İçeriğe atla

Marksizm-Leninizm-Maoizm

Marksizm-Leninizm-Maoizm (MLM), Marksizm-Leninizm ve Maoculuğu sentezleyen ve üzerine inşa eden bir siyaset felsefesidir. Savunucuları Marksizm-Leninizm-Maoizm'i Maoizm, Maoizm'i de Mao Zedong Düşüncesi veya Marksizm-Leninizm-Mao Zedong Düşüncesi olarak adlandırmaktadır. Marksizm-Leninizm-Maoizm, 1969 yılında Kuzey Kalimantan Komünist Partisi'nin temel ilkesi olarak ilan edilmiş olmasına rağmen,[1] ilk kez 1982 yılında Aydınlık Yol tarafından resmileştirilmiştir.[2]

Marksizm-Leninizm-Maoizm sentezi Mao Zedong'un yaşamı boyunca gerçekleşmemiştir. 1960'lardan itibaren kendilerini Maoist olarak adlandıran ya da Maoizmi savunan gruplar ortak bir Maoizm anlayışı etrafında birleşmemiş, bunun yerine Mao'nun siyasi, felsefi, ekonomik ve askeri eserlerine dair kendilerine özgü yorumlara sahip olmuşlardır; bu dağınık ideolojik eğilimler Mao Zedong Düşüncesini oluşturmuştur ve halen de oluşturmaktadır. Marksizm-Leninizm-Maoizm taraftarları bunun Marksizmin birleşik, tutarlı bir üst aşaması olduğunu ve 1980'lere kadar Peru'da Aydınlık Yol tarafından yürütülen halk savaşı deneyimi yoluyla sentezlenmediğini iddia etmektedir. Bu durum Aydınlık Yol'un Marksizm-Leninizm-Maoizm'i Marksizm'in en yeni gelişimi olarak konumlandırmasına yol açmıştır.[2]

Marksizm-Leninizm-Maoizm, Brezilya, Kolombiya, Ekvator, Hindistan, Nepal ve Filipinler gibi ülkelerde devrimci hareketleri canlandıran bir güç olarak önemli ölçüde büyümüş ve gelişmiştir. Aynı zamanda Avusturya, Fransa, Almanya, İsveç ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerde komünist partilerin kurulması ya da yeniden yapılandırılması yönünde çabalar sarf edilmesine yol açmıştır. Norveç'teki Halka Hizmet Et ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Kızıl Muhafızlar gibi birçok ülkede parti dışı Maoist örgütler bulunmaktadır.

Bileşenler

Yeni Demokrasi

Yeni Demokrasi teorisi, yarı-feodal ve yarı-sömürge ülkelerdeki ulusal-burjuvazinin ikili bir karaktere sahip olduğunu, sömürücü kapitalist bir güç olmasına rağmen sömürgeciliğe, emperyalizme ve komprador-burjuvaziye (varlığı emperyalizme bağlı olan) karşı her zaman olmasa da proletaryanın yanında yer alabileceğini savunur.

Rusya'daki Yeni Ekonomi Politikası gibi, Yeni Demokrasi de sosyalizmin uzun vadeli gelişimi ya da bu durumda sosyalizmin ilk etapta inşası ve sağlamlaştırılması için gerekli (ancak geçici) bir aşama olarak düşünülmüştür. Yeni Demokratik aşamada ulusal-burjuvaların her zaman sıkı bir şekilde proletaryanın emri altında olması gerektiğini ve ulusal durum izin verir vermez (başka bir deyişle, feodalizm ile kitleler arasındaki çelişki artık ulusun birincil çelişkisi olmadığında veya burjuva demokratik devrim yeterince ileri bir aşamaya geldiğinde) proletaryanın açık bir diktatörlüğü için onlardan kesin olarak vazgeçilmesi gerektiğini savunur.

Kitle çizgisi

Vladimir Lenin'in öncü parti teorisini temel alan kitle çizgisi teorisi,[3] kitlelerin devrimci önderliği, proletarya diktatörlüğünün pekiştirilmesi, partinin güçlendirilmesi ve sosyalizmin inşası için bir stratejinin ana hatlarını çizer. Kitle çizgisi "kitlelerden kitlelere" ifadesiyle özetlenebilir. Üç bileşeni ya da aşaması vardır:[4]

  1. Kitlelerin farklı fikirlerini bir araya getirmek.
  2. Bu fikirleri devrimci Marksizm perspektifinden, kitlelerin uzun vadeli, nihai çıkarları ışığında (ki kitlelerin kendileri de bazen bunu ancak belli belirsiz algılayabilir) ve nesnel durumun bilimsel bir analizi ışığında işlemek ya da yoğunlaştırmak.
  3. Bu yoğunlaşmış fikirleri, kitle mücadelesini devrime doğru gerçekten ilerletecek bir siyasi çizgi biçiminde kitlelere geri vermek.

Bu üç adım tekrar tekrar uygulanmalı, uygulama ve bilgi yinelenerek daha yüksek ve daha yüksek aşamalara yükseltilmelidir.

Çelişki yasası

Marksist-Leninist-Maoistler Mao Zedong'un felsefi eserlerini, özellikle de Çelişki Üzerine'deki diyalektik ve Pratik Üzerine'deki epistemoloji üzerine çalışmalarını desteklerler.

Uzun süreli halk savaşı

Halk savaşı, aşağıdaki ilkeleri benimseyen bir devrim stratejisidir:

  • Burjuvaziyle kendi koşullarında, onlarla aynı taktik ve stratejileri kullanarak savaşmaya başlayan herhangi bir girişim ezilecektir (Marksist-Leninist-Maoistler, Ekim Devrimi dışında konvansiyonel savaşı hemen kullanan her devrimci girişimin burjuvazi tarafından ezildiğini belirtmektedir).
  • Devrim için nesnel koşulların ne zaman var olacağı tahmin edilemez. Bu nedenle öznel koşulların, yani sınıf bilincinin çok önceden inşa edilmesi gerekir.
  • Devlet iktidarının ele geçirilmesi genellikle bir çırpıda gerçekleşmez. Proleter öncü, burjuvazi ile aynı anda ülkenin bazı bölümlerini kontrol ettiğinde, uzun süreli halk savaşı boyunca ikili bir iktidar durumu ortaya çıkar.
  • Partinin kendisi askeri deneyime sahip değilse, iktidarın ele geçirilmesinde proletaryaya önderlik etmeyi umut etmesi mümkün değildir. Bu nedenle askeri deneyim -yani sınırlı ölçekte de olsa fiilen savaşarak kazanılan deneyim- iktidarın ele geçirilmesinden çok önce kazanılmalıdır. Proletarya diktatörlüğüne doğru gerekli bir gelişme olmasının yanı sıra, ikili iktidar bu askeri deneyimi (sivil bilgi, propaganda çabaları için yakıt, parti için maddi yardım ve kitle çizgisinin genişletilmesi ve iyileştirilmesi ile birlikte) sağlamada paha biçilmezdir.

Birkaç Marksist-Leninist-Maoist komünist parti 1998 yılında yayınladıkları ortak bir belgede, uzun süreli halk savaşının özel stratejik çizgisi ile daha genel ve evrensel olarak uygulanabilir halk savaşı arasındaki farkı teyit etmişlerdir. Uzun süreli halk savaşı, halk savaşı kavramının büyük bir nüfusa ya da köylü çoğunluğuna sahip ülkelere özel bir uygulaması olarak tanımlanır ve kırsal kesimde komünist kontrolün temel alanlarından şehirlerin kuşatılmasını içerir.[5][6]

Halk savaşının tamamen sanayileşmiş birinci dünya ülkelerine uygulanması konusu çok tartışılan bir konudur. Devrimci Enternasyonalist Hareket gibi birçok Marksist-Leninist-Maoist örgüt, Birinci Dünya'daki varsayımsal bir halk savaşının büyük kısmının kentsel alanlarda gerçekleşeceğini ileri sürmüştür.[6]

Kültür Devrimi

Marksist-Leninist-Maoistler, öncü partinin kendi içinde ortaya çıkan burjuvaziyi ortadan kaldırmayı ve toplumsal üstyapının tüm yönlerini dönüştürmeyi amaçlayan Büyük Proleter Kültür Devrimi'nin deneyimlerinden ve derslerinden büyük ölçüde yararlanırlar. "Sınıf mücadelesi sosyalizm altında da devam eder ve yoğunlaşır" sloganı sıklıkla kullanılır.

Marksist-Leninist-Maoistler üretim ilişkilerinin üretici güçler üzerindeki önceliğini savunur, Joseph Stalin'in sosyalizmin ileri bir aşamasında burjuva etkisinin esas olarak dış güçlerden kaynaklandığı (iç güçlerin neredeyse tamamen dışlandığı) yönündeki çizgisini eleştirir ve taban-üstyapı diyalektiğini (tabanın bilinçli dönüşümünün tek başına yeterli olmadığı, üstyapının da bilinçli olarak dönüştürülmesi gerektiği) güçlü bir şekilde yeniden teyit ederler.

Mao Zedong Düşüncesinden Farklılıkları

Marksizm-Leninizm-Maoizm ve Mao Zedong Düşüncesi arasındaki en önemli üç fark şunlardır:[7][8][9]

  1. Marksizm-Leninizm-Maoizm, takipçileri tarafından Marksizm-Leninizm'in daha yüksek bir aşaması olarak kabul edilir, tıpkı Marksizm-Leninizm'in Marksizm'in daha yüksek bir aşaması olarak kabul edilmesi gibi. Ancak Mao Zedong Düşüncesi, Çin Devrimi'nin özelliklerine uygulanan Marksizm-Leninizm olarak kabul edilir.
  2. Marksizm-Leninizm-Maoizm evrensel olarak uygulanabilir olarak kabul edilirken, Mao Zedong Düşüncesinin yönleri genellikle uygulanamaz.
  3. Marksizm-Leninizm-Maoizm, Mao Zedong Düşüncesinin Üç Dünya Teorisini tamamen reddeder ve bunu Başkan Mao'nun yaşamının sonlarına doğru Deng Şiaoping liderliğindeki Çin Komünist Partisindeki sağa dönüşün bir parçası ve Marksist-Leninist emperyalizm teorilerinden bir sapma olarak görür.[10] Marksizm-Leninizm-Maoizm-Gonzalo Düşüncesi sadece Deng'in uygulamasını reddetmektedir.[11]

Kaynakça

  1. ^ policy directive of North Kalimantan Communist Party April 1969, reproduced in White Paper on the threat of armed communism in Sarawak published by Sarawak State Government 1972
  2. ^ a b "On Marxism-Leninism-Maoism". MLM Library. Communist Party of Peru. 1982. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020. 
  3. ^ Lenin, Vladimir (1961). "What Is To Be Done". Lenin's Collected Works. 5. Fineberg, Joe; Hanna, George tarafından çevrildi. Moskova: Foreign Languages Publishing House. ss. 347-530. 26 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2023. 
  4. ^ "Short Definitions of the 'Mass Line' and a 'Mass Perspective'". massline.info. 22 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2014. 
  5. ^ "General Declaration on Mao and People's War" (PDF). Red Flag - Journal of the Communist Party of Aotearoa. Red Flag. February 1999. 12 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Aralık 2016. 
  6. ^ a b "Protracted people's war is the only way to make revolution". Socialisme Maintenant!. Revolutionary Communist Party (Organizing Committees). Bahar 2002. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016. 
  7. ^ "The five main contributions of Maoism to communist thought". Nuovo PCI. Nuovo Partito Comunista Italiano. 18 Ekim 2007. 30 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2019. 
  8. ^ Brown, Nikolai (5 Ağustos 2011). "What is Maoism?". Anti-imperialism. Revolutionary Anti-Imperialist Movement. 15 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2019. 
  9. ^ "Marxism-Leninism-Maoism Basic Course". Massalijn. Communist Party of India (Maoist). 11 Haziran 2014. 5 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2019. 
  10. ^ Seltzer, Robert; Silber, Irwin (July–August 1980). "Chairman Mao's (or Deng Xiaoping's) Theory of the Three Worlds is a Major Deviation from Marxism-Leninism". Line of March. 1 (2). 28 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020 – Encyclopedia of Anti-Revisionism On-Line vasıtasıyla. 
  11. ^ Central Committee of the Communist Party of Peru. "International Line" 3 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Communist Party of Peru. Retrieved 20 January 2020.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Komünizm</span> Bütün malların ortaklaşa kullanıldığı ve özel mülkiyetin olmadığı toplum sistemini hedefleyen ideoloji

Komünizm ; üretim araçlarının ortak mülkiyeti üzerine kurulu sınıfsız, parasız ve devletsiz bir toplumsal düzen ve bu düzenin kurulmasını amaçlayan toplumsal, siyasi ve ekonomik bir ideoloji ve harekettir. Sadece üretim araçlarının ortak kullanımına dayanan sosyalizm ile tam olarak aynı anlama gelmemesine rağmen hatalı bir biçimde eş anlamlı olarak da kullanılabilmektedir. 20. yüzyılın başından beri dünya siyasetindeki büyük güçlerden biri olarak modern komünizm, genellikle Karl Marx'ın ve Friedrich Engels’in kaleme aldığı Komünist Parti Manifestosu ile birlikte anılır. Buna göre özel mülkiyete dayalı kapitalist toplumun yerine meta üretiminin son bulduğu komünist toplum gerçektir. Komünizmin temelinde yatan sebep, sınıfsız, ortak mülkiyete dayalı bir toplumun kurulması isteğidir. Sınıfsız toplumlarda en genel anlamıyla tüm bireylerin eşit olması fikri karşıt görüşlüler tarafından "ütopya" olarak görülür ve zorla yaşanmaya çalışılırsa kaosa yol açacağı iddia edilir. Paris Komünü, komünist sistem yaşayabilmiş ilk topluluktur. Bunun dışında Mahnovist hareket öncülüğünde Ukrayna ve İspanya iç savaşı sırasında yaklaşık dört yıl süren anarko-komünist hareketle şekillenen toprakların kolektifleştirilmesi esasına dayalı olarak komünist topluluklar da kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Marksizm</span> Alman filozof Marxın düşüncelerine dayanan devrimci sosyalist akım

Marksizm, özgün bir siyasal felsefe akımı, tarihin diyalektik materyalist bir yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü, kapitalizmin Marksist açıdan çözümlenmesi, bir toplumsal değişim teorisi, Karl Marx'ın ve Friedrich Engels'in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.

Leninizm veya Lenincilik, Marksizm üzerine kurulmuş siyâsî ve iktisâdî bir teoridir.

<span class="mw-page-title-main">Maoculuk</span> Çin lideri Mao Zedungun düşüncelerine dayanan akım

Maoculuk ya da Maoizm, adını Mao Zedong'dan alan, kapitalizmin Avrupa'daki gibi bir gelişme seyri izlemediği Uzak Doğu toplumlarına özgü Marksizm'in pratiği olarak ifade edilebilir. Maoizm, taraftarlarına göre, Marksizm-Leninizm siyaset biliminin 3. nitel aşamasıdır ve kırlardan şehirleri kuşatarak proleterya diktatörlüğüne ulaşabilmenin tek altın anahtarıdır. Maocuların asgari programlarında ise, bağımsızlığın sağlanması ve feodalizmin tasfiyesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Stalinizm</span> Marksist-Leninist ideolojinin teori ve pratiği

Stalinizm veya Stalincilik, Marksist-Leninist ideolojinin 1928-1953 yılları arasında Sovyetler Birliği’ni yöneten Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin’in uyguladığı siyasi sistemde kullanılan teori ve pratiğine verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Proletarya diktatörlüğü</span> Kapitalizmle Komünizm arasında uzanan geçiş döneminin siyasal biçimi

Proletarya diktatörlüğü, Marksizmdeki tarihsel ve siyasalproleter düşünceye göre, kapitalizmle komünizm arasında uzanan geçiş döneminin siyasal biçimini ifade eder. Sosyalizm dönemi, komünizme yani sınıfsız topluma geçiş dönemi olması itibarıyla proletarya diktatörlüğü dönemidir. Proletarya diktatörlüğü kavramı Marksist devlet anlayışına ve Marksist sınıf teorisine bağlı kesin bir önermedir. Marksizme göre, bu dönem zorunlu bir tarihsel dönemdir. Bu dönemde proletarya sınıf olarak iktidarı elinde bulundurur ve dünya sosyalizmine geçildiği durumda adım adım sönümlenerek sınıfsız topluma geçişi sağlar. Yani sanıldığının aksine proletarya diktatörlüğü sönümlenmez sosyalizm sönümlenerek komünizm yani sınıfsız sömürüsüz dünyaya geçiş yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Guevarizm</span> bir savaş stratejisi

Guevarizm Marksizm-Leninizm fikrine inanan ve ilkelerini benimseyen Küba Devrimi'nin önde gelen isimlerinden Marksist-Leninist devrimci Ernesto "Che" Guevara ile ilişkilendirilen bir komünist devrim teorisi ve gerilla savaşı askeri stratejisidir.

Halk savaşı; Mao Zedong'un, Çin Devrimi pratiği içerisinde geliştirdiği, yarı-sömürge konumunda olan ülkelerde, işçi sınıfı önderliğinde, temel gücü köylü kitlelere dayanan bir işçi-köylü ordusunun emperyalizme ve feodalizme karşı verdiği savaştır. İşçi sınıfı ve köylülüğün bazı kesimlerinin yanı sıra kent küçük-burjuvazisini de kapsayan bir ordunun savaşı olmasından kaynaklı, bu savaşa halk savaşı denir.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist revizyonizm</span> Sosyalist revizyonizm, Marksist hareketin içinde revizyonizm sözcüğü, önemli Marksist öncüllerin çeşitli fikirlerinin, ilkelerinin ve teorilerinin revizyondan geçmesi gerektiğine inanan bir düşünce tarzıdır.

Sosyalist revizyonizm, Marksist hareketin içinde revizyonizm sözcüğü, önemli Marksist öncüllerin çeşitli fikirlerinin, ilkelerinin ve teorilerinin genellikle burjuvazi sınıfı ile birlik olma benzeri değişiklikler içeren bir revizyondan geçmesi gerektiğine inanan bir düşünce tarzıdır.

<i>Juche</i> Kuzey Kore Devlet İdeolojisi

Juche veya Cuçe, hükûmet tarafından "Kim İl-sung'un ulusal ve uluslararası düşünceye özgün, mükemmel ve devrimci katkısı" olarak nitelendirilen Kuzey Kore'nin resmi devlet ideolojisidir. "İnsan kaderinin efendisidir", Kore halkının "devrimin ve inşaatın ustaları" olarak hareket etmeleri ve kendine güvenmek ve güçlü olmak suretiyle bir ulusun gerçek sosyalizmi elde edebileceğini ileri sürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sol komünizm</span> Siyasi fikir

Komünist sol olarak da bilinen sol komünizm, Komünist Enternasyonal'in sol kanadını teşkil eden ve Komünist Enternasyonal'den 1920'lerden ayrılmış akımlardan gelen siyasi geleneğin ismidir. Komünist Enternasyonal'in dünyanın pek çok yerindeki partilerinde, oportünizme karşı, devrimci görüşleri savunan sol kanatlar gelişmiş olsa da, bu akımlar en net biçimde Almanya-Hollanda komünist solu ve İtalyan komünist solu tarafından ifade edilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Marksizm-Leninizm</span> İdeoloji

Marksizm-Leninizm, adını Karl Marx ve Vladimir Lenin'den alan, 1920'li yıllarda komünist partiler arasında popülerlik kazanan ideolojik akım. Marksizm-Leninizm; Marx, Engels ve Lenin'in ortaya koyduğu temel öğretilere bağlı kalarak, değişen koşullara ve çağın gereklerine uygun bir biçimde sosyalist sistemde yeniden uygulanmasıdır.

Öncü parti ya da öncücülük, klasik Marksizm'de yer alan sınıf mücadelesi teorisine, Lenin tarafından "Proletarya Partisi" kapsamında yaptığı katkıyı ifade eden terim. Bu kavram Lenin tarafından Ne Yapmalı? adlı eserinde detaylı olarak açıklanır. Sovyet Anayasası 6. maddesi bu teoriye göre hazırlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl siyasi üs</span>

Kızıl siyasi üs, Mao Zedong'un ortaya attığı, şehir merkezlerine uzak kırsal bölgelerde köylüleri örgütleme yoluyla kurulan komün köylerin genel kapitalist rejime baskısını ifade eden terimdir. 1949 yılında gerçekleşen Çin Komünist Devrimi'nin ardından Marksist literatüre girmiştir. "Kızıl" ifadesi sosyalizmi sembolize etmesinden ileri gelir.

Devrimci durum, Marksist-Leninist terminolojide devrim ihtimali belirten bir siyasi kavram.

Yeni Demokrasi ya da Yeni Demokratik Devrim, Mao Zedong'un "dört sınıf bloku" teorisi kapsamında, Çin Devrimi sonrasında kurulan Çin'deki demokrasi anlayışı ifade eden terim. Bu teoriye göre; devrim sonrası Çin'de gelişecek demokrasi farklı bir yol izleyecek, batılı devletlerde yer alan parlamenter sistem ve liberal ekonomiden farklı olarak, Sovyet türünde bir örgütlenme modeli ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ekonomisi türüne adapte olmuş bir demokrasi türü oluşacaktı. Bu kavramın literatüre girmesinin ardından geçen sürede, Yeni Demokrasi kavramı benzer gerekçeleri ile diğer ülke ve bölgelerde uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Marksist-Leninist Partisi</span> Almanyada bir siyasi parti

Almanya Marksist-Leninist Partisi Almanya'daki anti-revizyonist ve Marksist-Leninist bir siyasi partidir. 1982'de Almanya Komünist İşçi Birliği üyeleri tarafından kuruldu.

Bordigizm, İtalya Komünist Partisi'nin kurucusu ve Enternasyonal Komünist Partisi'nin önde gelen isimlerinden olan Marksist Amadeo Bordiga tarafından benimsenen bir sol komünizm çeşididir. Bordigizm, dışardan konulmuş bir etikettir: bu ekolün takipçileri kendilerini bu şekilde nitelemeyip İtalya komünist solu tabirini tercih ederler. Kökenleri İtalya Sosyalist Partisi'nin sol kesimine dayanan Bordigizm, seçimleri boykot etmeyi savunmakla bilinir. Enternasyonal Komünist Partisi 80'lerin başlarında Türkçe Enternasyonalist Proleter gazetesini çıkarmış, Enternasyonal Komünist Partisi ise 2019'dan beri internet üzerinden Türkçe yayın yapmaktadır.

Bilimsel komünizm, Marksizm-Leninizm 'in üç ana unsurundan biridir. "proleter sınıfın "(sosyalist sınıfın başka bir deyişle, işçi sınıfı mücadelesi ve sosyalist devrim, "sosyalizm ve komünizmin inşasının arkasındaki yasalar ve bir bütün olarak dünya devrimci süreci hakkında bilimdir. Daha geniş anlamda, bilimsel komünizm, Marksizm-Leninizmden bir bütün olarak söz edebilir; "işçi sınıfının mücadelesine dahil olan radikal çıkarların ve hedeflerin bilimsel ifadesi."

<span class="mw-page-title-main">Aydınlık Yol</span> Peru Komünist Partisi

Peru Komünist Partisi - Aydınlık Yol, Abimael Guzmán tarafından kurulan Peru'da yasa dışı Marksist-Leninist-Maoist komünist gerilla örgütü.