İçeriğe atla

Matyo Kofidi

Matyo Kofidi Efendi
Meclis-i Mebûsan
3., 4. ve 5. Dönem Mebusu
Görev süresi
17 Aralık 1908 - 21 Aralık 1918
Seçim bölgesi1908Trabzon
1912Trabzon
1914Trabzon
Kişisel bilgiler
Doğum 22 Mart 1855
Çorum, Osmanlı Devleti
Ölüm 1921
Amasya, Osmanlı Devleti
Milliyeti Osmanlı Rum

Matyö Kofidis veya Matyo Kofidi Efendi (YunancaΜατθαίος Κωφίδης Matheos Kofidis, 22 Mart 1855[1] – 1921), Osmanlı Rum iş insanı ve siyasetçi.

Matyö Kofidis, Çorum'da doğmuştur.[1] Trabzon'a taşınmış ve orada yerel tütün tekelinin bir üyesi olmuştur.[1] Osmanlı parlamentosu olan Meclis-i Mebûsan'a Trabzon Vilayeti Trabzon Sancağı mebusu olarak üç dönem seçilmiştir.

Trabzon da Ayrılıkçı Pontus devleti kurmaya yardım etmek suçlamasıyla Sivas İstiklâl Mahkemesi'nde yargılanıp idama mahkûm edilmiştir ve Amasya'da asılmıştır. Türk karşıtı her türlü silahlı direnişe karşı çıkmıştır. Onun asılması, Türk milliyetçileriyle işbirliği yapmayı reddeden Trabzon'un Müslüman nüfusu arasında bile öfkeye neden oldu ve böylece birkaç yerel Rum'un hayatının kurtarmasına fırsat oldu.[2]

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b c Karachristos 2002
  2. ^ Clark, Bruce (2006). Twice a Stranger: The Mass Expulsion that Forged Modern Greece and Turkey. Cambridge (Massachusetts): Harvard University Press. s. 114. ISBN 9780674023680. 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021. 
Genel
  • Karachristos, Ioannis (15 Mart 2002). "Kofidis, Matthaios" (İngilizce). Encyclopaedia of the Hellenic World, Asia Minor. 19 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akçaabat</span> Trabzonun ilçesi

Akçaabat, eski ismiyle Polathane, Trabzon ilinin bir ilçesi olup batısında Çarşıbaşı ve Vakfıkebir, güneyinde Düzköy ve Maçka, doğusunda ise merkez ilçe olan Ortahisar ilçeleri ile çevrilidir. Trabzon'un nüfus bakımından en büyük 2. ilçesi olan Akçaabat, köftesiyle ve horonuyla meşhurdur. İlçede 90'lı yılların sonuna kadar tütün oldukça önemli bir yere sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Derecik, Akçaabat</span>

Derecik, Trabzon ilinin Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilyurt, Gümüşhane</span>

Yeşilyurt, Gümüşhane ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Fındıklı, Akçaabat</span>

Fındıklı, Trabzon ilinin Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Örtülü, Of</span> Of ilçesine bağlı mahalle

Örtülü, Trabzon ilinin Of ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Pontus Cumhuriyeti</span>

Pontus Cumhuriyeti, Karadeniz'in güney sahilinde kurulması önerilmiş bir Pontus Rum devletiydi. Ülke topraklarının Kuzey-doğu Anadolu'da yer alan tarihi Pontus Bölgesi ve günümüz Türkiye'sinin Karadeniz Bölgesi'nin bir kısmını da kapsaması düşünülmüştür. Bu önerilen ülke, 1919 Paris Barış Konferansı'nda tartışılmış fakat Eleftherios Venizelos yönetimindeki Yunan hükûmeti, böyle bir devletin güvence altında olamayacağından çekinmiştir. Böylece, daha geniş çapta önerilmiş bir ülke olan Wilson Ermenistanı'na dahil edilmiştir. En nihayetinde, iki ülke de var olamamıştır. Pontus Rum nüfusu katliama uğrayarak 1922'den sonra Türkiye'den sürgün edilmiş ve Sovyetler Birliği ya da Yunanistan'ın Makedonya bölgesine yerleştirilmiştir. Bu olaylar zinciri daha sonra 1923 yılında Yunanistan ile Türkiye arasında gerçekleşmiş olan nüfus mübadelesinin bir parçası olarak tanınacaktır. Günümüzde Yunan politik çevreleri, mübadeleyi Rum Kırımı'ndan ayrıştırılamaz olarak görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şinik, Akçaabat</span> Trabzonda bir mahalle

Şinik, Trabzon ilinin Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Akçaköy, Akçaabat</span>

Akçaköy, Trabzon ilinin Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldızlı, Akçaabat</span>

Yıldızlı, Trabzon ili Akçaabat ilçesinde yer alan bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Akçakale, Akçaabat</span>

Akçakale, Trabzon ilinin Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Darıca, Akçaabat</span>

Darıca, Trabzon ili Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Dörtyol, Akçaabat</span>

Dörtyol, Trabzon ili Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Işıklar, Akçaabat</span> Akçaabatta mahalle

Işıklar, Trabzon ili Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Kavaklı, Akçaabat</span> Trabzonda bir mahalle

Kavaklı, Trabzon ilinin Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Mersin, Akçaabat</span>

Mersin, Trabzon ili Akçaabat ilçesinde yer alan bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Atasu, Maçka</span>

Atasu, Trabzon ili Maçka ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Kaşüstü, Yomra</span>

Kaşüstü, Trabzon ili Yomra ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Trabzon</span> Trabzon ilinin merkezi olan şehir

Trabzon, Trabzon ilinin merkezi olan şehridir. Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz Bölümü'nde yer alan ilin Karadeniz'e kıyısı bulunur. Günümüzde Karadeniz Bölgesi'nin Samsun'dan sonra ikinci büyük kentidir. 12 Kasım 2012 tarihinde kabul edilen büyükşehir yasa tasarısı ile büyükşehir belediyesi olmuş ve merkez ilçe kaldırılarak Ortahisar ilçesi kurulmuştur. Trabzon iki il ile birlikte de "şehzadeler şehri" olarak anılır. Evliya Çelebi Trabzon için şöyle demiş: "Bu şehre küçük İstanbul denilse yeridir. İrem bağları gibi süslü bir şehirdir burası.'' Fatih Sultan Mehmed ise Trabzon'u kuşattığı vakit şöyle söylemiştir: ''Trabzon fethedilmeden İstanbul fethedilmiş sayılmaz.''

<span class="mw-page-title-main">Pontus Rumları</span> Geleneksel olarak Pontus bölgesinde, Karadeniz kıyılarında ve Kuzeydoğu Anadolunun Pontus dağlarında yaşayan etnik Yunan grubu

Pontus Rumları veya Karadeniz Rumları, geleneksel olarak Pontus bölgesinde, Karadeniz'in kıyısında Pontus Alpleri'nde yaşayan etnik Rum grubudur. Daha sonraları 1461'de Osmanlı İmparatorluğu'nun Trabzon İmparatorluğu'nu fethetmesi ve 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sonucu pek çok Pontuslu Rum Güney Kafkasya'daki Gürcistan'a ve Rus İmparatorluğu'nun Kars Oblastı'na göç etti. Güney Rusya, Ukrayna ve Kırım'dakiler Kuzey Pontus Rumu olarak adlandırılır. Gürcistan, kuzeydoğu Anadolu ve eski Rus bölgesi Güney Kafkasya'dakiler, çağdaş Yunan akademik çevrelerinde sıklıkla Doğu Pontus Rumu ya da Kafkasyalı Rumlar olarak anılır, ama aynı zamanda bu tabirler Rum asıllı olup Türkçe konuşan Urumları da içerir. Pontus Rumları, Çağdaş Yunancadan farklı bir evrim geçirmiş Pontus Rumcasını konuşurlar. Pontus Rumları, Pontus, Gürcistan ve Doğu Anadolu bölgelerinde en az MÖ 700'den 1922'ye kadar sürekli bir mevcudiyete sahiptiler. 1915'ten 1922'ye kadar Pontus Rumlarının bir kısmı Rum Kırımı'nda öldürülmüşlerdir, geri kalanların da büyük bir kısmı ise 1923'te, Yunanistan ile Türkiye arasında Lozan Antlaşması tarafından tanımlanan nüfus değişimi kapsamında Türkiye'den Yunanistan'a gönderilmişlerdir. Daha sonra Pontus Rumları, Yunanistan'da Nea Trapezounda gibi kasabalar kurmuşlardır. Günümüzde Trabzon'un doğusunda Pontus Rumcasını konuşmaya devam eden Müslüman Rumlar bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sivas İstiklâl Mahkemesi</span>

Sivas İstiklâl Mahkemesi, 20 Ekim 1920 ve 15 Mart 1921 tarihleri arasında faaliyet gösteren istiklâl mahkemesi. Yargılamalar Amasya'da gerçekleştirildiği için karar evraklarında Amasya İstiklâl Mahkemesi olarak da anılmaktadır.