İçeriğe atla

Martyrium

Martyrium- Saint-Victor

Martyrium (Latince) veya Martyrion (Antik Yunanca) azizlerin hayatlarını geçirdikleri ya da dinleri uğruna öldükleri yerde anılarını yaşatmak adına inşa edilen yapılardır. Azizlerin rölikleri genelde burada tutulur. Sonraları ana yapı etrafına dikey olacak şekilde bölümler eklenerek haç planlı yapılara dönüşmüşlerdir.[1]

Kaynakça

  1. ^ Glen Bowersock, Peter Brown, Oleg Grabar (1999). Late Antiquity: A Guide to the Postclassical World. Harvard University Press Reference Library (Book 9). Cambridge, Massachusetts: Belknap Press. s. 376. ISBN 9780674511736. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015. central church martyrium octagonal. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Boston</span> ABDnin Massachusetts eyaletinin başkenti

Boston, Amerika Birleşik Devletleri'nin Massachusetts Eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Ayrıca New England olarak bilinen Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeydoğu bölgesinin de resmî olmayan merkezidir. Harvard ve MIT gibi dünyaca ünlü üniversitelere ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eyyûbîler</span> Orta Doğuda hüküm sürmüş olan geç dönem Orta Çağ Kürt devleti (1171–1250)

Eyyûbîler, Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbî Sultanlığı, Zengî Devleti'nin komutanı ve daha sonradan Fâtımî Devleti'nin veziri olan Selahaddin Eyyubi'nin 1171 yılında kurduğu Eyyûbî Hanedanı'nın Mısır ve Suriye'de egemen olduğu Sünni Müslüman bir devlettir. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz, Filistin, Libya, Yemen ve Levant bölgelerini egemenliği altında tutmuştur. 1171'de Selahaddin Eyyubi tarafından Mısır'daki Şii Fâtımî Hâlifeliği'nin ortadan kaldırılmasının ardından doğan bir iktidar boşluğuyla tarih sahnesine çıkan devlet, 1187'de Hıttin Muharebesi ile Kudüs'ü Hristiyanlardan geri almış ve Orta Doğu'da önemli bir güç hâline gelmiştir. Hanedanlık, bölgedeki hâkimiyetini 13. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Şapel</span>

Şapel, Hristiyanların tapınak veya kutsal alanı, bazen küçüktür ve büyük bir kuruma bağlıdır. Büyük kiliselerin içinde bir azizin adına ayrılmış küçük ibadet yerleri de olup özellikle kırsal alanlarda ve küçük yerlerde veya yol kenarlarında dinsel ihtiyaçları karşılamak için yapılmış dua etme ve mum yakma yerleridir. Bir nevi küçük kiliselerdir. Bazen büyüktür ve başka bir yapıdan bağımsızdır.

<span class="mw-page-title-main">Kremlin</span>

Kremlin, "kale", "hisar", "şato" anlamlarına gelen ve çoğu tarihi Rus kentinin merkezinde bulunan muhkem yapılar bütünü. En tanınmışları Moskova Kremlini'dir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Petrus Bazilikası</span> Romada bazilika

Aziz Petrus Bazilikası veya San Pietro Bazilikası Roma'daki en büyük 4 bazilikadan ikincisidir. Vatikan'daki en göze çarpan binadır. Kubbesi ile Roma'nın silüetindeki en önemli parçalardan biridir. Hıristiyanlığın en büyük kilisesidir. 23.000 m² arazi üzerine kuruludur. 60.000 kişilik kapasitesi vardır. İstanbul'un Fethi'nden sonra, Kızıl Elma'nın, Roma'da bulunan Saint-Pierre Kilisesinin mihrabındaki altın top olduğu ileri sürülmüştür. Yapının inşaatına 18 Nisan 1506 tarihinde başlanıp 1626 yılında inşaat tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vefa Kilise Camii</span>

Molla Gürânî Câmii, Vefa Kilise Camii İstanbul'un Vefa semtinde, kiliseden camiye çevrilmiş bir dinî yapıdır. Kilise iken adı, Aziz Teodoros Kilisesi'dir.. Muhtemelen Aziz Theodoros'a adanmıştı. Kompleks, Bizans mimarisinin Komnenos ve Paleologos dönemlerine ait bir örneğidir. Vefa Kilise Camii Doğu Ortodoks kilisesi formunda olup Yunan haçı planına göre yapılmıştır. İstanbul'un fethi'nden sonra cami olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sancaktar Hayrettin Camii</span> İstanbulda, Osmanlı İmparatorluğu döneminde camiye çevrilen bir manastır

Sancaktar Hayrettin Camii (Sancaktar Hayreddin Mescidi) ya da Azize Gastria Manastırı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde camiye çevrilen bir manastırdır. Bugün cami olarak kullanılan bölüm bir manastır kompleksinin yalnızca ayakta kalan küçük bir bölümü olduğu sanılmaktadır. Bu manastırın adının ne olduğu konusunda kesin kabul görmemiş değişik görüşler bulunmaktadır. Yapının Gastrion Manastırı'nın bir parçası olduğu düşünülse de, adı geçen manastırın fazla doğusunda olması nedeniyle bu görüş herkes tarafından kabul görmemektedir. İstanbul'da Komnenos ve Paleologos dönemi Bizans mimari yapıtlarının küçük bir örneğidir.

Aziz Yusuf tam ismiyle Malik Aziz Cemaleddin Yusuf bin Barsbay 1438de ölen babası Barsbay'in yerine geçen ve çok kısa bir dönem için saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memlûk hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Petrus Meydanı</span> Romada meydan

Aziz Petrus Meydanı, Vatikan devleti ve şehrinde yer alan, aynı zamanda devletin en ünlü meydanıdır. Aziz Petrus Meydanı her yıl binlerce Katolikin ibadet için geldikleri Aziz Petrus Bazilikası'nın önünde geniş bir alan üzerinde yer alır. Alan dünyanın en büyük meydanlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Westminster Abbey</span>

Westminster Abbey ya da resmî adı ile Westminster'daki Aziz Peter Kilisesi, Londra'nın Westminster kentinde, Westminster Sarayı'nın batısında, büyük, Gotik bir manastır kilisesi. Birleşik Krallık'ın en önemli dinî yapılarından birisidir ve İngilizler için geleneksel taç giyme ve defin yeri olmuş, daha sonraki zamanlarda bu özelliğini sadece kraliyet ailesi için sergilemeye devam etmiştir. Manastır, 1540 ve 1556 yılları arasında bir katedral statüsüne sahipti. Ancak 1560 yılından bu yana bina artık bir manastır ya da bir katedral değil, İngiltere Krallığı'nın bir kilisesi - egemenliğe doğrudan sorumlu bir kilise - statüsüne sahiptir. Binanın kendi orijinal manastır kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gotik mimari</span> mimari ekol/dönem

Gotik mimari Orta Çağ'ın ortalarından sonuna kadarki süreçte yaygın olarak uygulanmış bir mimari stilidir. Amacı Tanrı'nın büyüklüğünü yansıtan muhteşem yapılar karşısında insanın acizliğini simgelemektir. Romanesk mimarinin gelişmesiyle ortaya çıkmış, zamanla yerini Rönesans mimarisine bırakmıştır. Alametifarikaları arasında kaburgalı tonozlar, sivri kemerler ve uçan payandalar bulunur. Gotik mimarinin Romanesk mimariden dönüşümü, Romanesk mimarinin çapraz tonozlarına kaburga eklenmesiyle gerçekleşti.

Aziz Klemens Kilisesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir kilisedir. 4. yüzyılda, Ancyra şehrinin o zamanki episkoposu olan Aziz Klemens adına inşa edilmiştir. Doğu Roma dönemi boyunca farklı yıllarda başkaca kilise, manastır ve katedral yapılarının inşa edildiği bilinse de günümüze ulaşan tek emsal olması sebebiyle Ankara'daki yegane Bizans kilisesi olarak kabul edilir. Osmanlı döneminde camiye çevrilen fakat 1916 Ankara Yangını esnasında tamamen yanması sonucu terk edilen yapıdan geriye yalnızca bir duvar ve iç cephesinde yatay kolları kazınarak silinmiş bir Latin haçının bulunduğu mermer blok kalmıştır. Kurtarılan birkaç sütun başlığı ve pencere sövesi ise Roma Hamamı Açıkhava Müzesi'nde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">San Vitale Kilisesi</span> İtalyada bir bazilika

San Vitale Kilisesi veya Aziz Vitale Kilisesi, Ravenna'da, muhtemelen 537 yılında yapımına başlanmış, 547 yılında aziz Vitalis'e adanmış, Geç Antik - Erken Bizans döneminin en önemli kiliselerinden biridir. Yapıda Bizans İmparatorluğu mimari formlarının yanı sıra, o zamana özgü tipik italyan mimarisinin izlerini de görmek mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Yunan haçı planı</span> Bizans kiliselerinde görülen mimari form

Yunan haçı planı, daha çok Ortodoks ve Bizans kiliselerinde görülen bir mimari plan şeklidir. Kapalı yunan haçı planı ve açık yunan haçı planı olarak kendi arasında ikiye ayrılır. Yunan haçı diye tabir edilen haç her kolu eşit uzunlukta olan haçtır.

<span class="mw-page-title-main">Geç Antik Çağ</span> Klasik Antikten Orta Çağa geçişi tanımlayan dönem

Geç Antik Çağ, Antik dönemden Erken Orta Çağ'a geçişi tanımlayan modern bir terimdir. Geç Antik Çağ tabiri kendisini literatürde ilk kez Max Weber ile bulmuş olsa da, tabir ilk kez 1853 yılında kültür tarihçisi Jacob Burckhardt tarafından kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ankiralı Theodotos (episkopos)</span>

Ankyralı Aziz Theodotos, Ankyra'nın 5. yüzyılda yaşamış episkoposu.

<span class="mw-page-title-main">Eski Aziz Petrus Bazilikası</span>

Eski Aziz Petrus Bazilikası, 4. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar günümüzde Aziz Petrus Bazilikası olarak bilinen Vatikan'daki yapının yerinde bulunan, erken hristiyanlık dönemi kilisesidir. İnşasına I. Konstantin döneminde başlanan kilise bazilika planlıdır ve 5 adet nefe sahiptir. Kilise Aziz Petrus'un mezarı olabileceği düşünülen bir mezarın üzerine inşa edilmiştir. 7. yüzyılda I. Gregorius, Aziz Petrus'un anısı üzerinde efkaristiya ayinini kutlamak adına apsisin üzerini bir doldurma ile örtmüştür. Ancak havarinin mezarını ziyaret etmeye vesile olan yuvarlak planlı bir yapıyı da apsisin altına inşa ettirmiştir. Burada bir aedikula içerisine yerleştirilen Petrus'un kemikleri bulunmaktadır. Dikkati çeken bir diğer husus, henüz Hristiyan mimarisinde yeni ortaya çıkan transeptin de Petrus'un mezarı ile keşişmesidir.

<span class="mw-page-title-main">V. Pius</span> 225. Katolik Kilisesi papası (1504-1572; pd. 1566-1572)

Papa Aziz V. Pius, 1566-1572 yılları arasında papalık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yapı</span> bir nesne veya sistemdeki birbiriyle ilişkili unsurların düzenlenmesi ve organizasyonu veya bu şekilde organize edilmiş nesne veya sistem

Yapı, maddi bir nesne veya sistemdeki birbiriyle ilişkili unsurların düzenlenmesi ve organizasyonu veya bu şekilde organize edilmiş nesne veya sistemdir. Maddi yapılar, binalar ve makineler gibi insan yapımı nesneleri ve biyolojik organizmalar, mineraller ve kimyasallar gibi doğal nesneleri içerir. Soyut yapılar bilgisayar bilimlerindeki veri yapılarını ve müzik formunu içerir. Yapı türleri arasında bir hiyerarşi, çoktan çoğa bağlantılar içeren bir bağlantı veya uzayda komşu olan bileşenler arasındaki bağlantıları içeren bir kafes bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Aya Tekla Yeraltı Kilisesi</span> Mersin, Silifke yakınlarındaki bir yeraltı kilisesi öreni

Aya Tekla Yeraltı Kilisesi (Meryemlik) Mersin ilinin Silifke ilçesi yakınlarında yer alan bir yeraltı kilisesi örenidir.