İçeriğe atla

Martha Annie Whiteley

Martha Annie Whiteley
Doğum11 Kasım 1866(1866-11-11)
Chelsea, Londra, İngiltere
Ölüm24 Mayıs 1956 (89 yaşında)
Londra, İngiltere
ÖdüllerD.Sc. University of London and OBE, 1920
Kariyeri
DalıKimya
Çalıştığı kurumlarImperial College London
Doktora
danışmanı
William A. Tilden
Doktora öğrencileriEdith Hilda Usherwood

Martha Annie Whiteley, OBE (11 Kasım 1866 - 24 Mayıs 1956)[1] İngiliz bir kimyager ve matematikçiydi. Kadınların Kimya Derneği'ne girmesini savunmada etkili oldu ve kimya alanında kadın eşitliğini ilerletmeye olan bağlılığıyla tanındı.[2] Royal Society of Chemistry'nin "175 Faces of Chemistry" listesinden bir kişi olarak tanımlanmaktadır.[3]

Biyografi

11 Kasım 1866'da Chelsea, Londra, İngiltere'de doğdu. Babası William Sedgewick Whiteley ve annesi ise Hannah Bargh'tır.[2][4] Annesi 1870'lerde öldü, ardından babası 1880'de Mary Bargh Turner Clark ile yeniden evlendi.[4]

Eğitim

Whiteley, eğitimine Londra'daki bir Girls Public Day School Trust okulu olan Kensington Lisesi'nde başladı.[2] Girls' Public Day School Trust, kızlar için uygun fiyatlı gündüz okul eğitimi sağlayan bir eğitim kurumudur. 1890'da Londra Üniversitesi'nde kimya alanında B.Sc. derecesiyle mezun olduğu Royal Holloway College for Women'da (Londra) ilk 28 öğrenciden [5] biri olarak eğitimine devam etti.[2][6] Oxford Üniversitesi'nden matematiksel moderasyonlar alanında lisans derecesini almak ve geçmek için Royal Holloway Kadınlar Koleji'nde kaldı.[2]

1891 ve 1900 yılları arasında, Whiteley Wimbledon Lisesi'nde bilim öğretmenliği yaptı ve sonraki 2 yıl boyunca Camberwall'daki St. Gabriel's Eğitim Koleji'nde öğretim üyeliği yaptı. 1898-1902 yılları arasında ise Royal College of Science'da barbitürat (sakinleştirici ve uyku getiren yatıştırıcı madde) bileşiklerinin organik kimyası üzerine araştırmalar gerçekleştirdi.[6][7]

Whiteley'in Profesör Sir William Tilden ile birlikte yaptığı araştırma, 1902'de Royal College of Science'dan (daha sonra Imperial College'ın bir parçası) doktora derecesi (D.Sc.) almasına yardımcı oldu.[8] Yaptığı doktora tezi, amidlerin ve oksimlerin hazırlanması ve özellikleri hakkındaydı. Aynı zamanda, kadın öğretmenler için bir kolej olan Camberwell'deki St Gabriel's Training College'da yarı zamanlı olarak öğretim üyesi olarak çalıştı.

Üniversite kariyeri

1902'de doktorasını tamamladıktan sonra, Whiteley, Tilden tarafından Fen Fakültesi kadrosuna katılması için davet edildi. Ardından kolej 1907'de yeni kurulan Imperial College ile birleştiğinde sadece iki kadın profesyonel personelden biriydi. Martha Annie Imperial College'da eleştirmen olan ilk kadındı.[9]

1912'de Whiteley, rektör Sir Alfred Keogh'un tavsiyesi üzerine Imperial College Women's Association'ı kurdu. Bu dernek, kolejdeki kadınların kimya alanında eşit muamele görmesi için mücadele etmesine yardımcı oldu.[2]

Whiteley, 1934'te Imperial College'dan emekli oldu,[2] fakat Thorpe's Dictionary of Applied Chemistry'nin ortak yazarı Jocelyn Field Thorpe ile birlikte sözlüğün düzenlenmesi çalışmalarına katkıda bulunmaya devam etti.[6] Jocelyn Field Thorpe 1939'da öldükten sonra Whiteley, Thorpe's Dictionary of Applied Chemistry'nin dördüncü baskısının on iki cildinin baş editörü oldu. Çalışmaya olan katkılarını 1954 senesinde 88 yaşında tamamladı.[6]

Whiteley'in hayatı ve eserleri, 2011 yılında Kimyada Avrupalı Kadınlar yayınında ayrıntılı bir bölüm ile anlatıma sunuldu.[6]

Savaş zamanı

Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) sırasında, Imperial College'daki kimya laboratuvarları, savaş alanlarından ve bombalanan alanlardan toplanan örnekleri analiz etmek için kullanıldı.[2] Kendisi ve meslektaşları, göz yaşartıcıları ve tahriş edicileri analiz etmeye odaklandı.[2] Whiteley, Frances Micklethwait ve diğer 6 kadın bilim insanı ile Imperial College'da hardal gazı ve patlayıcıları test eden deneysel bir siper alanında çalıştı.[10] İş tehlikeliydi ve Hardal gazını kendi üzerinde test ederken kolunu yaraladı.[10] Ayrıca daha önce Almanya'dan ithal edilmiş (beta)-Eucaine, Phenacetin ve Procaine'de dahil olmak üzere ilaçların sentezlerini geliştirmek için çalıştı.[11]

1920'de, Whiteley savaşta göstermiş olduğu bilimsel katkılardan dolayı İngiliz İmparatorluğu Nişanı onurunu almaya hak kazandı.[2]

Kansas Üniversitesi'nden Mary RS Creese'in daha önce yayınlanan bir biyografisi, 1997'de Amerikan Kimya Derneği'nin Kimya Tarihi Bülteni'nde [11] yayınlandı ve Whiteley'nin ölümünden 40 yıl önce yazılan bu makale ölüm tarihinden bir sonraki yıl yayınlandığında bir ölüm ilanı gibi görünen şeylere atıfta bulundu.[12]

Bilimde kadınlara katkı

Whiteley, kimya alanında kadın eşitliğine yönelik çalışmalara yaptığı katkılarla tanınıyordu. 1912'de Imperial College Women's Association'ı kurmadan önce Whiteley, tüm akademik bölümlerdeki kadın personel ve öğrenciler için vestiyer tesisi ?güncellemeleri için savaştı.[6]

Ayrıca, 1904'te, diğer 19 kadınla birlikte, kadınların Londra'daki Kimya Derneği Kardeşliğine kabul edilmesini savundu.[2] İlk başta kadınlar çabalarında başarısız olmuş olsalar da, 1908'de şimdiki üyeler, kadınları Kimya Derneği'ne kabul etme lehinde oy kullandılar. Bununla birlikte, kadınlar, 1919 tarihli Cinsiyeti Reddetme (Kaldırma) Yasası'nın kabul edilmesinden sonra 1920'ye kadar bursiyerliğe tam olarak kabul edilmediler.[2] Topluluğa katıldıktan sonra Whiteley, başka bir kadın olan Ida Smedley Maclean ile Kimya Derneği'nin Kadınlar Yemek Kulübü'nü kurmak için ile çalıştı.[6]

Whiteley, Kimya Derneği Konseyi'nin seçilen ilk kadın üyesi oldu.[2][6]

Kaynakça

  1. ^ "Dr. Martha Whiteley". The Times. London, England. 26 Mayıs 1956. s. 10. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2014 – The Times Digital Archive vasıtasıyla. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m Nicholson (2012). "Martha Whiteley of Imperial College, London: A Pioneering woman Chemist". Journal of Chemical Education. 89 (5): 598-601. doi:10.1021/ed2005455. 
  3. ^ "Dr Martha Annie Whiteley". 175 Faces of Chemistry. Royal Society of Chemistry. 20 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b Women At Imperial College; Past, Present And Future. World Scientific. 2017. ss. 69-76. ISBN 9781786342645. Erişim tarihi: 9 Şubat 2017. 
  5. ^ The history of Royal Holloway College, 1886–1986. Constable. 1987. OCLC 1149420089. 
  6. ^ a b c d e f g h European women in chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. 2011. ISBN 978-3-527-32956-4. 
  7. ^ Chemistry Was Their Life. s. 122. 
  8. ^ "University intelligence". The Times (İngilizce). Londra. 25 Temmuz 1902. 
  9. ^ The History of Imperial College London, 1907–2007: Higher Education and Research in Science, Technology and Medicine. First. Imperial College Press. 2007. s. 856. ISBN 978-1860947094. 
  10. ^ a b A lab of one's own: Science and suffrage in World War One. Oxford University Press. 2018. ss. Chapter 11 – P Fara (author) correspondence vasıtasıyla.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  11. ^ a b "Martha Annie Whiteley (1866–1956): Chemist and Editor" (PDF). Bulletin for the History of Chemistry. 8: 42-45. 1997. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Ekim 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  12. ^ "Martha Annie Whiteley. 1866–1956". Proceedings of the Chemical Society (June): 182-183. 1957. doi:10.1039/PS9570000157.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "RSC175" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: )
Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "Apotheker2011" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: )
Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "Creese1997" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: )
Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "Eldridge1957" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: )
Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "Nicholson2012" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: )

İlgili Araştırma Makaleleri

Maverick, 1992'de Madonna, Frederick DeMann ve Veronica "Ronnie" Dashev tarafından kurulan bir eğlence şirketi. Warner Music Group bünyesi altında çalışır. Maverick Records adlı plak şirketini, Maverick Films adlı bir film yapım şirketini ve Latin plak şirketi bölümü Maverick Musica'yı da içine alır. Bunların yanı sıra kitap ve müzik yayımı da yapar. Şirketin ilk yayımladığı çalışmalar Madonna'nın 1992'de yayımlanır yayımlanmaz tartışmalar yaratan Sex adlı sehpa kitabı ve yine aynı yıl çıkan Erotica adlı stüdyo albümüydü.

Sea of Thieves, Rare tarafından geliştirilen ve Microsoft Studios tarafından Microsoft Windows ve Xbox One için yayınlanan bir aksiyon-macera video oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Sheppard</span>

Sheppard, Avustralyalı Indie pop müzik grubu. 2009 yılında Brisbane'de kurulmuştur. İlk stüdyo albümleri Bombs Away, 11 Temmuz 2014 tarihinde yayınlanmış ARIA Charts'de 2 numaraya kadar yükselmiş ve ARIA tarafından altın sertifika almıştır. İkinci singleları "Geronimo" ARIA Single Listelerinde 3 hafta boyunca bir numarada kalmayı başarmış ve 5× platinum sertifikası almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Brandon Sanderson</span> Amerikalı yazar

Brandon Sanderson Amerikalı bir fantezi ve bilimkurgu yazarıdır. Birçok fantezi romanının geçtiği Kozmer evreni ile tanınmaktadır. Ayrıca Robert Jordan'ın yüksek fantezi serisi Zaman Çarkı'nı bitirmesiyle de tanınmaktadır.

Ewart Ray Herbert Jones, Galli organik kimyager ve akademik yönetici. Uzmanlık alanlarındaki çalışmaları ile temelde streoitler, terpenler ve vitaminler olmak üzere çeşitli doğal ürünlerin kimyasını keşfetmiştir. Ayrıca, çalışmaları sayesinde Jones oksidasyonu geliştirilmiştir.

Dame Julia Margaret Polak, DBE, FMedSci Arjantin doğumlu bir İngiliz patologdu. Imperial College London'da Doku Mühendisliği ve Rejeneratif Tıp Merkezi'nin başkanıydı. Yine Imperial College'dan Larry Hench ile insanlara transplantasyon için hücre ve doku geliştirmek üzere kurduğu bir tıbbi araştırma merkezi kurdu.

Michelle Jones, ayrıca MJ, olarak da bilinen Marvel Sinematik Evreninde (MCU) Zendaya tarafından canlandırılan kurgusal karakter. Çizgi romanlarda ve diğer platformlarda genelde Örümcek Adam'ın âşık olduğu kişi olarak yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Bodega Kedisi (kedi)</span>

Bodega Kedisi New York İngilizcesinde Bodega olarak bilinen bakkal ve mini-marketlerin içi/çevresinde yaşayan kedilere verilen bir isimdir.

<i>Sleeping Dogs</i>

Sleeping Dogs, United Front Games tarafından geliştirilen ve Square Enix tarafından yayınlanan bir aksiyon-macera video oyunudur. İlk olarak 2012'de PlayStation 3, Xbox 360 ve Microsoft Windows için piyasaya sürüldü. Hong Kong'da geçen hikâye, Sun On Yee Triad organizasyonuna sızmak için görevlendirilen Çinli-Amerikalı polis memuru Wei Shen'i konu almaktadır. Oyuncular, içeriklerin kilidini açmak ve hikâyeye devam etmek için görevleri tamamlamalıdır, ancak bunun yerine oyunun açık dünya ortamında özgürce dolaşabilir ve hem yasal hem de cezai faaliyetlerde bulunabilirler. Oyun, dövüş, araba kullanma ve yarış gibi eylemlerde Shen'e istatistiksel ödüller verir ve oyuncuya oyun başarılarımları kazandırır.

Sör John Ivan George Cadogan İngiliz organik kimya uzmanı.

Jack Lewis, Newnham'lı Baron Lewis, FRS, HonFRSC Temel olarak inorganik kimya alanında çalışan bir İngiliz kimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Charles Rees</span>

Charles Wayne Rees CBE, FRS, FRSC İngiliz organik kimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Hickinbottom Ödülü</span>

Hickinbottom Ödülü (Hickinbottom Bursu olarak da anılır), 35 yaşın altındaki araştırmacıların organik kimya alanındaki katkılarından dolayı her yıl Royal Society of Chemistry tarafından verilir. Ödülün sahibi bir para ödülü alır ve Birleşik Krallık'ta bir konferans turunu tamamlar. Kazanan, Kraliyet Kimya Derneği'nin organik bölümünün ödül komitesi tarafından seçilir.

Chartered Chemist, Birleşik Krallık'ta Royal Society of Chemistry (RSC), Avustralya'da Avustralya Kraliyet Kimya Enstitüsü (RACI), İtalya Eğitim Bakanlığı, Sri Lanka'da Seylan Kimya Enstitüsü (IChemC), ve Nijerya'da Nijerya Yeminli Kimyacılar Enstitüsü tarafından verilen imtiyazlı bir statüdür.

Mary Andross (1893-1968), İskoç bir gıda kimyacısıdır. Diyetetik alanında tanınmıştır.

Frederick Guy Butler Güney Afrikalı şair, akademisyen ve yazar.

Nier, Nisan 2010'da Cavia tarafından geliştirilen ve Square Enix tarafından PlayStation 3 ve Xbox 360 için yayınlanan aksiyon rol yapma bir video oyunudur. Oyun Japonya'da, daha genç bir ana karakterle PlayStation 3 için Nier Replicant adıyla piyasaya çıkarken, Xbox 360 için daha yaşlı bir ana karaktere sahip olan, Nier Gestalt isimli alternatif versiyonu piyasaya sürüldü. Gestalt, Japonya dışında Nier ismiyle her iki platform için de piyasaya sürüldü. Oyunun remaster'ı Nier Replicant ver.1.22474487139..., 23 Nisan 2021'de PlayStation 4, Xbox One ve Windows için piyasaya sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Lizzie Cyr</span>

Lizzie Cyr, çığır açan bir Kanada davasındaki rolüyle tanınan Kanadalı bir kadındır. Cyr, 1917'de Calgary Polisi tarafından "serserilik" ile suçlanmıştır. "Serserilik" kelimesi o zamanlar fuhuş için bir örtmece olarak kullanılıyordu. John adındaki bir adam, ona bel soğukluğu bulaştırdığını iddia ederek onu ihbar etti.

Boraks, kimyasal formülü Na
2
H
20
B
4
O
17
olan hidratlanmış veya susuz bir sodyum borat olan tuzdur. Suda çözündüğünde bazik bir çözelti oluşturan renksiz kristal yapıda bir katıdır.

<i>Xanthorrhoea</i>

Xanthorrhoea ( ), Avustralya'ya özgü yaklaşık 30 çiçekli bitki türünü içeren bir bitki cinsidir. Türler çim ağacı adıyla da bilinir.