İçeriğe atla

Marko Car

Marko Car
Marko Car (yaklaşık 1885)
Kendi dilinde adıМарко Цар
Doğum30 Ağustos 1859(1859-08-30)
Avusturya İmparatorluğu Kastelnovo , Avusturya İmparatorluğu
Ölüm1 Aralık 1953 (94 yaşında)
Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Belgrad, Yugoslavya SFC
Defin yeriSavina Sırp Ortodoks Manastırı mezarlığı
MeslekYazar ve siyasetçi
DilSırpça
VatandaşlıkAvusturya İmparatorluğu Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Yugoslavya Krallığı Yugoslavya
Önemli eserZa kišljive dnevi (Yağmurlu Günlerde)
EvlilikMarija Pavica Monika Car
Marko Car'ın Kastelnovo'daki büstü

Marko Car (Sırp Kiril:Марко Цар ; 30 Ağustos 1859, Herceg-Novi - 1 Aralık 1953, Belgrad,) Sırp yazar, edebiyat tarihçisi, gezi yazarı, eleştirmen, denemeci ve siyasetçi.

Marko Car 30 Ağustos 1859 tarihinde, o zamanlar Avusturya İmparatorluğu'nun Dalmaçya Krallığı eyaletinin bir parçası olan Kotor Körfezi'ndeki Herceg -Novi kasabasında İvan Car ve Frana Car'ın oğlu olarak doğdu.[1] İlkokulu memleketinde, liseyi ise 1879 yılında Kotor'da bitirdi. Aynı yıl Dalmaçya eyaletin başkenti Zadar'a taşındı ve Sırp halkının ulusal çıkarlarını korumak için mücadele eden Sava Bjelanović'in Sırp Halk Partisi'ne katılarak siyasi hayata girdi. 1884 yılından 1918 yılına kadar Dalmaçya bölgesel meclisi olan Dalmaçya Diyeti'nde görev yaptı. Luko Zore, Antun Fabris, Pero Budmani, Medo Pucić, Niko Pucić, Ivan Stojanović ve Dubrovnik'teki Sırp-Katolik hareketinin üyeleri onun arkadaşları ve meslektaşlarıydı. 1884 yılında yayın hayatına başlayan, en etkili süreli yayınlardan biri olan Vuk (Kurt) adlı Zadar dergisinin editörlüğünü yaptı. Venedik (1888), Umbria ve Toskana (1892), Bosna, Sırbistan ve Bulgaristan'ı gezdi ve bu geziler hakkında gezi yazıları yazdı. 5 Ekim 1897'de 92 kilometrelik Belgrad-Semendire-Belgrad (92 km) güzergahında düzenlenen Birinci Sırbistan Şampiyonası'na dokuz bisikletçiyle birlikte katıldı.[2]

Marko Car, Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı kuruluşundan sonra, 1919 yılında yeni monarşinin başkenti Belgrad'a taşındı. Burada 1921 yılında emekli olana kadar Yugoslavya Eğitim Bakanlığı'nda Sanatçı bölümünün Müfettişi olarak çalıştı.[3] Belgrad'da Sırp Yazarlar Derneği'nin kurdu ve bu derneğin ilk başkanı oldu, daha sonra Sırbistan Bilim ve Sanat Akademisi olarak anılacak olan Sırp Kraliyet Akademisi üyeliğine seçildi. Ayrıca Novi Sad'daki kültürel-bilimsel alanda çalışmalar yapan bir sivil toplum kuruluşu olan Matica srpska’ya üye oldu.[4] 1937 yılından 1941 yılına kadar Sırp Edebiyat Derneği'nin başkanlığını yaptı.[5]

2. Dünya Savaşında Nazilerin Yugoslav Krallığını işgal etmesinden sonra Zadar üzerinden İtalya'ya kaçtı. 1945'te savaş bittikten sonra Belgrad'a döndü ve hayatının geri kalan kısmını burada geçirdi.

1883'te yazdığı Za kišljive dnevi (Yağmurlu Günlerde) adlı eseriyle yazar olarak tanındı. 1910 yılında Dubrovnik'te Matica Srpska için çalıştı, o yıl Sırp Dubrovnik Matbaası tarafından basılan "Naše Primorije"yi yayınladı. İtalyanca ve Fransızcadan Sırp-Hırvatçaya çeviriler yaptı. Eserleri Almanca, Fransızca, Macarca, İngilizce, İtalyanca ve Çekçeye çevrildi. Eserlerini genellikle yalnızca baş harflerle veya takma adlarla imzaladı.

1 Aralık 1953'te Yugoslavya'nın başkenti Belgrad’da öldü. Cenazesi, kendi isteği üzerine doğum yeri olan Karadağ'ın Hersek Novi şehrindeki Savina Sırp Ortodoks Manastırı'na gömüldü.[6]

Herceg Novi'nin eski kentindeki bir caddeye onun adı verildi. Ayrıca Marko Car'ın ölümünden kısa bir süre sonra heykeltıraş Peter Pallavicini tarafından onun onuruna yapılan bir büstü burada bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Marko Car". geni_family_tree. 14 Ekim 2020. 3 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 
  2. ^ branka.tarbuk (29 Haziran 2020). "Марко Цар (1859–1953)". Српска књижевна задруга (Sırpça). 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 
  3. ^ "Члан САНУ". web.archive.org. 5 Mart 2016. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 
  4. ^ Lirija (10 Ocak 2024). "Да ли знате ко је Марко Цар?". Порталибрис књижара (Sırpça). 16 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 
  5. ^ "Car, Marko - Hrvatska enciklopedija". www.enciklopedija.hr. 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 
  6. ^ "Цар, Марко". Construction archive - Строительный архив (Rusça). 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karadağ</span> Balkanlarda bir ülke

Karadağ, Avrupa'nın güneydoğusunda Balkanların Adriyatik kıyısında bir ülkedir. Kuzeyde Bosna-Hersek, kuzeydoğuda Sırbistan, doğuda Kosova, güneydoğuda Arnavutluk, batıda ise Hırvatistan ve Adriyatik Denizi ile çevrilidir. Başkenti ve en büyük şehri Podgorica ülke topraklarının %10,4'ünü ve nüfusun %29,9'unu kapsamaktadır, Çetine kenti eski krallık başkenti statüsündedir. Ülkenin büyük çoğunluğunu Karadağlılar oluşturur, Sırplar %28,7 ile en büyük azınlıktır. Ayrıca Boşnaklar, Arnavutlar ve Hırvatlar da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan</span> Güneydoğu Avrupa ve kısmen Orta Avrupada yer alan ülke

Sırbistan, resmî adıyla Sırbistan Cumhuriyeti (

<span class="mw-page-title-main">Novi Sad</span> Sırbistanın Voyvodina bölgesinin başkenti

Novi Sad Sırbistan'ın kuzeyinde, Voyvodina'nın merkezi olan şehirdir. Novi Sad, ayrıca Voyvodina Hükûmeti'ne ve İl Genel Meclisine ev sahipliği yapmaktadır. 2011 sayımına göre, Novi Sad belediye alanında nüfus, 231.798 Ortodoks Hristiyan, 24.843 Katolik, 9.428 Protestan, 2.542 Müslüman, 129 Yahudi ve diğerleri şeklindedir. 1526 ila 1687 yılları arasında Osmanlı Devleti'ne bağlı olan Novi Sad, sonraki dönem Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na bağlı bir şehirdi. Bu yüzden Novi Sad'ın ana meydanındaki binalar ve sokakları neoklasik mimariye aittir.

<span class="mw-page-title-main">Kastelnovo</span>

Kastelnova veya Yeni Hersek Karadağ'da, Kotor Körfezi'nin batı girişindeki Orjen Dağı'nın eteklerinde yer alan bir sahil şehridir. 2011 nüfus sayımına göre 30.864 nüfuslu Herceg Novi Belediyesi'nin idari merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Semendire</span> Sırbistanda bir şehir

Semendire Sırbistan'da başkent Belgrad’ın doğusunda Tuna Nehri kıyısında bulunan bir şehirdir. Şehir, Sırbistan'ın büyük ve ünlü şehirlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Stevan Faddy</span>

Stevan Faddy, Eurovision'da Karadağ'ı 2007'de temsil etmiş ancak kendine son sıralarda yer bulabilmiş şarkıcı. Eurovision Sırbistan-Karadağ elemelerinde 3. ve 4.lüğü vardır. Kendisi aslen İskoçya kökenlidir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Krallığı</span>

Bosna Krallığı veya Boşnak Krallığı, neredeyse bir yüzyıl boyunca hayatta kalmış ve 1154'te kurulan Bosna Banlığı'nın devamı olarak kurulmuş bir Orta Çağ krallığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dalmaçya Krallığı</span>

Dalmaçya Krallığı 1815'ten 1918'e kadar Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen krallık. Başkenti Zadar'dır.

<span class="mw-page-title-main">Biyelina</span> Bosna-Hersekte şehir

Biyelina veya Belene Kuzeydoğu Bosna-Hersek'te bulunan bir şehir ve belediyedir. Şehir Banja Luka'dan sonra Sırp Cumhuriyeti'nin ikinci ve Bosna-Hersek'in ise beşinci en büyük şehridir. Semberija'nın zengin toprakları üzerindedir. Bijeljina, 140,000-150,000 civarında nüfus ile Sırp Cumhuriyeti'nin Doğu bölümünün gayri-resmi merkezi halindedir. Bijeljina konum olarak Sırbistan'dan 6 km (4 mi) ve Hırvatistan'dan ise 40 km (25 mi) uzaklıktadır. Üretken toprakları ile bölgenin gıda üretimi ve ticaretinde önemli yer almaktadır. Bijeljina geniş şehir merkezi ile dikkat çekmektedir.

Yugoslavya Krallığı idari yapılanması, krallığın idari sistemini belirtir. Krallık, tarihî süreç içinde üç farklı idari yapı sistemine sahip olmuştur. 1918-1922 arasındaki idari yapı, I. Dünya Savaşı öncesindeki yapının devamı niteliğindedir. 1922 yılında ise krallık, idari olarak 33 bölgeye (oblast) bölünmüştür. 1929’da krallığın idari yapısı 9 banlık üzerine düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Đura Jakšić</span>

Đura Jakšić, Sırp ressam, oyun yazarı, şair.

<span class="mw-page-title-main">Marko Gudurić</span> Sırp basketbolcu

Marko Gudurić, Fenerbahçe Beko'da ve Sırbistan millî basketbol takımında forma giyen Sırp basketbolcudur. Kısa forvet ve skorer gard pozisyonlarında oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ana Dabović</span> Sırp basketbolcu

Ana Dabovic Sırp basketbolcudur. Türkiye Kadınlar Basketbol Ligi (TKBL) ekiplerinden Fenerbahçe'de bir sezon oynadı. Spor geçmişi olan bir aileye sahiptir. Babası basketbol koçu Milan Dabovic, annesi ise eski millî hentbolcu Nevenka Dabovic'tir. Kız kardeşleri de kendisi gibi basketbolcudur.

Prva liga Srbije kısaca PLS, Sırbistan'ın ikinci en üst seviye futbol ligi. 2004 yılında kurulan lig Sırbistan Futbol Federasyonu tarafından organize edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kotor Varoš</span> Bosna-Hersekte kent

Kotor, Bosna-Hersek'ın Sırp Cumhuriyeti'nde bulunan bir kasaba ve belediyedir. Belediye, ülkenin kuzey ortabatı kesiminde yer almaktadır. Yüzölçümü 544.26 km² olan belediyenin nüfusu 2013 yılı itibarı ile 19,710'dir.

<span class="mw-page-title-main">Marko Jevtović</span>

Marko Jevtović, orta saha pozisyonunda görev yapan Sırp futbolcudur. Süper Lig ekiplerinden Konyaspor'da oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Matica Srpska Galerisi</span> galeri

Matica Srpska Galerisi Sırbistan'ın en büyük ve en eski galerilerinden biridir. Novi Sad'ın merkez bölgesinde, Pavle Beljanski Anıt Koleksiyonu'nun yanında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jevrem Brković</span>

Jevrem Brković, Karadağlı şair, yazar, gazeteci, muhalif ve tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ-Sırbistan ilişkileri</span>

Karadağ-Sırp ilişkileri, Karadağ ve Sırbistan arasındaki dış ilişkilerdir. 1918'den 2006'ya kadar iki devlet Yugoslavya Krallığı, Sosyalist Federal Yugoslavya Cumhuriyeti ve Sırbistan ve Karadağ altında birleşti. Bölgedeki son siyasi gelişmeler nedeniyle Karadağ'ın ulusal kimliği konusunda tartışmalar var. Karadağlıların etnik kimlikleri ve ulusal dilin adı hakkında bir tartışma var. Buna rağmen iki ülke çoğunlukla dostane ilişkileri sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Jovan Dučić</span>

Jovan Dučić, şair, diplomat ve akademisyendi.