Ural - Altay Dil Ailesi, 19. yüzyılda ve bazı ülkelerde 20. yy ortalarına kadar yaygın biçimde kabul edilen, Ural ve Altay dillerini bir arada toplayan hipotezdir. Günümüzde ise dil bilimciler arasında bu dillerin birbiriyle alakası olmadığı ve Ural-Altay dil ailesinin gerçek olmadığı konusunda fikir birliği vardır.
Türk dilleri veya Türkî diller, Doğu Avrupa'dan Sibirya ve Çin'in batısına dek uzanan bir alana yayılmış ve içerisinde 35 yaşayan dil barındıran dil ailesi. Toplamda yaklaşık 180 ile 200 milyon kişi tarafından konuşulan Türk dillerinin en çok konuşulan lehçesi Türkçe olup tüm Türk dili konuşurlarının %40'ı bu dili konuşmaktadır. Bu dili Azerice, Özbekçe, Uygurca, Kazakça, Türkmence ve Tatarca takip etmektedir.
Nenetsler ya da Yuraklar, Rusya Federasyonu'nun yaşayan yerli bir halktır. 2002 yılı nüfus sayımına göre Rusya'da 41,302 Nenet yaşamaktadır ve nüfusları Yamalo-Nenets Özerk Okrugu ve Nenets Özerk Okrugu. Nenetslerin dili Nenetsçedir. Bazen İngilizcedeki çoğul takısı olan (s) ile karıştırıldıkları için Nenet şeklinde telaffuz edilmektedir.
Enetsler veya Yenetsler, Entsiler, Yeniseyler, Yenisey-Samoyedler, Yenisey Samoyedleri veya Yeniseyliler. Rusya'da, Yenisey Nehri ağzında, geleneksel olarak göçebe bir yaşam süren halk.
Samoyed dilleri, Ural Dağları'nın her iki yanında, ama daha çok kuzey kesiminde, yaklaşık 30.000 kişinin konuştuğu dil ailesidir. Bu diller Proto Samoyed dilinden türemiştir.
Spitz; sık ve uzun kürklü; dik ve sivri kulaklı; kuyruğu geriye (sırtına) doğru kıvrılan bazı kuzeyli ırkların toplandığı bir köpek grubu. Chow chow, Pomeranian ve samoyed bu gruba örnek verilebilir. ABD'de spitz sözcüğü zaman zaman küçük cüsseli ve uzun, beyaz kürklü tüm köpekleri tanımlamakta kullanılır.
Ural dilleri, içinde otuz dokuz dil barındıran ve toplamda 25 milyon insan tarafından konuşulan dil ailesidir. Dünya üzerinde en çok konuşanı olan Ural dilleri, sırasıyla Macarca, Fince, Estonca, Marice ve Udmurtçadır. Yine dünyada içinde belirgin olarak Ural dilleri konuşanı barındıran ülkeler Estonya, Finlandiya, Macaristan, Romanya, Rusya, Sırbistan ve Slovakya'dır.
Samoyed Halkları günümüzde ve tarihte Samoyed dillerini konuşmuş olan halk ve topluluklara verilen toplu isimdir. Dil akrabalığından dolayı Ural halklarının Fin-Ugor kolundan sayılırlar.
Samoyed, adını kuzey Sibirya'da yaşayan Samoyedlerden almaktadır. Uzun beyaz tüyleri ve gülen yüz yapısı ile tanınırlar. Yaşam süreleri 12-15 yıldır. Tarih öncesi zamanlardan bu yana Sibirya'da Samoyed denen avcılıkla geçinen bir halk yaşamaktadır. Yüzyıllar boyunca kızaklarının çekiminde beyaz güzel köpekler kullanmışlardır. Bu köpek kabilenin ismi ile anılmaktadır. 1889'de kâşif Robert Scott bu köpeklerden birkaç tanesini İngiltere'ye getirdi. Irk dünyaya buradan yayılmıştır.
Ölü dil, daha önce konuşulmuş olup artık konuşanı kalmayan dildir. Sümerce, Hunca, Matorca, Elamca, Hatti, Hititçe, Trakça ve Ubıhça dili gibi.
Fin-Ugor halkları, bugün Kuzeydoğu Avrupa'da yaşayan ve aynı dil ailesini oluşturan halklar topluluğu. Fin-Ugor halklarının konuştuğu diller ve lehçeler Samoyed dilleri dışındaki tüm Ural dilleri değişkelerini kapsayan Fin-Ugor dilleri grubuna girmektedir. Bu kavimlerin toplam nüfusu 30 milyon civarındadır. Fin-Ugor halklarının en bilinenleri Macarlar, Finler ve Estonlardır.
Koyballar ya da Hoyballar, Rusya'nın orta güney bölgesindeki Hakasya'da yaşayan Türk halklarından Hakasların kabilesi.
Samoyed ya da Samoyet şu anlamlara gelebilir:
- Samoyedler, Ural dilli Sibirya halkları
- Samoyed dilleri Samoyed halklarının dilleri
- Samoyed (köpek), spitz grubundan bir köpek ırkı
Selkuplar, . Rusya'da, Batı Sibiryada yaşam süren halk.
Selkup dili Ural dil ailesinin Samoyedçe grubuna bağlı bir kuzey dilidir. Selkuplar tarafından günümüzde konuşulmaktadır. Bu dili konuşan kişi sayısı 1,570 kişi idi. Günümüzde bu sayı farklılık göstermektedir. (Siberiada) Ob akarsuyu ve Yenisey akarsuyu arasındaki bölgede konuşulur. Selkup sözü Rusçadan gelir. Selkupça'da Taz diyalekti orman kişisi dili manasına gelir. Selkup (Ostyak-Samoyed) dili 3 diyalekti vardır:
- Taz Selkupçası
- Tım Selkupçası
- Ket Selkupçası
Nenetsçe, Rusya'nın kuzeyinde Nenetsler tarafından konuşulan bir Samoyed dilidir. Dilin Orman ve Tundra olmak üzere iki lehçesi bulunmaktadır. Nenets Özerk Okrugu ve Yamalo-Nenets Özerk Okrugu'nda Rusça ile birlikte ikinci resmi dildir.
Nganasan Dili, 2010 yılında yapılan sayımlara göre Rusya'nın kuzeyinde yer alan Taymır Yarımadası'nın güneybatı ve orta kesimindeki 860 Nganasan'ın sadece 125'inin anadili olarak konuştuğu, UNESCO tarafından yayınlanan Tehlike Altındaki Dünya Dilleri Atlası'nda yer alan bir Samoyed dilidir.
Yurats dili(Yurak) Sibirya'nın batısında konuşulmuş olan ölü bir Samoyed dilidir. 19.yüzyılın başlarında ölü bir dil haline gelmiştir. Hakkında çok az bilgi bulunmasından ötürü dilin diğer Samoyed dilleriyle olan benzerliği bilinmemektedir.
Nganasanlılar, Kuzey Sibirya'daki Taymır Yarımadası'nda yaşayan Samoyed halklarından biridir. Ural dillerinden Nganasan dilini konuşan topluluk, Kuzey Rusya'nın yerli halklarından biri olarak kabul edilir. Esas olarak Krasnoyarsk Krayı'nın Taymyrsky Dolgano-Nenetsky Bölgesi'ndeki Ust-Avam, Voloçanka ve Novaya yerleşimlerinde, daha küçük nüfuslar ise Dudinka ve Norilsk kasabalarında ikamet etmektedir.
Proto-Samoyed dili, Samoyed dilleri ailesine ait tüm dillerin kökeni olan varsayımsal bir atadildir. Bu dilin, Ural dilleri ailesine dahil olduğu düşünülmektedir ve diğer Ural dillerinden Proto-Samoyedce dili aracılığıyla ayrılmıştır. Proto-Samoyedce, modern Samoyed dillerinin temelini oluşturur.