İçeriğe atla

Marsala şarabı

Marsala şarabı

Marsala, İtalya'nın Sicilya'daki Marsala şehrini çevreleyen bölgede üretilen sek veya tatlı fortifiye şaraptır. Marsala ilk olarak 1969'da Denominazione di Origine Controllata (DOC) statüsünü aldı.[1] Avrupa Birliği, Marsala'ya Korunmuş Menşe Adı (Protected designation of origin, PDO) statüsü veriyor ve diğer ülkelerin çoğu Marsala teriminin kullanımını Marsala bölgesinden gelen ürünlerle sınırlıyor.[2]

Marsala bölgesinde ayrıca zenginleştirilmemiş şarap da üretilse de, bu şarap Marsala DOC olarak kabul görmez.[3]

Tarihçe

Marsala güçlendirilmiş şarabı muhtemelen ilk olarak Sicilya dışında Liverpoollu tüccar John Woodhouse tarafından popüler hale getirildi. 1773'te Marsala limanına geldi ve bölgede üretilen, tahta fıçılarda yıllandırılan ve o zamanlar İngiltere'de popüler olan İspanyol ve Portekiz takviyeli şaraplarına benzeyen yerel şarabı keşfetti.[4] Takviyeli Marsala, İspanya'nın Jerez kentinde Sherry üretmek için kullanılan solera sistemine benzer olan in perpetuum adı verilen bir işlem kullanılarak yapıldı ve yapılmaya devam ediyor.[5]

Woodhouse, in perpetuum işleminin bu şarabın alkol seviyesini ve alkollü tadını yükselttiğini ve aynı zamanda bu özellikleri uzun mesafeli deniz yolculukları sırasında koruduğunu fark etti. Woodhouse ayrıca güçlendirilmiş Marsala'nın İngiltere'de popüler olacağına inanıyordu. Marsala gerçekten de o kadar başarılı oldu ki Woodhouse Sicilya'ya geri döndü ve 1796'da seri üretimine ve ticarileştirilmesine başladı.[6] 1806'da Leeds'ten Sicilya'ya gelen Benjamin Ingham (1784–1861), Marsala için Avrupa ve Amerika'da yeni pazarlar açtı.[7] Benjamin Ingham tarafından kuruldu ve daha sonra Joseph Whitaker ve William Ingham Whitaker tarafından yönetildi.[8][9] Joseph ve kardeşi William Ingham Whitaker, geniş üzüm bağlarını ve büyük büyükbabası Ingham'ın bankacılık imparatorluğunu miras aldı.[10]

1833'te, doğuştan Calabrese'li ve evlat edinilmiş Palermitano'lu girişimci Vincenzo Florio, Marsala'nın en büyük iki yerleşik üreticisi arasındaki geniş toprak parçalarını satın aldı ve daha da seçkin üzüm çeşitleriyle kendi şarabını üretmeye başladı.[11]

Florio,19. yüzyılın sonlarında Woodhouse'un firmasını ve diğerlerini satın aldı ve Marsala şarap endüstrisini konsolide etti. Florio ve Pellegrino bugün Marsala'nın önde gelen üreticileri olmaya devam ediyor.[12]

Özellikleri ve türleri

Marsala, Grillo, Inzolia, Catarratto ve Damaschino[13]  beyaz üzüm çeşitlerinin yanı sıra diğerlerinin de kullanıldığı bir şaraptır.[14]

Marsala hacimce yaklaşık %15-20 alkol içerir. Farklı Marsala şarapları renklerine, tatlılıklarına ve olgunlaşma sürelerine göre sınıflandırılır. Üç tatlılık seviyesi secco (sek) (litre başına maksimum 40 gram kalıntı şeker), semisecco (dömisek) (41-100 g/L) ve dolce (tatlı) (100 g/L'nin üzerinde). Renk ve olgunlaşma sınıflandırmaları şu şekildedir:[15]

  • "Ambra" kehribar rengindedir. Renk, şaraba eklenen mosto cotto tatlandırıcısından gelir.
  • "Fine" en az bir yıl eskitilmiştir.[16]
  • "Oro" altın rengindedir.
  • "Rubino", Perricone, Nero d'Avola ve Nerello Mascalese gibi kırmızı üzüm çeşitlerinden yapılan yakut renginde bir şaraptır.[17]
  • "Superiore" en az iki yıl eskitilmiştir.
  • "Superiore Riserva" en az dört yıl eskitilmiştir.
  • "Vergine" ve/veya "Soleras" en az beş yıl eskitilmiştir.
  • "Vergine" ve/veya "Soleras Stravecchio" ve "Vergine ve/veya "Soleras Riserva" en az on yıl olgunlaştırılmıştır.[14]

Marsala şarabı geleneksel olarak bir yemeğin birinci ve ikinci servisleri arasında aperatif olarak sunulurdu. Çağdaş lokantalar, daha sek versiyonlarını Parmesan (stravecchio), Gorgonzola, Roquefort ve diğer baharatlı peynirlerle soğutulmuş olarak, meyvelerle veya hamur işleriyle ve oda sıcaklığında tatlı şarap olarak servis eder.[1] Marsala bazen başka bir Sicilya şarabı olan Passito di Pantelleria (Pantelleria Adası'nın kuru üzüm şarabı) ile karşılaştırılır.[18]

Yemek pişirmede

Marsala şarabı sıklıkla yemek pişirmede kullanılır ve özellikle Amerika Birleşik Devletleri'ndeki İtalyan restoranlarında servis edilen yemeklerde yaygındır.

Sek Marsala şarabı tuzlu yemeklerde kullanılır. Örneğin tipik bir tuzlu Marsala sosu, Marsala şarabını soğan veya arpacık soğanıyla neredeyse bir şurup haline getirmeyi, ardından mantar ve otlar eklemeyi içerir. En popüler Marsala tariflerinden biri, unla kaplanmış dövülmüş tavuk göğsü parçalarının Marsala, tereyağı, zeytinyağı, mantar ve baharat karışımında haşlandığı tavuklu marsaladır.[19] Marsala ayrıca bazı risotto tariflerinde de kullanılır.

Tatlı Marsala şarabı, zabaione ve shortcake gibi zengin İtalyan tatlılarını üretmek için de kullanılır.[20]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "WineCountry.IT - DOC and DOCG Wines - Marsala". web.archive.org. 6 Ekim 2006. 6 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2024. 
  2. ^ "Labelling of wine and certain other wine sector products | EUR-Lex". eur-lex.europa.eu (İngilizce). 20 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2024. 
  3. ^ "Sicily's most interesting but nearly extinct wine | Living a Life in Colour". www.livingalifeincolour.com (İngilizce). 19 Ocak 2016. 22 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2024. 
  4. ^ "Winepros - Oxford Companion to Wine - Entry". web.archive.org. 8 Ağustos 2008. 8 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  5. ^ DiWineTaste, Antonello Biancalana-ProMIND software development-. "DiWineTaste Report: Florio". DiWineTaste. 17 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  6. ^ "Cooking With Booze — Marsala Ice Cream". web.archive.org. 14 Kasım 2007. 14 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  7. ^ "Benjamin Ingham - The Florentine". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  8. ^ "Ossett History - The People of Ossett". www.ossett.net. 15 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  9. ^ "TENUTA WHITAKER | Our Producers | Dalla Terra". www.dallaterra.com. 30 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  10. ^ "Whitaker". web.archive.org. 11 Şubat 2012. 11 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  11. ^ "MARSALA". www.sicilyweb.com. 5 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  12. ^ "La Dolce Vita Wine Tours - Resources". web.archive.org. 1 Ocak 2008. 1 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  13. ^ DiWineTaste, Antonello Biancalana-ProMIND software development-. "Articolo DiWineTaste: Marsala". DiWineTaste. 17 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  14. ^ a b "Marsala". 8 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  15. ^ "The Oxford Companion to Wine, 3rd Edition: 9780198609902 - AbeBooks". www.abebooks.com (İngilizce). 17 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  16. ^ "Info" (PDF). 30 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  17. ^ "Wine Label Language - Saunders, Peter: 9781552977200 - AbeBooks". www.abebooks.com (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  18. ^ "ItalianMade.com - BIZ NEWS: ENOTECA 2006: MARIANI SHEDS LIGHT ON MARSALA". web.archive.org. 22 Temmuz 2007. 22 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  19. ^ "What is Chicken Marsala? Discover the Rich Flavors of This Classic Italian Dish". DelightedCooking (İngilizce). 17 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  20. ^ "Florio Marsala Recipes". web.archive.org. 1 Aralık 2007. 1 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sicilya</span> Akdenizde yer alan en büyük ada

Sicilya, Akdeniz'in en büyük adası ve İtalya'nın 20 bölgesinden birisidir. İtalya'nın beş özerk bölgesinden biri olan Sicilya'nın nüfusu yaklaşık 5 milyondur.

<span class="mw-page-title-main">Şarap</span> üzümden yapılan fermente içecek

Şarap veya mey, fermente meyvelerden yapılan alkollü bir içecektir. Maya, meyvelerdeki şekeri tüketir ve onu etanol ve karbondioksite dönüştürerek ısı açığa çıkarır. Şarap erik, kiraz, nar, yaban mersini, frenk üzümü ve mürver gibi çeşitli meyvelerden yapılabilse de çoğunlukla üzümden yapılır ve "şarap" terimi genellikle bir niteleyici olmadan kullanıldığında üzüm şarabını ifade eder. Şarap, çoğunlukla %9 ila %15 arası alkol ihtiva etmektedir. Başka meyvelerden de üretilebilen şaraplar o meyvenin adı ile anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şampanya</span> Fransanın Champagne bölgesinden gelen bir çeşit şarap

Şampanya, ismini Fransa'nın Champagne şarapçılık bölgesinden alan bir köpüklü beyaz şarap türü. Şampanya genel kullanımda tüm köpüklü şarapları kastetmek için kullanılmakla birlikte, Avrupa Birliği ve diğer bazı ülkelerde Fransa'nın Champagne bölgesinde üretilmeyen köpüklü şarapların Şampanya adı altında etiketlenmesi yasadışıdır. Şampanya genellikle beyaz ve kırmızı üzümlerin kupajından üretilir.

<span class="mw-page-title-main">Marsala</span> Trapani iline bağlı komün (Sicilya, İtalya)

Marsala, İtalya'da Akdeniz adası Sicilya Özerk Bölgesi'nin Trapani ilinde bir şehir ve yerel idare birimi olarak bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan şarabı</span>

İtalyan şarabı, dünyada şarapçılık yapılan en eski ülkelerden biri olan İtalya'da yapılan şaraba verilen addır. İtalya dünyanın en önemli şarap üreticilerinden biridir ve 2005 yılı itibarı ile dünya üretiminin yaklaşık beşte birini üretmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Val d'Orcia</span>

Val d'Orcia ya da Valdorcia, Orta İtalya'da yer alan Toskana'da bulunan bir bölgedir. Siena tepelerinden Monte Amiata tepelerine kadar uzanır. Obruklarla, pitoresk kasabalarla ve köylerle bezeli olan bu tepeler, kendine has özellikler sergilemektedir. Bölgedeki dikkat çeken yerleşim birimleri, Pienza, Radicofani ve Montalcino gösterilebilir. Bölgenin manzarası, Rönesans akımı ile birlikte modern sanata da büyük bir katkı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şarabın tatlılığı</span>

Şarabın öznel tatlılığı, sınıflandırılması, yaşlanması ve tadımında da önemli bir unsurdur. Şaraptaki şekerin miktarı ve göreceli alkol, asit ve tanen seviyesi de çeşitli faktörlerin etkileşimiyle belirlenir. Şeker ve alkol şarabın tatlılığını artırır; asitler (ekşilik) verirken acı tanenler buna karşı koyar. Bu ilkeler Émile Peynaud'un The Taste of Wine adlı 1987'deki çalışmasında özetlenmişti.

<span class="mw-page-title-main">Zinfandel</span> Üzüm çeşidi

Zinfandel ya da Primitivo, şarap yapımında kullanılan kırmızı bir üzüm çeşididir. Vitis vinifera türü içerisinde yer alan Zinfandel'in, DNA analizleri neticesinde genetik olarak Hırvat üzümleri Crljenak kaštelanski ve Tribidrag ile Puglia, İtalya'da yetiştirilen Primitivo ile eşdeğer olduğu belirlenmiştir. Avrupa Birliği, Ocak 1999'da Zinfandel'i Primitivo'nun eş anlamlısı olarak tanımlarken ticari anlaşmazlıklar nedeniyle bu süreç Amerika Birleşik Devletleri'nde daha ağır işlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fortifiye şarap</span>

Fortifiye şarap , yüksek alkollü damıtılmış bir içki eklenerek alkolü yükseltilen bir şarap çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Semillon</span>

Semillon, çoğunlukla Fransa ve Avustralya'da sek beyaz ve tatlı şarap yapmak için kullanılan altın renkli beyaz bir üzüm çeşididir. İnce kabuğu ve Botrytis cinerea'ya duyarlılığı sayesinde tatlı şarap bölgesi Sauternes AOC ve Barsac AOC'de geniş bir alanda yetiştirilmektedir. Adelaide Üniversitesi'nin 2010 yılında açıkladığı istatistiklere göre dünyada yaklaşık 22000 hektar bir alanda ekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Toskana şarabı</span> İtalya, Toskana bölgesinin şarabı

Toskana şarabı, Toskana bölgesinin İtalyan şarabı‘dır. İtalya'da Tiren kıyısı boyunca yer alan Toskana, dünyanın en önemli şarap bölgeleri'nin ev sahibidir. Chianti, Brunello di Montalcino ve Vino Nobile di Montepulciano esas olarak Sangiovese üzümünden yapılırken Vernaccia üzümü beyaz Vernaccia di San Gimignano üzümünün temelidir. Toskana, bölgenin çeşitli üzümlerinden yapılan tatlı şarabı Vin Santo ile de tanınır. Toskana'da kırk bir Denominazioni di Origine controllata (DOC) ve on bir Denominazioni di Origine Controllata e Garantita (DOCG) ‘ya sahiptir. 1970'lerde ticarette "Süper Toskanalar" olarak bilinen yeni bir şarap sınıfı ortaya çıktı. Bu şaraplar, DOC/DOCG düzenlemelerinin dışında yapıldı ancak yüksek kalitede kabul edildi ve yüksek fiyatlara satıldı. Bu şarapların çoğu kült şarap oldu. İtalyan sınıflandırma sisteminin reformunda, orijinal Süper Toskanaların çoğu artık DOC veya DOCG şarapları olarak nitelendirilir ancak bazı üreticiler hala sınıflandırılmamış sıralamaları veya Indicaziogne Geografica Tipica Toscana‘nın (IGT) sınıflandırmasını kullanmayı tercih eder. Toskana bugün altı IGT şarap kategorisine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Lambrusco</span>

Lambrusco hem bir İtalyan kırmızı şarap'lık üzüm'ün hem de esasen söz konusu üzümden yapılan şarabın adıdır. Üzüm ve şarap, Emilia-Romagna'daki dört bölgeden ve Lombardiya'daki özellikle Modena, Parma, Reggio Emilia ve Mantova merkez vilayetlerinin çevresindeki bölgeden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuru üzüm şarabı</span> Kurutulmuş üzümden yapılan şarap

Kuru üzüm şarabı, Saman şarabı veya Passito, üzümün şırasını yoğunlaştırmak için kurutulmuş üzümlerden yapılan bir dömi sek veya tatlı şaraptır.

<span class="mw-page-title-main">Amarone</span>

Amarone della Valpolicella, kısaca Amarone olarak bilinir, Corvina'nın, Rondinella'nın (%5–30) ve diğer onaylı kırmızı üzüm çeşitlerinin kısmen kurutulmuş üzümlerinden yapılan, genellikle zengin, sek kırmızı şarapların İtalyan DOCG adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vin Santo</span>

Vin Santo, İtalyan tatlı şarabı tarzıdır. Toskana'da geleneksel olan bu şaraplar genellikle Trebbiano ve Malvasia gibi beyaz üzüm çeşitlerinden yapılır, ancak Sangiovese, "Occhio di Pernice" veya "keklik gözü" olarak bilinen bir roze stili üretmek için kullanılabilir. Şaraplar ayrıca kuru üzüm şarapları olarak da tanımlanabilir, çünkü genellikle taze hasat edilmiş üzümleri evin sıcak ve iyi havalandırılan bir alanında saman hasırlarda kurutarak üretilirler. Teknik olarak bir tatlı şarap olmasına rağmen, Vin Santo, sekten son derece tatlıya kadar tat seviyelerinde değişebilir. Tarzın Toskana'da ortaya çıktığına inanılsa da, Vin Santo örnekleri İtalya'nın her yerinde bulunabilir ve çeşitli denominazione di origine controllata (DOC) ve indicazione geografica tipica (IGT) adlarıyla yetkilendirilmiş bir şarap tarzıdır.

<span class="mw-page-title-main">Florio ailesi</span>

Florio ailesi, 19. yüzyılda Sicilya'da Sicilya ürünlerinin ihracatını içeren birçok kazançlı faaliyete başlayan ve bir bakıma Sicilya'yı feodal hareketsizlikten kurtaran önde gelen bir girişimci İtalyan ailesidir. Aile, iş alanlarını nakliye, gemi yapımı, balıkçılık, madencilik, metalurji ve seramik alanlarına genişletmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Barburi</span>

Barburi, Hatay, Antakya yöresine ait endemik ve kadim şaraplık kırmızı üzüm çeşididir. Orta boy ve yuvarlak taneli ve ince kabukludur. Salkımı 200-400 gram aralığındadır. Kabuğu yaban mersini ve güvem renginde, mavi-siyah ve dumanlıdır. Orta tanenli ve yüksek asiditeli bir üzümdür. Roma döneminden bu yana yetiştirilmiş olan üzüm çeşidi, yıllar boyunca unutulmaya yüz tutmuş, bağcılığının yapılması bırakılmış, 2016 yılına kadar sadece vahşi ortamlarda kendi kendine yetişmekteydi. Bu sebeble "VIVC" kimliği alamamış ve dolayısıyla adını literatüre yazamamış bir Anadolu kadim üzüm çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Muscat Blanc à Petits Grains</span>

Muscat Blanc à Petits Grains, Vitis vinifera'nın Muscat ailesinin bir üyesi olan Yunan kökenli bir beyaz şarap üzümüdür. İsmi, karakteristik küçük tane boyutundan ve sıkı salkımlarından gelir. Moscato bianco, Muscat blanc, Muscat Canelli, Muscat de Frontignan, Muscat de Lunel, Muscat d'Alsace, Muskateller, Moscatel de Grano Menudo, Moscatel rosé ve Sárgamuskotály gibi çeşitli yerel isimlerle bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Yunan şarabı</span>

Yunanistan, dünyanın en eski şarap üretim bölgelerinden biri ve Avrupa'nın ilk şarap üretim bölgeleri arasındadır. Yunan şarabının en eski kanıtı, şarabın ev veya toplumsal bazda üretildiği 6.500 yıl öncesine tarihlenmektedir. Antik çağlarda, şarap ticareti yaygınlaştıkça, Akdeniz'in bir ucundan diğerine taşınıyordu; Yunan şarabı, Roma İmparatorluğu dönemindeki İtalya'da özellikle yüksek prestije sahipti. Orta çağda, Girit, Monemvasia ve diğer Yunan limanlarından ihraç edilen şaraplar, Kuzey Avrupa'da yüksek fiyatlara satılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Erbaluce</span>

Erbaluce veya Erbaluce bianca, esas olarak Canavese'deki Caluso civarındaki Piedmont bölgesinde yetiştirilen beyaz bir İtalyan şarap üzümüdür. Sek sofra şaraplarına ek olarak, passito gibi koyu altın rengine sahip tatlı şaraplar yapmak için kullanılır. Üzümün Piedmont bölgesinde uzun bir geçmişi vardır, ilk yazılı kayıt 1606'ya dayanır ve büyük olasılıkla kuzey Piedmont'un dağlık tepelerinde ortaya çıkmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.