İçeriğe atla

Masada

Koordinatlar: 31°18′55″K 35°21′13″D / 31.31528°K 35.35361°D / 31.31528; 35.35361
Masada
UNESCO Dünya Mirası
Masada Milli Parkı
Konum İsrail
KriterKültürel: ii, iii, vi
Referans1040
Tescil2001 (25. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika

Masada (İbranice'de kale anlamına gelen מצודה, metzuda, sözcüğünün Romalılarca söylenişi), İsrail'in güneyinde Necef Çölü'nün kenarında Ein Gedi ile Sodom arasında yer alır. Ölü Deniz'den 400 metre yukarıdadır.[1]

Masada'da inşa edilen kalelerden ilki Aleksander Yanay olduğu düşünülen Baş Rahip Jonathan tarafından inşa edildi. Bölgenin savunma için uygun olduğunu düşünen Hirodes ise kalenin kalanını, depoları ve sığınakları yaptırdı. Hirodes öldükten sonra Romalılar burada bir garnizon inşa ettiler. MS 66 yılında Menahem önderliğindeki Yahudiler, Romalılara karşı bir isyan başlattı ve Masada'yı ele geçirdi. Menahem öldürüldükten sonra Eleazer Ben Yair bir grup Yahudi ile Masada'ya yerleşti. MS70 yılında Kudüs düştüğünde kalan isyancılar da Masada'ya kaçtılar.[1]

Romalılara teslim olmak istemeyen Masada'daki 960 Yahudi intihar etmiştir. Flavius Silva liderliğindeki 8000 Romalı asker Masada'yı kuşattıktan sonra kazanma şanslarının kalmadığını anlayan Yahudiler,[1] kurtuluş ümitlerinin tükendiği anda, aralarından silah kullanmayı bilen 10 kişiyi, kendilerini öldürmeleri için görevlendirirler. Kural gereği bu 10 kişi, diğer 950 kişiyi öldürdükten sonra, birbirlerini de öldürerek kimse hayatta kalmaksızın toplu intihar gerçekleştirilecektir. Toplu intihardan sadece 2 kadın ve 5 çocuk hayatta kalmıştır. Hikâyenin tarihsel arka planında da, hayatta kalan bu kişilerin aktarımları rol oynamıştır. Dünden bugüne, Yahudi direnişinin imgelerinden biri olan olaydan, Talmud'da bahsedilmez.

Rivayete göre matematik ve fizikte kullanılan J sayısı konsepti, adını toplu intiharda kimin kimi öldüreceği konusunda kura çekilirken en sona kalan Jospehus'tan almıştır.

Masada, 2001 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Masada: Direnişin ve Cesaretin Sembolü - Gezi Tayfa". www.gezitayfa.com. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nusaybin</span> Mardinin ilçesi

Nusaybin, Mardin iline bağlı Suriye sınırında Kamışlı'ya komşu ovada kurulmuş bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Holokost</span> Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Almanyasının azınlıklar, eşcinseller, esirler ve muhaliflere uyguladığı soykırım

Holokost, Yahudi Soykırımı veya HaŞoah, Nazi Almanyası döneminde 1941 ve 1945 yılları arasında, Adolf Hitler ve Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırımdır.

<span class="mw-page-title-main">Mescid-i Aksa</span> Kudüsteki Tapınak Dağının tepesindeki İslami dini kompleks

Mescid-i Aksa, Müslümanlarca kutsal kabul edilen ve Müslümanların ilk kıblesi olduğuna inanılan 144 dönümlük alan.

<span class="mw-page-title-main">Yahuda (havari)</span> Yahudi havari

Yahuda veya Hristiyanların söylemiyle Yahuda İşkariyot, birinci yüzyılda Yahudilerin yaşadığı Yahudiye eyaletine, İsa'yı öldürmek için gelmiş Roma lejyonlarına, para karşılığı İsa'nın saklandığı yeri söyleyen Yahudi havari ve din adamı. Hristiyanlığa göre Romalılar İsa'yı çarmıha gerip öldürdükten sonra, yaptığı hainlikten ötürü pişmanlık duymuş, vicdan azabı çekmiş ve en sonunda kendini asarak intihar etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Josephus</span> MS 1. yüzyılda yaşamış Yahudi tarihçi

Titus Flavius Josephus veya doğum ismiyle Yosef ben Matityahu, Kudüs'te dünyaya gelmiş ve Roma İmparatorluğu'nda, tarih alanında önemli bir etki yaratmış Yahudi tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Vespasianus</span>

Imperator Caesar Vespasianus Augustus, Asıl adı Titus Flavius Vespasianus olan, 69 - 79 yılları arasında tahta çıkmış Roma imparatoru. Vespasian, etkili ancak kısa ömürlü bir hanedan olan ve yerine geçen oğulları Titus ve Domitian'ında dahil olduğu Flavian Hanedanı'nın kurucusudur. İmparatorluğa, gürültülü Dört İmparator Yılı'nın sonunda yükseldi. Vespasian'ın yönetiminde Julio-Claudian Hanedanı'nın sona ermesinden sonra en bilinen reform, Yahudiler'e karşı savaş ve Colosseum'un yapımına başlanılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hirodes</span>

Hirodes, aynı zamanda I. Hirodes veya Büyük Hirodes adıyla bilinen ve Roma İmparatorluğu tarafından Yahudiye eyaletine atanan Yahudi Kralı.

<span class="mw-page-title-main">Hirodes Antipa</span> Galilee ve Pereayı yönetmiş antik lider

Hirodes Antipa Galilee ve Perea'yı yönetmiş antik lider. Günümüzde daha çok Vaftizci Yahya ve Nasıralı İsa'nın öldürülmesine neden olan olaylardaki rolü hakkında Yeni Ahit'te anlatılan hikâyelerden ve bu hikâyeler hakkında günümüz medyasında gösterilen filmlerden tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük İsyan</span>

Büyük İsyan veya Birinci Yahudi-Roma Savaşı, Yahudiler tarafından Roma İmparatorluğu'na karşı yapılan üç büyük isyanın ilkidir. Yahudi yerleşim yerlerinin yok edilmesine, halkının yerinden edilmesine, toprağın Roma askeri kullanımı için tahsis edilmesine, Kudüs Tapınağı ve yönetiminin tahrip edilmesine yol açan, milattan sonra gerçekleşen ilk büyük savaştı.

<span class="mw-page-title-main">Herod Agrippa</span>

Agrippa I, aynı zamanda "Büyük" olarak da adlandırılır, Hirodes'in torunu ve IV. Aristobulus ve Berenice'nin oğlu olan Yahudi Kralı. Asıl adı Marcus Julius Agrippa dır ve İncil'in Resullerin İşleri adlı bölümünde kendisinden "Herod (Agrippa)" diye bahsedilir. Josephusa göre döneminde "Büyük Agrippa" olarak tanınırdı.

Müneccimler veya yıldızbilimciler, Hristiyan geleneğinde bebek İsa'ya "Yahudilerin kralı" olarak hürmetlerini sunmak için doğudan geldiğine ve hediye olarak altın, günnük ve mür getirdiğine inanılan soylu âlimlerdir.Kitâb-ı Mukaddes'te isimlerinden ya da kral olduklarından bahsedilmez ancak sonraki dönem efsanelerde Gaspar, Melkior ve Baltazar isimli üç kral oldukları söylenir. Batı efsanelerinde üç kişi, doğu efsanelerinde 12 kişi oldukları söylenir.

<span class="mw-page-title-main">Ürdün'deki Yahudilerin tarihi</span>

Ürdün'deki Yahudilerin tarihi, bugünkü Ürdün coğrafyasının büyük bir bölümü bir zamanlar İsrail Diyarı'ndaki Yahudilerin tarihi ile çakıştığı için antik döneme kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Antigonus</span> Yahudiye kralı

Ön: Menora ve "Basileus Antignus" yazısı.
Arka: Sofra ve "Matisyahu HaKohen" yazısı.

<span class="mw-page-title-main">Benî Kurayza</span> 7. yüzyılın başlarında Medinede yaşamış Yahudi kabilelerinden biri

Beni Kurayza veya Beni Kureyza, 7. yüzyılda Arap Yarımadası'nın kuzeyindeki Yesrib vahasında (Medine) yaşamış bir Yahudi kabilesiydi. İslam peygamberi Muhammed'in 622'de Medine'ye hicret etmesinden sonra, Muhammed tarafından düzenlenen Medine Sözleşmesi'ne katılmışlardır. Bu sözleşmede yer alan, herhangi bir saldırı durumunda Medine'yi birlikte savunacakları maddesini Hendek Muharebesi'nde (627) ihlal ettikleri ve üstelik Müslümanlarla karşı savaştıkları gerekçesiyle Muhammed yönetimindeki Müslüman kuvvetleri tarafından erkeklerin ölüm cezasına çarptırıldığı, kadınların ve çocukların ise köleleştirildikleri iddia edilir.

Kudüs Kuşatması, Milattan Sonra 70 yılında meydana gelen İlk Yahudi-Roma Savaşı'dır. Roma ordusu daha sonra imparator olacak Titus tarafından yönetilmiştir. Kuşatma, Kudüs şehrininin yağmalanması ve ikinci mabedin yıkılması ile sonuçlanmıştır. Birinci ve ikinci mabedin yıkılması Yahudiler arasında Tişa Beav ile anılmaktadır. Romalılar ise, zaferin simgesi olarak Roma'da hâlen bulunmakta olan Titus Kemeri'ni inşa etmiştir.

Sicarii, Kudüs'ün MS 70 yılında Roma İmparatorluğu tarafından işgali neticesinde yıkılıp yağmalanmasından hemen önceki yıllarda, Romalıları ve taraftarlarını Yahudiye (Judea) bölgesinden uzaklaştırmaya çalışan köktenci Yahudi politik örgütünün, radikal eylemleriyle ayrışan bir alt grubudur. Sicarii, ismini cübbelerinin altında gizledikleri sicae denilen hançerlerden almaktadır. İnsanların yoğun bir biçimde toplandığı alanlarda, hançerlerini çekerek Romalılara ve taraftarlarına saldırı gerçekleştirir ve görevlerini tamamladıktan sonra kalabalığın içine kaynaşıp uzaklaşarak kaçarlardı. Ortadoğu ya da Japonya'daki gruplardan yüzyıllarca önce ortaya çıkan, tarihteki en eski organize suikast örgütlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Antoninus Duvarı</span>

Antoninus Duvarı, Romalılar tarafından Vallum Antonini olarak adlandırılan duvar. Hadrian Duvarı'nın Kuzeyi'ndeki Keltler için ilk savunma hattı olarak, Hadrian Duvarı'ndan sonra inşa edilmiştir. İskoçya'nın ortasında, Firth Of Forth ve Firth Of Clyde arasında bulunmaktadır. Yaklaşık olarak, 63 uzunluğundaki duvarın yüksekliği 3 metre, genişliği 5 metredir.

<span class="mw-page-title-main">Benî Kurayza Muharebesi</span> 627 yılındaki Müslüman-Yahudi muharebesi

Benî Kurayza Muharebesi, Benî Kureyza Muharebesi veya Benî Kurayza Gazvesi, 627 yılında İslam peygamberi Muhammed'in başında olduğu Müslüman güçleri ile Medineli Yahudi kabilesi Benî Kurayza güçleri arasında, Hendek Muharebesi'nin akabinde gerçekleşen savaştır. Savaş, Müslümanların zaferiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ağlama Duvarı Tüneli</span>

Ağlama Duvarı Tünel, geleneksel, açık hava ibadet alanının bittiği yerden Ağlama Duvarı'nın kuzey ucuna kadar uzanan bir tüneldir. Tünelin çoğu, Ağlama Duvarı'nın devamı niteliğindedir ve Kudüs'ün Eski Şehri'ndeki Müslüman Mahallesi'nin binalarının altında yer almaktadır. Ağlama Duvarı'nın açık havada kalan kısmı yaklaşık 60 metre (200 ft) uzunluğundadır, 488 metre (1.601 ft) uzunluğundaki orijinal bölümün büyük kısmı yeraltında gizlidir. Tünel, Duvar'ın geri kalanına kuzey yönünde erişim sağlar.

Menahem ben Yehuda Birinci Yahudi-Roma Savaşı sırasında yaşamıştır ve Josephus tarafından kendisinden bahsedilmiştir. Kutsal Topraklar'da Romalılara ve işbirlikçilere suikastlar düzenleyen Sicarii adlı bir grubun lideriydi.