İçeriğe atla

Martha E. Rogers

Martha Elizabeth Rogers (12 Mayıs 1914 - 13 Mart 1994), Amerikalı hemşire, araştırmacı, kuramcı ve yazar. New York Üniversitesi'nin hemşirelik bölümünün profesörüyken Rogers, An Introduction to the Theoretical Basis of Nursing (Hemşireliğin Teorik temel İlkesine Giriş) adlı kitabında tanımladığı bir sözdebilim[1] olan "Üniter İnsan Kuramı"nı geliştirmiştir.

Biyografi

İlk yılları ve eğitimi

Dallas, Teksas'ta Bruce Taylor Rogers ve Lucy Mulholland Keener Rogers'ın dört çocuğunun en büyüğü olarak dünyaya geldi. Yüksek eğitimini Tennessee Üniversitesi'nde gördü. 1931-1933 yılları arasında tığ eğitimine hazırlık yaptı ve tıbbın bir kadın için uygun olmayan kariyer baskısı nedeniyle geri çekildi. 1936 yılında Knoxville Genel Hastanesi Hemşirelik Okulu'ndan diploma aldı. Ertesi yıl Nashville, Tennessee'deki George Peabody Koleji'nde halk sağlığı hemşireliğinden bir lisans derecesi aldı.[2] 1945 yılında Columbia Üniversitesi Öğretmen Yüksekokulunda yine halk sağlığı hemşireliğinden sosyal bilimler yüksek lisansı, 1952 yılında halk sağlığı yüksek lisansı ve 1954 yılında hem Öğretmen Yükseokulu'ndan hem de Johns Hopkins Halk Sağlığı Okulu'ndan doktora aldı.

Kariyeri

Halk sağlığı hemşireliğinde uzmanlaşan Rogers Michigan, Connecticut ve Arizona'da çalıştı ve Phoenix, Arizona'daki Ziyaret Hemşirelik Hizmetini kurdu. 1952 ve 1975 yılları arasında New York Üniversitesi'nde Hemşirelik Bölümü Profesörü ve Başkanı oldu. 1979 yılında Emeritus Profesör oldu.[2]

Ölümü

13 Mart 1994 tarihinde öldü ve Knoxville, Tennessee'ye gömüldü. 1996 yılında Amerikan Hemşireleri Derneği'nin Onur Listesine alındı.[3]

Hemşirelik kuramı

Rogers'ın kuramı, Üniter İnsan Kuramı olarak bilinmektedir. Birincil ilkeleri şunlardır:[4]

  • Hemşirelik bilim ve sanattan oluşur. hemşireliğin benzersizliği, başka herhangi bir bilim dalında olduğu gibi, odaklanmanın merkezinde yer alan olguda yatmaktadır.
  • Hemşireler, uzun zamandır insanla ilgilenmektedir. Yaşadıkları dünya, insanları ve çevreleri kapsayan organize bir soyut sistemin doğal bir öncüsüdür.
  • İnsan bütün parçalarının toplamından daha öte bir bütündür
  • Açık sistemlerin çok boyutlu evreniyle koordineli olarak insanların ve çevrenin bütünlüğü, yeni bir paradigma olan, hemşirenin bilimsel olarak kimliğini işaret eder.
  • Hemşirelerin amacı, nerede olursa olsun tüm insanların sağlığını ve esenliğini geliştirmektir.

Bir tür biyoenerji olan Üniter İnsan Kuramı, "dört boyutluluk", "mekansal veya zamansal nitelikleri olmayan ve doğrusal olmayan alan" ile karakterize edilen "insanlar ve çevre enerji alanlarıdır" fikrine dayandığını belirten fizikçi Alan Sokal, bunu "sözdebilimsel ifade" ve "mükemmel anlamsız" olarak tanımlamıştır.[1] Jeff Raskin, Rogers'ın yazılarının "bulanık fizik" olduğunu ve çelişkilerle dolu olduğunu yazdı. "Bilimden farklı olarak, hemşirelik kuramının yalanları, totolojileri ve ilgisizlikleri reddetme mekanizmaları yoktur." dedi.[5][6]

Çalışmaları

  • Educational Revolution in Nursing (1961)
  • Reveille in Nursing (1964)
  • An Introduction to the Theoretical Basis of Nursing (1970)

Kaynakça

  1. ^ a b Sokal, Alan (2006). "Pseudoscience and postmodernism: Antagonists or fellow-travelers?" (PDF). Fagan, Garrett G. (Ed.). Archaeological Fantasies: How Pseudoarchaeology Misrepresents the Past and Misleads the Public. Routledge. ss. 286-361. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ocak 2017. 
  2. ^ a b Tomey, A. M. & Alligood, M. R. (1998). Nursing Theorists and Their Work, 4th ed. Boston: Mosby
  3. ^ http://www.nursingworld.org/MarthaElizabethRogers 18 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. American Nurses Association
  4. ^ Rogers, M. E. (1989). An Introduction to the Theoretical Basis of Nursing. Philadelphia: F. A. Davis
  5. ^ "Rogerian nursing theory: A humbug in the halls of higher learning". Skeptical Inquirer. 24 (5). 2000. ss. 30-35. 
  6. ^ Raskin, Jef. "Humbug: Nursing Theory". 10 Temmuz 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nusret Fişek</span>

Hasan Nusret Fişek, Türk hekimdir.

<span class="mw-page-title-main">Jürgen Habermas</span> Alman felsefeci/felsefe profesörü, sosyolog ve siyaset bilimci

Jürgen Habermas, Alman felsefeci/felsefe profesörü, sosyolog ve siyaset bilimci. Müzakereci demokrasinin babası olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Arizona</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Arizona, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısında bulunan bir eyalettir. 50 eyaletin 6. büyük ve 14. kalabalık eyaletidir. Başkenti ve en büyük şehri Phoenix'tir. Arizona, Dört Köşe bölgesini kuzeyde Utah, kuzeydoğuda Colorado ve doğuda New Mexico ile paylaşıyor; diğer komşu eyaletleri batıda Nevada ve Kaliforniya, güneyde ve güneybatıda Meksika eyaletleri Sonora ve Baja California'dır.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi</span> KKTCde kurulu vakıf üniversitesi

Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi 1997 yılında Lefkoşa'da İngiliz dilinde eğitim vermek üzere kurulmuş bir özel üniversitedir. Üniversitenin 10 fakülte (Eczacılık, Eğitim, Fen-Edebiyat, Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık, Hukuk, İktisadi ve İdari Bilimler, İletişim, Mühendislik, Sağlık Bilimleri, Tarım Bilimleri ve Teknolojileri ve bu fakültelere bağlı 54 lisans programı vardır. Ayrıca, 4 yıllık programların bulunduğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Sağlık Bilimleri Yüksekokulu, Turizm ve Otel İşletmeciliği Yüksekokulu, Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu ve 2 yıllık programların bulunduğu Adalet Meslek Yüksekokulu, Meslek Yüksekokulu ve Sağlık Bilimleri Meslek Yüksekokulu bulunmaktadır. Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Araştırma Enstitüsünde ise yüksek lisans, doktora ve profesyonel doktora programları devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">John Rawls</span> Amerikalı filozof (1921 – 2002)

John Bordley Rawls, Amerikalı filozof. Temel eseri A Theory of Justice dır. Bu kitap 20.yüzyılın siyaset felsefesi alanında hazırlanmış en önemli kitap olarak görülmektedir. 1971'de yazdığı bu kitaptan sonra 1993'te Siyasal Liberalizmi yazmıştır. Bu kitap da bir anlamda onun adalet kuramı çalışmasının bir devamı niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Veteriner tıp</span> Hayvan hastalıkları ile ilgilenen tıp dalı

Veteriner tıp; hayvan hastalıkları, bozuklukları ve yaralanmalarının önlenmesi, teşhisi ve tedavisi uygulamalarının yanı sıra hayvan besleme, genetik ıslah, hijyen ve gıda güvenliği, salgın hastalıkların önlenmesi, insan ve çevre sağlığı konularıyla ilgilenen bir tıp alanıdır. Veteriner tıbbı, evcil ve vahşi tüm hayvan türlerini kapsayacak kadar geniştir. Veteriner tıp uygulamaları hayvan sağlığının yanı sıra doğrudan ve dolaylı olarak insan sağlığına da etki etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hemşirelik</span> Sağlık hizmetleri mesleği

Hemşirelik; birey, aile ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeye odaklanan, ideal sağlık düzeyine ve yaşam kalitesine ulaştırmayı hedefleyen bir sağlık profesyoneli'dir.

MedlinePlus, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Tıp Kütüphanesi tarafından üretilen çevrimiçi bir bilgi hizmetidir. Hizmet, İngilizce ve İspanyolca dillerinde seçilmiş tüketici sağlık bilgileri ve ek dillerde belirli içerik sağlar. Site, Ulusal Tıp Kütüphanesi (NLM), Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH), diğer ABD devlet kurumları ve sağlıkla ilgili kuruluşlardan gelen bilgileri bir araya getirmektedir. Ayrıca mobil cihazlarda görüntülenmek üzere optimize edilmiş, İngilizce ve İspanyolca dillerinde bir site de bulunmaktadır. 2015 yılında dünyanın dört bir yanından yaklaşık 400 milyon kişi MedlinePlus'ı kullanmıştır. Hizmet NLM tarafından finanse edilmektedir ve kullanıcılar için ücretsizdir.

<span class="mw-page-title-main">Roger Myerson</span> Amerikalı ekonomist

Roger Bruce Myerson Amerikalı ekonomist. 2007 yılında, Leonid Hurwicz ve Eric Maskin ile birlikte, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Ödülü kazanma nedenleri "Mekanizma tasarım teorisinin temellerini atmaları" olarak açıklanmıştır."

<span class="mw-page-title-main">Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi</span> Ankarada kurulu devlet üniversitesi

Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi (AYBÜ), eski adıyla Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara'nın beşinci devlet üniversitesi. 27648 Sayı ve 21 Temmuz 2010 tarihli T.C. Resmî Gazete'de yayımlanan karar uyarınca, 7 fakülte, 1 yüksekokul ve 4 enstitü ile 1 konservatuvarla kurulmuş, 2011-2012 Öğretim yılında öğrenci alımına başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Minnesota Üniversitesi</span> ABDde 1851de kurulmuş kamuya bağlı bir araştırma üniversitesi

Minnesota Üniversitesi, ABD'de, Ortabatı eyaletleri'nden Minnesota eyaletinde Minneapolis ve Saint Paul'da yerleşik olarak 1851'de kurulmuş olan kamuya bağlı bir araştırma üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yardımcı veteriner sağlık çalışanları</span>

Yardımcı veteriner sağlık çalışanları, veteriner sağlık sistemindeki hayvan sağlığı prosedürleri çerçevesindeki otonom işleri yaparak veteriner hekimlere yardımcı olan personeldir.

Kudüs Hadassah Hastanesi 1934 yılında kurulan, Kudüs’te bulunan Ein Kerem ve Scopus Dağı’ndaki iki üniversite hastanesini bünyesinde barındıran bir tıp kurumudur. Kurum, bu iki hastenin yanı sıra, Kudüs İbrani Üniversitesine bağlı tıp, diş hekimliği, hemşirelik ve eczacılık okullarını da yönetmektedir. Kurumun kendini tanıttığı misyonu, ‘ırk, din ve etnik köken gözetmeksizin herkese yardım eli uzatmak’ tır.

Jale Refik Rogers, Kıbrıs Türkü moleküler biyolog ve siyasetçi. 6 Ocak 2016 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde kurulan ve genel başkanlığını Kudret Özersay'ın yürüttüğü Halkın Partisi'nin 51 kurucu üyesinden biri ve Ocak 2018 seçimlerinden itibaren KKTC 9. dönem milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Sağlık yönetimi</span>

Sağlık yönetimi, tıp ve sağlık hizmetlerinin tüm boyutlarına işletmecilik perspektifiyle inceleyen, uzmanlaşmış bir yönetsel disiplindir. Sağlık alanında ortaya çıkan yönetim ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak gelişen; toplumun sağlık düzeyini korumak ve geliştirmek için kaynakların planlanması, örgütlenmesi, harekete geçirilmesi ve denetlenmesi sürecidir.

Hemşirelik etiği, uygulama etiğinin hemşirelik alanındaki faaliyetlerle ilgilenen bir dalıdır. Hemşirelik etiği, fayda, zarardan koruma ve özerkliğe saygı gibi tıp etiği ile birçok ilkeyi paylaşır. İlişkilere, insan onuruna ve işbirlikçi bakıma verdiği vurgu ile ayırt edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Mary Jo Nye</span> Amerikalı akademisyen

Mary Jo Nye, Amerikalı bilim tarihçisi ve akademisyen. Bilimsel keşif ile sosyal ve politik olgular arasındaki ilişkiler üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır.

Birleşik Krallık'ta hemşireliğin tarihi, 1850'lerden beri mesleğin gelişimi ile ilgilidir. Hemşireliğin tarihi, tapınaklarda ve ibadet yerlerinde hastalara bakılan antik çağa kadar uzanır. Erken Hristiyanlık döneminde Birleşik Krallık'ta hemşirelik, Hristiyan Kilisesi'ndeki bazı kadınlar tarafından üstleniliyordu ve hizmetleri evde hasta bakımına kadar genişliyordu. Bu kadınların bugünün standartlarına göre gerçek bir eğitimi yoktu, ancak deneyimler onlara özellikle şifalı otların ve halk ilaçlarının kullanımında değerli beceriler kazandırdı ve bazıları çağlarının hekimleri olarak ün kazandı. Hemşirelerin dinsel doğasının kalıntıları, özellikle kıdemli bir kadın hemşirenin "sister" unvanının muhafaza edilmesiyle, bugün Britanya'da halen sürmektedir.

Psikiyatri hemşireliği veya ruh sağlığı hemşireliği, ruh sağlığı konusunda uzmanlaşmış ve her yaştan akıl hastalığı veya sıkıntı yaşayan insanlara bakan bir hemşirenin atanmış pozisyonu olan psikiyatri alanında hizmet sunan beş ana ruh sağlığı profesyonelinden biridir. Psikiyatri hemşireleri çocuklar, ergenler, yetişkinler ve yaşlılar gibi gelişim sürecinin her aşamasında bireyle çalışmaktadır. Ruhsal açıdan güçlük yaşayan ve/veya ruhsal problemleri olan bireylerin yanı sıra, kriz yaşmakta olan ya da yaşam problemleri deneyimleyen sağlıklı bireyler de ruh sağlığı ve psikiyatri hemşirelerinin çalışma alanına girmektedir.

Julia Elizabeth Annas, Amerika Birleşik Devletleri'nde öğretmenlik yapmış bir İngiliz filozoftur. Arizona Üniversitesi'nde Fahri Felsefe Profesörüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.