İçeriğe atla

Mary Robinson

Mary Robinson
İrlanda Cumhurbaşkanı
Görev süresi
3 Aralık 1990 - 12 Eylül 1997
Yerine geldiğiPatrick Hillery
Yerine gelenMary McAleese
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri
Görev süresi
12 Eylül 1997 - 12 Eylül 2002
Yerine geldiğiJosé Ayala Lasso
Yerine gelenSérgio Vieira de Mello
Kişisel bilgiler
Doğum 21 Mayıs 1944 (80 yaşında)
Ballina, Mayo Kontluğu, İrlanda
Evlilik(ler) Nicholas Robinson
Çocuk(lar) 3
Bitirdiği okul Trinity College, Dublin
King's Inns
Harvard Hukuk Okulu
İmzası

Mary Robinson (d. 21 Mayıs 1944; Ballina, Mayo Kontluğu, İrlanda) (Marie Therese Winifred Robinson), İrlandalı hukukçu, siyasetçi ve diplomat.

İrlanda'nın yedinci cumhurbaşkanıdır. Ülkenin ilk kadın cumhurbaşkanı olan Robinson, 1990-1997 arasında cumhurbaşkanlığı yaptıktan sonra bu görevi ülkenin sekizinci cumhurbaşkanı ve ikinci kadın cumhurbaşkanı Mary McAleese'e devretti. 1997-2002 arasında Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği yaptı.

1990 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bağımsız aday olan Robinson, İşçi Partisi, İrlanda İşçi Partisi ve bağımsız senatörler tarafından aday gösterilmiş ve Fianna Fáil tarafından desteklenmeden bu göreve gelen ilk cumhurbaşkanı olmuştur. Robinson, cumhurbaşkanlığı sırasında dünyadaki insan hakları sorunlarına dikkat çekmeye çalıştı; 1992'de Somali'yi ülkedeki iç savaş ve açlıktan sonra, 1994'te Ruanda'yı soykırımdan sonra ziyaret eden ilk devlet başkanı oldu.[1]

Yaşamı

1944 yılında her ikisi de tıp doktoru olan Dr. Aubrey Bourke ve Dr. Tessa Bourke çiftinin kızı olarak dünyaya geldi. Dublin Trinity College, King's Inns ve Harvard Hukuk Okulu'nda öğrenim gördü[2] ve 25 yaşında Tirinity College'in en genç hukuk profesör oldu.[3]

İnsan hakları alanında çalışan Robinson, 1969'da Trinity Üniversitesi'nin temsilcisi olarak İrlanda senatosuna girdi. İrlanda'nın en genç senatörü oldu[3] ve 1989'a kadar senatörlük yaptı. 1970 yılında tarihçi Nicholas Robinson ile evlendi; bu evlilikten üç çocuk sahibi oldu. Senatörlüğü sırasına İrlanda anayasasındaki ayrımcı maddeler ile mücadele; kadın hakları, homoseksüelliği cezalandıran yasaların kaldırılması, evlilik-dışı çocukların lehine miras kanunlarının değiştirilmesi ve doğum kontrol hapı kullanımının serbest olması konularında çalıştı.[3][4] 19 Robinson 1969'da Bağımsız aday olarak senatör seçildikten sonra 1976'da İşçi Partisi'ne girmiş ancak 1985'te partiden ayrılmıştır. Robinson, 1989'da Senato'daki görevi sona erene kadar yaptığı çalışmaların sonunda kadınların evlendiklerinde devlet hizmetinden ayrılmaları konusundaki yasanın değiştirilmesi; kadınların mahkeme jürilerinde yer almasını engelleyen yasanın kaldırılması ve doğum kontrol hapı kullanımının serbestleşmesi konusunda başarı elde etti.[2]

1979-1983 yıllarında Senato'daki görevinin dışında Dublin Şehir Konseyi'nde görev yaptı. 1988'de eşi ile birlikte Trinity College'de Avrupa Hukuku üzerine çalışmalar yapan bir merkez kurdu.[5]

Senatodan ayrıldıktan sonra cumhurbaşkanlığı seçimlerinde İşçi Partisi tarafından bağımsız aday gösterildi. 1990 İrlanda Cumhurbaşkanlığı seçimleri, ülkenin tarihinde birden fazla adayın olduğu beşince ve adaylar arasında bir kadının bulunduğu ilk seçim oldu. Mary Robinson, ikinci tur oylamada oyların yüzde 52.82'ni toplayarak İrlanda'nın ilk sol görüşlü ve kadın devlet başkanı seçildi. 3 Aralık'ta görevi Patrick Hillery'den devraldı.

1993'te Kraliçe Elizabeth'i Buckingham Sarayı'nda ziyaret ederek bu görevde iken İngiltere'ye giden ilk İrlanda devlet başkanı oldu. Devlet başkanlığı sırasında dünyadaki insanlık krizi yaşanan yerlere dikkat çekmeye çalıştı; Ruanda Soykırımının ardından ülkeyi ziyaret eden ilk devlet başkanı, Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'ni ziyaret eden ilk devlet başkanı, 1992'de Somali'deki krizin ardından Somali'yi ziyaret eden ilk devlet başkanı oldu.[6]

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği görevini kabul ederek 12 Eylül 1997'de, görev süresinin dolmasından birkaç önce cumhurbaşkanlığından istifa etti. Birleşmiş Milletler'deki görevi sırasında Doğu Timor, Tibet, Orta Doğu, Sierra Leone, Ruanda ve Çeçenistan'daki krizlerle ilgilendi. 2002'de bu görevi Sérgio Vieira de Mello'ya devretti.

Etik Küreselleşme İnsitiyatifi adlı örgütün başkanlığını üstlenen Robinson, 2004'te Columbia Üniversitesi'nde ders vermeye başladı.

Kendisine 1999 yılında Erasmus Ödülü, 2004 yılında Uluslararası Af Örgütü tarafından Vicdan Temsilcisi Ödülü, İrlanda'daki kadın hakları konusundaki çabaları nedeniyle 2009'da Barack Obama tarafından Başkanlık Özgürlük Madalyası takdim edildi.

Kaynakça

  1. ^ "Mary Robinson". Biography.com. 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015. 
  2. ^ a b O'Boyle, Conal (6 Ağustos 2013). "Mary Robinson - Ireland's First Female President". .carlow-nationalist.ie. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015. 
  3. ^ a b c "Kadın Başkandan Barış Çağrısı". 11 Aralık 1990. 
  4. ^ "Speaking truth to power". Economist.com. 3 Ekim 2012. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015. 
  5. ^ "Irish Center for European Law". 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015. 
  6. ^ "Secretary-General Appoints Mary Robinson, President of Ireland, as United Nationgs High Commissioneer For Human Rights". Un.org. 12 Haziran 1997. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Patrick Hillery
İrlanda Devlet Başkanı
1990–1997
Sonra gelen
Mary McAleese

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fahri Korutürk</span> 6. Türkiye cumhurbaşkanı (1973–1980)

Esseyit Hasan Fahri Korutürk, Türk Deniz Kuvvetleri eski komutanı, Türkiye'nin altıncı cumhurbaşkanı asker ve siyasetçi. 1957-1960 yılları arasında Türk Deniz Kuvvetleri komutanı olarak görev yapmış olan Korutürk, 1973-1980 yılları arasında cumhurbaşkanlığı görevini sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de siyaset</span> Türkiye Cumhuriyetinin siyasi yapısı

Türkiye'de siyaset, Türkiye'nin kuvvetler ayrılığı ilkesine dayalı bir yapısı vardır. Yasama, Yürütme ve Yargı erklerinden oluşan üçlü kuvvet ayrılığı ilkesi temel alınmıştır. Buradaki üç erk; Yasama (TBMM), Yürütme (Cumhurbaşkanı) ve Yargı (Mahkemeler) tarafından oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Faruk Gürler</span> 15. TSK Genelkurmay Başkanı

Ömer Faruk Gürler, Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 15. Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Lech Kaczyński</span> 4. Polonya cumhurbaşkanı

Lech Aleksander Kaczyński, 2005-2010 arasında Polonya Cumhurbaşkanı, 2002-2005 arasında da Varşova Belediye Başkanı olan Polonyalı siyasetçi. Aynı zamanda eski başbakan Jarosław Kaczyński'nin ikiz kardeşidir. 10 Nisan 2010 tarihinde Rusya'da bir uçak kazasında eşiyle birlikte ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Azerbaycan Partisi</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Yeni Azerbaycan Partisi, Azerbaycan'da 91'lerin talebiyle 21 Kasım 1992 tarihinde Haydar Aliyev'in liderliği ile 550 kişilik kurucu üyenin katılımıyla gerçekleşen Kuruluş Kurultayı ile kurulan, 18 Aralık 1992 tarihinde Adalet Bakanlığınca resmi kayda alınan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı</span> Türkiye Cumhuriyetinin devlet ve hükûmet başkanı

Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin devlet ve hükûmet başkanıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanlığını, Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk milletinin birliğini temsil eder. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın uygulanmasını ve devlet kurumlarının uyum içinde çalışmasını temin eder. Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 104. maddesinde düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Luiz Inácio Lula da Silva</span> 35. ve 39. Brezilya devlet başkanı

Luiz Inácio Lula da Silva veya tanınan kısa adıyla Lula, Brezilyalı siyasetçi, sendikacı ve Brezilya devlet başkanıdır. Daha önce iki dönem üst üste devlet başkanlığı görevini yürütmüştü. Siyasi kariyeri boyunca gelir eşitsizliği, yoksullukla mücadele ve Amazon ormanlarını korumak konusunda çalıştı.

Tabii Senatörlük, 1961 Anayasası'na göre kurulan Cumhuriyet Senatosu'nu oluşturan üç çeşit üyeden biridir. Tabii Senatörler kendi içinde iki gruba ayrılıyorlardı.

1973 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, 13 Mart-6 Nisan 1973 tarihleri arasında 15 tur olarak yapıldı. 15. turda 635 milletvekilinin 557'si oylamaya katıldı ve Cumhuriyet Senatörü Fahri Korutürk, 365 oyla Cumhurbaşkanlığa seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Alain Poher</span> Fransız siyasetçi (1909 – 1996)

Alain Émile Louis Marie Poher, Merkez eğilimli Fransız siyasetçi. Val-de-Marne ilini temsilen 1946-1995 yılları arasında senatörlük görevinde bulundu. 3 Ekim 1968 ile 1 Ekim 1992 yılları arasında Senato Başkanlığı görevini yürüttü. 1969 ve 1974 yıllarında iki kez vekaleten cumhurbaşkanlığını üstlendi. 1969 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri'nde aday olmasına rağmen ikinci turda Pompidou'ya karşı kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dilma Rousseff</span> 36. Brezilya devlet başkanı

Dilma Vana Rousseff, Bulgar asıllı Brezilyalı ekonomist, siyasetçi ve Brezilya'nın ilk kadın Devlet Başkanı. Bir önceki Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva tarafından yeni Devlet Başkanı olarak aday gösterilmişti. Rousseff Lula'nın 2010 Devlet Başkanlığı seçimlerinde Lula da Silva'nın belirlenmiş halefi olarak seçimleri kazandı. 12 Mayıs 2016 itibarıyla geçici bir süre görevinden uzaklaştırıldı. Yerine yardımcısı Michel Temer başkanlık görevini üstlendi. 31 Ağustos 2016 Çarşamba günü, Brezilya Senatosunun oylamasıyla yolsuzluktan dolayı görevinden alındı.

<span class="mw-page-title-main">Bernard Makuza</span>

Bernard Makuza, Ruandalı siyasetçi. Makuza, Afrika ülkesi Ruanda'da 2000 ile 2011 yılları arasında başbakan olarak görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Türkiyenin 12. cumhurbaşkanını belirleyen seçim

2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye'nin 12. cumhurbaşkanını belirlemek için 10 Ağustos 2014 tarihinde yapılan seçim. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde cumhurbaşkanının doğrudan halk oyuyla seçildiği ilk seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">Michael D. Higgins</span> İrlanda Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı

Michael Daniel Higgins, İrlanda'nın dokuzuncu ve mevcut Cumhurbaşkanı. Higgins İrlandalı bir siyasetçi, şair, sosyolog, yazar ve yayıncıdır. Higgins, başarılı bir insan hakları savunucusu olarak tanınmaktadır. Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasında istifasına kadar İşçi Partisi'nin Başkanıydı. 1993 yılından 1997 yılına kadar Gaeltacht Kültür, Sanat Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">René Monory</span> Fransız siyasetçi (1923 – 2009)

René Monory Fransız siyasetçi ve devlet adamıdır.

Bu liste Somali devlet başkanlarının bir listesidir. Cumhurbaşkanlığı makamının 1960 yılında kurulmasından bu yana 9 resmi cumhurbaşkanı olmuştur. Cumhurbaşkanı, Somali'nin devlet başkanı ve Somali Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Şu anki makam sahibi, 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Hasan Şeyh Mahmud'dur. Daha önce 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan ve 2012-2017 yılları arasında görev yapan Mahmud, bu görevi birkaç kez üstlenen ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya cumhurbaşkanı</span> Kuzey Makedonyanın devlet başkanı

Kuzey Makedonya Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Teodor Meleșcanu</span>

Teodor Viorel Meleșcanu, Rumen siyasetçi, Romanya dışişleri bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Hélène Conway-Mouret</span> Fransız siyasetçi (d. 1960)

Hélène Conway-Mouret Fransız siyasetçi, eski bakan.

<span class="mw-page-title-main">Jeanine Áñez</span>

Jeanine Áñez Chávez Bolivya eski devlet başkanı olan Bolivyalı bir politikacı ve avukat. Beni'den bir senatördü. 2019 Bolivya genel seçimlerinde Evo Morales'in galibiyetinin ardından çıkan olaylardan sonraki istifasını takiben, 2019-2020 yılları arasında çokuluslu Bolivya Devleti'nin fiili olarak ilk kadın Başkanı olarak görev yapan Áñez, Bolivya'nın ilk kadın cumhurbaşkanıydı.