İçeriğe atla

Masailer

Maasai bayrağı

Masailer ya da Maasailer Tanzanya ve Kenya sınırları içinde bulunan 'Masai Mara' bölgesinde yarı göçebe bir hayat süren yerli halka verilen isimdir. Nilo-Saharan dil ailesine dahil olan Maa dilini konuşurlar. Tanzanya ve Kenya'da yaşayan Maasailerin toplam nüfusunun yaklaşık 900.000 olduğu tahmin edilmektedir.[1] Her iki ülkede uzak köylerde yaşamaları ve yarı göçebe hayat stilleri nedeniyle nüfusları hakkında tam bir tahmin yapmak güçtür.

Kültür

Genç bir Moran, Maasai savaşçısı.

Maasai toplumunda ataerkillik egemendir; önemli kararlar genelde yaşlı erkekler tarafından alınır. Toplumsal yaşantıyı genel olarak sözlü yasalar belirler. Resmi bir cezalandırma sistemi yoktur; genelde anlaşmazlıklar büyükbaş hayvan verilerek çözülür. Bunun dışında 'amitu' denilen barış yapma veya 'arop' denilen özür dileme gibi sorunu kendi arasında çözme uygulamaları da bulunur.[2]

Maasailerin dini tek tanrılıdır; tanrılarına Engai adı verilir. Engai çift doğası olan tek bir tanrıdır: Engai Narok (Siyah Tanrı) yardımseverdir, Engai Nanyokie (kırmızı Tanrı) ise cezalandırıcıdır.[3] "Tanrı Dağı", Ol Doinyo Lengai, Tanzanya'nın kuzeyinde yer alır. Maasai dinsel sistemi içinde laibon adı verilen kişiler vardır; bunlar Şamanistlik tedavi, fal bakma ve kehanet dışında savaşlarda başarı ve bol yağış sağlama gibi görevleri vardır. Laibon'un saygınlığı sosyal konumundan çok, kişisel becerisinden kaynaklanır.[4] Maasaileri çoğunluğu Hristiyanlığa geçmiştir, ayrıca bir miktar Müslüman da bulunmaktadır.

Yüksek bebek ölüm oranı nedeniyle, Maasailerde bebek 3 aylık oluncaya kadar tam olarak tanınmaz.[5] Bir Maasainin yaşamının sona ermesinde ise somut bir tören uygulanmaz. Cesedin toprağa zarar vereceği inancından dolayı, toprağa verme işlemi sadece büyük şefler için yapılır. Genellikle ceset dışarıda leşçillere terk edilir.[6]

Maasailerin köylerine kraal adı verilir ve Maa dilini konuşurlar. Genelde ince, uzun yapılı insanlardır. Daha çok kırmızı renkli giysiler giyerler. Yakıt olarak tezek kullanırlar. Hayvan derisi ve kuru otlardan yapılmış yataklarda uyuyorlar. Bazen küçük hayvanları soğuk veya yabani hayvanlardan korunmak için kulübelerine alırlar. Bu hayvanlara verdikleri önemi gösterir.

Evini onaran bir Maasai kadını, Masai Mara (1996)

Maasailer kulübeleri yaparken küçük dal parçaları, çalıları, sığır dışkılarını ve sığır idrarını güneşte kurutup harç elde ederler. Dışkı olduğu halde bu harç kokmaz. Maasai çocukları eğitimlerini binalarda görmüyorlar. Okula kitapsız ve formasız gidiyorlar.

Maasailer kolye yaparken aşağıdaki renkleri bir arada kullanmazlar.

  • Koyu kahverengi ve siyah
  • Koyu mavi ve siyah
  • Sarı ve beyaz
  • Kırmızı ve turuncu

Bu renkleri yan yana kullanabilmek için aralarına açık mavi koyarlar.

Masailer için renklerin bazı anlamları

  • Yeşil =Çayırlar
  • Mavi =Gökyüzü
  • Beyaz =Süt
  • Kırmızı =Tehlike
  • Siyah =Yağmur

Kaynakça

  1. ^ Maasai - Introduction 4 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Jens Fincke, 2000-2003
  2. ^ The Last of the Maasai. Mohamed Amin, Duncan Willetts, John Eames. 1987. sayfalar 53, 54. Camerapix Publishers International. ISBN 1-874041-32-6, Google books
  3. ^ "African water symbolism and its consequences". 5 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2008. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mayıs 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2008. 
  5. ^ The Last of the Maasai. Mohamed Amin, Duncan Willetts, John Eames. 1987. Page 160. Camerapix Publishers International. ISBN 1-874041-32-6
  6. ^ The Last of the Maasai. Mohamed Amin, Duncan Willetts, John Eames. 1987. Page 103. Camerapix Publishers International. ISBN 1-874041-32-6

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tarım</span> bitki ve hayvan evcilleştirme bilimi.

Tarım veya ziraat, bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretilmesi, bunların kalite ve verimlerinin yükseltilmesi, bu ürünlerin uygun koşullarda muhafazası, işlenip değerlendirilmesi ve pazarlanmasını ele alan bilim dalıdır. Diğer bir ifade ile insan besini olabilecek ve ekonomik değeri olan her türlü bitkisel-Hayvansal ürünün bakım, besleme, yetiştirme, koruma ve mekanizasyon faaliyetlerinin tamamı ile durgun sularda veya özel alanlarda yapılan balıkçılık faaliyetlerinin tümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kenya</span> Doğu Afrikada bir ülke

Kenya, resmî adıyla Kenya Cumhuriyeti, Afrika kıtasının doğu kısmında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını: Etiyopya, Somali, Tanzanya, bir kısmı Victoria Gölü ile olmak üzere Uganda ve Güney Sudan oluşturmaktadır. Bunun haricinde ülkenin güneydoğusunda Hint Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Nairobi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Tanzanya</span> Ortadoğu Afrikada bulunan bir ülke

Tanzanya, resmî adıyla Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti, Doğu Afrika'da bir ülkedir. Afrika Büyük Gölleri bölgesinde yer alır. Ülke kuzeybatıda Kenya; kuzeyde Uganda; batıda Ruanda, Burundi ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti; güneybatıda Zambiya; güneyde ise Malavi ve Mozambik ile komşudur. Doğuda Hint Okyanusu'na kıyısı bulunur. Afrika'nın en yüksek dağı olan Kilimanjaro Dağı ülkenin kuzeydoğusundadır. Afrika'nın Büyük Gölleri'nin üçüne kıyısı vardır. Kuzey ve batıda Afrika'nın en büyük gölü olan Victoria Gölü ile kıtanın en derin gölü olan Tanganika Gölü, güneyde ise Malavi Gölü bulunur. Ülkenin doğu kıyıları sıcak ve nemlidir. Zanzibar adaları kıyının biraz açığında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Uganda</span> Doğu Afrikada bulunan bir ülke

Uganda ya da resmî adıyla Uganda Cumhuriyeti, Afrika kıtasının doğu kesiminde yer alan ve denize kıyısı olmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını kuzeyde Güney Sudan, doğuda Kenya, güneyde çoğu sınırı Victoria Gölü ile oluşan Tanzanya, güneybatıda Ruanda ve batıda ise Kongo Demokratik Cumhuriyeti oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Kampala'dır.

<span class="mw-page-title-main">Sümerler</span> Güney Mezopotamyadaki eski medeniyet ve tarihi bölge

Sümerler, yaklaşık MÖ 4000-2000 yılları arasında Irak'ın güneyinde yerleşik hayata geçmiş olup medeniyetin beşiği olarak bilinen coğrafi bölgede yaşamış bir uygarlıktır. MÖ 6'ncı ve 5'nci milenyumda Kalkolitik ve Erken Tunç Çağı dönemi arasında ortaya çıkmış olup Dünyanın bilinen en eski uygarlıklarından birisi olarak kabul edilmektedir.

Amon, Hermopolitan Ogdoad'ın bir üyesi olarak görünen önemli bir eski Mısır tanrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan</span> Doğu ve Orta Asyada yer alan karasal bir ülke, devlet

Moğolistan, Doğu ve Orta Asya'da bulunan denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Ülke toprakları tarihî Dış Moğolistan bölgesine denk düşer. Kuzeyde Rusya; güney, doğu ve batısında Çin'e bağlı İç Moğolistan ile Sincan Uygur Özerk Bölgesi vardır. Moğolistan'ın Kazakistan'a sınırı olmamasına rağmen ülkenin en batısı Kazakistan'ın doğu ucuna 37 kilometre uzaklıktadır. Ayrıca Kazakistan'dan sonra denize kıyısı olmayan en büyük ikinci ülkedir. Yüzölçümü 1.564.116 kilometre kare, nüfusu 3,3 milyon civarı olan Moğolistan, en geniş on dokuzuncu ülke ve en seyrek nüfuslu ülkedir. Ülke çok az ekilebilir toprağa sahiptir. Topraklarının çoğu bozkırdır. Kuzey ve batıda dağlar ve güneyde Gobi Çölü bulunur. Ulan Batur, ülkenin başkentidir ve yaklaşık olarak ülke nüfusun %38'ine ev sahipliği yapar. Ayrıca dünyanın en soğuk başkentlerinden biridir. Moğolistan yarı başkanlık sistemi ile yönetilen cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Ateizm</span> Tanrının varlığını reddeden öğreti

Ateizm ya da tanrıtanımazlık, Tanrı'nın, tanrıların, doğaötesi inançların ya da ruhani varlıkların reddidir. Bu fikirde olanlara ateist ya da tanrıtanımaz denir.

<span class="mw-page-title-main">Hayvan kurbanı</span>

Hayvan kurbanı, dini anlamda bir tanrıyı yatıştırmak veya iyiliğini sürdürmek için bir veya daha fazla hayvanın ritüel olarak öldürülmesi ve sunulmasıdır. Geç Antik Çağ'da Hristiyanlığın yayılmasına kadar Avrupa ve Eski Yakın Doğu'da hayvan kurban etme yaygındı ve bugün bazı kültürlerde veya dinlerde devam ediyor. Kurban ritüeli bazı kültürlerde insanların kurban edilmesini kapsıyordu ve muhtemelen tarih içerisinde hayvan kurbanı ile yer değiştirmişti.

<span class="mw-page-title-main">Tengricilik</span> Türk ve Moğol halkları tarafından inanılan çok tanrılı ve daha sonra tek tanrılı din

Tengricilik veya Tengrizm, Avrasya stepleri'nde ortaya çıkan, şamanizm ve animizme dayanan dinî bir inançtır. Türk ve Moğol toplumlarının inandığı dinlerden biridir. Tengri'ye tapınmanın yanında Animizm ve Totemlik bu inancın ana kısımlarını oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır mitolojisi</span> Antik Mısırlıların mitleri ve uygulamaları

Mısır mitolojisi, eski Mısır kültürünün inanç yapısını ifade etmek için kullanılır. Eski Mısır'daki yaşamın her yönü, dünyanın yaratılışı ve dünyanın tanrılar tarafından idamesi ile ilgili hikâyelerle metaforlaştırılmıştı. Mısır mitolojisi durağan bir birlik içinde var olan ritmik yapılar olarak nitelendirilebilir. Sonuçlarda çatışma ve gerginlikten ziyade istikrar eğilimi ağır basmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sinek kuşu</span>

Sinek kuşu veya kolibri, sinek kuşugiller (Trochilidae) familyasını oluşturan küçük kuş türlerinin ortak adı. Havada asılı kalıp kanatlarını çok hızlı çırparak durabilmeleriyle tanınırlar. Türüne bağlı olarak saniyede 15 ila 80 kez kanat çırpabilirler. Çoğu sinek kuşu türü en fazla 7,5–13 cm uzunluğundadır! Özellikle bir tanesi, hem dünyanın en küçük sinek kuşu hem de dünyanın en küçük kuşudur. Buna arı sinek kuşu denir ve sadece 5 cm uzayabilir. Arı sinek kuşları Küba’da yaşar ve 2 g’dan daha hafiftir.

<span class="mw-page-title-main">Balıkçılgiller</span>

Balıkçılgiller (Ardeidae), pelikansılar takımına ait, tatlısu ya da tuzlusu kıyılarında yaşayan uzun bacaklı kuşları kapsayan bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Saray Mozaikleri Müzesi</span> müze

Büyük Saray Mozaikleri Müzesi, İstanbul'da Sultanahmet Meydanı'nındaki Arasta çarşısında yer alan mozaik müzesidir. Müze binası, üzerine Sultanahmet Camii Çarşısı'nın yapıldığı Büyük Saray'ın, tabanı mozaiklerle kaplanmış olan peristil bölümünün kalıntıları üzerine inşa edilmiştir. Peristilin diğer bölümlerine ait mozaikler de bulundukları yerden müze binasına getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Benekli sırtlan</span> crocuta cinsinin mevcut tek üyesi olarak sınıflandırılan bir sırtlan türü

Gülen sırtlan olarak da bilinen benekli sırtlan, günümüzde Sahra Altı Afrika'ya özgü Crocuta cinsinin mevcut tek üyesi olarak sınıflandırılan bir sırtlan türüdür. Geniş çeşitliliği ve 27.000 ila 47.000 arasında tahmin edilen fazla popülasyonları nedeniyle IUCN tarafından asgari endişe sınıfında listelenmiştir. Bununla birlikte, türler, habitat kaybı ve kaçak avlanma nedeniyle korunan alanların dışında nüfus kaybı yaşamaktadır. Türler Asya'da ortaya çıkmış olabilir ve bir zamanlar Geç Pleistosen'in sonuna kadar en az bir milyon yıl boyunca Avrupa'da yer almış olabilir. Benekli sırtlan, Hyaenidae familyasının bilinen en büyük üyesidir ve belirsiz bir şekilde ayıya benzer yapısı, yuvarlak kulakları, daha az belirgin yelesi, benekli postu, çift amaçlı diş yapısı ve daha az meme başı ile diğer türlerden fiziksel olarak ayırt edilir. Ayrıca dişilerin dış genital organları da erkeklerinkine çok benzerlik göstermektedir. Dişi benekli sırtlanlar, dış vajinal açıklığı olmayan, bunun yerine pseudo-penis olarak adlandırılan sahte penise sahip olan tek memeli türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Afrika'nın beş büyükleri</span>

Afrika'nın beş büyükleri, Afrika kıtasına özgü büyük hayvanların en tehlikelilerini belirtmek için kullanılır. Bu hayvanlar; aslan, pars, gergedan, fil ve Afrika mandasıdır. Bunlar, popüler kültürde belirgin bir şekilde yer alan karizmatik megafauna örnekleridir ve Afrika'nın en büyük hayvanları arasındadır. Büyük hayvan avcıları tarafından ortaya atılan bu terim, Afrika'da yaya olarak avlanması en zor beş hayvanı ifade etmektedir ancak artık oyun izleyen turistler ve safari tur operatörleri tarafından daha yaygın olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kedi</span> küçük, evcil ve memeli bir hayvan

Evcil kedi, küçük, genelde kıllı, evcilleştirilmiş, etobur memeli. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi, ya da diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına ve böcek gibi ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tarım devrimi</span> kömünal mülkiyet

Tarım devrimi ya da neolitik devrim, insan topluluklarının ilk kez tarım yapmasıyla gerçekleşen ve bu toplumların sosyo-ekonomik yapılarında devrimsel dönüşümler yaratan süreçtir. Bu süreç, insan topluluklarının avcılık ve toplayıcılıktan tarıma ve bir daha bırakmamak üzere yerleşik düzene geçişlerini temsil etmektedir. Bu geçiş, kabaca 2,5 milyon yıllık insanlık tarihinde çok önemli bir dönüm noktasına işaret etmektedir. İnsanlık, bu kadar bir süre sürdürdüğü avcılık-toplayıcılık düzeninden, ihtiyaçlarını karşılamak için yaşadığı çevreyi aktif olarak değiştiren bir türe dönüşmüştür. Arkeolojik veriler, çeşitli bitki ve hayvan evcilleştirmelerinin dünya genelinde altı farklı bölgede, birbirinden etkilenmeksizin bağımsız olarak, 10 bin ile 7 bin yıl öncesinde gelişme gösterdiğini ortaya koymaktadır. Bilinen en eski kanıtlar bu bölgelerin Güneybatı Asya, Güney Asya, Kuzey ve Orta Afrika ile Orta Amerika’nın, tropik ve subtropik kuşaklarında yer aldığını ortaya koymaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ol Doinyo Lengai</span>

Ol Doinyo Lengai, Maasai dilinde "Tanrı'nın Dağı" anlamına gelen adıyla, Tanzanya'nın Arusha Bölgesi'ndeki Natron Gölü'nün güneyinde, Gregory Rift'te bulunan aktif bir yanardağdır. Doğu Afrika rift'i volkanik sisteminin bir parçası olarak, natrokarbonatit lav üretir. Ol Doinyo Lengai'nin 1960 patlamasıyla, karbonatit kayaçlarının magmadan türetildiği görüşünü doğrulayan jeolojik araştırmalara yol açtı.

Birçok kültürde genellikle etle birlikte kan tüketilir. Kan, soslar için koyulaştırıcı olarak, yiyecek kıtlığı zamanlarında iyileştirilmiş tuzlu bir formda veya bir kan çorbası ve kan sosisi şeklinde olabilir. Yemek olarak kanın bir kaba akabileceği ve hızla tüketilebileceği veya işlenebileceği bir yer ve zamanda elde edilen evcilleştirilmiş hayvanlardan elde edilen bir üründür. Birçok kültürde hayvan kesilir. Bazı kültürlerde kan tabu bir besindir.