İçeriğe atla

Mataram Sultanlığı

Mataram Sultanlığı
ꦤꦒꦫꦶꦩꦠꦫꦩ꧀
1586-1755
Mataram Sultanlığı bayrağı
Bayrak
Sultan Agung Anyokrokusumo (1613-1645) döneminde Mataram Sultanlığı'nın maksimum kapsamı
Sultan Agung Anyokrokusumo (1613-1645) döneminde Mataram Sultanlığı'nın maksimum kapsamı
BaşkentKota Gede (1586–1613)
Karta (1613–1645)
Plered (1646–1680)
Kartosuro (1680–1755)
Yaygın dil(ler)Cavaca
HükûmetMonarşi
Tarihçe 
• Kuruluşu
1586
• Dağılışı
1755
Günümüzdeki durumuEndonezya

Mataram Sultanlığı, (Cavaca: ꦤꦒꦫꦶꦩꦠꦫꦩ꧀) Hollandalılar tarafından sömürgeleştirilmeden önce Cava adasındaki son büyük bağımsız Cava krallığıydı. 16. yüzyılın sonlarından 18. yüzyılın başına kadar Orta Cava'nın iç kesimlerinden yayılan baskın siyasi güçtü.[1]

Mataram, Sultan Agung Anyokrukusumo'nun (hükümdarlık dönemi 1613 ve 1645) hükümdarlığı sırasında gücünün zirvesine ulaştı ve onun 1645'teki ölümünden sonra gerilemeye başladı. 18. yüzyılın ortalarına gelindiğinde Mataram, hem gücünü hem de topraklarını Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'ne kaptırdı. (Hollandaca: Vereenigde Oost-Indische Compagnie; VOC). 1749'da şirketin vasal eyaleti haline gelmişti.

Kaynakça

  1. ^ "Mataram, Historical kingdom, Indonesia". Encyclopædia Britannica. 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Endonezya</span> Güneydoğu Asya ve Okyanusyada yer alan bir ada ülkesi

Endonezya, resmî adıyla Endonezya Cumhuriyeti, Hint ve Pasifik okyanusları arasında, Güneydoğu Asya ve Okyanusya'da toprakları bulunan bir ülkedir. 17 binden fazla adadan oluşur. Bu adaların en büyükleri Sumatra, Cava ve Sulavesi ile kısmen Borneo ve Yeni Gine'dir. Endonezya dünyanın en büyük ada ülkesidir, 1.904.569 km²'lik yüzölçümüyle dünyada 14. sıradadır. 280 milyon civarında nüfusuyla dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi ve aynı zamanda en kalabalık Müslüman ülkesidir. Cava dünyanın en kalabalık adasıdır ve nüfusun yarıdan fazlasına ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Cakarta</span> Endonezyanın başkenti

Cakarta, Endonezya'nın 17 Ağustos 2024'e kadar başkenti ve en kalabalık şehridir. -17 Ağustos 2024 tarihinde Nusantara resmen başkent ilan edilmiştir.- Cava Adası'nın kuzeybatısında 661,52 km² alana kurulu olup, nüfusu 8.490.000'dir. Cakarta ülkenin ekonomik, kültürel ve siyasi merkezidir. Endonezya ve Güneydoğu Asya'nın en kalabalık şehri olmakla birlikte dünyanın da on ikinci en büyük şehridir. Cakarta ismi Sanskritçe bir kelime olan "Cayakarta"'dan gelmekte olup "muzafferiyet" veya "zafer" anlamlarına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Kral</span> belirli bir bölge veya ulus üzerinde egemen olan hükümdar

Kral, belirli bir ulus ya da bölge üzerinde egemen olan hükümdar. İmparatordan sonraki en yüksek seküler hükümdarlık makamıdır. Dünyanın pek çok bölgesinde karşılaşılan krallık çoğunlukla ebeveynlerden çocuklara geçer. Bununla birlikte Orta Çağ Almanya'sındaki gibi seçimle başa gelen krallar da mevcuttur. Krallık mutlak veya anayasal olabilir. Krallıklar genellikle monarşi şeklindedir ancak antik Sparta'daki gibi iki kralın ortaklaşa yönettiği diarşi şeklinde olduğu da görülür.

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Asya</span> Asya kıtasının doğu kısmının güneyinde yer alan bölge

Güneydoğu Asya, Asya kıtasının bir parçasıdır ve Hindistan'ın doğusunda ve Çin'in güneyinde yer almaktadır. Güneydoğu Asya, Asya kıtasıyla Okyanusya arasında bulunan bölgeye verilen isimdir. Kesin sınırlarını çizmek oldukça zordur. Politik olarak batıya doğru Hint alt kıtası, kuzeye doğru Çin arasında uzanan bir kara parçası olarak görünür.

<span class="mw-page-title-main">Asur</span> Irakta bulunan antik kent.

Asur, Mezopotamya'nın kuzey kısmında, günümüzde Musul yöresinde, Dicle Irmağı'na bakan bir plato üzerinde kurulmuş antik bir kenttir. Bölgedeki arkeolojik kazılar, MÖ 3. binyılın başlarında burada bir yerleşim olduğunu göstermektedir. Ancak yayılma alanı ve diğer nitelikleri hakkında kesin bilgilere ulaşılamamıştır. Bugüne kadar tespit edilen yapı kalıntıları, antik Mezopotamya'da yapıldığı gibi, eski yapıların üstüne aynı tarzda inşa edilmiş olan bir İştar tapınağı altında kalmış temellerdir. Asur, Kalah ve Ninova kentleri Asur'un başlıca kentleridir.

<span class="mw-page-title-main">Venedik Cumhuriyeti</span> 7. yüzyıl ile 18. yüzyıl arasında İtalya Yarımadasında bugünkü Venedik kenti civarında hüküm sürmüş olan bir kent-devleti ve deniz cumhuriyeti

Venedik Cumhuriyeti, 7. yüzyıl ile 18. yüzyıl arasında İtalya Yarımadası'nda bugünkü Venedik kenti civarında hüküm sürmüş olan bir kent-devleti ve deniz cumhuriyetiydi. Genellikle "En sükunetli" anlamına gelen Serenissima sözcüğüyle anılırdı. MS 697'den MS 1797'ye kadar hüküm sürdü. Müreffeh Venedik şehrinin lagün toplulukları üzerinde yoğunlaşan cumhuriyet, Orta Çağ'da bir ticaret gücü haline geldi ve Rönesans'ta bu konumunu güçlendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Kubilay Han</span> Moğol İmparatorluğunun kağanı, aynı zamanda Çindeki Yuan Hanedanlığının kurucusu ve ilk imparatoru

Kubilay Han Moğol İmparatorluğunun kağanı, aynı zamanda Çin'deki Yuan Hanedanlığı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Tuluy ve Sorghaghtani Beki'nin ikinci oğlu; Cengiz Han'ın torunudur. Moğol hanı Möngke'nin kardeşi; İran'daki Moğol İlhanlılar devletinin kurucusu Hülâgû'nün ağabeyidir.

<span class="mw-page-title-main">Sumatra</span>

Sumatra, Endonezya'ya ait bir adadır. Sunda Adaları'nın en batıda olanıdır. Yüzölçümü açısından dünyanın en büyük altıncı adasıdır. Ayrıca tamamıyla Endonezya'ya ait en büyük ada unvanına da sahiptir. En büyük şehri 2.400.000 nüfusuyla Medan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Egemenlik</span> Bir bölge içinde yüksek otorite ve diğer devletlerden dış özerklik

Egemenlik ya da hâkimiyet, bir toprak parçası ya da mekân üzerindeki kural koyma gücü ve hukuk yaratma kudretidir. Bu güç siyasi erkin dayattığı yasallaşmış bir üst iradeyi ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya bayrağı</span> Ulusal bayrak

Endonzeya bayrağı, Endonezya Cumhuriyeti'nin resmî simgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Laholm</span>

Laholm, İsveç'in güneybatısında bulunan bir kenttir. Kent, Baltık Denizi kıyısında Danimarka ve İsveç arasından geçen boğaz üzerinde kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Bandung</span>

Bandung, Endonezya'nın Batı Cava bölgesinin başkentidir. 2007 istatistiklerine göre 7.4 milyon nüfusuyla Endonezya'nın üçüncü büyük şehridir. Denizden 768 metre yükseklikte olan şehir, diğer Endonezya şehirlerine kıyasla yıl boyunca daha serin bir iklime sahiptir. Nehir yatağı üzerine kurulu olan şehir ayrıca yanardağlarla çevrilidir. Coğrafi yapısının şehre doğal bir güvenlik sistemi sağlamasından dolayı geçmiş yıllarda burada sömürge kurmuş olan Hollandalılar ülkenin başkentini Cakarta'dan Bandung'a taşıma planları yapmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Bali</span> Küçük Sunda Adalarının en batısında yer alan Endonezyaya bağlı bir ada

Bali, Küçük Sunda Adalarının en batısında yer alan, Endonezya'ya bağlı bir adadır. Batıda Cava, doğuda ise Lombok adasının arasında kalır. Başkenti Denpasar'dır.

<span class="mw-page-title-main">Senato (Bizans)</span>

'Senato Roma İmparatorluğu'ndaki Senato'nun devamıdır. I. Konstantin tarafından 4. yüzyılda kurulmuştur. Yüzyıllarca varlığını sürdürmesine rağmen etkisi giderek azalmış ve en sonunda 13. yüzyılda ortadan kalkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cava de' Tirreni</span> İtalyanın Campania bölgesinde, Salerno iline bağlı ilçe (komün)

Cava de' Tirreni, güney İtalya'da Campania Bölgesi'nde, Salerno iline bağlı ve Salerno şehrinin merkezinin 10 km kuzeybatısından bulunan bir kent ve bir komün. Şehir çok iyi bir tarım alanı olan bir vadide bulunur ve içsel turizm için popüler bir dağ havası tatil şehridir.

<span class="mw-page-title-main">East India Company</span> Britanya Hindistanının kurulmasından önce Hindistanı Büyük Britanya İmparatorluğu adına yöneten şirket

Doğu Hindistan Şirketi, İngiliz Doğu Hindistan Şirketi veya Britanya Doğu Hindistan Şirketi, Kraliçe'den Hint Okyanusu bölgesinde ticaret yapmak için ayrıcalık alabilen deniz tüccarları tarafından 31 Aralık 1600'de kurulan bir İngiliz ve daha sonra bir İngiliz anonim şirketiydi.

Malang, Endonezya'nın Doğu Cava bölgesinin ikinci büyük kentidir. Tarihi Mataram Krallığı'na uzanan bir geçmişi vardır. 2010 nüfus sayımına göre şehir nüfusu 820.243 kişidir. Hollanda kolonizasyonu döneminde, Avrupalı sakinler için popüler bir şehir olmuştur. Kent soğuk havası ile ünlüdür. Malang, 1997 Doğu Asya Mali Krizi etkilerinden kurtulmuştur ve o zamandan beri istikrarlı bir ekonomik büyüme ve nüfus artışı sergilemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe Bisiklet Şubesi</span> Fenerbahçe Spor Kulübünün 1912-1960 arasında etkin olmuş kolu

Fenerbahçe Bisiklet Şubesi, Fenerbahçe Spor Kulübü'nün 1912-1960 yılları arasında çeşitli dönemlerde faaliyet gösteren branşıdır.

Sultan Agung veya Susuhunan Agung, bir Cava hükümdarı ve bir savaşçıdır. Sultan Anyakrakusuma veya Sultan Agung olarak da bilinir. Mataram Sultanlığı üçüncüsü olarak 1613-1645 seneleri arasında Orta Java'da hüküm sürmüştür. Komşu ülkeleri fetheden yetenekli bir askerdir. Bölgede önemli güç olmasını sağlayarak krallığı genişleterek konsolide haline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Hint Adalarında Şirket Yönetimi</span>

Doğu Hint Adalarındaki Şirket Yönetimi, Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'nin 1610'da Hollanda Doğu Hint Adaları'nın ilk genel valisini atamasıyla kurulan politik ve ticarî yapı. 1800'de şirketin iflas edip feshedilmesiyle son bulmuştur. Şirketin bölgedeki mülkleri de Hollanda Doğu Hint Adaları olarak kamulaştırılmıştır. Var olduğu zaman diliminde takımadaların çoğu üzerinde bilhassa stratejik öneme sahip olan Java'da bölgesel kontrol uyguladı.