İçeriğe atla

Massimo d'Azeglio

Massimo d'Azeglio
Francesco Hayez: Massimo d'Azeglio 1860
Sardinya Krallığı Başbakanı
Görev süresi
7 Mayıs 1849 - 4 Kasım 1852
Yerine geldiğiClaudio Gabriele de Launay
Yerine gelenCamillo Benso (Cavour kontu)
Kişisel bilgiler
Doğum 24 Ekim 1798(1798-10-24)
Torino, İtalya
Ölüm 15 Ocak 1866 (67 yaşında)
Torino, İtalya

Massimo Taparelli, Azeglio Markisi (24 Ekim 1798 - 15 Ocak 1866), yaygın olarak Massimo d'Azeglio. Piyemonte-İtalyan bir devlet adamı, roman yazarı ve ressamdı. Üç yıl boyunca Sardinya'nın Başbakanı olarak görev yaptı. D'Azeglio, İtalyan devletleri arasında federal bir birlik uman ılımlı bir liberaldi.[1]

Başbakan olarak, parlamento sistemini güçlendirerek genç Kral Victor Emmanuel II'yi anayasal statüsünü kabul etmeye ikna etti ve Avusturya ile bir barış antlaşması için yoğun çaba sarf etti. Kendisi bir Roma Katoliği olmasına rağmen, ibadet özgürlüğünü tanıttı, kamu eğitimini destekledi ve yerel siyasi işlerde kilisenin gücünü azaltmaya çalıştı. Bir senatör olarak, Orta İtalya'nın Birleşik Eyaletlerinin ilhakını takiben, Azeglio yeni İtalyan Krallığı ile Vatikan'ı uzlaştırmaya çalıştı. Kardeşi Luigi Taparelli d'Azeglio bir Cizvit papazıydı.

Çocukluk ve Gençlik

Massimo Taparelli, Azeglio Markisi, 24 Ekim 1798'de Torino'da doğdu. Soylu bir Piyemonte ailesinden gelmekteydi. Babası, Cesare d'Azeglio, Sardinya Ordusu'nda bir subay olarak görev yapmış ve sarayda yüksek bir pozisyona sahip olmuştu. Napolyon'un feragatının ardından Papa VII. Pius'un Roma'ya dönüşünde, Cesare, Kutsal Makama özel elçi olarak gönderildi ve o zamanlar on altı yaşında olan oğlunu da yanında ek bir ataşe olarak götürdü. Genç Massimo, bir süvari alayında bir komisyon aldı, ancak sağlık sorunları nedeniyle bu görevinden kısa süre sonra ayrıldı. Roma'da yaşarken, Massimo sanat ve müziğe sevgi kazandı ve muhafazakar, aristokrat ailesinin itirazlarına rağmen ressam olmaya karar verdi. Babası isteksizce razı oldu ve Massimo, kendini sanata adayarak Roma'ya yerleşti.[2]

Siyasi Katkılar

1848-49 devrimlerinin ardından Piedmont'un yeniden rehabilite edilmesinde önemli bir rol oynadı. İtalya halkı hakkında düşük bir görüşe sahipti, halkı "yüzde yirmisi aptal, hırsız ve cesur, yüzde sekseni aptal, dürüst ve çekingen" olarak nitelendirdi ve böyle bir halkın hak ettiği hükûmete sahip olduğunu ilan etti.[3] Deneyim veya heves eksikliğine rağmen 1849'da Başbakan oldu. Parlamentodaki tartışmalardan sıkılsa da beklenmedik güçlere sahipti: Hem yurt içinde hem de yurt dışında geniş çapta hayranlık toplayan, krallığında parlamento sistemini pekiştirmek için hayati önem taşıyan bilgelik ve ılımlılık sergileyen dürüst ve açık görüşlü biriydi. Kralı, kralın askeri ve dış politikayı parlamento müdahalesi olmaksızın kontrol edebileceği koşuluyla anayasal hükûmeti kabul etmeye ikna etti.[4]

Yayınları

Massimo d'Azeglio'nun başlıca eserleri arasında, çeşitli gazete makaleleri ve broşürlerin yanı sıra, iki roman "Ettore Fieramosca" (1833) ve "Niccolò dei Lapi" (1841) ile otobiyografik anılarını içeren "I Miei Ricordi" (D'Azeglio Anıları – s. 1867) adlı bir cilt bulunmaktadır; bu eser, tamamlanmamış olmakla birlikte, onun ölümünden sonra, 1866'da yayımlanmıştır. Anılarından bir alıntı şöyledir: "L'Italia è fatta. Restano da fare gli italiani", günlük dilde "İtalya'yı yarattık. Şimdi İtalyanları yaratmalıyız." şeklinde çevrilebilir.[5]

Kaynakça

  1. ^ Rapport, Michael (2005). "Nineteenth-Century Europe". doi:10.1007/978-0-230-20476-8. 
  2. ^ Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Azeglio, Massimo Taparelli". Encyclopædia Britannica. Vol. 3 (11th ed.). Cambridge University Press.
  3. ^ Blythe, David Gilmour. Benezit Dictionary of Artists. Oxford University Press. 31 Ekim 2011. 
  4. ^ Gilmour, The Pursuit of Italy (2011) p 177
  5. ^ Caimi, Antonio (1862). Delle arti del designo e degli artisti nelle provincie di Lombardia dal 1777–1862. Milan, Italy: Presso Luigi di Giacomo Pirola. pp. 94–96.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İtalya</span> Güney Avrupada yer alan kısmi ada ülkesi

İtalya, resmî adıyla İtalyan Cumhuriyeti, Güney Avrupa'da, büyük ölçüde İtalya Yarımadası üzerinde yer alan bir ülke. Akdeniz'in en büyük iki adası Sicilya ve Sardinya da İtalyan topraklarıdır. Yüzölçümü 301.340 km2 olan ülkenin kuzeyde Alpler bölgesinde Fransa, İsviçre, Avusturya ve Slovenya'yla kara sınırı vardır. Bağımsız iki Avrupa ülkesi olan Vatikan ve San Marino da İtalya'nın yarımadadaki toprakları içine sıkışmış anklav ülkelerdir. İtalya'nın ayrıca biri İsviçre (Campione), diğeriyse Tunus (Lampedusa) tarafından kara ve deniz sınırlarıyla kuşatılmış iki eksklavı bulunur. Nüfusu 58 milyon olan İtalya, Avrupa Birliği'nin en kalabalık üçüncü ülkesidir. Başkenti ve en büyük şehri Roma, yüzyıllar boyunca Batı uygarlığının merkezi olmuş, mimaride barok üslûbunun doğuşuna tanıklık etmiş ve eskiden beri Katolik Kilisesi'nin merkezi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Meşrutiyet</span> hükümdarın yetkilerinin anayasayla sınırlandırıldığı yönetim biçimi

Meşrutiyet, meşruti monarşi, anayasal monarşi, anayasal tekerki ya da parlamenter monarşi, hükümdarın yetkilerinin anayasa ve halk oyuyla seçilen meclis tarafından kısıtlandığı yönetim biçimi. Arapça şart kökünden türemiş olan meşrutiyet 19. asırdan itibaren Osmanlı Devleti'nde meclisli saltanat-hilafet anlamında kullanılmıştır. Daha genel ifadesiyle; meşrutiyet, bir hükümdarın başkanlığı altında parlamento yönetimine dayanan yönetim biçimidir.

<span class="mw-page-title-main">Piyemonte</span> İtalyada bir bölge

Piyemonte İtalya'nın 20 bölgesinden biridir. Özerkliğini 1948 anayasası ile kazanmış olan 20 bölgeden birisi olan Piyemonte'un yüzölçümü 25.399 km², nüfusu ise 4,45 milyondur.

<span class="mw-page-title-main">Sardinya</span> İtalyada ada

Sardinya, Akdeniz'de, İtalya'ya ait bir ada. Akdeniz'in Sicilya'dan sonra ikinci en büyük adasıdır. Yüzölçümü 24.090 km² olup, ada nüfusu 1.656.960'tır. İtalya'nın batısında, Korsika'nın güneyindedir.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Garibaldi</span> İtalyan vatansever ve cumhuriyetçi

Giuseppe Garibaldi, İtalyan general, yurtsever, lider ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Savoie Hanedanı</span> Savoia ve İtalyada kraliyet ailesi

Savoy Hanedanı, tarihsel Savoy bölgesinde 11. yüzyıl başlarında ortaya çıkan bir soylu hanedandır. Bu bölgede önce küçük bir kontluk yöneten bu hanedan zamanla hükümdarlık yetkilerini geliştirerek sonunda 1861 ile II. Dünya Savaşı sonunda Savoy-Carignano hanedan dalı tarafından İtalya Krallığı hükümdarı olmayı başarmıştır. Savoy Hanedanı genişleyip birleşen İtalya'ya üzerinde 85 yıl krallık yapmıştır. Savoy Hanedanı'nın İtalya Kralı olan üyeleri II. Vittorio Emanuele, I. Umberto, III. Vittorio Emanuele ve II. Umberto olmuşlardır. Son İtalya kralı olan II. Umberto ancak birkaç hafta hüküm sürmüş ve bir Anayasal Referandum ile tahttan indirilmiş ve İtalya'da yeni bir cumhuriyet ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya tarihi</span>

İtalya tarihi, İtalya yarımadasında yaşayan halkların antik çağlardan başlayarak günümüze kadar ulaşan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">İtalya Krallığı</span> 1861-1946 yılları arasında Güney Avrupada hüküm sürmüş bir krallık

İtalya Krallığı, 1861 yılında İtalya’nın birleşmesinden 1946 yılında İtalyan Cumhuriyeti’nin ilanına kadar devam etmiş bir krallıktır. İtalya Krallığı, Roma İmparatorluğu’nun dağılmasından sonra kurulmuş, bütün İtalya yarımadasını kapsayan ilk devlettir. Aradaki 12 yüzyıl boyunca İtalya yarımadasında çok sayıda devletçik kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Riva</span> İtalyan futbolcu

Luigi Riva ya da daha çok bilindiği adıyla Gigi Riva, Rombo di Tuono lakabıyla tanınan İtalyan eski millî futbolcudur. İtalya millî futbol takımının en çok gol atan futbolcusudur.

<span class="mw-page-title-main">Caserta</span> İtalyanın Campania bölgesinde, Caserta iline bağlı ilçe (komün)

Caserta, güney İtalya'nın Campania bölgesinde aynı ismi taşıyan Caserta ili merkezi olan bir komündür ve bir şehirdir. Caserta İtalya'da önemli bir tarım, ticaret ve sanayi şehri ve komünüdür. Şehrin Belediye Başkanı Carlo Marino'dur.

<span class="mw-page-title-main">Camillo Benso (Cavour kontu)</span> İlk İtalya başbakanı

Camillo Benso, Cavour Kontu, İtalyan devlet adamı. Uluslararası gelişmeler ve devrimci hareketlerden yararlanarak Savoy Hanedanı yönetiminde İtalya'nın siyasi birliğini sağlayan ve yeni krallığın ilk başbakanı olan Piyemonteli muhafazakâr devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Toskana Büyük Dükalığı</span>

Toskana Büyük Dükalığı 1569 - 1859 döneminde bazı aralıklarla Merkezi İtalya'da bulunan bir monarşi devletidir. Bu devlet 1569'da Floransa Dükalığı devletinin yerine kurulmuştur. Toskana Büyük Dükalığı'nın başkenti Floransa idi.

<span class="mw-page-title-main">İtalya ve Müttefikler arasında ateşkes</span> 1943te İtalya Krallığı ve Müttefik Devletler arasında imzalanan ateşkes anlaşması

İtalya ve Müttefikler arasında ateşkes, 3 Eylül 1943 tarihinde İtalya Krallığı ile Müttefik Devletler arasında yapılan bir ateşkesti. Ateşkes, Walter Bedell Smith ve Giuseppe Castellano tarafından Sicilya'da Cassibile'deki bir Müttefik askerî kampında imzalandı ve Kral III. Vittorio Emanuele ve İtalya başbakanı Pietro Badoglio tarafından onaylandıktan sonra 8 Eylül'de kamuoyuna açıklandı. Ateşkes, İtalya'nın Müttefikler'e teslim olmasını şart koşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Milano Dükalığı</span>

Milano Dükalığı İtalya'nın kuzeyinde yer alan Kutsal Roma İmparatorluğu'na bağlı devlet. Başkenti Milano olan devlet Gian Galeazzo Visconti tarafından 1395 yılında kurulmuştu. Dükalığın komşuları doğuda Venedik Cumhuriyeti, batıda Savoy Dükalığı, güneyde Ceneviz Cumhuriyeti ve kuzeyde ise İsviçre Kantonlarıydı. Resmi olarak kullanılan diller Lombardca ve İtalyancaydı.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Facta</span>

Luigi Facta İtalyan siyasetçi ve gazeteci. Roma'ya Yürüyüş ve Benito Mussolini diktatörlüğünden önceki son İtalya Başbakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Roma'nın düşüşü</span> İtalyan birleşmesinin (Risorgimento) bir parçası

Roma'nın düşüşü 20 Eylül 1870 tarihinde, hem Papalık Devleti'nin Papa IX. Pius yönetimindeki nihai yenilgisini hem de Savoy Hanedanı Kralı II. Victor Emmanuel yönetiminde İtalyan yarımadasının birleşmesini işaret eden, Risorgimento olarak da bilinen uzun İtalyan birleşmesi sürecinin son olayıydı.

<span class="mw-page-title-main">Tommaso Tittoni</span> İtalya başbakanı (1855-1931)

Tommaso Tittoni İtalyan diplomat, politikacı ve Annunziata Şövalyesi. 1903'ten 1909'a kadar beş aylık bir dönem dışında İtalya'nın dışişleri bakanıydı. Ayrıca Mart 1905'te yaklaşık iki hafta geçici başbakanlık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Alessandro Fortis</span> İtalyan siyasetçi (1842-1909)

Alessandro Fortis 1905'ten 1906'ya kadar İtalya başbakanı olarak görev yapan İtalyan bir politikacıdır. Luigi Luzzatti ve Sidney Sonnino'dan önce İtalya'nın ilk Yahudi Başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Zanardelli</span> İtalya başbakanı (1826-1903)

Giuseppe Zanardelli İtalyan hukukçu ve siyasetçi. 15 Şubat 1901'den 3 Kasım 1903'e kadar İtalya başbakanı olarak görev yaptı. Etkili bir hatip, aynı zamanda Büyük Üstat bir masondu. Lombardiya burjuvazisini temsil eden Zanardelli, oy hakkı genişlemesine, kilise karşıtlığına, sivil özgürlüklere, serbest ticarete ve laissez faire ekonomisine kendini adamış klasik 19. yüzyıl liberalizmini üzerinde toplamıştı. Uzun siyasi kariyeri boyunca vicdan ve boşanma özgürlüğünün en ateşli savunucuları arasında yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Torino Üniversitesi</span> Torino, İtalya’da kurulu devlet üniversitesi

Torino Üniversitesi İtalya'nın Torino şehrinde bulunan bir araştırma üniversitesidir. Avrupa'nın en eski üniversitelerinden biridir, günümüzde de araştırma ve eğitimde önemli bir rol oynamaya devam etmektedir.