İçeriğe atla

Matheos

Matheos Kantakuzinos
Ματθαίος Ασάνης Καντακουζηνός
Matheos dönemindeki sikke
Bizans imparatoru
Hüküm süresi1353–1357
1353-1357 : V. İoannis'la birlikte
1353-1354 VI. İoannis'la birlikte
Taç giymesi1353
Önce gelenV. İoannis ve
VI. İoannis
Sonra gelenV. İoannis
Doğumy.1325
Konstantinopolis
Ölüm1383 veya 1391
Mora
Eş(ler)iİrini Paleologina
Çocuk(lar)ıİoannis Kantakuzinos
Dimitrios Kantakuzinos
Theodora Kantakuzini
Eleni Kantakuzini
Maria Kantakuzini
Tam adı
Matheos Asanis Kantakuzinos
HanedanPaleologos Hanedanı
BabasıVI. İoannis
Annesiİrini Asanina

Matheos Asanis Kantakuzinos (Yunan: Ματθαίος Ασάνης Καντακουζηνός Matthaios Asanēs Kantakouzēnos; y. 1325 - 1383 veya 1391), 1353 ile 1357 arasında Bizans imparatoru olmuştur.

Yaşam öyküsü

Matheos Kantakuzinos, Bizans imparatoru VI. İoannis ile İrini Asanina'nın oğludur. Babası olan VI. İoannis Kantakuzinos'un V. İoannis ile olan rekabetinin yeniden kızışmaya başladığı bir dönemde babasına büyük yardımda bulunmuş ve buna karşılık babası tarafından Trakya'nın büyük bir kısmını Edirne'den yarı bağımsız olarak idare etme imtiyazı verilmiştir. 1353'te ise babası tarafından ortak imparator ilan edilmiştir. Ancak bu, Paleologos hanedanına sadık olan ve bu kararı ülkede iktidarın geleceğinin bu sülalenin Kantakuzinos dalının mensuplarının eline geçeceği gibi gören büyük bir halk kitlesi ve idareciler arasında hoşnutsuzluk yaratmıştır.

1354'te bir saray komplosu hazırlanmış ve o yıl sonunda ortak imparator görevi yapan V. İoannis yine kıdemli imparator olduğunu ilanla Konstantinopolis üzerine yürümüş ve Konstantinopolis'e halk alkışları arasında girmiştir. 1 Aralık'ta iki ortak imparator arasında bir anlaşma yapılmış. Buna göre Matheos Kantakuzinos bir ortak imparator olarak Trakya içindeki daha önce idare ettiği arazileri elinde tutması ve Edirne'de yarı-bağımsız olarak hükümdarlığa devam etmesi önerilmiştir.

Babası VI. İoannis bu anlaşmayı uygun görmemiş ve tahtından feragat ederek bir manastıra girmiştir. Babasının tahttan ayrılmasına rağmen Matheos Kantakuzinos kendini korumaya imkân bulmuş ve ortak imparator unvanı ile Edirne'den Trakya'nın bir kısmını idareye devam etmiştir. Buradan Sırplara karşı birkaç başarılı hücumlarda bulunmuştur. 1360'taki Sırplara karşı seferinde başarı kazanmış görülmekte iken kullandığı Türk asıllı paralı askerlerin ordusunu terk etmesi üzerine sonuç alamamıştır.

Matheosve karısı Şubat 1356'da Sırp orduları tarafından esir alınmışlardır. Sırplar tarafından Aralık 1357'de V. İoannis'a teslim edilmelerine kadar esaret altında kalmışlardır. Matheos Kantakuzinos ortak imparatorluk tahtından indirilmiştir.

Böylece Ortak imparatorluk görevinden ayrıldıktan sonra Matheos Kantakuzinos 1361'de kardeşi Manuil Kantakuzinos'in hükümdarı olduğu Mora Despotluğu'na kaçmıştır. 1380 ile 1382 arasında kardeşi öldüğünde yeni despot seçilip Mora'ya gelinceye kadar Mora Despotu olarak yine tarih sahnesine çıkmıştır. Mora'da iktidar Kantakuzinos sülalesinden Palealogos hanedanı mensuplarına geçmesi nedeniyle 1383'te oğlu I. Dimitrios Kantakuzinos lehine despotluk görevinden feragat etmiştir.

Ailesi

Matheos Kantakuzinos, Bizans imparatoru II. Andronikos ile Montferratlı İrini çiftinin büyük torunu olan İrini Paleologina ile evlenmiştir. İsimleri bilinen çocukları şunlardır:

  1. İoannis Kantakuzinos: despot
  2. I. Dimitrios Kantakuzinos, sebastokratōr
  3. Theodora Kantakuzini
  4. Eleni Kantakuzini: Salona Kontu Luis Fadrique ile evli.
  5. Maria Kantakuzini: İoannis Laskaris Kaloferos ile evli.

Kaynakça

  • Ostrogorsky, Georg (çev. Fikret Işıltan), (1999 5. Baskı) Bizans Devleti Tarihi, Ankara: Türkiye Tarih Kurumu ISBN 975-16-0348-X (Orijinal 1. Baskı: 1940)
  • Gregory, Timothy E. (çev. Esra Ermert), (2008), Bizans Tarihi, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 978-975-08-1507-2
  • Norwich, John Julius (1991). Byzantium: The Decline and Fall (İngilizce). Londra: Penguin. s. 156-182. ISBN 0-14-011447-5. 
Resmî unvanlar
Önce gelen:
V. İoannis ve VI. İoannis

Bizans imparatoru

1353 – 1357
1353-1357 : V. İoannis ile
1353 - 354 VI. İoannis ile
Sonra gelen:
V. İoannis

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mora Despotluğu</span>

Mora Despotluğu 14. yüzyılın başından 15. yüzyılın ortalarına kadar var olmuş Mora Yarımadası'nın güneyinde Doğu Roma İmparatorluğu'na ait bir vilayetti. Genellikle Doğu Roma imparatorlarının vârisleri tarafından despot unvanıyla yönetilirdi. Başkenti Sparta yakınlarındaki Mystras şehriydi.

<span class="mw-page-title-main">III. Andronikos</span> Doğu Roma İmparatoru

III. Andronikos Paleologos (Yunanca: Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος, Bizans imparatoru. 1321'den itibaren rakip imparator olduktan sonra 1328-1341. III. Andronikos, IX. Mihail ile Kilikya Ermeni Krallığı Kralı II. Levon ve Kraliçe Keran çiftinin kızı Rita oğludur.

<span class="mw-page-title-main">II. Andronikos</span> 1282 - 1328 yılları arası Bizans İmparatoru

II. Andronikos Paleologos, 1282–1328 arasında hüküm sürmüş Bizans imparatoru. II. Andronikos, VIII. Mihail ve Theodora Palaiologina'in en büyük yaşayan oğludur ve III. İoannis'in büyük yeğenidir. 1261'de Konstantinopolis Latinlerden tekrar geri alındıktan sonra Bizans İmparatoru olan babası VIII. Mihail'in taç giyme töreninde ortak imparator olarak ilan edilmiş; 1272'de taç giyme töreni yapılmış ve ancak 1282'de babasının ölümü üzerine tek imparator olabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">V. İoannis</span> Bizans İmparatoru

V. İoannis Paleologos, Bizans imparatoru III. Andronikos ile Savoyalı Anna'nın oğludur. Anne tarafından dedesi Savoya Kontu V. Amadeus ve anneannesi onun ikinci karısı olan Brabantlı Maria'dır. V. İoannis 1341'de daha dokuz yaşında iken babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VI. İoannis</span> Bizans İmparatoru

VI. İoannis Kantakuzenos veya Cantacuzene, 1347–1354 arasında Bizans imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">IV. Andronikos</span>

IV. Andronikos Paleologos. 2 Nisan 1348 – 28 Haziran 1385), 1376 ile 1379 yılları arasında Bizans imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">VIII. İoannis</span>

VIII. İoannis Paleologos, VIII. İoannis 1416'da babası imparatorluk görevine başlarken ortak imparator olarak ilan edilmiş; 1425 ile 1448 arasında, tek Bizans imparatoru olarak hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Manuil</span>

II. Manuil Paleologos, 1391 ile 1425 yılları arasındaki Bizans imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">III. İoannis</span>

III. İoannis Dukas Vatacis (y. 1192, Dimetoka - 3 Kasım, 1254, Kemalpaşa 1221-1254 yılları arasında İznik İmparatoru olmuştur. İoannis Dukas Vatacis çok büyük bir olasılıkla general Basileios Vatacis'in oğludur ve babası Bizans imparatorları olan II. İsaakios ve III. Aleksios'in adı bilinmeyen bir kuzeninin oğludur. Asker bir aileden gelen ve şahsen başarılı bir asker olan İoannis 1212'de birinci İznik İmparatoru olan I. Theodoros tarafından İrene Laskarina adlı kızına koca olarak seçilmiş ve düğün yapılmıştır. I. Theodoros üç evlilik yapmakla beraber, tahtına varis olacak bir erkek oğlu olmamış ve vâris olarak damadı general İoannis Vatacis'i seçmiştir.

İrini Asanina, Bizans imparatoru VI. İoannis'in eşidir.

Eleni Kantakuzini, Bizans İmparatoru V. İoannis'un imparator eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Anna (III. Andronikos'un eşi)</span> Savoyalı Anna Bizans imparatoriçesi

Savoyalı Anna, doğum ismi Giovanna, Bizans İmparatoru III. Andronikos'un imparatoriçe eşidir. Anna, Savoya Kontu V. Amadeus ile ikinci karısı Marie'nin kızıdır.

Manuil Kantakouzenos, . 25 Ekim 1349 tarihinden ölümüne kadar Mora Despotluğu'nda Despotēs ve Achaia Presliği ile rakipti.

<span class="mw-page-title-main">Dimitrios Paleologos</span> Dimitrios Paleologos

Dimitrios Paleologos, Mora Despotluğu de facto 1436–1438 ve 1451–1460 ve de jure 1438–1451 despotu, daha önce 1422–1440 Limni, 1440–1451 Mesembria valisi. 1453 yılından Osmanlılara teslim olduğu 1460 tarihine kadar Bizans tacının yasal hak sahibidir.

İrini Paleologina Bizans İmparatoru Matheos'un imparotoriçe eşi.

<span class="mw-page-title-main">Bizans isyan ve iç savaşları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu (330-1453) tarihi boyunca gerçekleşmiş iç savaş ya da diğer iç huzursuzlukların listesidir. Tanım, Bizans İmparatorluğu sınırları içerisinde en az bir muhalefet liderinin iktidara karşı gerçekleştirdiği herhangi bir ihtilaftır. Harici ihtilaflar için, Bizans savaşları listesine bakınız.

Filotheos Kokkinos Eylül 1353'ten 1354'e ve daha sonra 8 Ekim 1364'ten 1376 tarihine kadar Konstantinopolis Patriği olarak görev yapmıştır. Patrik Philotheos Kokkinos aynı zamanda vaaz ve tarihi bilgiler içeren eserlerin yazarı ve Palamizm teolojisinin (İsihazm) önemli savunucularından biridir.

Bizans İç Savaşı (1352–1357) 1341'den 1347'ye kadar süren önceki çatışmanın devamı ve sonuçlarını işaret eder. V. İoannis'un karşısında iki Kantakuzinos, VI. İoannis ve en büyük oğlu Matheos Kantakuzinos vardır. V. İoannis, Bizans İmparatorluğu'nun tek imparatoru olarak zafer kazandı, ancak iç savaşın yeniden başlatılması, önceki çatışmanın yıkımı tamamladı ve Bizans devleti harap kaldı.

<span class="mw-page-title-main">I. Theodoros Paleologos</span> Mora despotu

I. Theodoros Paleologos 1383'ten 24 Haziran 1407'deki ölümüne kadar Mora Despotu (despotēs) idi. İmparator V. İoannis'in oğlu olan Theodoros, Bizans İmparatorluğu'nun yönetimini gasp etmeye teşebbüs eden rakip Kantakuzinos ailesinin nihai yenilgisinden sonra Paleologos Hanedanı'ndan Mora'ya Despot olarak atanan ilk üyedir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Bizans Savaşı (1352-1357)</span>

Osmanlı-Bizans Savaşı (1352-1357), Bizans-Osmanlı savaşları'ndan ikincisi, Bizans İç Savaşı (1352-1357) ve 1350-1355 Ceneviz-Venedik Savaşı'nın parçası.