Marmara Belediyeler Birliği

Marmara Belediyeler Birliği
Kısaltma	MBB
Kuruluş	25 Nisan 1975
Tür	Kamu kurumu
Konum	Marmara Bölgesi
Resmî site	https://marmara.gov.tr

Marmara Belediyeler Birliği (MBB) ^[1] kurulduğu 1975 yılından beri Marmara Bölgesi'nde bir belediye birliği olarak faaliyet gösteren kamu kurumudur. Toplumdaki ve dünyadaki hızlı değişimlerden kaynaklanan önemli sorunları ele alırken belediyelerin etkinliğini artırmak ve bu alanda araştırma yapmak, farkındalık yaratmak, paylaşmak ve desteklemek misyonuyla çalışmalarını hem yerelde hem de uluslararası platformlarda sürdürmektedir.^[2][3] MBB kentleşme, göç,^[4] sosyal uyum, yerel diplomasi, yerel ekonomik kalkınma, dayanıklılık ve inovasyon ile ilgili projeler üzerinde çalışmakta ve bu alanlarda eğitim ve danışmanlık vermekte, etkinlikler düzenlemektedir.

Marmara Bölgesi’nde artan sanayi ile kirlenen Marmara Denizi ile ilgili çözüm üretmek üzere bölgedeki 45 belediye 1973 yılında bir araya gelmiştir. Bu buluşmada bölgesel sorunların şehirler bazında çözülemeyeceği ve iş birliği gerektirdiği konusunda fikir birliğine varılmıştır. Katılan belediyeler demokratik yerel yönetim anlayışını benimsemek, merkez-yerel ilişkilerini demokratik ilkeler çerçevesinde yürütmek, yerel yönetimlerin kapsamını genişletmek ve çevresel sorunlarına çözüm bulmak amacıyla ortak hareket etme kararı almıştır. 2 yıl boyunca süren çalışmaların sonunda Türkiye’nin ilk bölgesel ölçekli Belediyeler birliği “Marmara ve Boğazları Belediyeler Birliği” adıyla 25 Nisan 1975'te resmi olarak kurulmuştur.^[5]

MBB logosu her biri farklı avantaja sahip farklı ölçeklerde belediyelerin bir araya gelmesini temsil eden farklı ölçülerdeki birçok çizgiden oluşmaktadır. Logonun çizgileri de tıpkı MBB üyesi belediyeler gibi aynı hedef doğrultusunda yan yana, birbirlerini destekleyerek ilerlemektedir. Çizgiler arasındaki boşluklar ise kentlerin bağımsız yapısına vurgu yaparken aynı zamanda onları birbirine bağlayan bu boşluklar kentler arası yardımlaşma ve dayanışmayı temsil etmektedir. Tüm bu farklı ölçekteki çizgiler, şehirler bir araya gelerek Marmara'yı, MBB'yi, M'yi oluşturur. Birinin eksik olması durumunda M de eksik kalır. Logonun mavi rengi suyu ve Marmara Denizi'ni yeşil renk ise doğa yaşamını temsil etmekte, tabiatla uyum içinde var olan kentleri simgelemektedir.

Birlik organları Meclis,^[6] Encümen ^[7] ve Başkan ^[8]'dan oluşmaktadır. Karar merkezi Birlik Meclisi iken Birliği yönetmek ve birliğin hak ve menfaatlerini korumak Başkan'ın görevidir. Yönetimi ise Başkan tarafından atanan Genel Sekreter'in sorumluluğundadır. Yapısında Genel Sekreterliğe bağlı Müdürlükler ve Koordinatörlükler bulunmaktadır. Birimler ve kurumların ortaklaşa çalışma ve proje yürütebileceği beş merkez, eğitim vermek üzere bir akademi ve belediye çalışanlarının bir araya gelerek bilgi ve deneyim aktarımı yaptığı 11 Platform çalışmaktadır.

Akademi:

• Yerel Yönetim Akademisi ^[9]

Merkezler:

• Şehir Politikaları Merkezi ^[10]
• Göç Politikaları Merkezi ^[11]
• Yönetim Geliştirme Merkezi ^[12]
• Sürdürülebilirlik ve İklim Değişikliği Merkezi ^[13]
• Veri ve Teknoloji Merkezi ^[14]

Platformlar:

• Bilgi Teknolojileri Platformu ^[15]
• Çevre Platformu ^[16]
• Denetim Platformu ^[17]
• Göç Platformu ^[18]
• Hukuk Platformu ^[19]
• İnsan Kaynakları ve Eğitim Platformu ^[20]
• Kurumsal İletişim Platformu ^[21]
• Kültür Sanat Platformu ^[22]
• Kütüphane ve Bilgi Merkezleri Platformu ^[23]
• Mali Hizmetler Platformu ^[24]
• Şehir Planlama Platformu ^[25]
• Yerel Diplomasi Platformu ^[26]

Birliğin oluşmasında ve belediyelerin bir araya gelerek ortak bir amaç için birlikte çalışmasında ateşleyici güç olan Marmara Denizi, MBB'nin çalışmalarında özel bir yere sahiptir.

Türkiye nüfusunun %30'undan fazlasını barındıran Marmara Bölgesi’nde kıyı şeritlerinde yerleşim yoğunluğu daha fazla görülmektedir. Nüfus artışındaki bu hız, endüstriyel çalışmalar ve tarım faaliyetleri karşısında bir iç deniz olan Marmara Denizi üzerindeki kirlilik baskısını artırmaktadır. Deniz yüzeyinde görünür olan ve aynı zamanda derinleri de kaplayan deniz salyası ya da bir diğer adıyla Müsilaj bu baskının görünür sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Ekosistemin karşı karşıya kaldığı bu tehdit karşısında Marmara Hepimizin ^[27] diyerek Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının önderliğinde MBB, merkezi yönetim, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler ve diğer paydaşlar bir araya gelerek ortak eylem planı geliştirmek adına çalışmalar yürütmüştür. Bu çalışmalar sonucunda ortaya çıkan 22 maddelik eylem planı ^[28] uygulamaları devam etmektedir. Marmara Denizi Eylem Planı 25 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.^[28]’nda yapılması kararlaştırılan Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planı ^[29] yayınlanmıştır. Bu Stratejik Plan’ın AF6.2.2.12. maddesine göre her yıl 8 Haziran tarihinde Marmara Denizi’ne yönelik farkındalık etkinlikleri ^[30] düzenlenmesi görevi Marmara Belediyeler Birliği 25 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.^[1] ne verilmiştir. İlkini 2022 yılında Türkiye Çevre Haftası’nın bir parçası 8 Haziran Marmara Denizi Günü olarak kutlanmıştır. Denize kıyısı olan 5 büyükşehir ve 2 il belediyesinde eşzamanlı 62 farkındalık etkinliği 25 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.^[30] gerçekleştirilmiştir.

MARUF

Marmara Urban Forum / Marmara Uluslararası Kent Forumu (MARUF) ,^[31] kentlerde yer alan ve rol oynayan tüm paydaşların bir araya geldiği, sesini duyurduğu uluslararası bir forumdur. İki yılda bir düzenlenen forum “Çözüm Üreten Kentler” mottosuyla yola çıkmıştır. Sorunların ortaya konmasının ötesinde her sorun için bir çözüm önerisinde bulunmayı da kendine misyon edinmiştir. Forum içeriği BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'na paralel olarak hazırlanmıştır.^[32]

Forum ilk olarak 2019 yılında İstanbul'da düzenlenmiştir.^[33][34]

MARUF, 2021 yılında ise UN-Habitat ana partnerliğinde çevrimiçi düzenlenmiştir.^[35]

Altın Karınca

MBB üyesi belediyelerin iyi uygulama projelerinin ödüllendirildiği Altın Karınca,^[36] bu projelerin duyurulması, yaygınlaşması ve belediyelerin birbirlerinden öğrenmeleri için ortam sağlamaktadır.

Mentor

Mentor - Değişim ve Paylaşım Programı MBB'nin üye belediyelerinde çalışanların kapasitesini geliştirmek ve yetkinliklerini artırmak amacıyla başlatılmıştır. Kurumlar arası iş birliğinin ön planda olduğu değişim programında bölge içi, yurt içi ve hatta yurt dışı yerel yönetimlerden ihtiyaç duyulan konular dahilinde uzmanlık sunan ve talep eden belediyeler çevrimiçi toplantılarda bir araya gelmektedir.  

MBB Kültür Yayınları ^[37] yerel yönetimler alanında özelleşen yayınevi başvuru kaynağı olacak özellikte kitaplar yayınlamaya odaklı çalışmalar sürdürmektedir. Popüler yayıncılıktan uzak yaklaşımıyla yerel yönetimlerle ilgili alanın uzmanlarının yayınladığı kitaplara yer vermektedir. Mukaddime, Ansiklopedik Kent Sözlüğü,^[38] Marmara’nın Mimarı Sinan ^[39] gibi ilişkili yayınları da bulunmaktadır.