Marmara Gölü
Marmara Gölü | |
---|---|
Havza | |
Ülke(ler) | Türkiye |
Şehir(ler) | Manisa |
İlçe(ler) | Gölmarmara, Salihli |
Koordinatlar | 38°37′0″K 28°0′56″D / 38.61667°K 28.01556°D |
Genel bilgiler | |
Akarsu (gelen) | Gördes Çayı |
Akarsu (giden) | Sulama kanalı[1] |
Göl türü | Alüvyal set gölü |
Yüzölçümü | 44,5 km2 (17,2 sq mi) |
Ortalama derinlik | 2 m (6,6 ft) |
En derin noktası | 7 m (23 ft) |
Yüzey rakımı | 75 m (246 ft) |
Wikimedia Commons | |
Marmara Gölü (Türkiye) |
Marmara Gölü, Manisa'nın ilçesi Gölmarmara'nın güneyindeki bir alüvyal set gölüdür. Ege Bölgesi'nde yer alır. Gölün bulunduğu saha çukur olup batı ve kuzeyi tepelerle çevrilidir. Doğu kısmı Gediz Ovası'na, kuzeybatı kısmı Akhisar Ovası'na açık olup buralardan alüvyon setleriyle ayrılır. Bu durum, Marmara Gölü'ne set gölü karakterini verir. Gediz çöküntü havzası içinde bulunan gölün seviyesi, Gediz Ovası'nın seviyesinden daha alçaktır. Derinliği az olan gölün yüzölçümü 44,5 km²'dir. Gediz Nehri ile Demrek Deresi'nden ve kuzeydeki Kum Çayı'ndan göle kanallar açılmıştır. Bu kanallar bilhassa ilkbahar sonlarında kabarık olan akarsuların sularını göle taşırlar. Göl kapalı bir çukurda olup suları tuzludur.[2] 12 Haziran 2017'de "Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan" ilan edildi.[3]
Göl 1940'larda rezervuara dönüştürülmeden önce kapalı havza konumundaydı, dışa akışı yoktu. Çünkü göl alanı çevresinden, özellikle Gediz Nehri'nden daha alçaktadır. Göl, yağış suları, Akpınar kaynakları, Şeyh Abbas Deresi ile beslenmekteydi. Kasım 2022'de imzalanan protokol ile gölün üçte biri oranında küçültülmesi ve üçte ikilik alanın tarıma açılması kararlaştırıldı.[4]
Canlı türleri
Gölde Gediz ve Batı Anadolu'ya ait endemik türler; Capoeta bergamae, Chondrostoma holmwoodii, Cobitis fahirae, Knipowitschia mermere, göle ait endemik tür Ladigesocypris mermere yaşamaktadır. Göl 1992 yılında kuruyarak balık popülasyonunu kaybetmiştir.[2]
Göl barındırdığı 144 tür su kuşu ile uluslararası önemli su alanı listesinde yer alır. Küçük karabatak, tepeli pelikan, küçük balaban, angut, büyük akbalıkçıl, fiyu, pasbaş patka, elmabaş patka, bıyıklı sumru ve mahmuzlu kızkuşu alanda üreyen önemli türlerdir. Özellikle; kılıçgaga, dikkuyruk küçük karabatak, tepeli pelikan, angut, fiyu, büyük akbalıkçıl, pasbaş pakta, elmabaş pakta kış mevsimini gölde geçirir. Bahri, küçük ak balıkçıl, gri balıkçıl, kara boyunlu batağan, gece balıkçılı, kaşıkçı, erguvani balıkçıl, boz kaz, kuğu, yeşilbaş, boz ördek, elmabaş patka, çıkrıkçın, uzunbacak ve sakarmeke yörede üreyen diğer türlerdir.[5]
Ayrıca bakınız
- Oluşumlarına göre Türkiye'nin gölleri listesi
- Türkiye'deki göller
Kaynakça
- ^ Vardar, Serdar (2018). "Marmara Gölü'nün Paleocoğrafyası ve Tunç Çağı'ndan Günümüze Jeoarkeolojik Değerlendirmeler, Manisa" (PDF). Coğrafi Bilimler Dergisi. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Şubat 2019.
- ^ a b İlhan, Ali; Sarı, Hasan M. "Marmara Gölü balık faunası ve balıkçılık faaliyetleri" (PDF). 12 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2015.
- ^ "Sulak Alanlar" (PDF). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. 2 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2022.
- ^ "Marmara Gölü – MANİSA". turkiyesulakalanlari.com. 1 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2015.