İçeriğe atla

Markus Wolf

Markus Wolf

Markus Johannes "Mischa" Wolf (19 Ocak 1923 - 9 Kasım 2006), Doğu Almanya Devlet Güvenlik Bakanlığı (MfS) dış istihbarat bölümünün (İstihbarat Merkez İdaresi) başıydı. 34 yıl boyunca MfS'nin iki numaralı adamıydı, bu dönem Soğuk Savaş'ın büyük bir kısmını kapsar.

Hayatı

Hechingen, Hohenzollern eyaleti'nde (şimdiki Baden-Württemberg) doğan Wolf, yazar ve hekim Friedrich Wolf'un oğlu ve yönetmen Konrad Wolf'un kardeşidir. Babası Almanya Komünist Partisi üyesidir. Adolf Hitler'in güç kazanmasıyla birlikte komünizme olan ilgileri ve Yahudi soyundan gelmeleri nedeniyle İsviçre yoluyla Fransa'ya, oradan da Moskova'ya göç ettiler.[1]

Sürgün yıllarında önce Alman Karl Liebknecht Okulu'na, sonra bir Rus okuluna gitti. Moskova Havacılık Enstitüsü uçak mühendisliği bölümüne kaydoldu. Almanlar Sovyetler Birliği'ne saldırınca Alma Ata'ya kaçtı. Komitern'e katıldı, burada düşman hatlarının arkasında çalışmak üzere eğitim aldı.

Savaş bittikten sonra, Sovyet işgal bölgesindeki bir radyo istasyonunda çalışmak üzere Walter Ulbricht'in de olduğu bir grupla Berlin'e gazeteci olarak yollandı. Nazi liderlerinin yargılandığı Nürnberg Mahkemeleri'ni izleyen gazetecilerin arasındaydı.

1953'te, 30 yaşında, Güvenlik Bakanlığı Dış İstihbarat Servisinin kurucu üyeleri arasındaydı. Wolf, istihbarat şefi olarak, casuslar aracılığıyla Batı Almanya hükûmetine, siyasi ve iş çevrelerine sızmakta büyük başarı sağladı. Bunun en önemli örneği, şansölye Willy Brandt'ın düşüşünü sağlayan Günter Guillaume'un deşifre edilmesidir. Ele geçmezliği yüzünden yüzü olmayan adam olarak ünlendi. 1978'de İsveç ziyareti esnasında fotoğrafının çekilmesine kadar Doğu Alman casus şefinin dış görünüşünün Batılı istihbarat servislerince bilinmediği söylenir. Bu ziyaretten sonra Doğu Alman sığınmacı Werner Stiller, Batı Alman karşı istihbaratına resimdeki adamın Wolf olduğunu teşhis eder. Ancak bu iddia pek doğru değildir, zira 1959'da CIA, Nürnberg Mahkemeleri katılımcılarının fotoğraflarından Wolf'u teşhis etmişti.

1986'da emekliye ayrılıp müteveffa kardeşi Konrad ile 1930'larda Moskova'da yetiştirilmelerinin öyküsünü yazdı. Troyka kitabı, Doğu ve Batı Almanya'da aynı gün çıktı. Wolf, Doğu'daki insanlar için değişimin bir simgesiydi, çünkü Mihail Gorbaçov'un Glasnost ve Prestroyka politikalarını destekliyordu. İstihbarat şefliğindeki halefi Werner Grossmann oldu.

Markus Wolfun otobiografisi

Almanya birleşmeden kısa süre önce ülkeden kaçtı. Rusya ve Avusturya'dan politik sığınma talep etti, ancak reddedildi. Almanya'ya döndüğünde Alman polisi tarafından tutuklandı. Wolf, Birleşik Devletler'e iltica etmesi için CIA'dan gelen bir teklifi reddettiğini iddia etti. 1993'te Düsseldorf Bölgesel Yüksek Mahkemesi tarafından vatan hainliğinden suçlu bulundu ve altı yıl hapis cezasına mahkûm edildi.[2] Bu mahkûmiyet sonra, Federal Suçlar Mahkemesi tarafından kaldırıldı çünkü Wolf, o zamanlar bağımsız olan Alman Demokratik Cumhuriyeti topraklarında çalışmıştı. 1997'de kanunsuz alıkoyma, zorlama, fiziksel işkenceden suçlu bulundu, iki yıl hapis cezasına çarptırıldı. Atom casusluğuyla suçlanan eski Batı Alman (SPD) siyasetçisi Paul Gerhard Flämig'e karşı tanıklığı reddettiği için ek olarak üç gün hapis cezası aldı. Wolf, hatıratında sözünü ettiği casusun Flämig olmadığını iddia etti.

1950-1980 arası Batı ülkelerine 4000'e yakın ajan yerleştiren Wolf, ajanlarını özellikle yakışıklı erkekler arasından seçmekte ve bunları devlet dairelerindeki sekreterlerin zaaflarından yararlanarak kullanmaktaydı. Bu ajanlara Romeo ajanlar da denir. Hatıralarında "Eğer casusluk tarihine geçecek olursam, bu casuslukta cinselliğin kullanımını mükemmelleştirmekten olabilir." demiştir.

Marcus Wolf, 83 yaşındayken 9 Kasım 2006'da Berlin'deki evinde uykusunda öldü.[3]

Kültürel etkisi

Bazı okuyucular John le Carré'nin Tinker, Tailor, Soldier, Spy, The Honourable Schoolboy ve Smiley's People adlı eserlerin başcasusu Karla'nın Wolf'tan esinlenmiş olduğuna inanır.[4] Fakat yazar bunu defalarca inkâr etmiş, Wolf'un ölümü vesilesiyle verdiği mülakatta da kabul etmemiştir.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Obituary: Markus Wolf". The Times. 10 Kasım 2006. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2006. 
  2. ^ "Former East German spymaster dies at 83". MSNBC. 9 Kasım 2006. 18 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2006. 
  3. ^ "'Yüzü olmayan adam' Wolf öldü". NTVMSNBC.com. 11 Kasım 2006. 17 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2006. 
  4. ^ "Obituary: Markus Wolf". BBC News. 9 Kasım 2006. 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2006. 
  5. ^ "Obituary: Markus Wolf". NY Times/International Herald Tribune. 9 Kasım 2006. 25 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Bibliyografi

  • Wolf, Markus (with Anne McElvoy); Memoirs of a Spymaster; Pimlico; ISBN 0-7126-6655-9; (paperback 1997). Ayrıca Man without a face: the memoirs of a spymaster (Jonathan Cape, 1997) başlğı altında yayınlanmıştır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">CIA</span> Amerika Birleşik Devletlerinin ulusal istihbarat teşkilatı

CIA, Birleşik Devletler federal hükûmetinin sivil bir dış istihbarat servisidir ve resmî olarak dünyanın dört bir yanındaki ulusal güvenlik bilgilerini, öncelikle insan istihbaratını (HUMINT) kullanarak toplamak, işlemek ve analiz etmekle görevlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Stasi</span> Doğu Almanyanın devlet güvenlik servisi

Devlet Güvenlik Bakanlığı veya kısaca Stasi, Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin güvenlik ve istihbarat teşkilatıydı. Stasi Doğu Berlin'den yönetilmekteydi. Lichtenberg şehrinde geniş kapsamlı bir komplekse sahipti, bunun dışında şehrin muhtelif yerlerinde değişik komplekslere de sahipti. Stasi dünya çapında etkin istihbarat örgütlerinden biri olarak kabul ediliyordu. Organizasyonun şiarı "Schild und Schwert der Partei". Daha önceki dönemlerde Stasi için kullanılan bir başka ifade ise Staatssicherheitsdienst, yani Devlet Güvenlik Servisi idi. Bu organizasyon, Doğu Almanya'da aşağı yukarı 250.000 kişinin tutuklanmasına katkı sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Elyesa Bazna</span> Arnavut asıllı casus

Elyesa veya İlyas Bazna, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası hesabına çalışmış ve Cicero (Çiçero) kod adıyla tanınan Arnavut asıllı Türk casusudur.

<span class="mw-page-title-main">Richard Sorge</span> japon jet

Richard Sorge, II. Dünya Savaşı'ndan önce Japonya’da görev yapan, Sovyetler Birliği'nin casusu. Casuslar içerisinde en başarılıları arasında gösterilir. Casus kod adı Ramsay’dır. Almanya’da ve Japonya’da gazeteci olarak çalışmıştır. 1941'de Tokyo'da yakalanan Sorge, 1944'teki idamına kadar SSCB ile olan bağlantısını reddetse de SSCB ancak 1964 yılında Sorge'u kahraman olarak tanımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Reinhard Gehlen</span>

Reinhard Gehlen, Alman asker ve casus.

<span class="mw-page-title-main">George Koval</span> Sovyet-Amerikalı istihbaratçı (1913 – 2006)

George Abramovich Koval, Sovyet atom bombası projesi için Sovyetler Birliği adına istihbarat görevlisi olarak görev yapan Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı casus, bilim insanı, kandidat. Sovyet kaynaklarına göre Koval'ın Sovyet İstihbarat İdaresi (GRU) ajanı olarak Manhattan Projesi'ne sızıp bilgi aktarması, Sovyetler Birliği'nin nükleer silah geliştirmesi için gereken süreyi büyük ölçüde azalttı.

<span class="mw-page-title-main">Millî Emniyet Hizmeti</span>

Millî Emniyet Hizmeti Riyâseti, Türkiye'nin 1926 ve 1965 yılları arasındaki istihbarat teşkilatı olup, yerini Millî İstihbarat Teşkilatı almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Joachim Gauck</span> 11. Almanya cumhurbaşkanı

Joachim Wilhelm Gauck, Alman politikacı, Protestan papaz ve Doğu Almanya'da eski anti-komünist insan hakları savunucusudur. 19 Şubat 2012 tarihinde, hükûmet partileri olan CDU, CSU, FDP, SPD ve Birlik 90/Yeşiller tarafından 2012 seçimlerinde Almanya Cumhurbaşkanı adayı olarak kabul edilmiştir. 18 Mart 2012 tarihi itibarıyla Almanya cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nazilerden arındırma</span> nazilerden arınma hareketi

Nazilerden arındırma veya denazifikasyon, II. Dünya Savaşı'nın ardından Müttefik Devletler tarafından Alman ve Avusturya toplumlarında uygulanan ve nasyonal sosyalizmin etkisini kültür, toplum, ekonomi, basın, hukuk ve siyaset alanlarından silmek için uygulanan politikaları anlatır. Politika kapsamında sorumlu örgüt liderleri görevden alınmış, ilgili kurumlar kapatılmıştır. Politika, savaşın hemen ardından toplanan Potsdam Konferansı'nda kararlaştırılmıştır. Politika kapsamındaki uygulamalar Soğuk Savaş'ın başlamasıyla beraber fiilen sona erdirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dış İstihbarat Servisi (Rusya)</span>

Rusya Federasyonu Dış İstihbarat Servisi (Rusça: Служба внешней разведки, Rusça telaffuz: [Sluʐbə vnʲɛʂnʲɪj rɐzvʲɛtkʲɪ]; tra. Sluzhba vneshney razvedki; ya da SVR RF ağırlıklı sivil işler için, Rusya'nın dış istihbarat kuruluşudur. SVR, KGB'nin Birinci Baş Direktörlüğü organizasyonunun halefidir. Askeri casusluk işlerinde karşılığı GRU olmaktadır. SVR RF Aralık 1991 yılından bu yana KGB'nin Birinci Baş Direktörlüğü halefi konumundadır. SVR'nin yönetim merkezi Moskova'da Yasenevo Bölgesi'nde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Güvenlik Bakanlığı (Çin)</span>

Devlet Güvenlik Bakanlığı (MSS) karşı istihbarat, yabancı istihbarat ve siyasi güvenlikten sorumlu istihbarat kurumudur ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin güvenlik teşkilatıdır. Pekin'de Çin Halk Cumhuriyeti'nin Kamu Güvenliği Bakanlığı'na yakın bir merkezdir.

<span class="mw-page-title-main">Federal Anayasa Koruma Teşkilatı</span> Almanya Federal Cumhuriyeti iç güvenlik ajansı

Federal Anayasa Koruma Teşkilatı Almanya Federal Cumhuriyeti iç güvenlik ajansı olmaktadır. Birlikte devlet düzeyinde LFV ile, demokratik düzeni ilgilendiren tehditler konusunda istihbarat toplama ile görevli, varlığı ile federasyon ya da devletlerden birinden ve halkların barış içinde bir arada güvenliğinden; karşı istihbarat; ile koruyucu güvenlik ve karşı-sabotajdan sorumludur. BfV Federal İçişleri Bakanlığı'na bildiriyor. 2000 yılından itibaren Temmuz 2012'de, Heinz Fromm'un (SPD) Nasyonal Sosyalist Yeraltı, sağcı örgüt ile ilgili dosyaların imhası konusunda skandalının ardından istifa oluncaya kadar cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Thomas Haldenwang 15 Kasım 2018'den beri teşkilat başkanlığını yürütmektedir. Michael Niemeier ve Sinan Selen ise başkan yardımcılığı görevlerinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal İstihbarat Servisi (Güney Kore)</span> Güney Korenin istihbarat kuruluşu

Ulusal İstihbarat Servisi Güney Kore baş istihbarat kuruluşudur. Servis resmen Güney Kore İkinci Cumhuriyeti yerinden Ulusal Yeniden Yapılandırma Başkanı Park Chung-hee, askeri Yüksek Konseyi iktidarı sırasında, Kore Merkezi Haberalma Teşkilatı (KCIA) (중앙정보부) olarak 1961 yılında kuruldu. KCIA özgün görevleri denetlemek ve uluslararası iç istihbarat faaliyetleri ve askeri de dahil olmak üzere tüm devlet istihbarat örgütleri tarafından hem suç soruşturması ile hem de koordine edildi. Servisin geniş yetkileri etkin siyasete müdahale etmesine izin verdi.

Hüseyin Yıldırım, Amerika Birleşik Devletlerinde ömür boyu hapis cezasına çarptırılmış bir oto tamircisidir. Soğuk Savaş yıllarında James Hall III için hizmet etmiştir. Yıldırım daha sonra affedilerek Türkiye'ye iade edildi ve burada 17 yıl hapis cezasına çarptırıldı, ancak sadece bir gün yattı.

<span class="mw-page-title-main">Cengel Operasyonu</span>

Cengel Operasyonu, istihbarat ve direniş ajanlarının Polonya'ya ve Baltık ülkelerine gizlice sokulması için Soğuk Savaş'ın (1948-1955) başında İngiliz Gizli İstihbarat Servisi'nin (MI6) yürüttüğü gizli programın adı. Ajanların çoğu, İngiltere ve İsveç'te özel olarak eğitilen; Polonyalı, Estonyalı, Leton ve Litvanyalı sürgünlerden oluşuyordu. Bu ajanlar sızdıkları ülkelerde, Lanetli askerler ya da Orman Kardeşleri gibi Sovyet karşıtı gruplarla bağlantı kuruyorlardı. Operasyonun deniz ayağı Royal Navy ve Alman Mayın Tarama Yönetimi'ne bağlı askerlerdi. Amerikan destekli Gehlen Organizasyonu da Doğu Avrupa'dan ajan teminine dahil oldu. KGB bu casusluk ağına sızdı; ajanların çoğunu yakalayarak veya taraf değiştirmelerini sağlayarak, operasyonu çökertti.

<span class="mw-page-title-main">Robert Thompson</span>

Robert Glenn Thompson, 1957-65 yılları arasında ABD Hava Kuvvetleri'ne ait yüzlerce gizli belgenin fotoğrafını Sovyetler Birliği'ne göndermesiyle tanınan Sovyet casusu. Thompson Aralık 1952'den Aralık 1958'e kadar Batı Berlin'de yer alan Tempelhof Hava Üssü'ndeki Özel Soruşturma Ofisi'nde görev yaptı.

Wolf, bir Almanca ve Yahudi soyadı, şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Leonid Kvasnikov</span>

Leonid Romanoviç Kvasnikov bir Rus kimya mühendisi ve casustu, önce NKVD'de ve daha sonra KGB'de görev yaptı. 1934'te Moskova Kimyasal Makine Yapım Enstitüsü'nden onur derecesiyle mezun oldu ve Tula bölgesindeki bir kimya fabrikasında birkaç yıl mühendis olarak çalıştı. Kvasnikov, lisansüstü mühendislik çalışmalarına devam etti ve 1938'de bilimsel-teknik zeka uzmanı olarak KGB'ye katıldı. 1939'dan itibaren bilimsel ve teknik istihbarat bölüm başkanıydı. Kvasnikov, Almanya ve Polonya'da birkaç kısa dönemli görevde hizmet verdi ve hızla yükselerek KGB bilimsel istihbarat bölümünün başkan yardımcısı ve ardından şefi oldu.

The Spy Who Came in from the Cold, İngiliz yazar John le Carré'nin 1963 tarihli bir Soğuk Savaş casus romanıdır. Bir İngiliz ajanı olan Alec Leamas'ın, güçlü bir Doğu Alman istihbarat subayı hakkında dezenformasyon bilgi yaymak için Doğu Almanya'ya sahte bir sığınmacı olarak gönderilmesini anlatır. Le Carré'nin hayali İngiliz istihbarat örgütü "The Circus" ve ajanları George Smiley ve Peter Guillam'ın da yer aldığı Call for the Dead ve A Murder of Quality adlı önceki romanlarının devamı niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Cephesi (İkinci Dünya Savaşı)</span>

Amerika Cephesi, II. Dünya Savaşı sırasında tüm kıta Amerika topraklarını kapsayan ve okyanusa 320 km uzanan bir harekât sahasıydı.