İçeriğe atla

Mauretania Tingitana

M.S. 125 yılında Roma İmparatorluğu'nun Mauretania Tingitana eyaleti

Mauretania Tingitana Kuzeybatı Afrika'da bulunan antik bir Roma eyaleti. Eyalet kabaca modern Fas'ın kuzeyini ve İspanya'nın Ceuta ve Melilla şehirlerini kapsar ve sınırları yarımadanın kuzeyinden, Cebelitarığın karşısından, güneyde Chellah (ya da Sala) ve Volubilis kentlerine, doğuda ise Oued Laou nehrine kadar uzanırdı.

Eyalet adını başkenti Tingis, modern Tanca, kentinden alır. En büyük kentleri arasında Volubilis, Lixus ve Tamuda sayılabilir.

Tarihi

Bölgenin bilinen ilk yerleşikleri sonradan Kartacalılar olarak adlandırılacak olan Fenikelilerdir. Fenikelilerin bu bölgede oluşturdukları en büyük ticaret kolonileri olarak Lixus ve Volubilis kentleri sayılabilir.[1]

Kral Juba II'nın oğlu Mauretanya'lı Ptolemaios'un 40 yılında ölmesinin ardından Mauretanya toprakları İmparator Claudius tarafından Mauretania Caesariensis ve Mauretania Tingitana adlarıyla iki ayrı eyalet olarak organize edilmiştir.[2]

Mauretania Tingitana'nın en önemli ihraç kalemi deniz kabuklarından elde edilen bir tür mor boya ve değerli ağaçlardır. Tingitana ayrıca Roma'ya ürettiği tarım ürünlerinin yanında aslan ve leopar gibi egzotik hayvanları da satmıştır. Yerel Mauri kabileleri Roma ordusu tarafından hafif süvari olarak tercih edilen değerli askerlere sahipti.

İmparator Diokletianus'un 296 yılı tarihli yönetim reformu ardından, bölge Galya Praetorian Prefektöürlüğünün yönetim alanındaki Hispania Diocese'sine bağla bir ileri karakol olarak varlığını sürdürmüştür.

Bölge 5. yüzyılda Gunderic komutasındaki Germen kökenli Vandalların hakimiyeti altına girmiş, 533 yılında ise eyalet Bizanslılar tarafından tekrar fethedilerek Roma topraklarına katılmıştır. Kuzey Afrika'nın Emeviler tarafından fethedilmesiyle birlikte bölge Müslümanlar tarafından "Batı" anlamına gelen al-Maghrib adıyla yeni bir eyalet olarak düzenlenmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "C Michael Hogan (2007) Volubilis, The Megaoithic Portal, edited by A. Burnham". 10 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2009. 
  2. ^ Richard J.A. Talberts, Barrington Atlas of the Greek and Roman World - p. 457

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Batı Roma İmparatorluğu</span> Roma İmparatorluğunun bağımsız yönetilmiş batı yarısı

Batı Roma İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun 395 yılında İmparator I. Theodosius tarafından ikiye bölünmesiyle ortaya çıkan bir devlettir. Diğer yarısı ise Doğu Roma İmparatorluğu olan devlet, MS 3. ile 5. yüzyıllar arasında var olmuştur. Batı Roma İmparatorluğu, ayrı bir bağımsız İmparatorluk mahkemesi tarafından yönetildikleri herhangi bir zamanda Roma İmparatorluğu'nun batı eyaletlerinden oluşuyordu. Batı Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu terimleri modern zamanlarda fiilen bağımsız olan siyasi varlıkları tanımlamak için icat edildi; Çağdaş Romalılar İmparatorluğun iki ayrı imparatorluğa bölündüğünü düşünmediler, ancak onu iki ayrı imparatorluk mahkemesi tarafından yönetilen tek bir yönetim olarak idari bir çare olarak gördüler.

<span class="mw-page-title-main">Vizigotlar</span> Cermen kabilesi Gotların en büyük iki kolundan birisi ve en iyisidir

Vizigotlar büyük bir Cermen kabilesi olan Gotların en büyük iki kolundan biridir. MS 370 yılından itibaren Kavimler Göçü ile beraber hareket eden en önemli topluluklardandır. Batı Roma İmparatorluğunun çökmesinden sonra Batı Avrupa tarihinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Septimius Severus</span> Roma imparatoru

Septimius Severus, sadece Severus olarak da anılır, 193'ten 211'e kadar Roma imparatoruydu. Afrika eyaletinin Leptis Magna şehrinde doğdu. Afrika kökenli ilk Roma imparatorudur. Marcus Aurelius ve Commodus'un hükümdarlıkları döneminde devlet kademelerinde yükseldi. Beş İmparator Yılı'nda İmparator Pertinax'ın ölümünü takiben Severus gücü ele geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Clodius Albinus</span> 196da bazı lejyonlarca imparator ilan edilen Roma Asisi

Decimus Clodius Albinus 196 yılında Roma Britanyası ve İspanya'daki lejyonları tarafından, Pertinax'ın ölümü üzerine Roma İmparatoru ilan edilen Roma Asisi'dir. Albinus, Kuzey Afrika'nın taşralı aristokrat bir ailesinden gelir ve 192'de Britanya'nın valiliğine yükselmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Macrinus</span>

Marcus Opellius Macrinus, 217 ve 218 yılları arasında 14 aylık Roma imparatoru. Macrinus, Afrika'daki Roma eyaleti Mauretanya'dan gelen ilk Roma imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Florianus</span>

Marcus Annius Florianus 276 yılında Roma imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">I. Valentinianus</span>

Flavius Valentinianus, 364 yılından ölümüne kadar Roma imparatoruydu. Kendisinden genellikle son büyük Batı imparatoru olarak bahsedilir. Başarılı bir general olan Yaşlı Gratianus'un oğlu olarak dünyaya gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maxentius</span> Batı Roma İmparatoru

Marcus Aurelius Valerius Maxentius, Eski imparatorlardan Maximian'ın oğlu ve İmparator Galerius'un damadı olan 306 - 312 yılları arasında tahta çıkmış Batı Roma imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Majorianus</span>

Iulius Valerius Maiorianus, Çoğunlukla Majorian adıyla bilinen ve Nisan 457 - 2 Ağustos 461 tarihleri arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Romalı general.

<span class="mw-page-title-main">Afrika (eyalet)</span>

Afrika (Africa), Roma İmparatorluğuna bağlı bir eyalet. Kabaca günümüz Tunus topraklarının kuzeyini ve batı Libya'nın Gabes Körfezi boyunca uzanan Akdeniz kıyılarını içerirdi. Kıta Afrika adını bu Roma eyaletinden sonra almıştır. Aynı bölge, daha sonra Araplar tarafından da orijinal lisanına sadık kalınarak İfrikiya olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kleopatra Selene II</span>

Kleopatra Selene II, Kleopatra VIII olarak da bilinen Ptolemaik Prenses, Numidya Kraliçesi, Mauretanya ve Sirenayka Kraliçesi dir.

<span class="mw-page-title-main">Mauretania Caesariensis</span> Romalılar tarafından MS 42de oluşturulan ve günümüzde Cezayire tekabül eden eyalet

Mauretania Caesariensis, Kuzeybatı Afrika'da bulunan antik bir Roma eyaleti. Kuzey Afrika'da bulunan Roma eyaletlerinden doğuya en yakın olanıydı ve aşağı yukarı günümüz Cezayir topraklarını kapsardı. Eyalet Caesariensis olan adını başkenti Caesaria dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mezya</span> Balkanlarda tarihi bir bölge ve Roma İmparatorluğunun bir eyaleti

Mezya, Sırbistan ile Bulgaristan ve Romanya'nın Tuna Nehri'nin güneyindeki toprakları arasında yer alan tarihi bölge ve antik bir Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Galatya (eyalet)</span> Roma eyaleti

Galatya,, Galat Kralı Amyntas'ın MÖ 25 yılında ölmesinin ardından Roma İmparatoru Augustus tarafından düzenlenen Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Vandal Krallığı</span>

Vandal Krallığı ya da Vandallar ve Alanlar Krallığı MS 435 ile MS 534 yılları arasında Kuzey Afrika ve Akdeniz adalarında Kral Genserik hükümdarlığı altında Cermen Vandallar tarafından kurulan krallıktır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika praetoria idaresi</span>

Afrika praetoria idaresi, Mağrip'de kurulu Doğu Roma İmparatorluğu'nun ana idari bölümlerinden biridir. İdare merkezi Kartaca'dır. 533-534 yıllarında Kuzeybatı Afrika'nın Vandallardan geri alınmasından sonra kurulmuştur. 580lerin sonlarına kadar varlığını sürdürmüş, sonra yerini Afrika Eksarhlığı'na bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dioecesis Africae</span> Roma İmparatorluğu sivil dioecesisi

Dioecesis Africae Mauretania Tingitana hariç Kuzey Afrika'yı kapsayan Geç Roma İmparatorluğu Dioecesisidir. Merkezi Kartaca'dır, İtalya praetoria idaresine bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mauretania Sitifensis</span>

Mauretania Sitifensis, Africa Proconsularis içinde bir Roma eyaletidir. Başkenti, Setifis'dir.

<span class="mw-page-title-main">Roma İmparatorluğu'nun sınırları</span>

İmparatorluğun tarihi boyunca değişkenlik gösteren Roma İmparatorluğu'nun sınırları, askeri yollar ve bunlarla bağlantılı kaleler, doğal sınırlar ve imparatorluğun ötesindeki ülkeler ile topraklarını birbirinden ayıran insan yapımı tahkimatların bir birleşimi olarak oluşturuldu.

Mauretania, Kuzey Afrika'da, Atlas Dağları'nın kuzeyinde günümüzde Fas'ın kuzeyi ile Cezayir'in batı ve orta bölümüne karşılık gelen antik bölgedir.