Massagetler

Massagetler, MÖ 6. yüzyıllarda Orta Asya'nın güney bölgelerinde Persler'in komşusu olan bir göçebe devlettir. Sakalar'ın batıya doğru göçüp bu bölgede devlet kurmalarının nedeni Eski Yunan'da yaşamış ünlü tarihçi Herodot'a göre Massagetlerin baskısıdır. Kimi kaynaklara göre Pers hükümdarı Büyük Kiros'un da öldüğü Siriderya kıyısında yapılan savaş Sakalar'la değil Massagetler'le yapılmıştır.

Hazar Denizi ile Aral Gölünün doğusunda yaşadıkları söylenmektedir. Masaget adı "balık yiyenler" anlamında olduğu savunulmaktadır. MÖ 530 yılında Pers kralı Kiros'un seferi vesilesi ile daha iyi bilinen bu Massaget Kraliçesi Tomris kumandasında, Pers ordusunu mağlup ederek Kiros'un ölümüne sebebiyet vermişlerdi. Strabon ise Kiros'un savaşmış olduğu Massagetlerin büyük bir göçebe halk olduğunu veya konfederasyon olduğunu onlardan bir kısmının dağlarda, bir kısmının ovalarda, bir kısmının da bataklık ve adalarda yaşadıklarını anlatmaktadır. Massagetler balıkçı ve toplayıcı iptidai bir toplumdu. Pers Kralı Kirus MÖ 530/528'deki ölümünden, Bactria Grek Krallığının düşüşüne kadar (tahminen MÖ 130) Batı Türkistan'daki en güçlü yönetim Massaget konfederasyonuydu.^[1]

Massagetlerin kökenlerini kesin olarak ortaya koyacak bulgular bulunmamakla beraber kayda değer iki önemli yaklaşım bulunmaktadır.

Massagetlerin kökenlerinin İrani olduğuna dair görüşler ve iddialar bulunmaktadır.^[2][3]

İrani dil konuşan toplulukların ağırlıklı olduğu fakat Turani unsurlarının da elde edilen kaynaklarla tespit edildiği bir konfederasyon iddiaları da bulunmaktadır.^{[4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18][19][20][21][22]}

Öte yandan Ön Türk oldukları ve Ön Türk ilişiği olduğuna dair görüşler ve iddialar bulunmaktadır.^{[23][24][25][26][27][28]}