İçeriğe atla

Matka Kanyonu

Matka Kanyonu
Üstten görünüş

Matka (Makedonca: Матка,  "dölyatağı" anlamında) Makedonya'nın başkenti Üsküp'ün batısında bulunan bir kanyondur. Yaklaşık 500 hektar[1] alan kaplayan Matka, Kuzey Makedonya'nın en popüler açık hava istikametlerinden biridir ve ayrıca içinde birkaç manastır bulunur. Matka Kanyonu içindeki Matka Gölü ülkedeki en eski yapay göldür.[2]

Jeoloji

Matka Kanyonu'nda uzunlukları 20 metre ile 176 metre arasında değişen 10 mağara bulunur. Kanyonda ayrıca her ikisi de aşağı yukarı 35metre derinliğe ulaşan iki dikey çukur bulunur.[1]

Vrelo Mağarası

Treka Nehri'nin sağ kıyısındaki Vrelo Mağarası, Doğanın Yedi Harikası Projesinde en iyi 77 doğa alan arasında yer almıştır.[3]

Vrelo Mağarası'nda pek çok sarkıt bulunur. Ortada bulunan ve şeklinden ötürü "Çam Kozalağı"  olarak bilinen büyük sarkıt, bunlardan biridir. Mağaranın sonunda biri diğerinden geniş iki göl bulunur.  Küçük gölün en geniş yeri 8 metre, en derin noktası 15 metredir. Büyük gölün en geniş yeri 35 metre, en derin noktası 18 metredir.[4]

Mağaranın derinliği tam olarak bilinmese de, dünyanın en derin yeraltı mağarası olabileceği ifade edilmektedir.[5]

Biyoloji

Matka Kanyonu, kimisi bölgeye özgü olan pek çok bitki ve hayvan türünün yuvasıdır. Bitki türlerinin yaklaşık %20'si Matka'ya özgüdür. Kanyon ayrıca 77 endemik kelebek türünün ev sahibidir.[6] Kanyonun mağaralarında geniş yarasa populasyonları yaşar[7]

Cazibe noktaları

Matka Kanyonu, Üsküp'e yakınlığından ötürü halk ve turistler için popüler bir yerdir. Kanyon, Kuzey Makedonya'nın en önemli alpine tırmanışı bölgelerindendir. Tırmanma mevsimi Paskalya döneminde başlar ve Kasım'da biter.  Balık tutma, avlanma ve yüzmenin yanında Treska Treska Nehri'nde kayak, sevilen aktivitelerdir.[6]

Manastırlar

Kıyıdaki Aziz Andrew Manastırı

Kanyon alanında bazı tarihi kilise ve manastırlar bulunur. Treska nehri boğazında bulunan Aziz Andrew Manastırı, 1389'da Kral Vukasin'in oğlu Andrijaš tarafından yaptırılmıştır ve Metropolitan Jovan'ın eseri fresklerle kaplıdır.[8]

Treska'nın sol yakasındaki Matka Manastırı, 14. yüzyıldan kalmadır,[9] Kilisedeki bir kitabeye göre Milica adlı biri 1497'de kiliseyi çatısı çökmüş ve harap halde bulmuştur ve çatıyı yenileyip yeni freskler eklemiş; bir sütunlu giriş inşa etmiş ve bağ oluşturmuştur.[10]

Aziz Nikola Manasıtırı, kanyonun ve Aziz Andre Manastırı'nın üstündeki bir sarp kayalıktadır. Kilisenin yapım tarihi bilinmez. Kaynaklarda ilk defa 17. yüzyılda, Osmanlı döneminde kendisinden bahsedilir. Kilisenin ikonostasisi 1645 yılında, batıdaki freskler 1630 yılında yapılmıştır. Manastır 18. yüzyılda terk edildi. 1816'da bir keşiş kiliseyi çatısı çökmüş olarak  bulup canlandırmaya çalışsa da 1897'deyeniden terk edildi. Manastırın eşsiz bir kanyon manzarası vardır.[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "macedonia.co.uk". 1 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
  2. ^ "macedoniaholidaysandtours.com". 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
  3. ^ "New7Wonders". 16 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
  4. ^ "canyonmatka". 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
  5. ^ "SETimes". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
  6. ^ a b "Exploring Macedonia". 1 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
  7. ^ "canyonmatka". 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
  8. ^ skopje.mk[]
  9. ^ "Exploring Macedonia". 27 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
  10. ^ skopje.mk[]
  11. ^ skopje.mk[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya</span> Balkanlarda bir ülke

Kuzey Makedonya, resmî adıyla Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, Balkanlar'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. 1991'de Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsız olmuştur. Kuzeyde Sırbistan ve Kosova, batıda Arnavutluk, güneyde Yunanistan, doğuda Bulgaristan ile komşudur. Makedonya'nın kuzeyden üçte birlik bölümünü kaplamaktadır. Nüfusu yaklaşık 2 milyondur. Başkenti ve en büyük şehri Üsküp'tür ve nüfusun dörtte biri bu şehirde yaşar. Ülkedeki en büyük etnik grup Güney Slavlarına dâhil olan Makedonlardır. Arnavutlar nüfusun %25'ini oluşturur ve en büyük azınlıktır. Türkler, Çingeneler, Sırplar, Boşnaklar ve Ulahlar diğer etnik gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Üsküp</span> Kuzey Makedonyanın başkenti

Üsküp, Kuzey Makedonya'nın başkenti ve en büyük kentidir. Ülkenin politik, kültürel, ekonomik ve akademik merkezi olan kent, ortasından geçen Vardar Nehri tarafından ikiye ayrılır.

Makedonya Cumhuriyeti, Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılan 2015 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımını onaylamıştır. Makedonya'nın şarkı ve temsilcisi, ülkenin kamusal yayın kuruluşu Македонска Радио Телевизиjа (MRT) tarafından düzenlenen "Üsküp Festivali" isimli ulusal final doğrultusunda belirlenmiştir. Ulusal final'in kazananı Aleksandar Mitevski, Daniel Kajmakoski ve Joacim Persson tarafından yazılan "Lisja esenski" adlı şarkısıyla Daniel Kajmakoski olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Üsküp 2014</span> Makedonya altyapısı

Üsküp 2014 Makedonya Cumhuriyeti hükûmeti tarafından finanse edilen ve iktidar partisi olan Makedonya'nın Ulusal Birliği Demokratik Partisi'nin Üsküp'e 2014 yılı itibarıyla daha klasik bir görüntü verme hedefi doğrultusunda gerçekleştirilmiş projedir. Resmi olarak 2010'de duyurulan proje, pek çok yeni müze ve kamu binasının inşa edilmesini; Makedonya Bölgesindeki tarihi kişiliklerinin anıtlarının dikilmesini içerir. Proje kapsamında yaklaşık 20 binanın inşa edilmesi ve kırktan fazla anıt dikilmesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Marko Manastırı</span> Makedonyada bir manastır.

Marko Manastırı, Kuzey Makedonya'da, Üsküp'ün güneybatısında, şehre yaklaşık 18 km uzaklıktaki Markova Sušica köyünde bulunan manastırdır. Manastırın inşasına Sırp Kral Vukašin önderliğinde 1345 yılında başlanmış olsa da, içindeki freskler dönemde yaşanan Osmanlı akınları ve iç karışıklıklar nedeniyle oğlu Prens Marko tarafından yaklaşık 30 yıl sonra tamamlanabilmiştir. Manastırın Katholikon'u Aziz Dimitrios kilisesidir ve bu kilise manastır kompleksinin merkezini oluştur.

<span class="mw-page-title-main">Mrnjavčević ailesi</span> Orta Çağda yaşamış Soylu bir Sırp ailesi

Mrnjavčević ailesi ya da Mrnjavčević Hanedanı, Orta Çağda yaşamış soylu bir Sırp aile.

<span class="mw-page-title-main">Gıduts Manastırı</span> Ermeni Apostolik manastır

Gıduts Manastırı, 9. yüzyılında inşa edilmiş ve Van ilinin Tuşba ilçesine bağlı bugünkü Çitören köyünün ve Van Gölü'nün Çarpanak adasında bulunmakta olan tarihî Ermeni Apostolik manastır. Ktuts Manastırı olarak kayıtlara geçen manastır, adanın kuzey bölümünde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Panteleimon Kilisesi (Nerezi)</span>

Aziz Panteleimon Kilisesi Makedonya Üsküp yakınlarında bulunan 12. yüzyıla ait bir Bizans kilisesidir. Hristiyan azizlerinden Panteleimon'a adanan kilise, Komnenos Hanedanı döneminde inşa edilen yunan haçı planlı kiliselere iyi bir örnek teşkil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lesnovo Manastırı</span> Makedonyada bir manastır

Lesnova Manastırı ya da resmi adıyla Başmelek Mikail ve Lesnova'lı keşiş aziz Gabriel manastırı Orta Çağ Makedonya'sının en önemli anıtlarından biridir. günümüze ulaşan yapı bir 14. yüzyıl bir Sırp soylusu olan Jovan Oliver tarafından yaptırılmıştır. Manastırın katholikonu genel olarak iyi korunmuş freskleri ile ünlüdür ve bugün hala Makedon Ortodoks Kilisesi'ne bağlı olarak aktifliğini sürdürmektedir.

Mavi Göl Mağarası Doğa Anıtı, Brezilya'nın Mato Grosso do Sul eyaletindeki Bonito şehri yakınlarında bulunan bir doğa anıtıdır ve bünyesinde iki mağara barındırır:

<span class="mw-page-title-main">Meteora</span> Yunanistanın Kalambaka kasabası yakınlarındaki kayalık bölge

Meteora, Yunanistan'ın Kalambaka kasabası yakınlarındaki kayalık bölge. Bölgede çok sayıda Ortodoks kilisesi ve Athos Dağı'ndan sonra Yunanistan'daki en önemli manastırlar bulunmaktadır. Orijinalinde 24 tane olan manastırlardan 6 tanesi ayakta kalmış olup manastırlar, bölgeye hakim olan devasa doğal sütunların üzerine inşa edilmiştir. Meteora, Thessalia ovasının kuzeybatı ucunda, Pinios Nehri'nin ve Pindus Dağları'nın yakınında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Yuhanna Manastırı</span>

Aziz Yuhanna Manastırı, Yunanistan'a ait On İki Ada arasında en kuzeyde yer alan Batnaz (Patmos) adasındaki tarihî merkez olan Hora köyünde 1088 yılında inşa edilen Yunan Ortodoks manastırıdır. UNESCO manastırı 1999 yılında Dünya Mirası listesine dahil etmiştir. Listeye alındıktan sonra Patmos'lu Aziz Yuhanna olarak da anılmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Apokalipsis Mağarası</span>

Apokalipsis Mağarası, Yunanistan'a ait On İki Ada arasında en kuzeyde yer alan Batnaz (Patmos) adasındaki tarihî merkez olan Hora köyü ve Skala köyü arasındaki yolun kenarında bulunan ve dini önemi bulunan mağaradır.

<span class="mw-page-title-main">1963 Üsküp depremi</span> 1963 yılı Temmuz ayında Makedonyada meydana gelen deprem.

1963 Üsküp depremi, 26 Temmuz 1963'te Üsküp'te gerçekleşen 6.1 M büyüklüğündeki depremdir. Depremde 1.070'ten fazla kişi ölmüş, 3.000 ilâ 4.000 kişi yaralanmış ve 200.000'den fazla kişi evsiz kalmıştır. Şehrin yaklaşık yüzde 80'i tamamen yıkılmıştır.

Çımağıl Mağarası veya Çimağıl Mağarası, Bayburt ilinin Merkez ilçesinde bulunan bir mağaradır. Bazı kaynaklara göre 110, bazı kaynaklara göre 600 metre, bazı kaynaklara göre ise 1010 uzunluğunda olan mağaranın bazı yerlerde yüksekliği 30 metreye ulaşmaktadır. İl merkezine olan uzaklığı bazı kaynaklara göre 35, bazı kaynaklara göre 50 bazı kaynaklara göre ise 57 kilometre olan mağara, 2470-2550 metre yüksekliktedir. 2007 yılında turizme açılan mağaranın içinde açık sarı, beyaz, koyu sarı ve kahverengi damlataşı sütunları gözlemlenebilir.

Tumba Macari Üsküp, Kuzey Makedonya'da bulunan neolitik dönemden kalma antik bir yerleşim yeridir. Otoyol inşaatı ile ilgili arkeolojik deneme kazıları sırasında 1961-1962 yılları arasında keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Ohrili Klement Kilisesi</span>

Aziz Ohrili Klement Kilisesi genellikle basitçe Soborna Crkva olarak anılan Üsküp, Kuzey Makedonya'da yer alan, Makedon Ortodoks Kilisesi'nin en büyük katedralidir.

<span class="mw-page-title-main">İncirliin Mağarası</span>

İncirliin Mağarası, Muğla ilinde bulunan halka açık bir turistik mağaradır.

<span class="mw-page-title-main">Guverneto Manastırı</span> Giritte bir manastır

Guverneto Manastırı Batı Girit'te Akrotiri Yarımadasında bir Rum Ortodoks manastırı. Hanya'dan 30 km uzakta olan manastır, Aya Triada Manastırının 5 km kuzeyindedir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Nicetas Kilisesi, Banjane</span>

Aziz Nicetas Kilisesi, Banjane köyünde, Čučer-Sandevo ve Gornjane köylerinin ortasında bulunan bir Orta Çağ Doğu Ortodoks kilisesidir. bu nedenle Čučer'de sıklıkla Aziz Nicetas olarak da anılmaktadır. Kilise ve tüm köyler Kuzey Makedonya'nın Čučer-Sandevo belediyesinin bir parçasıdır. Kilise günümüzde Ohri Başpiskoposluğunun Üsküp piskoposluğuna aittir.