İçeriğe atla

Matrix (protokol)

Matrix
İletişim protokolü
[matrix]
Amaç Birleşik şekilde mesajlaşma ve veri eşzamanlaması
Geliştirici The Matrix.org Foundation CIC
Tanıtım Eylül 2014
Temel HTTP, WebRTC
OSI modeli uygulama katmanı
Bağlantı noktası (Port) 8448, 443
Website matrix.org

Matrix (bazen [matrix] olarak yazılır) gerçek zamanlı iletişim için açık bir standart ve iletişim protokolüdür. Standart SMTP (Basit Posta Aktarım Protokolü) e-postasının şu anda depola ve ilet e-posta hizmeti için yaptığı şekilde, farklı hizmet sağlayıcılar arasında gerçek zamanlı iletişimin sorunsuz bir şekilde çalışmasını sağlamayı amaçlar ve tek bir iletişim hizmet sağlayıcısında hesapları olan kullanıcıların kullanıcılarla çevrimiçi sohbet, IP üzerinden ses ve görüntülü telefon yoluyla farklı bir servis sağlayıcının iletişim kurmasına izin verir. Bu nedenle, XMPP gibi protokollere benzer bir amaca hizmet eder, ancak mevcut herhangi bir iletişim protokolünü temel almaz.

Teknik açıdan, birleşik gerçek zamanlı iletişim için bir uygulama katmanı iletişim protokolüdür. Açık bir sunucular federasyonu üzerinden JSON biçimindeki mesajları güvenli bir şekilde dağıtmak ve kalıcı hale getirmek için HTTP API'leri ve açık kaynak referans uygulamaları sağlar.[1][2] Tarayıcıdan tarayıcıya uygulamaları kolaylaştıran WebRTC aracılığıyla standart web servisleriyle entegre olabilir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Nathan Willis (2015-02-11)". Nathan Willis (2015-02-11). 28 Haziran 2015. 12 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Matrix.org Reloads Inside "Illusion of Control" Vortex". Adrian Bridgwater (2014-09-09). 20 Temmuz 2015. 11 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

SMTP, bir e-posta göndermek için sunucu ile istemci arasındaki iletişim şeklini belirleyen protokoldür. Farklı işletim sistemleri için geliştirilmiş e-posta protokolleri bulunmaktadır. Bu e-posta protokollerinin SMTP'ye geçit yolu (gateway) vardır. SMTP, Aktarım Temsilcisi ve Kullanıcı Temsilcisi yazılımları arasındaki iletişimi sağlar. TCP'nin üst katmanında çalışır.

Telnet, Internet ağı üzerindeki çok kullanıcılı bir makineye uzaktaki başka bir makineden bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu işi yapan programlara verilen genel isimdir. Telnet iki bileşenden oluşur: (1) iki tarafın nasıl iletişim kuracağını belirleyen protokolün kendisi ve (2) hizmeti sağlayan yazılım uygulaması.Kullanıcı verileri, İletim Kontrol Protokolü (TCP) üzerinden 8 bitlik bayt yönlendirmeli bir veri bağlantısında Telnet kontrol bilgisi ile bant içi serpiştirilir. Telnet, 1969'da RFC 15 ile başlayarak geliştirildi, RFC 855'te genişletildi ve ilk İnternet standartlarından biri olan İnternet Mühendisliği Görev Gücü (IETF) İnternet Standardı STD 8 olarak standartlaştırıldı. encryption sağlayan bazı Telnet eklentileri geliştirilmiştir. Bağlanılan makineye girebilmek (login) için orada bir kullanıcı isminizin (İng:username) ve bağlantının gerçekleşebilmesi için bir telnet erişim programınızın olması gereklidir. Fakat bazı kütüphane ve herkese açık telnet bazlı web servisleri, bağlantı sırasında kullanıcı ismi (numarası) istemeyebilirler; ya da, kullanıcı isim ve parola olarak ne yazmanız gerektiği bağlandığınızda otomatik olarak karşınıza çıkar. Telnet, BBS sistemlere İnternet üzerinden erişimde günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır. Telnet erişim programları, günümüzdeki işletim sistemlerinin çoğunda işletim sistemi ile birlikte gelmektedir. Çok kullanıcılı işletim sistemleri genellikle kullanıcılara metin tabanlı bir arayüz sunar ve bu sistemlerde tüm işlemler klavye vasıtası ile komut isteminden gerçekleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">İnternet iletişim kuralları dizisi</span>

İnternet protokol takımı, bilgisayarlar ve ağ cihazları arasında iletişimi sağlamak amacıyla standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir. Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ağ üzerinden ne şekilde paketleneceğini ve iletilen veride hata olup olmadığının nasıl denetleneceğini belirlemektedir.

RTP, gerçek zamanlı ses, görüntü ya da simülasyon verilerinin uçtan uca taşınmasını sağlayan protokoldür. Bu protokol IETF nin Audio-Video Transport çalışma grubu tarafından geliştirildi. RTP geniş ölçüde telefon, video telekonferans uygulamaları ve web tabanlı bas-konuş özellikleri gibi streaming media gerektiren iletişim ve görsel sistemlerde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">SIP</span>

Oturum başlatma Protokolü (SIP), ses, video ve mesajlaşma uygulamalarını içeren gerçek zamanlı oturumları başlatmak, sürdürmek ve sonlandırmak için kullanılan bir sinyal protokolüdür. VoIP gibi IP üzerinden üzerinden ses, görüntü ve anlık mesaj iletişimi yanı sıra LTE (VoLTE) üzerinden cep telefonu araması için multimedya iletişim oturumlarını sinyalize etmek ve kontrol etmek için kullanılır. Günümüz IP Telefonlarının çoğunluğu SIP Protokolü ile çalışmaktadır. Cisco gibi bazı üreticiler SIP kullanmakla beraber bazı telefon modellerinde SCCP tercih etmektedir.

Web grafik tasarımı, grafik tasarım alanı ile yakın ilişkili bir konu olmakla birlikte kendi içinde ayrı bir dal olarak da geniş bir alanı kapsayan bir kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">İnternetin tarihi</span>

İnternetin tarihi, bilgisayar teknolojisinin gelişimi ve küresel ağların birbirine bağlanması süreçleri ile yakından ilişkilidir. 1950'lerde bilgisayar bilimlerinin gelişimiyle başlayan bu süreç, 1960'larda ARPANET projesiyle devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Bulut bilişim</span> internet tabanlı bilişim hizmeti

Bulut bilişim, bilgisayarlar ve diğer cihazlar için, istendiği zaman kullanılabilen ve kullanıcılar arasında paylaşılan bilgisayar kaynakları sağlayan, internet tabanlı bilişim hizmetlerinin genel adıdır. Bulut bilişim bu yönüyle bir ürün değil, hizmettir; temel kaynaktaki yazılım ve bilgilerin paylaşımı sağlanarak, mevcut bilişim hizmetinin; bilgisayarlar ve diğer aygıtlardan elektrik dağıtıcılarına benzer bir biçimde bilişim ağı üzerinden kullanılmasıdır.

Bir iletişim ve iş birliği sistemi, bireylerin, çalışma gruplarının ve kurumların kendi içlerinde ya da birbirleri ile veri, enformasyon ve bilgi alışverişi için kullandıkları bir bilgisayar tabanlı bilişim sistemidir. Veri, enformasyon ve bilgi alışverişine mesajlaşma adı verilir. Mesajlaşma iki boyutta gerçekleşmektedir: Yer ve zaman. İletişim ve iş birliği sistemleri farklı yerlerde veya aynı yerde farklı zamanlarda bulunan birey ya da grupların mesajlaşma gereksinmelerini karşılamak için kullanılmaktadır. Mesajlaşma farklı zamanlarda gönderilen iletilerle gerçekleşebileceği gibi, iletileri eşzamanlı olarak paylaşma biçimini de alabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">XMPP</span>

XMPP, daha önceki adıyla Jabber, Internet'teki iki ucun herhangi bir yapısal bilgiyi birbirleri arasında karşılıklı ve neredeyse eş zamanlı aktarmalarına olanak sağlayan açık bir XML protokol ve teknolojileri bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Outlook.com</span> Microsoftun 2012de tanıttığı bir e-posta servisi

Bu makale genel web postası hizmeti ile ilgilidir. İş web posta hizmeti için, Outlook Web'e bakın.

Sertifika otoritesi, dijital imzalama işlemi yapan ve belgeleyen kurumdur. Sertifika otoritelerinin görevi, açık anahtarları kendi gizli anahtarlarıyla imzalayarak 3. taraflara sunmaktır. Dijital sertifika imzalama işlemi açık anahtar altyapısı kullanılarak yapılır. Açık anahtarlı şifreleme, kullanıcıların güvenli olmayan ağlarda dijital sertifikaların kullanılması suretiyle güvenli bir şekilde iletişim kurabilmesini ve karşı tarafın kimliğini doğrulamasını sağlayan bir şifreleme yöntemidir.

İleri web uygulaması, yeni bir yazılım geliştirme metodolojisini ifade etmek için kullanılır. Geleneksel uygulamalar dışında, İleri Web Uygulaması bilinen web sitelerinin ve mobil uygulamaların hibrit halde geliştirilmesi olarak değerlendirilebilir. Bu yeni uygulama yaşam-döngüsü çeşitli özellikleri bir araya getirir ve en modern tarayıcılar tarafından desteklenerek mobil tecrübenin faydalarını kullanıcılara sunabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kişiler (Windows)</span>

Windows Kişiler Windows 8 ve 10'da, ayrıca Windows Phone sisteminde bulunan bir kişi yöneticisidir. Bir kullanıcının farklı e-posta hesaplarındaki kişileri organize etmesine ve bunları bağlamasına olanak tanır. Windows Contacts-ın yerini aldı. Kişiler, Outlook.com için zaten kullanılmış olan Metro tasarım dili ve tümleşik çevrimiçi Kişiler hizmetine dayanan Windows Kişiler'in Dosya Gezgini tabanlı arayüzünden farklı olarak eşsiz bir grafik arayüze sahiptir. Bir adres defteri olmanın yanı sıra, seçili bir kişiyle son posta konuşmalarının bir listesini sağlar. Kullanıcılar, sosyal paylaşım hesaplarını entegre edebilecekleri bir sosyal medya merkezi olarak da kullanılırdı, ancak Windows ve sosyal medya hizmetlerinde yapılan API değişiklikleri, bu işlevselliğin bozulmasına neden oldu.

Ovi Nokia İnternet servislerinin bir markasıydı. Ovi hizmetleri bir mobil cihazdan, bilgisayardan veya web üzerinden kullanılabilir. Nokia beş temel hizmet alanına odaklandı: Oyunlar, Haritalar, Medya, Mesajlaşma ve Müzik. Nokia'nın Ovi hizmeti ile amacı, operatörleri, Yahoo'nun Flickr fotoğraf sitesi gibi üçüncü taraf hizmetleri ve üçüncü parti geliştiricileri de içerecekti. Ovi Maps Player API'si ile Nokia üçüncü tarafların Nokia'nın Ovi hizmetlerinden faydalanmasını sağlayan bir platform haline getirmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Google Mobil Hizmetleri</span>

Google Mobil Servisleri kullanıcının mobil deneyimini geliştirmek için Google tarafından sağlanan uygulamalar ve hizmetlerdir. Google Mobile Servisleri, Android'den farklıdır; Google'dan tamamen "ayrı bir lisans" almaya devam ediyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Açık anahtar sertifikası</span>

Açık anahtar sertifikası ya da bilinen diğer adıyla dijital sertifika, açık anahtar sahipliğinin kanıtlanmasında kullanılan bir elektronik dokümandır. Sertifika, anahtar hakkında bilgiler, sahibinin kimliği hakkında bilgiler ve sertifikanın içeriğini doğrulayan bir varlığın dijital imzasını içerir. İmza geçerliyse ve yazılım, incelediği sertifikanın sağlayıcısına güveniyorsa, sertifikanın öznesi ile güvenli bir şekilde iletişim kurmak için bu anahtarı kullanabilir. E-posta şifreleme, kod imzalama ve elektronik imza sistemlerinde özne genelde bir kişi ya da kuruluştur. Ancak, Transport Layer Security (TLS)’de özne genelde bir bilgisayar ya da farklı aygıt olmasına rağmen TLS sertifikaları, cihazları tanımlamasındaki temel rollerine ek olarak kuruluşları ya da bireyleri tanımlayabilir. Bazen eski adı olan Secure Sockets Layer (SSL) olarak da anılan TLS, web’de güvenli gezinme için bir iletişim protokolü olan HTTPS’nin önemli bir parçasıdır.

WebRTC, web tarayıcılarına ve mobil uygulamalara basit uygulama geliştirme arayüzü (API'ler) aracılığıyla gerçek zamanlı iletişim (RTC) sağlayan ücretsiz, açık kaynaklı bir projedir. Direkt olarak eşler arası iletişime izin vermesi ile, eklenti yükleme veya uygulama indirme ihtiyacını ortadan kaldırarak, ses ve video iletişiminin web sayfalarında kolaylıkla kullanılmasını sağlar. Apple, Google, Microsoft, Mozilla ve Opera tarafından desteklenen WebRTC, World Wide Web Konsorsiyumu (W3C) ve İnternet Mühendisliği Görev Gücü (IETF) aracılığıyla standartlaştırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet faks</span>

İnternet faksı veya çevrimiçi faks, standart telefon bağlantısı ve faks makinesi kullanmak yerine, faks göndermek için internet ve internet protokollerinin kullanılmasıdır. İnternet faksının, e-posta gibi internet üzerindeki diğer iletişim araçlarına kıyasla ayırt edici bir özelliği, geleneksel telefon tabanlı faks makineleriyle faks mesajı alışverişi yapabilmesidir.

Dağıtılmış sosyal ağ veya birleşik sosyal ağ, merkezi olmayan ve farklı hizmet sağlayıcıları arasında dağıtılmış bir İnternet sosyal ağ hizmetidir, örneğin Fediverse veya IndieWeb. Birden fazla sosyal web sitesinden oluşur ve her bir site kullanıcıları, ilgili sitelerin herhangi bir kullanıcısıyla iletişim kurabilir. Toplumsal bir perspektiften bakıldığında, bu kavramı sosyal medyanın bir kamu hizmeti olarak kıyaslayabiliriz.