çalışmaları Tanıdı)". Physics Today. 7 (44). Amerikan Fizik Enstitüsü. 1991. s. 69. doi:10.1063/1.2810163. 9 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  5. ^ "Oppenheimer Prize awarded to Goldhaber and Marshak (Oppenheimer Ödülü Goldhaber ve Marshak'a verildi)". Physics Today. 9 (35). Amerikan Fizik Enstitüsü. Eylül 1982. s. 89. Bibcode:1982PhT....35i..89.. doi:10.1063/1.2915276. 9 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  6. ^ "Maurice Goldhaber, 1998" (İngilizce). U.S. Department of Energy Office of Science(ABD Enerji Bakanlığı Bilim Ofisi). 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  7. ^ "Üye Rehberi - Maurice Goldhaber" (İngilizce). U.S. National Sciences Academy (ABD Ulusal Bilimler Akademisi). 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  8. ^ "Dr. Maurice Goldhaber" (İngilizce). American Academy of Arts & Sciences (Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi). 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  9. ^ "American Philosophical Society Member History (Amerikan Felsefe Topluluğu Üye Tarihçesi)" (İngilizce). American Philosophical Society (Amerikan Felsefe Topluluğu). 9 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  10. ^ Kenneth Chang (17 Mayıs 2011). "Maurice Goldhaber, Atomic Physicist, Is Dead at 100 (Atom Fizikçisi Maurice Goldhaber, 100 Yaşında Öldü)". New York Times (İngilizce). 9 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. Dr. Goldhaber was director of the Brookhaven lab from 1961 to 1973, overseeing experiments there that led to three Nobel Prizes. His most famous contribution to science’s basic understanding of how the universe works involved the ghostly, perplexing subatomic particles known as neutrinos. (Dr. Goldhaber, 1961'den 1973'e kadar Brookhaven laboratuvarının direktörlüğünü yaptı ve orada üç Nobel Ödülü'ne vesile olan deneyler yaptı. Bilimin evrenin nasıl çalıştığına dair temel anlayışına yaptığı en ünlü katkı, nötrinolar olarak bilinen varsayımsal, garip atom altı parçacıkları içeriyordu.) 
  11. ^ "Goldhaber Distinguished Fellowship". Brookhaben National Laboratory (Broohaben Ulusal Laboratuvarı). 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Steven Weinberg</span> Amerikalı teorik fizikçi (1933 – 2021)

Steven Weinberg Amerikalı teorik fizikçi. 1979'da Abdus Salam ve Sheldon Glashow ile birlikte zayıf etkileşim ile elektromanyetik etkileşimin birleştirilmesine ve temel parçacıklar arasındaki elektromanyetik etkileşime katkılarından dolayı Nobel Fizik Ödülüne layık görülmüştür

<span class="mw-page-title-main">Tsung-Dao Lee</span>

Tsung-Dao Lee Temel parçacıklarla ilgili önemli keşiflere yol açan parite yasalarıyla ilgili araştırmalarından ötürü C. N. Yang ile birlikte 1957 Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Çin kökenli Amerikan fizikçidir. Lee ve Yang Nobel Ödülü alan ilk Çinli olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Henry Kendall (fizikçi)</span>

Henry Way Kendall, derin inelastik saçılma ilgili öncü niteliğindeki araştırmaları için "Jerome Isaac Friedman ve Richard E. Taylor ile birlikte 1990 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Amerikalı parçacık fizikçisi.

<span class="mw-page-title-main">Elizabeth Blackburn</span> Avustralyalı-Amerikalı araştırmacı

Elizabeth Helen Blackburn Avustralya doğumlu Amerikalı moleküler biyolog. Kromozomların uç kısımlarında bulunan ve kromozomları koruyan telomer isimli yapılarla ilgili çalışmalarıyla bilinir. Telomer yapımında etkin telomeraz enziminin kaşifleri arasındadır. Bu çalışmalarından dolayı 2009 yılında Carol W. Greider ve Jack W. Szostak ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı. Tıbbi etik üzerine de çalışmaları vardır.

<span class="mw-page-title-main">David Wineland</span> Amerikalı fizikçi

David Jeffrey Wineland Nobel ödüllü NIST laboratuvarında çalışan Amerikan fizikçi. İleri düzeyde optik özellikle de lazer soğutulmuş sıkışık iyonlar ve iyonları kullanarak kuantum hesapları yapmak üzerinedir. 2012 yılında Nobel Fizik ödülünü kuantum sistemlerinin ölçümü ve kullanımı sağlayan deneysel metotlar ile kazanmıştır, Serge Haroche ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Leon Lederman</span> Amerikan matematikçi ve fizikçi (1922–2018)

Leon Max Lederman Amerikalı fizikçi. Martin Lewis Perl ile birlikte kuarklar ve leptonlar üzerine yaptıkları araştırmalarla 1982 yılında fizik dalında Wolf Ödülü'ne, Melvin Schwartz ve Jack Steinberger ile birlikte nötrinolar üzerine yaptıkları araştırmalarla da 1988 yılında Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü. Batavia, Illinois'deki Fermilab'ın fahri müdürüdür. 1986 yılında Aurora, Illinois'de Illinois Mathematics and Science Academy'i kurdu ve 1998'e kadar burada çalıştı.

Melvin Schwartz, Amerikalı fizikçi. 1988 yılında arkadaşları Leon Max Lederman ve Jack Steinberger ile birlikte nötrinolar üzerine yaptıkları çalışmalar ile Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Jack Steinberger</span> Amerikalı fizikçi ve Nobel fizik ödülü sahibi

Jack Steinberger veya gerçek ismiyle Hans Jakob Steinberger, Amerikalı Nobel fizik ödülü sahibi fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Philip Anderson</span> Amerikalı fizikçi (1923 – 2020)

Philip Warren Anderson Nobel ödüllü Amerikalı fizikçi. Anderson lokalizasyonu, Antiferromıknatıslık, Simetri kırılması, Yüksek sıcaklık süper iletkenlik teorileri üzerine yazıları aracılığıyla bilim felsefesine belirmeleri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Charles Townes</span> Amerikalı fizikçi (1915 – 2015)

Charles Hard Townes, Amerikan Nobel Ödüllü fizikçi ve eğitimci. Townes en çok maserler üzerindeki teori ve uygulama çalışmaları ile bilinir. Maserlerin ana patentini alan Townes ayrıca maser ve lazer araçları ile bağlantılı kuantum elektroniği üzerinde de çalışmıştır. Bu çalışmaları nedeniyle 1964 yılında Nikolay Basov ve Aleksandr Prohorov ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır.

Stephen Louis Adler, temel parçacıklar ve alan teorisi konusunda uzmanlaşmış Amerikalı fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Chien-Shiung Wu</span>

Chien-Shiung Wu, , Radyoaktivite alanında önemli katkıları olan Çin kökenli Amerikalı bir deneysel fizikçidir. Manhattan Projesi'nde çalışmış, gaz yayınımıyla (difüzyon) uranyum metalini U-235 ve U-238 izotoplarına ayrıştıran bir yöntem geliştirmiştir. Eşlem korunumu çürüten ve Wu'nun önderliğinde yapılan Wu Deneyi en önemli çalışmalarından birisidir. Bu çalışması çalışma arkadaşları Tsung-Dao Lee ve Chen-Ning Yang’a 1957 Nobel Fizik Ödülünü kazandırmış, ayrıca Wu’ya da 1978 yılında Wolf Fizik Ödülünü kazandırmıştır. Deneysel fizikteki ustalığı sık sık Marie Curie ile karşılaştırılmasına neden olmuş, ayrıca ‘Fiziğin Leydisi’, ‘Çinli Madam Curie’, ‘Nükleer Araştırmanın Kraliçesi’ gibi saygın takma isimler kazandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Brookhaven Ulusal Laboratuvarı</span>

Brookhaven Ulusal Laboratuvarı, Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanlığı'na bağlı bir bilim ve mühendislik araştırması laboratuvarıdır. 1947 yılında eski Amerika Birleşik Devletleri Ordusu üssü Camp Upton arazisinde kurulmuş olup adını yakınlarındaki Brookhaven kasabasından almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Alivisatos</span> Amerikalı kimyager

Paul Alivisatos, nanoteknolojinin gelişimi ve nanokristallerin üretiminde öncü sayılan, bu konudaki çalışmalarıyla uluslararası alanda kabul görmüş, Amerikalı bir bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gertrude Scharff Goldhaber</span>

Gertrude Scharff Goldhaber, Almanya doğumlu bir Yahudi-Amerikan nükleer fizikçi. Doktorasını Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi'nden aldı ve ailesi Holokost sırasında mağdur olmasına rağmen, Gertrude önce Londra'ya ve daha sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne kaçmayı başardı. II. Dünya Savaşı sırasındaki araştırmaları gizli tutuldu ve 1946'ya kadar yayınlanmadı. Kocası Maurice Goldhaber ile birlikte savaş sonrası kariyerinin çoğunu Brookhaven Ulusal Laboratuvarı'nda geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Meg Urry</span> Amerikalı astrofizikçi

Claudia Megan Urry, Amerikan Astronomi Topluluğu Başkanı, Yale Üniversitesi Fizik Bölümü başkanı ve Hubble Uzay Teleskobu ekibinin bir parçası olarak görev yapmış Amerikalı bir astrofizikçi. Halen Yale Üniversitesi'nde İsrail Munson Fizik ve Astronomi Profesörü ve Yale Astronomi ve Astrofizik Merkezi Direktörüdür. Urry, yalnızca kara delikler ve çok dalga boylu araştırmalar da dahil olmak üzere astronomi ve astrofiziğe katkılarıyla değil, aynı zamanda astronomi, bilim ve daha genel olarak akademide cinsiyetçilik ve cinsiyet eşitliğini ele alan çalışmalarıyla da dikkate değerdir.

<span class="mw-page-title-main">Helen Quinn</span> Avustralyalı fizikçi (d. 1943)

Helen Rhoda Arnold Quinn, Avustralyalı parçacık fizikçisi ve eğitimcisidir. Teorik fizikte, doğanın simetrisine karşılık gelen Peccei-Quinn teorisi ve Üç tip parçacık etkileşimi için birleşik bir teori arayışında katkıları bulunmaktadır. Quinn, Ulusal Bilimler Akademisi'nin Bilim Eğitimi Kurulu Başkanı olarak, K-12 Fen Eğitimi için Bir Çerçeve: Uygulamalar, Kesişen Kavramlar ve Temel Fikirler — Yeni Nesil Bilim Standartlarının temelli bir çalışma yürütmüş, birçok devlet tarafından benimsenmiştir.Başarıları arasında Uluslararası Teorik Fizik Merkezi'nden Dirac Madalyası, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nden Oskar Klein Madalyası, Avustralya Nişanı'nın Onursal Görevlisi olarak atanması, Amerikan Fizik Derneği'nden Teorik Parçacık Fiziği için JJ Sakurai Ödülü bulunmakla beraber, Amerikan Fizik Enstitüsü'nden Fizikte Liderlik için Karl Taylor Compton Madalyası ve Franklin Enstitüsü'nden Fizikte 2018 Benjamin Franklin Madalyası'na layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Anton Zeilinger</span> Avusturyalı kuantum fizikçi

Anton Zeilinger Avusturyalı kuantum fizikçisi ve 2022 Nobel Fizik Ödülü sahibi bilim insanı Zeilinger, Viyana Üniversitesi'nde fahri fizik profesörü ve Avusturya Bilimler Akademisi Kuantum Optik ve Kuantum Bilgisi Enstitüsü'nde kıdemli bilim insanıdır. Araştırmalarının çoğu kuantum dolaşıklığın temel yönleri ve uygulamaları ile ilgilidir.

Joanna Sigfred Fowler, ABD Enerji Bakanlığı'nın New York'taki Brookhaven Ulusal Laboratuvarı'ndan emekli bilim insanıdır. Mount Sinai Tıp Fakültesi'nde psikiyatri profesörü olarak bulundu ve Brookhaven Radyotracer Kimyası, Enstrümantasyon ve Biyolojik Görüntüleme Programının yöneticisi olarak görev yaptı. Fowler, hastalıkların, ilaçların ve yaşlanmanın insan beyni üzerindeki etkisini ve beyin kimyasındaki radyotraktörleri inceledi. Öncü çalışmalarından dolayı Ulusal Bilim Madalyası da dahil olmak üzere birçok ödül aldı.

<span class="mw-page-title-main">Sulamith Goldhaber</span>

Sulamith Goldhaber ;, Parçacık fiziği uzmanı ve moleküler spektroskopistti. Goldhaber, K + mezonlarının nükleonlarla etkileşimleri konusunda dünya çapında bir uzmandı ve bununla ilgili çok sayıda keşif yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.