İçeriğe atla

Marmot

Marmot
Yosemite Milli Parkında dinlenen bir sarı karınlı marmot
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Rodentia (Kemiriciler)
Familya: Sciuridae (Sincapgiller)
Alt familya: Xerinae
Oymak: Marmotini(Yer sincabıgiller)
Cins: Marmota
Blumenbach, 1779
Türler

Metne bakınız.

Marmot (Marmota), sincapgiller (Sciuridae) familyasının yer sincapları oymağından kemirgen memeli cinsi.

Yakın akrabaları olan gelengilerden (Spermophilus) çok daha tombul olan marmotlar, en büyük yer sincaplarıdır. Kuzey Amerika'daki çayır köpeği marmotlara benzer.

Biyolojisi

Sosyaldirler. Çok kalabalık koloniler oluşturular. Alarm olarak yüksek sesle ıslıksı ses çıkarırlar. Kış uykusuna yatarlar.

Beslenme

Ana besin maddesi çayır otları, böğürtlensi meyveler, liken, yosun, kök ve çiçeklerdir.

İnsanlarca kullanımı

Kürkü için avlanırlar. Ayrıca etleri Moğol ve Sibirya Türklerince yenilmektedir.

Yayılımı

Avrasya ve Amerika'da yayılım gösterirler.

Türleri

  • Alt cins: Marmota
    • Marmota marmota (Alp marmotu) : Avrupa (Alpler, Apeninler, Karpatlar, Pireneler)
    • Marmota baibacina (Altay marmotu) : Sibirya
    • Marmota bobak (Baybak) : Orta Avrupa, Orta Asya
    • Marmota broweri (Alaska marmotu) : Alaska
    • Marmota camtschatica (Kamçatka marmotu) : Doğu Sibirya
    • Marmota caudata (Uzun kuyruklu marmot) : Orta Asya
    • Marmota himalayana (Himalaya marmotu) : Himalayalar
    • Marmota menzbieri (Türkistan marmotu): Orta Asya
    • Marmota monax (Dağ sıçanı) : Kuzey Amerika
    • Marmota sibirica (Sibirya marmotu) : Sibirya
  • Alt cins. Petromarmota
    • Marmota caligata (Kırçıl marmot) : Kuzey Amerika
    • Marmota flaviventris (Sarı karınlı marmot) : Kuzey Amerika
    • Marmota olympus (Vaşington marmotu) : ABD (Vaşington, Olympic yarımadası)
    • Marmota vancouverensis (Vancouver marmotu) : Kanada (Vancouver adası)

Resim galerisi

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Asya</span> kıta

Asya veya Asya Kıtası, Avrupa'nın doğusunda, Büyük Okyanus'un batısında, Okyanusya'nın kuzeyinde ve Arktik Okyanus'un güneyinde bulunan kıta, yüz ölçümü olarak Dünya'nın en büyük kıtası, aynı zamanda nüfus açısından en kalabalık kıtasıdır. Sınırları değişkenlik gösterse de Avrupa ve Afrika kıtaları ile kara sınırı vardır. Avrupa ile birlikle Avrasya'yı, Avrupa ve Afrika kıtalarıyla birlikte Eski Dünya'yı oluşturur. İnsanlığın Afrika'dan çıktıktan sonra ayak bastığı ilk kıta olan Asya, aynı zamanda Dünya üzerindeki birçok dinin çıkış bölgesidir. Ortadoğu kökenli İslam, Hristiyanlık gibi İbrani dinler ile Hint Yarımadası kökenli Budizm ve Hinduizm gibi Dharmatik dinler buna örnektir. Kuzey Kutup Dairesi'nden Ekvator'a kadar uzanan Asya Kıtası, yeryüzünün en alçak noktası olan Lut Gölü ve en yüksek noktası olan Everest gibi çok farklı yeryüzü şekillerini içinde barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Palearktik biyocoğrafik bölgesi</span>

Palearktik biyocoğrafik bölgesi ya da Palearktik ekozon, Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika'yı içine alan bölge. Güney çöl kuşağına kadar uzanır. Büyük Sahra, Arabistan ve İran çölleriyle Çin bu bölgenin içindedir. Wallace'ye göre dört alt bölgeye ayrılır:

<span class="mw-page-title-main">Orta Asya</span> Asyanın okyanuslardan uzak iç kesimi

Orta Asya, dar anlamıyla geçmişte Sovyetler Birliği'nin parçası olan beş ülkeyi tanımlar. Geniş anlamda ise Afganistan, Pakistan'ın kuzeyi, Çin'in batısı, Moğolistan ve Rusya'nın bir kısmı ile kuzeydoğu İran'ı içeren bölge ve bölgeyi tanımlamak için kullanılan coğrafi terim. Asya'nın dünya okyanuslarından uzak iç kesimini belirtmek için kullanılır, bölgenin bu denizlere kapalı oluşu başlıca ana özelliğidir. Orta Asya, aynı zamanda Türk halklarının anayurdudur.

<span class="mw-page-title-main">Soğuk iklimler</span>

Asya'nın kuzeyinde yer alan Sibirya, 12.800.000 km²'lik yüzölçümüyle Rusya'nın yüzde 60'tan fazlasını kaplar. Batıda Ural Dağları'ndan doğuda Büyük Okyanus'a kadar uzanır. Kuzeyinde Arktik Okyanusu vardır. Sibirya'nın güneyinde, batıdan doğuya doğru, Kazakistan, Moğolistan ve Çin yer alır. Sibirya'nın nüfusu yaklaşık 40 milyondur.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı vaşak</span> Avrupa ve Asyaya özgü orta büyüklükteki kedi türü

Bayağı vaşak, kedigiller (Felidae) familyasından Avrasya'da yaygın olan bir vaşak türüdür. Orta büyüklükteki yabani kedi cinsi Lynx'in günümüze ulaşan dört türünden biridir. Kuzey, Orta ve Doğu Avrupa'dan Orta Asya ve Sibirya'ya, Tibet Platosu ve Himalayalar'a kadar geniş bir alana yayılmıştır. Ilıman ve boreal ormanlarda 5.500 m (18.000 ft) yüksekliğe kadar yaşar. Geniş dağılımına rağmen, habitat kaybı ve parçalanması, kaçak avlanma ve avının tükenmesi nedeniyle tehdit altındadır.

<span class="mw-page-title-main">Telkuyruk</span>

Telkuyruk, ördekgiller (Anatidae) familyasından orta büyüklükte bir ördek cinsi ve bu cinse ait yaşayan tek türü kapsayan bir kuşun adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çizgili sincap</span>

Çizgili sincaplar (Chipmunk), sincapgiller (Sciuridae) familyasından küçük, çizgili kemirgenlerdir; özellikle de yer sincaplarıdır (Marmotini). Çizgili sincaplar, öncelikle Asya'da bulunan Sibirya çizgili sincabı haricinde Kuzey Amerika'da bulunur.

<i>Carpodacus</i>

Carpodacus, Fringillidae familyasına bağlı bir hayvan cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Sincap</span>

Sincap, sincapgiller familyasından uzun kuyruk tüyleri ile dikkat çeken kemirici memelilerin ortak adıdır. Anadolu'nun çeşitli yörelerinde "çekelez" ya da "tiyin" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Yer sincabı</span> Sincap türü.

Yer sincapları ya da toprak sincapları (Marmotini), sincapgiller (Sciuridae) familyasının oymağı. Ağaç sincapları gibi ağaçta değil yerde toprak içinde yaşamalarından dolayı bu adı almıştır. En bilindik cinsleri içinde gelengi, marmot ve çayır köpeği sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Marmota monax</span>

Marmota monax veya Dağ sıçanı, sincapgiller (Sciuridae) familyasının yer sincapları oymağından kemirgen memeli cinsi. Büyük marmotlar olarak bilinirler. Diğer marmotlar, kırçıl ve sarı göğüslü marmotlar gibi kayalık ve dağlık yerlerde yaşarlar. Genellikle Kuzey Amerika'da yaşayan bu tür Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeydoğu ve merkezi kısımlarında yaygınlık gösterir. Aynı zamanda kuzey Alaska ve Güneydoğu Georgia'da da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kar ayakkabısı</span>

Kar ayakkabısı, kar üzerinde batmadan rahat yürüyebilmek için dıştan ayakkabı altına kenetlenen ayak giyeceği. Ağırlığı kar yüzeyine yayıp batmamak için ayakkabı boyutundan daha geniş ve delikli olarak tasarlanır. Geleneksel kar ayakkabıları daha çok söğüt, melez ve huş ağacı gibi ağaçların dal ve kabuklarından dar deri kayışlarla örülerek yapılırken, modern tasarımlarda hafif metal, plastik ve sentetik kumaş kullanılabilmektedir. Esnek ve hafif olan kar ayakkabıları rahat manevra yapabilmek için ön ucu yukarı kalkık olarak dizayn edilir. Arktik ve Subarktik bölgeler başta olmak üzere yıllık kar yağışı yoğun olarak görülen yerlerde daha yaygın kullanılır. Tarihöncesinde tekerleğin icadından daha önce bulunduğu düşünülüyor. Etnografik olarak kar ayakkabılarını en yoğun biçimde kullanan yerli halklar, Kuzey Amerika'da Eskimolar ile Kızılderililer, Doğu Sibirya'da ise Çukçiler, Koryaklar ve İtelmenler gibi Çukçi-Kamçatka halklarıdır. Günümüzde geleneksel örme kar ayakkabılarını en yoğun biçimde kullanan yerli halklar Alaska yerlileri ile Kanada Kızılderilileridir. Sportif faaliyet olarak kar ayakkabılı yürüyüş (snowshoeing) Arktik Kış Oyunlarına 1974 yılından beri dahil edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Alaska marmotu</span>

Alaska marmotu, sincapgiller familyasının yer sincapları oymağından, Alaska'da Brooks Sıradağlarında yaşayan marmot türü. Besini otlar, çiçekli bitkiler, meyveler, kökler, yosunlar ve likenlerdir. Boyu 54–65 cm, ağırlığı ise 2,5–4 kg gelir. Alaska'da her yıl 2 Şubatta kutlanan Marmot Günü etkinliğinde adı geçen hayvandır ve bu etkiblik 18 Nisan 2009 tarihinden itibaren resmi tatil günlerinden biridir

<span class="mw-page-title-main">Kırçıl marmot</span>

Kırçıl marmot, sincapgiller familyasının yer sincapları oymağından, Kuzey Amerika'da yaşayan marmot türü.

<span class="mw-page-title-main">Boz marmot</span>

Boz marmot ya da Altay marmotu, sincapgiller familyasının yer sincapları oymağından, Asya'da Çin'e bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde, güneydoğu Kazakistan, Kırgızistan, Moğolistan ve Sibirya'da Altay Dağları ile Tanrı Dağları'nda yaşayan marmot türü. Moğolistan'da Altay Dağlarında Marmota sibirica türüyle alanları çakışır.

<span class="mw-page-title-main">Avrasya levhası</span> Dünyanın ana tektonik levhalarından biri

Avrasya Levhası Dünya'nın ana tektonik levhalarından biridir. Arabistan Altkıtası, Hint alt kıtası ve Sibirya'nın doğusu dışında Avrasya kıtası'nın neredeyse tamamına uzanmaktadır. Bu kıtasal levha ayrıca hem Endonezya, Filipinler, Japonya'nın güney kesimi ve İzlanda'yı hem de Kuzey Atlantik'in doğu yarısı ve Kuzey Denizi'nin birçok yerini kapsamaktadır. Batı parçası Alpler'in yapısı ile ilişkili olarak daha çok Avrupa Levhası olarak bilinir.

<i>Saxicola maurus</i>

Sibirya Taşkuşu, sinekkapangiller (Muscicapidae) familyasından bir sinekkapan türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tıva coğrafyası</span>

Tıva Cumhuriyeti, Asya'nın coğrafik olarak tam ortasında, Doğu Sibirya'nın güneyinde, Yukarı Yenisey dolayında Rusyaya bağımlı bir Türk kökenli ülke. 168,600 km²'lik yüzölçüme iyedir.

<span class="mw-page-title-main">Uçan sincap</span>

Uçan sincap, sincapgiller familyasının bir oymağıdır. Kuşlar veya yarasalar gibi uçamazlar ancak el bileğinden ayak bileğine uzanan, tüylü, paraşüt benzeri bir zar olan patagium yardımıyla bir ağaçtan diğerine süzülebilirler. Uzun kuyrukları uçuşta denge sağlar. Anatomik olarak diğer sincaplara çok benzerdirler, ancak yaşam tarzlarına uyacak bir dizi adaptasyonları vardır; uzuv kemikleri daha uzundur; el kemikleri, ayak kemikleri ve distal omurları daha kısadır. Uçan sincaplar, uzuvları ve kuyrukları ile süzülme yollarını yönlendirebilir ve kontrol edebilirler.

<i>Avrupa yer sincabı</i> Gelengi cinsinden bir yer sincabı

Türkiye'de halk arasında Trakya Gelengisi olarak da bilinen Avrupa yer sincabı ya da diğer adıyla Avrupa souslik'i, Sciuridae familyasının Marmotini oymağından Spermophilus cinsine bağlı bir kemirgen türüdür. Spermophilus cinsindeki birkaç Avrupa türü arasındadır. Tüm sincaplar gibi o da kemirgenler takımının bir üyesidir. Güney Ukrayna'dan Anadolu'ya, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Sırbistan, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Kuzey Makedonya ve kuzeyde Polonya'ya kadar doğu ve orta Avrupa'da bulunur, ancak Karpat Dağları tarafından ikiye bölünür.