İçeriğe atla

Martin Rodbell

Martin Rodbell
Martin Rodbell
DoğumMartin Rodbell
1 Aralık 1925(1925-12-01)
Baltimore, Maryland, ABD
Ölüm7 Aralık 1998 (73 yaşında)
Kuzey Karolina ABD
MilliyetYahudi asıllı Amerikan[1]
VatandaşlıkABD
Mezun olduğu okul(lar)Johns Hopkins Üniversitesi
Washington Üniversitesi
ÖdüllerNobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, 1994
Kariyeri
DalıBiyokimyager
Çalıştığı kurumlarUlusal Sağlık Enstitüsü[2]

Martin Rodbell (1 Aralık 1925 - 7 Aralık 1998), Amerikalı biyokimyacı. Amerikan ulusal sağlık enstitüsünün çevre sağlığı bölümüne 1985 yılından 1989 yılında kadar başkanlık yapmış, 1989 yılından emekli olduğu 1994 yılına kadar da sinyal transdüksiyonu bölümünün başkanlığını yapmıştır.

Sinyal transdüksiyonu alanındaki başarıları sayesinde 1994 yılında Nobel Tıp ve Fizyoloji ödülünü Alfred Gilman'la paylaşmaya layık görülmüştür.

Hayatı

Martin Rodbell 1 Aralık 1925 tarihinde Baltimore'de doğmuştur. Yine Baltimore'de liseye ve daha sonra yabancı dil öğrenimine ağırlık veren (Latince, Yunanca, Almanca ve Fransızca) üniversite hazırlık okuluna gitmiştir. Bu dönemde dil araştırmalarına ilgi duymuştur. 1943 yılında Johns Hopkins Üniversitesi'ne kayıt olmuştur. II. Dünya Savaşı patlak verince donanmaya katılarak askerliğe alınmıştır. Kendi otobiyografisinde savaşa isteyerek katıldığını, Yahudi olduğu için o dönemde Hitler'e karşı savaşmanın ayrı bir önem teşkil ettiğini belirtmiştir. Askerliği süresince radyo operatörlüğü yapmış, sıtma hastalığına yakalanana kadar Pasifik okyanusunda Japonya cephesinde bulunmuştur. Bu süreçte, Kore'ye, Çin'e ve Filipinler'e gitmiştir.
Savaş bittiğinde tekrar Johns Hopkins Üniversite'sine katılmıştır. Bu dönemde Fransız edebiyatına ilgi duymuş ve özellikle Fransız yazar André Gide'den etkilendiğini belirtmiştir. Johns Hopkins'de hocası olan Dr. Glass'ın tavsiyesi üzerine biyokimya okumaya karar vermiş, bir yıl ekstra kimya dersleri alarak bu bölüme kayıt olmuştur.

1949 yılında ileride eşi olacak Barbara Ledermann'la tanışmıştır. Barbara Ledermann Hollanda'dan ABD'ye Yahudi Soykırımı'ndan kaçarak gelmiş bir göçmendir. Barbara'ile 1950 yılında evlenmiştir. Evlendikten sonra Seattle'a taşınmış Washington Üniversitesi'nde çalışmaya başlamıştır. 1954 yılında burada doktorasını tamamlamıştır. Hemen sonrasında post-doktora eğitimi için Illinois Üniversitesine gitmiştir. 1960 yılında Brüksel Üniversitesine hücre biyolojisi ve embriyoloji alanında araştırma yapmak üzere katılmıştır. 60'ların ortalarında tekrar ABD'ye dönüp çeşitli araştırma bölümlerinde çalışmıştır. 1967 yılında Albert E. Renold tarafından Cenevre Biyokimya Enstitüsüne davet edilmiştir. 1981-1983 yılları arasında Geneva Üniversitesinde Biyokimya profesörü olarak görev yapmıştır.[3]

1985 yılından 1989 yılına kadar Amerikan ulusal sağlık enstitüsünün çevre sağlığı bölümüne başkanlık yapmıştır. 1989 yılından itibaren de sinyal transdüksiyonu bölümünün başkanlığını emekli olduğu 1994 yılına kadar yapmaktaydı. 1994 yılında Nobel Tıp ve Fizyoloji ödülünü kazanmıştır.[4]

Bu ödülü kazandıktan 4 yıl sonra ölmüştür.

Bilimsel katkıları

G proteini

G proteinleri hücre içinde bulunan ve uyarı iletiminde rol alan moleküllerdir. Bu molleküllerin reseptörlerinin işlevlerini uygun şekilde yerine getirememeleri durumu diyabet, körlük ve alerji gibi daha birçok hastalıkla ilintilidir.[5] G proteinleri ilk defa Alfred G. Gilman ve Martin Rodbell'in araştırmaları sonucu keşfedilmiştir. Birbirinden bağımsız olarak yürütülmüş bu iki bilimsel araştırma 1994 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görülmüştür.[6]

Seçilmiş akademik makaleleri

  • Rodbell, M; Birnbaumer, L; Pohl, SL; Sundby, F (May). "The reaction of glucagon with its receptor: evidence for discrete regions of activity and binding in the glucagon molecule.". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 68 (5): 909-13. PMID 5280527.
  • Ribeiro-Neto, FA; Rodbell, M (1989 Apr). "Pertussis toxin induces structural changes in G alpha proteins independently of ADP-ribosylation.". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 86 (8): 2577-81. PMID 2523074.
  • Nakamura, S; Rodbell, M (1991 Aug 15). "Glucagon induces disaggregation of polymer-like structures of the alpha subunit of the stimulatory G protein in liver membranes.". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 88 (16): 7150-4. PMID 1908089.
  • Coulter, S; Rodbell, M (1992 Jul 1). "Heterotrimeric G proteins in synaptoneurosome membranes are crosslinked by p-phenylenedimaleimide, yielding structures comparable in size to crosslinked tubulin and F-actin.". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 89 (13): 5842-6. PMID 1631066.
  • Rodbell, M; Gilbert, C (1995 Jun). "Nobel Lecture. Signal transduction: evolution of an idea.". Bioscience reports 15 (3): 117-33. PMID 7579038.

Kaynakça

  1. ^ "Yahudi asıllı Amerikan Biomedikal Bilimadamları". 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2012. 
  2. ^ NIH. "Martin Rodbell". 4 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2012. 
  3. ^ Rodbell, Martin. "Otobiyografi". Nobelprize.org. 12 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2012. 
  4. ^ "Martin Rodbell". britannica.com. 26 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2012. 
  5. ^ Wu, Ge (2008). Assay development : fundamentals and practices. Oxford: Wiley-Blackwell. ss. 265-270. ISBN 0-470-19115-5. 
  6. ^ "1994 Tıp Nobel Ödülü". 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Svante Pääbo</span> İsveçli genetikçi ve bilim insanı

Svante Pääbo, İsveçli biyolog, genetikçi ve bilim insanı. Evrimsel antropoloji alanında uzmanlaşan Pääbo, paleogenetiğin kurucularından birisidir ve Neandertal genomu üzerinde yoğun bir şekilde çalışmıştır. 2022'de "soyu tükenmiş homininlerin genomları ve insan evrimi ile ilgili keşifleri" nedeniyle Nobel Tıp Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Marshall Warren Nirenberg</span> Amerikalı biyokimyacı ve genetikçi (1927-2010)

Marshall Warren Nirenberg,, Yahudi kökenli Amerikalı biyokimyacı ve genetik bilimci.

<span class="mw-page-title-main">Carol W. Greider</span>

Carolyn Widney "Carol" Greider, Amerikalı moleküler biyolog. Johns Hopkins Üniversitesi'nde profesör, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Direktörü. Elizabeth Blackburn'ün Kaliforniya Üniversitesi'nde yüksek lisans öğrencisi iken, 1984 yılında telomeraz enzimini keşfetti. Greider, kromozom uçlarındaki telomer yapısı ile ilgili araştırmalara öncülük etmiştir. Elizabeth Blackburn ve Jack W. Szostak ile birlikte telomer yapısının telomeraz enzimi ile ilerleyici kısalmalardan nasıl korunduğunu keşfetmesi sebebiyle 2009 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Boris Chain</span>

Ernst Boris Chain, Britanyalı biyokimyacı. 1945 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü penisilin üzerine çalışmalarıyla Alexander Fleming ve Howard Walter Florey ile birlikte almaya hak kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Andrew Z. Fire</span> Amerikalı biyolog

Andrew Z. Fire patoloji ve Tıp bölümünde Stanford Üniversitesi Okulu'nda Amerikalı biyoloji profesörüdür. Kendisi RNA müdahalesi (RNAi) keşfi için, Craig C. Mello ile birlikte, Fizyoloji veya Tıp 2006 Nobel Ödülü kazandı. Bu araştırma, Washington Carnegie Enstitüsü'nde yürütülen ve 1998 yılında yayımlanmış bir çalışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Rodney Robert Porter</span>

Rodney Robert Porter İngiliz biyokimyacı. 1972 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Haldan Keffer Hartline</span> Amerikalı fizyolog

Haldan Keffer Hartline, Amerikalı fizyolog. 1967 yılında George Wald ve Ragnar Granit ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü kazanmıştır. Görmenin fizyolojisi ile ilgili yaptığı çalışmalarıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">George Wald</span> araştırmacı

George Wald, Yahudi kökenli Amerikalı bilim insanı. Retina pigmentleri üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinir. 1967 yılında Haldan Keffer Hartline ve Ragnar Granit ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Werner Arber</span>

Werner Arber İsviçreli mikrobiyolog ve genetikçi. Amerikalı araştırmacılar Hamilton Smith ve Daniel Nathans ile birlikte, Werner Arber 1978 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü restriksiyon endonükleaz enzimlerini keşfi nedeniyle kazanmıştır. Bu araştırmacıların çalışmaları rekombinant DNA teknolojisinin gelişimine öncülük etmiştir.

Daniel Nathans Amerikan Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi mikrobiyolog.

<span class="mw-page-title-main">Alfred G. Gilman</span> Nobel Fizyoloji ödülü sahibi Amerikan farmakolojist

Alfred Goodman Gilman, ABD vatandaşı farmakolojist. 1994 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü bir diğer Amerikalı biokimyager Martin Rodbell'le paylaşmıştır. Gilman ve Rodbell bu ödülü birbirinden bağımsız olarak yaptıkları araştırmalar sonucu keşfettikleri G proteini nedeniyle kazanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Lefkowitz</span> Amerikalı tıp doktoru ve moleküler biyolojist

Robert Joseph Lefkowitz,, Amerikalı tıp doktoru ve moleküler biyolog. Hücrelere sinyal yollayan ve alan reseptör moleküllerin varlığını kanıtlamıştır. Araştırmaları özellikle G-proteini reseptörleri üzerinedir. Kimya alanındaki başarılarından dolayı 2012 yılında Nobel Kimya ödülünü bir diğer meslektaşı Brian K. Kobilka'ile paylaşmaya layık görülmüştür.

Peter Agre Minnesota doğumlu hekim ve 2003 Nobel Kimya Ödülü sahibi Amerikalı bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Roderick MacKinnon</span>

Roderick MacKinnon, 2003 Nobel Kimya ödülünü bir diğer Amerikan bilim insanı Peter Agre ile kazanmaya hak kazanmış Amerikan hekim. Hücre zarlarında bulunan iyon kanalları üzerine yaptığı araştırmalarla tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bruce Merrifield</span> Amerikalı biyokimyager (1921 – 2006)

Robert Bruce Merrifield Amerikan biyokimyager ve akademisyen. Önceden belirlenmiş bir sıralamaya göre amino asit zincirleri ya da polipeptit sentezlenmesine yönelik geliştirdiği metot sayesinde 1984 yılında Nobel Kimya ödülünün sahibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">James Rothman</span>

James Edward Rothman, Amerika asıllı biyologdur. 2013 yılında Nobel ödülü kazanmıştır. Eğitimini 1971'de Yale Üniversitesi'nde tamamladı.

<span class="mw-page-title-main">Arieh Warshel</span>

Arieh Warshel,, Bir İsrail-Amerikalı asıllı biyokimyacı ve biyofizikçidir. Kendisi Biyolojik moleküller ile ilgilenmeye başlamıştır. Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde okumuş ve 2013 yılında Nobel ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eugene Lindsay Opie</span>

Eugene Lindsay Opie, tüberkülozun nedenleri, bulaşması ve teşhisi ve hastalığa karşı aşılama üzerine araştırmalar yapan Amerikalı doktor ve patologdur. ABD'de çeşitli tıp okullarında patoloji profesörü olarak ve Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde Dekan olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Gregg L. Semenza</span>

Gregg Leonard Semenza, Johns Hopkins Tıp Fakültesi'nde bir Çocuk Doktoru ve Genetik Tıp Profesörüdür. Hücre Mühendisliği Enstitüsü'nde vasküler program direktörü olarak görev yapmaktadır. Albert Lasker Temel Tıbbi Araştırma Ödülü'nü 2016'da aldı. Kanser hücrelerinin oksijen açısından fakir ortamlara uyum sağlamasına izin veren HIF-1'i keşfiyle tanınıyor. William Kaelin Jr. ve Peter J. Ratcliffe ile "hücrelerin oksijen varlığını nasıl algıladığı ve buna uyum sağladığına dair keşifler" için 2019 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü paylaştı.

<span class="mw-page-title-main">Charles M. Rice</span> araştırmacı

Charles Moen Rice Amerikalı bir virolog ve asıl araştırma alanı Hepatit C virüsü olan Nobel Ödülü sahibi bilim insanı. New York City'deki Rockefeller Üniversitesi'nde viroloji profesörü ve Cornell Üniversitesi ile Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde yardımcı profesördür.