İçeriğe atla

Mary Cartwright

Dame

Mary Cartwright

DBE FRS FRSE
Doğum17 Aralık 1900(1900-12-17)
Aynho, İngiltere
Ölüm3 Nisan 1998 (97 yaşında)
Cambridge, İngiltere
Milliyetİngiliz
VatandaşlıkBirleşik Krallık
Eğitim
Mezun olduğu okul(lar)St Hugh's College, Oxford
Tanınma nedeni
Ebeveyn(ler)Rev William Digby Cartwright (baba)
Ödüller
Kariyeri
TezThe zeros of integral functions of special types (1930)
Doktora
danışmanı		G. H. Hardy
Doktora öğrencileri
Diğer önemli öğrencileriSheila Scott Macintyre

Dame Mary Lucy Cartwright DBE FRS FRSE (17 Aralık 1900 - 3 Nisan 1998),[1] İngiliz bir matematikçiydi. Daha sonra kaos teorisi olarak bilinecek olan teorinin öncülerindendi.[2] J. E. Littlewood ile birlikte Cartwright, daha sonra kelebek etkisi örneği olarak görülecek bir probleme birçok çözüm öngördü.

Erken dönem yaşamı ve eğitimi

Mary Cartwright (en sağda) 1932 yılında Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nde.

Mary Cartwright, 17 Aralık 1900'de babası William Digby'nin papazlık yaptığı Aynho, Northamptonshire'da doğdu. Büyükannesi Jane Holbech, şair John Donne'nin ve Eyam Papazı William Mompesson'un soyundan geliyordu.[3][4] İkisi kendinden büyük, diğer ikisi de küçük olmak üzere dört kardeşi vardı: John (1896 doğumlu), Nigel (1898 doğumlu), Jane (1905 doğumlu) ve William (1907 doğumlu).[4] İlk eğitimini Leamington Lisesi'nde (1912-1915), ardından Boscombe'daki Gravely Manor Okulu'nda (1915-1916) tamamladıktan sonra Salisbury'deki Godolphin Okulu'na devam etti (1916-1919).[5]

Cartwright, St Hugh's College, Oxford'da matematik okudu ve 1923 yılında birinci sınıf derece ile mezun oldu. Son derece derslerini alan ve birincilik derecesi elde eden ilk kadındı. Kısa bir süre Worcester'daki Alice Ottley School ve Buckinghamshire'daki Wycombe Abbey School'da öğretmenlik yaptıktan sonra 1928'de PhD eğitimi almak üzere Oxford'a döndü. Cartwright, doktora çalışmalarında G. H. Hardy tarafından denetlendi. Hardy 1928-9 akademik yılı boyunca Princeton'da bulunduğundan danışmanlık görevini E. C. Titchmarsh üstlendi. The Zeros of Integral Functions of Special Types ("Özel Tip İntegral Fonksiyonların Sıfırları") başlıklı tezi, 1930'daki PhD sözlü sınavında ilk kez dış denetçi olarak karşılaştığı J. E. Littlewood tarafından incelenmiştir.[4]

Cartwright, 1930 yılında Yarrow Araştırma Bursu ile ödüllendirildi ve doktora tezinin konusu üzerinde çalışmaya devam etmek üzere Girton College, Cambridge'e gitti. Littlewood'un derslerine katılarak, onun ortaya koyduğu açık problemlerden birini çözdü. Şimdi Cartwright teoremi olarak bilinen matematiksel teoremi, birim disk içinde aynı değeri en fazla p kez alan bir analitik fonksiyon'un maksimum modülü için bir tahmin verir. Teoremi kanıtlamak için Lars Ahlfors tarafından konformal eşlemeler için tanıtılan bir tekniği uygulayarak yeni bir yaklaşım kullandı.[6][7]

Kariyeri

Cartwright, kariyeri boyunca birçok farklı matematiksel kavram üzerine doksandan fazla makale yazdı. Katkıları Dirichlet serisi, Abel toplamı, Borel yayılımlarının yönleri, birim disk üzerinde düzenli analitik fonksiyonlar, integral fonksiyonların sıfırları, maksimum ve minimum modüller ve bir açıda sonlu mertebeden fonksiyonlar gibi konulara uzandı.[7]

Cartwright, 1936'da Girton College'da matematik çalışmaları direktörü oldu. 1938 yılında, araştırmalarının yönü üzerinde büyük etkisi olan yeni bir proje üzerinde çalışmaya başladı. Bilimsel ve Endüstriyel Araştırma Departmanı Radyo Araştırma Kurulu, radyo ve radar çalışmalarının modellenmesinden ortaya çıkan bazı diferansiyel denklemler ile ilgili bir memorandum hazırladı.[8] Londra Matematik Derneği'nden bu problemler üzerinde çalışabilecek bir matematikçi bulmalarına yardımcı olup olamayacaklarını sordular ve o da ilgilendi. Problemlerin ardında yatan dinamikler Cartwright'a yabancı olduğu için bu konuda yardım almak üzere Littlewood'a başvurdu. Denklemler üzerinde birlikte çalışmaya başladılar ve bu durum ikisini de çok şaşırttı:

Yapacak bir şey olsun diye, "sonuçlara" dair dünyevi bir beklentimiz olmadan bu şeyin üzerine gittikçe gittik; birdenbire çözümlerin dramatik ince yapısının tüm manzarası yüzümüze baktı.[9]

Burada tanımlanan ince yapı, bugün kelebek etkisinin tipik bir örneği olarak görülmektedir. Bu işbirliği, modern dinamik sistemler teorisinin aldığı yönü büyük ölçüde etkileyen önemli sonuçlara yol açmıştır.[10][11] İkili cevabı zamanında verememiş olsa da mühendislerin dikkatini hatalı ekipmandan, üretilen elektriksel "gürültüyü" -ya da düzensiz dalgalanmaları- telafi etmenin pratik yollarına yönlendirmeyi başardılar.[8]

Cartwright, 1945 yılında Hermite'in π'nin irrasyonelliğinin temel kanıtını basitleştirdi. Kanıtın kendi versiyonunu bir Tripos sorusu olarak belirledi ve daha sonra Sir Harold Jeffreys'in Bilimsel Çıkarım ("Scientific Inference") kitabına bir ek olarak yayınlandı.[12] 1947 yılında Fellow of the Royal Society[13] üyeliğine seçildi; bu topluluğa seçilen ilk kadın olmasa da ilk kadın matematikçiydi.[10][11]

Cartwright, 1948'de Girton'a öğretmen olarak atanmış ve 1959'dan 1968'e kadar Cambridge'de Fonksiyonlar Teorisi Okutmanı olarak görev yapmıştır.[4] 1957'den 1960'a kadar Cambridge Üniversiteli Kadınlar Derneği'nin başkanlığını yaptı.[14] Girton'dan emekli olduktan sonra 1968-1969 yılları arasında Brown Üniversitesi'nde ve 1969-1970 yılları arasında Claremont Graduate School'da misafir profesör olarak görev yapmıştır.[14] Cartwright 3 Nisan 1998 tarihinde 97 yaşında Cambridge'de ölmüştür.[7]

Tanınması

Cartwright;

Cartwright, 1968 yılında Londra Matematik Derneği'nin en yüksek ödülü olan De Morgan Madalyası'nı alan[16][17] ilk kadın oldu ve Edinburgh Kraliyet Topluluğu Onursal Üyesi (HonFRSE) seçildi.[18] 1969 yılında Kraliçe tarafından onurlandırılarak Dame Mary Cartwright, Britanya İmparatorluk Nişanını almıştır.

Ölümü

Cartwright, 1998 yılında Cambridge'deki Midfield Lodge Huzurevi'nde ölmüştür.[5]

Yayınları

  • Cartwright, M. L.; Littlewood, J. E. (1945). "On Non-Linear Differential Equations of the Second Order: I. the Equation Large". Journal of the London Mathematical Society. Wiley. s1-20 (3): 180-189. doi:10.1112/jlms/s1-20.3.180. ISSN 0024-6107. 
  • Cartwright, M. L. (1962). Integral functions. Cambridge Tracts in Mathematics and Mathematical Physics. University Press, Cambridge. OCLC 8697638. 
  • Cartwright, M. L. (1964). "From Non-Linear Oscillations to Topological Dynamics". Journal of the London Mathematical Society. Wiley. s1-39 (1): 193-201. doi:10.1112/jlms/s1-39.1.193. ISSN 0024-6107. 

Kaynakça

  1. ^ "Obituary: Mary Cartwright". The Times. 1998. 22 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  2. ^ Freeman J. Dyson, Mary Lucy Cartwright (1900–1998): Chaos theory 8 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., pp. 169–177, in Out of the Shadows: Contributions of Twentieth-Century Women to Physics, edited by Nina Byers and Gary Williams, 498 p. (Cambridge University Press, 2006); 0-521-82197-5
  3. ^ Mathematics Genealogy Project'te Mary Cartwright
  4. ^ a b c d e f O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Mary Cartwright", MacTutor Matematik Tarihi arşivi 
  5. ^ a b "Former Fellows of the Royal Society of Edinburgh 1783–2002" (PDF). Royalsoced.org.uk. 24 Ocak 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2015. 
  6. ^ DeFuria, Jack (22 Ekim 2014). "Mary Lucy Cartwright". Prezi. 8 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2017. 
  7. ^ a b c McMurran, Shawnee; Tattersall, James (February 1999). "Mary Cartwright" (PDF). Notices of the AMS. 46. 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  8. ^ a b "A Point of View: Mary, queen of maths". BBC News Magazine. 8 Mart 2013. 24 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  9. ^ Littlewood, John Edensor (30 Ekim 1986). Bollobás, Béla (Ed.). Littlewood's Miscellany. Cambridge New York Port Chester [etc.]: Cambridge University Press. s. 13. ISBN 0-521-33702-X. 
  10. ^ a b "Mistress of Girton whose mathematical work formed the basis of chaos theory". Obituaries Electronic Telegraph. 11 Nisan 1998. 6 Kasım 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2017. 
  11. ^ a b Walter Hayman (1 Kasım 2000). "Dame Mary (Lucy) Cartwright, D.B.E. 17 December 1900 – 3 April 1998". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 46: 19-35. doi:10.1098/rsbm.1999.0070 Özgürce erişilebilir. 8 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2017. 
  12. ^ Jeffreys, Harold (13 Aralık 1973). Scientific Inference (3. bas.). Cambridge: Cambridge University Press. s. 268. ISBN 0-521-08446-6. 
  13. ^ a b Hayman, Walter K. (2000). "Dame Mary (Lucy) Cartwright, D.B.E. 17 December 1900 – 3 April 1998: Elected F.R.S. 1947". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 46: 19. doi:10.1098/rsbm.1999.0070 Özgürce erişilebilir. 
  14. ^ a b "Cartwright, Dame Mary Lucy (1900–1998), mathematician | Oxford Dictionary of National Biography". Oxford Ulusal Biyografi Sözlüğü (çevrimiçi bas.). Oxford University Press. 2004. doi:10.1093/ref:odnb/69671.  Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
  15. ^ Williams, Mrs. E. M. (Ekim 1966), "Presidential Address: The Changing Role of Mathematics in Education", The Mathematical Gazette, 50 (373), ss. 243-254, doi:10.2307/3614669, JSTOR 3614669 
  16. ^ a b "Prizes, Awards, and Honors for Women Mathematicians". mathwomen.agnesscott.org. 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  17. ^ List of LMS prize winners 11 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., LMS website, accessed July 2011
  18. ^ "Dame Mary Lucy Cartwright Hon FRSE". The Royal Society of Edinburgh. 28 Ekim 2016. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2019. 

Dış bağlantılar

Akademik görevi
Önce gelen:
Kathleen Teresa Blake Butler		Girton College, Cambridge'in Müdiresi
1949–1968 		Sonra gelen:
Muriel Clara Bradbrook

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">John Lennard-Jones</span> İngiliz matematikçi ve fizikiçi

Sör John Edward Lennard-Jones İngiliz bir matematikçi ve Bristol Üniversitesi'nde teorik fizik ve ardından Cambridge Üniversitesi'nde teorik bilim profesörü idi. Modern hesaplamalı kimyanın, günümüz sayısal kimya alanının kurucusu olarak kabul edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Godfrey Harold Hardy</span> İngiliz matematikçi (1877–1947)

Godfrey Harold Hardy, sayı teorisi ve matematiksel analizdeki başarılarıyla tanınan İngiliz bir matematikçiydi. Biyolojide, popülasyon genetiğinin temel bir ilkesi olan Hardy-Weinberg ilkesi olarak da bilinen, tür içi gen alışverişinin fazla olduğu topluluklarda başat ve çekinik genetik özelliklerin dağılımının oranı hakkındaki teorisiyle bu konudaki tartışmaya son vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Harold Jeffreys</span> İngiliz matematikçi, istatistikçi, jeofizikçi ve gökbilimci (1891 – 1989)

Sir Harold Jeffreys, İngiliz matematikçi, istatistikçi, jeofizikçi ve gökbilimcidir. İngiltere Kraliyet Akademisi'nin bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Alan Baker</span> İngiliz matematikçi (1939-2018)

Alan Baker, sayı teorisindeki etkili yöntemler, özellikle de transandantal sayı teorisinden doğan konular üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan İngiliz bir matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Carol V. Robinson</span>

Dame Carol Vivien Robinson, İngiliz kimyager ve Kraliyet Kimya Derneği Başkanı. Oxford Üniversitesi Fiziksel ve Teorik Kimya Laboratuvarı'nda Kraliyet Cemiyeti Araştırma profesörü, Dr Lee Fiziksel ve Teorik Kimya Profesörü ve Exeter College'da profesör asistanıdır. Daha önce Cambridge Üniversitesi Kimya Bölümü'nde Kütle Spektrometresi Profesörü idi.

Royal Society üyeliği "matematik, mühendislik bilimi ve tıp bilimi dahil olmak üzere doğal bilginin gelişmesine önemli bir katkı yapan Birleşik Krallık başta olmak üzere tüm Commonwealth ülkelerindeki bilim insanlarına açıktır. Üyeliğe seçilme akademik olarak hem kişiye hem de kişinin çalıştığı kuruma büyük bir prestij getirir.. Birleşik Krallık'taki bilim insanları için buraya üye olmak Nobel'den sonraki en büyük başarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bridget Ogilvie</span> Avustralyalı bilim insanı (d. 1938)

Dame Bridget Margaret Ogilvie, AC DBE FRS Avustralyalı-İngiliz bilim insanı.

Patrick du Val cebirsel geometri, diferansiyel geometri ve genel görelilik üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan İngiliz bir matematikçi. Bir cebirsel yüzeyin Du Val tekilliği kavramı onun adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Edinburgh Matematik Derneği</span>

Edinburgh Matematik Topluluğu, Edinburgh Matematik Derneği veya Edinburgh Mathematical Society İskoçya'daki akademisyenler için matematiksel bir topluluktur.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan Matematik Topluluğu</span> Profesyonel matematikçiler birliği

Amerikan Matematik Topluluğu, matematiksel araştırma ve bilim çıkarlarına kendini adamış profesyonel matematikçilerden oluşan bir dernektir ve yayınları, toplantıları, savunuculuğu ve diğer programları aracılığıyla ulusal ve uluslararası topluma hizmet eder.

Bu makale, ülkelere göre matematiksel toplulukların bir listesini içerir.

<span class="mw-page-title-main">James Joseph Sylvester</span> İngiliz matematikçi

James Joseph Sylvester İngiliz matematikçiydi. Matris teorisine, değişmez teoriye, sayı teorisine, bölünme teorisine ve kombinatoriklere temel katkılarda bulundu. 19. yüzyılın son yarısında Johns Hopkins Üniversitesi'nde profesör olarak ve American Journal of Mathematics'in kurucusu olarak Amerikan matematiğinde liderlik rolü oynadı. Ölümünde Oxford Üniversitesi'nde profesördü.

<span class="mw-page-title-main">David Eugene Smith</span> Amerikalı matematikçi (1860 – 1944)

David Eugene Smith Amerikalı bir matematikçi, eğitimci ve editördü.

Bertha Swirles, Lady Jeffreys, Kuantum teorisi'nin ilk günlerinde kuantum teorisi hakkında araştırmalar yapan bir İngiliz fizikçi, akademisyen ve bilim yazarıydı. 70 yılı aşkın süre Girton Koleji, Cambridge Üniversitesi ile öğrenci ve Akademisyen olarak ilgiliydi.

Londra Matematik Derneği (LMS), matematik için Birleşik Krallık'ın Akademik birlik’lerden biridir (diğerleri Kraliyet İstatistik Derneği, Matematik ve Uygulamaları Enstitüsü, Edinburgh Matematik Derneği ve Yöneylem Araştırması Topluluğu ’dur.

Matematikte kadınlar zaman çizelgesi, Matematik alanındaki kadınlar ile ilgili bir zaman çizelgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte Scott</span> İngiliz kadın matematikçi (1858-1931)

Charlotte Angas Scott, kariyerini Amerika Birleşik Devletleri'nde yapmış ve kadınların matematik eğitimi alması da dahil olmak üzere Amerikan matematiğinin gelişiminde etkili olmuş bir İngiliz matematikçidir. Scott, Cambridge'nin ünlü Mathematical Tripos sınavının kurallarını değiştirmesinde önemli bir rol oynamıştır.

Sarah Woodhead, kadınların üniversite eğitiminden yararlanabilmeleri için kurulan Cambridge Girton College'ın beş öncü kız öğrencisinden biriydi ve Cambridge'de matematik alanında Tripos sınavlarını geçen ilk kadın oldu. Kariyerinin erken dönemlerinde, kendi eğitimini sürdürmeden önce bir süre öğretmenlik yaptı.

De Morgan Madalyası, Londra Matematik Derneği tarafından matematiğe yapılan olağanüstü katkılar için verilen bir ödüldür. Topluluğun en prestijli ödülü olan bu ödül, topluluğun ilk başkanı olan Augustus De Morgan'ın anısına verilmektedir. Her üç yılda bir, genellikle Birleşik Krallık'ta yaşayan ve çalışan bir matematikçiye verilir.

Elizabeth Adam McHarg, 1965 yılında Edinburgh Matematik Derneği'nin ilk kadın başkanı olan İskoç matematikçidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.